Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Σιδερής Στάθης' | 22 Δεκεμβρίου 2010, 14:28

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  1. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Είναι η πρώτη φορά που Ελληνική Κυβέρνηση δια στόματος Πρωθυπουργού και στελεχών του Υπουργείου Παιδείας αποτυπώνεται με τόση ακρίβεια η παθογένεια της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Στα 28 χρόνια εφαρμογής των νομοθετικών πλαισίων λειτουργίας των Πανεπιστημίων και των Τ.Ε.Ι., τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης οδηγήθηκαν στον εκφυλισμό και στην απαξίωση τόσο στη συνείδηση του μέσου Έλληνα πολίτη όσο και στη συνείδηση της πλειοψηφίας των Φοιτητών/Σπουδαστών. Για να σταθούν τα Α.Ε.Ι. στο ύψος των περιστάσεων και για να αποτελέσουν επί τέλους το μοχλό ανάπτυξης της χώρας μας, πρέπει πρώτα να εντοπίσουμε και να αναγνωρίσουμε τα χαρακτηριστικά της παθογένειας των Α.Ε.Ι. Κατά την προσωπική μου άποψη, τα κύρια χαρακτηριστικά της παθογένειας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της Ελλάδας είναι: • Η χαλαρότητα, η οποία γέννησε και το πολύ μεγάλο ποσοστό «ισόβιων» Φοιτητών/Σπουδαστών το οποίο δυστυχώς συντηρήθηκε με την ανοχή όλων των νομικών πλαισίων για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την ανοχή των Οργάνων Διοίκησης αυτής. • Η υποκρισία και ο στρουθοκαμηλισμός. Όλοι κόπτονται για την κατάκτηση των δημοκρατικών διαδικασιών αποσιωπώντας επιλεκτικά τη διαπλοκή πολλών υποψηφίων για τα όργανα διοίκησης με τις Φοιτητικές/Σπουδαστικές Παρατάξεις. • Η Τρομοκρατία. Δεν είναι λίγες οι φορές που Πρυτάνεις και άλλα στελέχη των Α.Ε.Ι. έχουν προπηλακισθεί ή έχουν υποστεί βίαιες επιθέσεις από οργανωμένες ομάδες φοιτητών. • Η λανθάνουσα τρομοκρατία. Δεν είναι λίγες οι φορές όπου τα επίσημα Όργανα Διοίκησης ενός Ιδρύματος δεν προχώρησαν σε συγκεκριμένες αποφάσεις φοβούμενοι το ενδεχόμενο ακραίων αντιδράσεων από οργανωμένες ομάδες Φοιτητών/Σπουδαστών. • Η δημαγωγία. Ας αναλογιστούμε όλοι μας περιπτώσεις όπου οι ενέργειες μεμονωμένων ατόμων ή επίσημων Συλλογικών Οργάνων της Ακαδημαϊκής κοινότητας ταυτίζονται με την έννοια της δημαγωγίας όπως αυτή περιγράφηκε από δυο προσωπικότητες της παγκόσμιας ιστορίας, σύμφωνα με τις οποίες: Δημαγωγία είναι η ικανότητα, να επενδύεις τις μικρότερες ιδέες με τα πιο παχιά λόγια (π.χ. η άποψη πολλών πανεπιστημιακών παραγόντων «εμείς οι Πανεπιστημιακοί αξιολογούμε, δεν αξιολογούμαστε») Το μυστικό του δημαγωγού είναι να φαίνεται τόσο κουτός όσο κι οι ακροατές του, ώστε να νομίζουν πως είναι τόσο έξυπνοι όσο κι εκείνος (π.χ. η δημαγωγία του κράτους αλλά και των περισσότερων συλλογικών οργάνων που έθρεψαν το λαϊκισμό μέσα σε όλα δυστυχώς τα Α.Ε.Ι. της Ελλάδας). • Ο συντηρητισμός. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας αρνούνται να αποδεχτούν κάθε τι το καινούργιο (π.χ. η άρνηση πολλών ιδρυμάτων να συμμετάσχουν στη διαδικασία της Αξιολόγησης, ή να συμμετάσχουν σε Ευρωπαϊκά Ερευνητικά και Επιχειρησιακά Προγράμματα κλπ). Αλλά και η προσπάθεια διατήρησης των κεκτημένων δικαιωμάτων αποτελεί είναι στοιχείο συντηρητισμού). 1.1 Οργάνωση και Διοίκηση Α.Ε.Ι. α. Είναι κοινό μυστικό σε όλα τα μέλη των Α.Ε.