Αρχική Εθνική Στρατηγική για την Ανώτατη Εκπαίδευση2. Πτυχία με αντίκρισμα: νέα οργάνωση της μάθησης και των προγραμμάτων σπουδών που διευκολύνουν την κινητικότητα και ενισχύουν τη διεπιστημονικότηταΣχόλιο του χρήστη Περικλής Τσέκερης | 10 Δεκεμβρίου 2010, 03:37
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΕI και ΤΕΙ (στην εποχή του διαδικτύου) 1.Κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ μετά το Λύκειο. 2.Διδασκαλία πανελλαδικά των μαθημάτων του πρώτου έτους από το διαδίκτυο με τους υποψήφιους φοιτητές να τα παρακολουθούν από τα σπίτια τους. Μέσω του διαδικτύου θα μπορούν να στέλνουν και τις απορίες τους οι υποψήφιοι και με το ίδιο μέσο θα απαντούν οι διδάσκοντες. Αν τα σχετικά ερωτήματα είναι πολλά, θα μπορούν να ομαδοποιούνται από κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό πριν δοθούν προς εξέταση στους διδάσκοντες. 3.Εξετάσεις στη διδαχθείσα ύλη στο τέλος του κάθε εξαμήνου με τον τρόπο που γίνονται σήμερα οι πανελλαδικές εξετάσεις. Οι επιτυχόντες στις εξετάσεις, σε όλα τα απαιτούμενα για τα διάφορα Τμήματα της προτίμησής των μαθήματα, θα ακολουθούν τη σημερινή διαδικασία επιλογής (κατάθεση μηχανογραφικού με τις προτιμήσεις των) και ανάλογα με τις επιδόσεις των θα κατατάσσονται στο δεύτερο έτος του αντίστοιχου Τμήματος. Μπορεί να δοθεί και δεύτερη εξεταστική περίοδος πριν την έναρξη του εκάστοτε ακαδημαϊκού έτους (τέλη Αυγούστου μέχρι μέσα Σεπτεμβρίου) για όσους έχουν αποτύχει σε κάποια μαθήματα ή θέλουν να βελτιώσουν κάποιους βαθμούς τους. Οι προβιβάσιμοι βαθμοί κατοχυρώνονται για ένα ή δύο το πολύ ακαδημαϊκά έτη. Αν μέχρι τότε ένας υποψήφιος δεν έχει καταφέρει να εγγραφεί σε κάποιο Τμήμα, θα πρέπει να δώσει εξετάσεις ξανά σε όσα τουλάχιστον μαθήματα έχει λήξει η κατοχύρωσή τους. 4.Τα συγγράμματα (έντυπα ή σε ηλεκτρονική μορφή) θα υποδεικνύονται από τους διδάσκοντες και η αγορά τους θα επιβαρύνει τους υποψήφιους. 5.Ίσως αξίζει να εξετασθεί και η περίπτωση της εισαγωγής μιας επιπλέον εξέτασης υπό μορφή τεστ, με ερωτήσεις που αφορούν την ύλη όλων των μαθημάτων του Λυκείου, αλλά και ευρύτερα θέματα, με σκοπό την αξιολόγηση και επιβράβευση της γενικότερης κατάρτισης των υποψηφίων. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ α) Απελευθερώνεται το Λύκειο από το βραχνά των εισαγωγικών εξετάσεων. β) Διατηρείται το αδιάβλητο των εξετάσεων, το οποίο αποτελεί και το μόνο, αλλά πολύ σημαντικό, προτέρημα του τωρινού συστήματος. γ) «Εισάγονται» στο πρώτο έτος όλοι όσοι θέλουν να ακολουθήσουν ανώτατες σπουδές, προάγονται όμως στο δεύτερο έτος, όσοι πετύχουν στις εξετάσεις όλων των μαθημάτων του πρώτου έτους. Έτσι δεν τίθεται και θέμα συζήτησης περί «βάσης του 10» ή εισαγωγής σε Σχολές Τμημάτων στο πρώτο έτος και επιλογής του τμήματος στο δεύτερο έτος, που είναι και η τωρινή πρόταση του Υπουργείου. Μια τέτοια διαδικασία (εισαγωγή σε Σχολή), πέραν των προβλημάτων τεχνικής φύσης (χωροταξικές δυσκολίες για τη διδασκαλία σε πολυπληθή ακροατήρια, κλπ), συνεπάγεται και άμεση εμπλοκή των Πανεπιστημιακών, μέσω των εξετάσεων και της βαθμολογίας στα μαθήματα του πρώτου έτους, και επειδή δε μπορεί να υπάρξει εγγύηση για την αντοχή τους σε έξωθεν και έσωθεν πιέσεις για ευνοϊκή μεταχείριση κάποιων φοιτητών, θα πληγεί το αδιάβλητο της επιλογής, τουλάχιστον σε τμήματα υψηλής ζήτησης. δ) Καλύπτεται το πρώτο έτος των Πανεπιστημιακών σπουδών με πολύ μειωμένο κόστος για το κράτος λόγω μείωσης των διάφορων φοιτητικών παροχών (σίτιση, στέγαση, συγγράμματα, κλπ) για ένα ολόκληρο ακαδημαϊκό έτος. Επίσης θα υπάρξει μείωση των οικογενειακών δαπανών πολλών υποψήφιων φοιτητών μια και δε θα χρειαστούν να φύγουν από τα σπίτια τους. ε) Οι υποψήφιοι θα μπορούν να αλλάξουν αντικείμενο σπουδών (κάτι που