Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ' | 2 Μαΐου 2020, 23:56

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Η ενασχόληση με το θέμα της αξιολόγησης του έργου των εκπαιδευτικών αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού, διαβούλευσης, διαλόγου και αντιπαραθέσεων σε διάφορα επιστημονικά βήματα, αφού δεν υπάρχει ομοφωνία για το ρόλο, τη σημασία και την αναγκαιότητα του θεσμού. Η ίδια η διαδικασία της αξιολόγησης θέτει αναπόφευκτα κάποια ηθικά διλήμματα που σχετίζονται με τα δικαιώματα ως ατόμων και ως εργαζομένων, των εκπαιδευτικών που αξιολογούνται, αλλά και με το δικαίωμα της πολιτείας να διαμορφώνει την πολιτική για μια δημόσια εκπαίδευση αφού την συντηρεί και την στηρίζει. Στις αρνητικές απόψεις καταγράφονται και όσες αφορούν στην αδυναμία εξεύρεσης μιας επιστημονικής προσέγγισης στην αξιολόγηση που να οδηγεί σε πραγματική βελτίωση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αρνητική προδιάθεση στους εκπαιδευτικούς έναντι της αξιολόγησης του έργου τους. Στα πλαίσια του προβληματισμού αυτού, επιβάλλεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά, κάθε επιστημονική προσέγγιση με το θέμα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, να προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στα ακόλουθα βασικά ερωτήματα, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη το ευρύτερο πολιτικό, κοινωνικό, συγκείμενο, τα χαρακτηριστικά τις ικανότητες και την προσωπικότητα των αξιολογητών, καθώς και των τρόπο οργάνωσης και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατεί τόσο στο μακροεπίπεδο του εκπαιδευτικού συστήματος, όσο και στο μικροεπίπεδο της σχολικής μονάδας:  Για ποιον γίνεται η αξιολόγηση;  Από ποιόν γίνεται η αξιολόγηση;  Για ποιον σκοπό γίνεται αξιολόγηση;  Με ποιον τρόπο γίνεται η αξιολόγηση;  Γιατί χρειάζεται η αξιολόγηση; Η πλειονότητα των εκπαιδευτικών επιθυμεί να γίνει αξιόπιστη αξιολόγηση όλων όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία και να πάψει η λέξη αξιολόγηση να αποτελεί ταμπού για την Ελληνική Εκπαιδευτική πραγματικότητα. Η παραπάνω επιθυμία των εκπαιδευτικών εντάσσεται στο πλαίσιο μιας γενικότερης επιθυμίας να αρθούν τα αρνητικά στερεότυπα και οι νοοτροπίες που έχουν εγγραφεί ως ιδεολογικά σχήματα και αναπαράγονται στην Ελληνική κοινωνία, λόγω της γενικής ομολογουμένως επιφύλαξης ως προς την αδιάβλητη λειτουργία των θεσμών και τη δυσπιστία στην εφαρμογή της αξιοκρατίας. Η απουσία «κουλτούρας αξιολόγησης» ως ανατροφοδοτικής και παιδαγωγικής παρέμβασης στα εκπαιδευτικά δρώμενα έχει δημιουργήσει βαθειά «αποστήματα» με μια a priori παραδοχή, σύνδεση και ταύτιση της αξιολόγησης με αυταρχικές, ελεγκτικές, γραφειοκρατικές «εκ των άνω και έξω» επιβαλλόμενες διαδικασίες. Η αξιολόγηση όμως θα πρέπει να συνδέεται με τη διασφάλιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου, της παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού έργου, καθώς και της επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών. Σε μια τέτοιου είδους αξιολόγηση, στην οποία όλοι οι συντελεστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα μετέχουν εκ των κάτω και έσω ισότιμα και συλλογικά στην ανατροφοδότηση του εκπαιδευτικού έργου, το τοπίο φαίνεται πιο αναγνωρίσιμο τόσο για βελτιωτικές παρεμβάσεις όπου χρειάζονται αυτές, όσο και για εκχώρηση ρόλων και αρμοδιοτήτων στα πλαίσια μιας αποκέντρωσης των διαδικασιών. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι «η αξιολόγηση δεν είναι ούτε απειλή για τον εκπαιδευτικό, ούτε όπλο επιτήρησης στα χέρια του εκάστοτε υπουργού, ούτε εργαλείο κομματικών σκοπιμοτήτων, αλλά είναι εργαλείο αποτελεσματικής διοίκησης και ως κάτι τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η μέθεξη όλων των εκπαιδευτικών σε ένα τέτοιο κλίμα προλειαίνει το έδαφος για κοινή γλώσσα στο ζήτημα της αξιολόγησης και τους καθιστά κοινωνούς μιας κοινής αξιολογικής διαδικασίας μέσα στη σχολική μονάδα, με απεμπλοκή της από μηχανισμούς εξάρτησης, προσανατολισμένης προς τον κοινωνικο-εκπαιδευτικό μετασχηματισμό με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας και τις διαχρονικές αξίες για την παιδεία και τον άνθρωπο. Στην προοπτική ενός επαναπροσδιορισμού και επανασχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου στην πατρίδα μας, απαιτείται στοχασμός, έρευνα και συλλογική δράση από την πλευρά της πολιτείας και της εκπαιδευτικής κοινότητας, ώστε να βρεθεί η καλύτερη δυνατή μεθοδολογική επιστημονική προσέγγιση, που θα οδηγήσει στην υιοθέτηση και εφαρμογή μιας κοινωνικά αποδεκτής και ανατροφοδοτικής εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Με άλλα λόγια κάθε προσπάθειας αξιολόγησης θα πρέπει να είναι καλοσχεδιασμένη. Σίγουρα οι σχετικές γνώσεις της διοίκησης της σχολικής μονάδας με το θέμα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου είναι καταλύτης για την ενίσχυση μιας «κουλτούρας αξιολόγησης» και άρσης κάθε φόβου και προβληματισμού για αυτήν, καθιστώντας τους εκπαιδευτικούς από αδιάφορους, φοβισμένους ή κατευθυνόμενους δέκτες πρόχειρα σχεδιασμένων αποφάσεων, σε «δρώντα συνυποκείμενα» και κοινωνούς μιας κοινά αποδεκτής αξιολογικής διαδικασίας στηριγμένης σε σαφές πλαίσιο, με συγκεκριμένους σκοπούς, με αντικειμενικά, έγκυρα και αξιόπιστα κριτήρια αξιολόγησης και γιατί όχι ακόμα και με ουσιαστικά κίνητρα.