Ι. αλλά και στην πλειοψηφία του Ελληνικού λαού ότι οι διαδικασίες που θεσμοθετήθηκαν με τους Ν.1268/82 και Ν.1404/83 για την εκλογή των αρχών διοίκησης των Πανεπιστημίων και των Τ.Ε.Ι. είναι κύρια υπεύθυνες για τα φαινόμενα διαπλοκής μεταξύ μερίδας καθηγητών και όλων των φοιτητικών παρατάξεων. β. Είναι λυπηρό, τα Όργανα Διοίκησης των Α.Ε.Ι. να εκλέγονται με καθαρά συνδικαλιστικά και κομματικά κριτήρια όταν μάλιστα τα όργανα αυτά καλούνται να λύσουν κυρίως ακαδημαϊκά και επιστημονικά προβλήματα. Εξ ορισμού, η συνδικαλιστική προσέγγιση ενός οποιουδήποτε προβλήματος οδηγεί πάντοτε σε λύσεις μετριότητας και συμβιβασμού με απώτερο στόχο τη διατήρηση κάποιων ισορροπιών. Αντίθετα, στα Α.Ε.Ι. πρέπει να προωθούνται λύσεις που να στοχεύουν πάντα στο άριστο αποτέλεσμα. γ. Είναι λυπηρό επίσης το φαινόμενο του εκφυλισμού της διακριτότητας των ρόλων μεταξύ καθηγητών και σπουδαστών. Το φαινόμενο αυτό ήταν αναμενόμενο όταν άτομα με μοναδικά τυπικά προσόντα το απολυτήριο Λυκείου και τη συνδικαλιστική τους δραστηριότητα αναγνωρίζονται δια νόμου ισότιμα κατά τη λήψη των αποφάσεων από τα συλλογικά όργανα. Δεν είναι λίγες οι φορές που η φοιτητική μειοψηφία μέσα στα συλλογικά όργανα διοίκησης αποτελεί ένα ισχυρότατο ρυθμιστικό παράγοντα στη λήψη των αποφάσεων. Και δεν είναι λίγες οι φορές που με ακραίες κινητοποιήσεις μεμονωμένες ομάδες Φοιτητών/Σπουδαστών ανατρέπουν αποφάσεις των οργάνων διοίκησης. δ. Ένα σοβαρό Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα πρέπει να προσφέρει σε όλους του σπουδαστές, εκτός από τη γνώση, και στοιχεία αγωγής και δημοκρατικού ήθους. Παρόλα αυτά, δεν είναι λίγες οι φορές όπου η έννοια του σεβασμού είναι ανύπαρκτη. Δεν είναι λίγες οι φορές όπου οι ακραίες φοιτητικές κινητοποιήσεις καταστρατηγούν τις δημοκρατικές διαδικασίες. 1.2 Ακαδημαϊκές Ελευθερίες και Άσυλο. α. Σήμερα δεν συντρέχουν πλέον οι λόγοι που επέβαλαν την κατοχύρωση του Ακαδημαϊκού Ασύλου πριν από 30-35 χρόνια. Δεν υπάρχει σήμερα έστω και ένας έλληνας που να διώκεται για τις ιδέες του. Αντίθετα οι οποιεσδήποτε ιδέες (θρησκευτικές, πολιτικές, συνδικαλιστικές, αιρετικές κλπ) διακινούνται ελεύθερα, χωρίς καμιά λογοκρισία και με κάθε πρόσφορο μέσο. Σήμερα, τα έντυπα, τα ηλεκτρονικά και πολύ περισσότερο τα ψηφιακά μέσα πληροφόρησης–ενημέρωσης συμβάλουν αποτελεσματικά στην ελεύθερη διακίνηση της οποιασδήποτε ιδέας οπουδήποτε. β. Η πείρα των τελευταίων 30 χρόνων έχει δείξει ότι το ακαδημαϊκό άσυλο καλύπτει μόνο μια πολύ μικρή ομάδα περιθωριακών ατόμων τα οποία, αν και αυτοαποκαλούνται αναρχικοί, τις περισσότερες φορές κινούνται κατόπιν καλά οργανωμένων σχεδίων με τα γνωστά σε όλους μας αποτελέσματα. Και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου οι «γνωστές» ομάδες των περιθωριακών ατόμων καταστρατηγούν το ακαδημαϊκό άσυλο παρεμποδίζοντας, ακόμα και διακόπτοντας, τη λειτουργία Α.Ε.Ι με την ανοχή των θεσμοθετημένων οργάνων τα οποία υποτίθεται ότι είναι επιφορτισμένα με τη διασφάλιση του Ακαδημαϊκού Ασύλου. γ. Πρέπει να καταλάβουν οι Φοιτητικές Παρατάξεις ότι η κατάληψη ενός Α.Ε.