με το σημερινό σύστημα είναι πολύ δύσκολο και με κόστος σοβαρής καθυστέρησης στο χρόνο σπουδών). στ) Θα καταργηθούν οι προνομιακές εισαγωγές στα ΑΕΙ διάφορων ομάδων υποψηφίων, διότι οι εγγραφές θα γίνονται στο δεύτερο έτος σπουδών, αφού έχουν περάσει επιτυχώς το πρώτο έτος. Θα διευκολύνονται ακόμη και οι Έλληνες του εξωτερικού και υποψήφιοι άλλων εθνικοτήτων, που επιστρέφουν ή θέλουν να σπουδάσουν στην Ελλάδα, αν και θα έχουν παρακολουθήσει διαφορετικό πρόγραμμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Συμπερασματικά, θα δίνεται η δυνατότητα σπουδών, σε όποιο χρόνο επιθυμεί, σε οιονδήποτε έχει απολυτήριο Λυκείου. στ) Επειδή με το προτεινόμενο σύστημα επιλογής θα επιλέγονται όσοι έχουν περάσει επιτυχώς όλα τα μαθήματα του πρώτου έτους, θα μειωθεί δραστικά η καθόλου κολακευτική κατάσταση των Ελληνικών ΑΕΙ με τους περισσότερους των φοιτητών, και ιδιαίτερα τους πρωτοετείς, να παραμελούν λίγο ή πολύ τις σπουδές των και να μεταφέρουν μαθήματα στα επόμενα έτη με αρκετά ανεπιθύμητα επακόλουθα (παράταση του συνολικού χρόνου σπουδών με αποτέλεσμα και την οικογενειακή και κρατική οικονομική επιβάρυνση,κλπ). η)Αν το ρηξικέλευθο αυτής της πρότασης προκαλεί δισταγμούς για το εφαρμόσιμό της, ένα τέτοιο σύστημα επιλογής θα μπορούσε να δοκιμαστεί με το να εφαρμοστεί για ένα ποσοστό θέσεων σε μερικά ή όλα τα ΑΕΙ και ΤΕΙ για μερικά χρόνια αρχικά και κατόπιν, αν αποδειχτεί ότι είναι λειτουργικό, να καθιερωθεί είτε ως το μοναδικό ή παράλληλα με το τρέχον σύστημα επιλογής ή όποιο άλλο παρεμφερούς μορφής αποφασιστεί. Μια τέτοια ρύθμιση θα δίνει και τη δυνατότητα στους υποψήφιους να διαλέγουν οι ίδιοι με ποιο τρόπο θέλουν να εισαχθούν στα ΑΕΙ, αυτόν που με διάφορες παραλλαγές εδώ και δεκαετίες έχει ακυρώσει εν πολλοίς τους εκπαιδευτικούς σκοπούς του Λυκείου, έχει κάνει μίζερη τη ζωή δυο γενεών αποφοίτων του και έχει επιβαρύνει τα οικονομικά εκατομμυρίων οικογενειών, ή τον προτεινόμενο. Αυτή η διαδικασία εκπαίδευσης και επιλογής μπορεί να εφαρμοστεί, με κατάλληλες προσαρμογές, στην περίπτωση που επιλεγεί ένα προκαταρκτικό έτος σπουδών για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Επειδή, στην περίπτωση αυτή, το επίπεδο της διδακτέας ύλης θα είναι χαμηλότερο του πρώτου πανεπιστημιακού έτους, τα μαθήματα θα μπορούσαν να διδαχτούν και από επιλεγμένους καθηγητές της Μέσης Εκπαίδευσης. Μέσω του διαδικτύου επίσης πρέπει να γίνεται ενημέρωση (με συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης ή άλλες μορφές παρουσίασης) για το περιεχόμενο των σπουδών, τα αντικείμενα και τις προοπτικές απασχόλησης για τους αποφοίτους των Τμημάτων των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Η ενημέρωση αυτή μπορεί και πρέπει να γίνει από τώρα, ασχέτως με την οιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο πρόσβασης στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Αντί του μαθήματος του Επαγγελματικού Προσανατολισμού, που διδάσκεται στο Λύκειο από έναν άνθρωπο, σε μια αίθουσα και μέσα από ένα βιβλίο, το τι είναι και τι γνώσεις, δεξιότητες και χρόνο εκπαίδευσης απαιτεί το κάθε επάγγελμα μπορεί να διδαχτεί πολύ καλύτερα μέσα στους χώρους εργασίας και από αυτούς που το εξασκούν. Μέσα από το διαδίκτυο μπορεί να δει και να ακούσει κανείς εκπροσώπους από όλα τα επαγγέλματα, τους περισσότερους μάλιστα και στους χώρους της εργασίας των. Έτσι οι μαθητές θα μπορούν να αποκτήσουν έγκαιρα, αρκετά πριν αποφοιτήσουν από το Λύκειο, μια αρκετά ικανοποιητική εικόνα για τη φύση, τις απαιτήσεις και τις προοπτικές των διάφορων επαγγελμάτων. Περικλής Τσέκερης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής,Παν/μιο Ιωαννίνων Ιωάννης Δημολιάτης, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Παν/μιο Ιωαννίνων