Ι. καταλύει την έννοια του Ακαδημαϊκού Ασύλου αφού η κατάληψη αυτή καθεαυτή απαγορεύει στο Εκπαιδευτικό Προσωπικό να λειτουργήσει ελεύθερα μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας και στα ερευνητικά εργαστήρια. Πρέπει να καταλάβουν οι Φοιτητικές Παρατάξεις και πολύ περισσότερο τα Ελληνικά Κόμματα ότι η κατάληψη είναι μια φασιστική ενέργεια και όχι μια μορφή δημοκρατικής πάλης. Ας κρίνει ο οποιοσδήποτε τη λογική της κατάληψης σύμφωνα με την οποία: «Υπό το καθεστώς της κατάληψης αναστέλλεται η λειτουργία όλων των θεσμοθετημένων οργάνων του Φοιτητικού Συλλόγου και όλοι πρέπει να υπακούουν στις αποφάσεις του συντονιστικού της κατάληψης» και ας συγκρίνει την έννοια αυτή με το διάγγελμα των στρατιωτικών στις 21-04-1967: «Υπό το καθεστώς του στρατιωτικού νόμου αναστέλλεται η λειτουργία όλων των θεσμοθετημένων οργάνων του κράτους και όλοι πρέπει να υπακούουν στις αποφάσεις της στρατιωτικής επιτροπής». Κοινή διαπίστωση: Σήμερα μια μικρή ομάδα οργανωμένων φοιτητών που σε καμιά περίπτωση δεν ξεπερνά το 20% του συνόλου των φοιτητών θέλουν να σώσουν την Ανώτατη Εκπαίδευση από μια υποτιθέμενη διάλυση. Τότε κάποιοι άλλοι ήθελαν να σώσουν την Ελλάδα από τη καταστροφή. Ας βγάλει ο κάθε ένας τα συμπεράσματά του. Δυστυχώς, σε περιόδους κατάληψης των Α.Ε.Ι. τα μέλη Εκπαιδευτικού και Ερευνητικού Προσωπικού αισθάνονται «αυτοεξόριστοι από τους χώρους στους οποίους το Σύνταγμα της Ελλάδας τους δίνει το δικαίωμα να λειτουργούν ελεύθεροι ως δημόσιοι λειτουργοί και όχι υπό το καθεστώς κατοχής». δ. Σε όλα τα Α.Ε.Ι. της Ελλάδας οι θεσμοθετημένες Επιτροπές Ασύλου έχουν εκφυλιστεί σε επίπεδο ανυπαρξίας με ελάχιστες παρεμβάσεις οι οποίες μερικές φορές προσβάλουν την νοημοσύνη και την ευαισθησία του Ελληνικού λαού. ε. Είναι παραλογισμός να θεσμοθετείται με νόμο ένα όργανο, στην προκειμένη περίπτωση η Επιτροπή Ασύλου, το οποίο έχει ως αποστολή τον έλεγχο κάθε υποτιθέμενης παραβίασης του Ακαδημαϊκού Ασύλου, όταν μάλιστα το όργανο αυτό δια της σιωπής του νομιμοποιεί τις παραβιάσεις αυτές. Όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για μια ριζοσπαστική αλλαγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι υποχρεωμένοι να καταγράφουν και να δημοσιοποιούν την πραγματική εικόνα που παρουσιάζουν όλα σχεδόν τα Πανεπιστημιακά και τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας, όσο σκληρή ή προσβλητική και αν είναι αυτή. Με τη έναρξη του διαλόγου για το μέλλον της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα δίνεται σε όλους μας μια μοναδική ευκαιρία για να εξαλείψουμε τη χαλαρότητα, την υποκρισία και τον στρουθοκαμηλισμό, την τρομοκρατία (λανθάνουσα και μη), τη δημαγωγία, και το συντηρητισμό ενισχύοντας ταυτόχρονα την προσπάθεια για μια σύγχρονη και δυναμική Ανώτατη Εκπαίδευση η οποία να συμβάλλει ουσιαστικά στη ανάπτυξη της χώρας μας. Αν δεν πετύχουμε αυτή την ανατροπή τότε θα είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι που Ανώτατη Εκπαίδευση θα υποθηκευθεί για άλλη μια φορά για τα επόμενα τριάντα (30) χρόνια. 2. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΙΔΕΡΗ 2.1 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Πρόταση 1η: • Μετονομασία της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από Ανώτατης σε Ανώτερη σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά αλλά και τα Διεθνή Πρότυπα. • Η Ανώτερη Εκπαίδευση είναι ενιαία και αποτελείται από τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση τα οποία είναι: τα Πανεπιστήμια, τα Πολυτεχνεία, και τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια. Η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών εντάσσεται ως αυτόνομη Σχολή στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Με την προϋπόθεση ότι θεσμοθετούνται τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια, η Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης εντάσσεται ως αυτόνομη Σχολή στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Αττικής (βλέπε Πρόταση 13), διαφορετικά, η Σχολή αυτή εντάσσεται στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. • Η βασική Ακαδημαϊκή Μονάδα των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι η Σχολή • Οι τίτλοι των ατομικών και των συλλογικών οργάνων διοίκησης καθώς και οι τίτλοι των μελών Εκπαιδευτικού-Ερευνητικού Προσωπικού όλων Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι ενιαίοι. • Κάθε Δημόσια ή Ιδιωτική Σχολή που φέρει το χαρακτηρισμό «Ανώτερη Σχολή . . .» μετονομάζεται σε «Επαγγελματική Μεταδευτεροβάθμια Σχολή . . .» Πρόταση 2: Τα Ατομικά και Συλλογικά Όργανα Διοίκησης των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι: • Ο Κοσμήτορας της Σχολής. Είναι μέλος ΔΕΠ της Σχολής, βαθμίδας Καθηγητή ή Αναπληρωτή Καθηγητή ο οποίος εκλέγεται κάθε τρία (3) χρόνια με εκλογές στις οποίες οι υποψήφιοι για την Ακαδημαϊκή αυτή θέση καταγράφονται σε ενιαίο ψηφοδέλτιο. Για την εκλογή του Κοσμήτορα ψηφίζουν όλα τα μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας της Σχολής με συντελεστές βαρύτητας 70% των μελών ΔΕΠ, 20% των Σπουδαστών και 10% του Διοικητικού και Τεχνικού Προσωπικού. • Το Συμβούλιο του Ιδρύματος Συγκροτείται από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, τους Κοσμήτορες των Σχολών του Ιδρύματος, από εξωτερικά μέλη σε ποσοστό 50% του αριθμού των Κοσμητόρων, ένα εκπρόσωπο των Φοιτητών/Σπουδαστών και ένα εκπρόσωπο του Διοικητικού και Τεχνικού Προσωπικού. Κάθε τρία (3) αξιολογείται το έργο τόσο του Προέδρου όσο και των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου του Ιδρύματος από τους εκάστοτε εκλεγμένους Κοσμήτορες και είναι δυνατή η ανανέωση της θητείας αυτών για άλλη μια τριετία. • Η Σύγκλητος του Ιδρύματος. Συγκροτείται από τον Πρύτανη του Ιδρύματος, τους Κοσμήτορες των Σχολών, το Γενικό Γραμματέα του Ιδρύματος και ένα εκπρόσωπο των Φοιτητών/Σπουδαστών. Κάθε τρία (3) χρόνια αξιολογείται η θητεία του Πρύτανη από τους εκάστοτε εκλεγμένους Κοσμήτορες και είναι δυνατή η ανανέωση της θητείας του για άλλη μια τριετία. • Ο Πρύτανης του Ιδρύματος. Πρέπει να έχει προσόντα μέλους ΔΕΠ βαθμίδας Καθηγητή. Ο Πρύτανης εκλέγεται από το Συμβούλιο μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς τους αρχαιότερους Καθηγητές του Ιδρύματος. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους αρχαιότερους καθηγητές τότε το Συμβούλιο προχωρεί σε διεθνή πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος. • Γενική Συνέλευση της Σχολής Συγκροτείται από τον Κοσμήτορα της Σχολής ο οποίος τελεί και χρέη Προέδρου, από τα μέλη ΔΕΠ της Σχολής, ένα εκπρόσωπο των Σπουδαστών και ένα εκπρόσωπο του Διοικητικού/Τεχνικού Προσωπικού. • Συνέλευση Τομέα. Ισχύει ότι ισχύει μέχρι σήμερα για τους Τομείς. Οι εκπρόσωποι των Φοιτητών/Σπουδαστών για το Συμβούλιο και τη Σύγκλητο του Ιδρύματος καθώς και για τη Γενική Συνέλευση της Σχολής εκλέγονται κατά τις ετήσιες αρχαιρεσίες του Συλλόγου τους από τρία διαφορετικά ψηφοδέλτια (ένα για κάθε Όργανο Διοίκησης) στα οποία καταγράφονται μόνο τα ονόματα των υποψηφίων μαζί με το έτος σπουδών τους. Η ίδια διαδικασία ισχύει και την εκλογή των εκπροσώπων του Διοικητικού/Τεχνικού Προσωπικού του Ιδρύματος στο Συμβούλιο του Ιδρύματος και τη Γενική Συνέλευσης. Οι αρμοδιότητες των παραπάνω Οργάνων Διοίκησης που περιγράφονται στο κείμενο διαβούλευσης του Υπουργείου Παιδείας κρίνονται ως αποδεκτές. Για την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου θεσμικού πλαισίου που θα διέπει τα όργανα διοίκησης ενός Ιδρύματος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης προτείνω τα εξής: • Με Υπουργική Απόφαση διορίζεται ως Υπηρεσιακός Πρύτανης ο αρχαιότερος από τους Καθηγητές Α βαθμίδας του Ιδρύματος με μοναδικές αρμοδιότητες την προκήρυξη των εκλογών ανάδειξης των Κοσμητόρων των Σχολών και τη δημόσια διεθνή πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου του Ιδρύματος. • Οι εκλεγμένοι Κοσμήτορες συνέρχονται σε συνεδρίαση, παρουσία των εκπροσώπων των Φοιτητών/Σπουδαστών και του Διοικητικού/Τεχνικού Προσωπικού, για να αξιολογήσουν τα προσόντα και την προσωπικότητα των υποψηφίων εξωτερικών μελών του Συμβουλίου του Ιδρύματος και να προβούν τελικά στην εκλογή αυτών που θα στελεχώσουν το Συμβούλιο του Ιδρύματος. • Ο Υπηρεσιακός Πρύτανης συγκαλεί σε πρώτη συνεδρίαση το Συμβούλιο με μοναδικό θέμα την εκλογή του Προέδρου του Συμβουλίου. • Στην συνεδρίαση για την εκλογή Προέδρου ή στην αμέσως επόμενη συνεδρίαση, το Συμβούλιο με την πλήρη σύνθεσή του προκηρύσσει την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εκλογή του Πρύτανη του Ιδρύματος. Πρόταση 3η: Ακαδημαϊκή Δεοντολογία Συγκρότηση ανεξάρτητου Εθνικού Συμβουλίου Ακαδημαϊκής και Ερευνητικής Δεοντολογίας. 2.2 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Πρόταση 4η: Οικονομική αυτοτέλεια: ευελιξία και αποτελεσματικότητα Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση. Πρόταση 5η: Προγραμματικές συμφωνίες: εργαλείο ανάπτυξης της πολυτυπίας και της ιδιαίτερης ταυτότητας Ιδρυμάτων υψηλής ποιότητας Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση. Πρόταση 6η: Χρηματοδότηση: Ποιότητα, αξιολόγηση, διαφάνεια, λογοδοσία, αποτελεσματικότητα. Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση. Πρόταση 7η: Θεσμοί χρηματοδότησης: διαφάνεια και εμπιστοσύνη Πρόταση 2 του κειμένου του Υπουργείου για τη Διαβούλευση. Μετεξέλιξη της Ανεξάρτητης Αρχής για τη Διασφάλιση της Ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης (Α.ΔΙ.Π.) σε Ανεξάρτητη Αρχή Αξιολόγησης, Πιστοποίησης και Χρηματοδότησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης. 2.3 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ Πρόταση 8η: Νέα οργάνωση της μάθησης και των προγραμμάτων σπουδών που διευκολύνουν την κινητικότητα και ενισχύουν τη διεπιστημονικότητα. • Καταργούνται τα Τμήματα και η Σχολή πλέον θα αποτελεί τη βασική Ακαδημαϊκή Μονάδα. • Οι εισαγωγικές εξετάσεις γίνονται ανά Σχολή με ενιαίες εξετάσεις για όλους του υποψήφιους, ανεξάρτητα του Σχολείου προέλευσης. Οι υποψήφιοι που προέρχονται από Τεχνικά ή Επαγγελματικά Λύκεια έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις ενιαίες αυτές εξετάσεις με την προϋπόθεση ότι έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς κατάλληλο κύκλο μαθημάτων που θα τους καθιστά ισότιμους των υποψηφίων που προέρχονται από τα Γενικά Λύκεια. • Τα όργανα της Σχολής θα καθορίσουν τα μαθήματα και τον αριθμό των μαθημάτων καθώς και τη χρονική διάρκεια σπουδών που θα οδηγούν σε συγκεκριμένη ειδικότητα. • Συνεχίζει να είναι σε ισχύ το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφορά Διδακτικών Μονάδων (ECTS) σύμφωνα με το οποίο ο μέγιστος Φόρτος Εργασίας ανά εβδομάδα και ανά Φοιτητή/Σπουδαστή πρέπει είναι 50 ώρες. Πρόταση 9η: Πτυχία με αντίκρισμα. α. Θεσμοθετούνται δυο τύποι φοίτησης οι οποίοι πρέπει να δηλώνεται κατά την πρώτη εγγραφή του φοιτητή στο Τμήμα του: Φοίτηση με Πλήρη Απασχόληση: Τα μαθήματα που δηλώνει ο Φοιτητή/Σπουδαστής σε κάθε διδακτικό εξάμηνο αντιστοιχούν σε Φόρτο Εργασίας 50 ωρών. Η χρονική διάρκεια σπουδών είναι αυτή που έχει ήδη προβλεφθεί για την ειδικότητα που έχει επιλέξει ο Φοιτητής/Σπουδαστής. Φοίτηση με Ελλιπή Απασχόληση: Τα μαθήματα που δηλώνει ο Φοιτητή/Σπουδαστής σε κάθε διδακτικό εξάμηνο αντιστοιχούν σε Φόρτο Εργασίας μικρότερο των 50 ωρών. Στην περίπτωση αυτή, η χρονική διάρκεια σπουδών θα αυξάνεται σε ποσοστό ίσο με το ποσοστό μείωσης των ωρών Φόρτου Εργασίας. β. Θεσμοθετούνται τρεις (3) κατηγορίες Πτυχίων/Διπλωμάτων: Το Ακαδημαϊκό Πτυχίο το οποίο εξασφαλίζει στον κάτοχό του την πρόσβαση τόσο σε μεταπτυχιακές σπουδές όσο και στο αντίστοιχο με την ειδικότητά του επάγγελμα. Χορηγείται σε Φοιτητής/Σπουδαστής που έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τις σπουδές του στο χρονικό διάστημα που προβλέπεται για τη Φοίτηση με Πλήρη ή με Μερική Απασχόληση. Το Επαγγελματικό Πτυχίο το οποίο εξασφαλίζει στον κάτοχό του πρόσβαση μόνο στο επάγγελμα που είναι αντίστοιχο με την ειδικότητά του. Χορηγείται σε Φοιτητή/Σπουδαστή που έχει παρακολουθήσει με επιτυχία ένα ελάχιστο αριθμό συγκεκριμένων μαθημάτων στο χρονικό διάστημα που προβλέπεται για τη Φοίτηση με Πλήρη ή με Μερική Απασχόληση. Οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του Επαγγελματικού Πτυχίου (δηλαδή ο ελάχιστος αριθμός μαθημάτων στα οποία ο σπουδαστής πρέπει έχει προαγώγιμο βαθμό, σε ποια μαθήματα ο βαθμός πρέπει να είναι προαγώγιμος και σε ποια όχι κλπ.) είναι αντικείμενο του Κανονισμού Σπουδών και πρέπει να προσδιορισθούν και να δημοσιοποιηθούν με την έναρξη ισχύος του νόμου για άμεση ενημέρωση των σπουδαστών Το Εθνικό Δίπλωμα Ανώτερης Εκπαίδευσης. Το Δίπλωμα αυτό χορηγείται στους Φοιτητές/Σπουδαστές πλήρους ή μερικής φοίτησης οι οποίοι, με την ολοκλήρωση της αντίστοιχης χρονικής διάρκειας σπουδών ή κατά τη διακοπή των σπουδών τους στο δεύτερο ή το τρίτο έτος σπουδών και έχουν κατοχυρώσει ένα ελάχιστο αριθμό Διδακτικών Μονάδων. Οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του Εθνικού Διπλώματος Ανώτερης Εκπαίδευσης προσδιορίζονται στον Κανονισμό Σπουδών του Ιδρύματος. Οι κάτοχοι αυτού του Διπλώματος μπορούν να λάβουν μέρος σε κατατακτήριες εξετάσεις που οργανώνουν οι Σχολές των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης για την κατάταξή τους σε τμήμα της επιθυμίας τους σύμφωνα με την ήδη υπάρχουσα νομοθεσία. Πρόταση 10η: Μεταπτυχιακές Σπουδές • Με την έναρξη ισχύος του νέου νόμου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αρχίζει και η διαδικασία εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης όλων των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η πρώτη αξιολόγηση θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό να εντοπίσει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ακαδημαϊκές Μονάδες του Ιδρύματος και να προτείνει δυνατές λύσεις. • Τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που θα έχουν θετική αξιολόγηση αποκτούν αυτόματα και το δικαίωμα οργάνωσης και λειτουργίας Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών. • Τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που θα έχουν δυο συνεχείς αρνητικές αξιολογήσεις θα χάνουν το δικαίωμα οργάνωσης και λειτουργίας Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών. • Τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών που ήδη είναι σε εξέλιξη στα Πανεπιστήμια και στα Πολυτεχνεία συνεχίζουν τη λειτουργία τους μέχρι την ολοκλήρωσή τους ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της Ακαδημαϊκής Μονάδας που τα οργανώνει. Πρόταση 11η: Υπηρεσίες υποστήριξης των φοιτητών Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση με την εξής προσθήκη: • Παραμένει ο θεσμός του Σύμβουλου Σπουδών. • Συστήνεται Υπηρεσίας Υποστήριξης Φοιτητών με σκοπό την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τους Φοιτητές/Σπουδαστών για την ομαλή μετάβαση από τη Δευτεροβάθμια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευσης, την υποστήριξη αυτών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους Πρόταση 12η: Συγγράμματα – Βιβλιοθήκες και Αναγνωστήρια • Καταργείται η δωρεά χορήγηση διδακτικών συγγραμμάτων στους Φοιτητές/Σπουδαστές. • Σε κάθε Σχολή δημιουργείται δανειστική βιβλιοθήκη με επαρκή αριθμό βιβλίων διαφορετικών συγγραφέων για κάθε μάθημα Τα βιβλία θα διατίθενται στους Φοιτητές/Σπουδαστές με δανεισμό σε εξαμηνιαία βάση. Κάθε Φοιτητής/Σπουδαστής δικαιούται ένα βιβλίο ανά μάθημα και ανά εξάμηνο. • Σε κάθε Σχολή δημιουργείται βιβλιοθήκη με επαρκή αριθμό βιβλίων ανά μάθημα διαφορετικών συγγραφέων συνδυασμένη με σύγχρονα συμβατικά και ηλεκτρονικά αναγνωστήρια με επαρκή αριθμό θέσεων εργασίας και με πρόσβαση σε διεθνείς βιβλιογραφικές βάσεις. • Σε κάθε Ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης δημιουργείται Κεντρική Ακαδημαϊκή Επιστημονική Βιβλιοθήκη η οποία θα εξυπηρετεί τις επιστημονικές και ερευνητικές ανάγκες των μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας. Πρόταση 13η: Χωροταξική και θεματική αναδιάρθρωση Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση με την εξής ειδική προσθήκη: Ιδρύεται το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Αττικής με τη συνένωση του Τ.Ε.Ι. Αθήνας, του Τ.Ε.Ι. Πειραιά και της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. ως αυτόνομη Σχολή. Πρόταση 14η: Διά Βίου Μάθηση στα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης: εργαλείο σύνδεσης με την τοπική κοινωνία Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση Πρόταση 15: Εκπαίδευση συνδεδεμένη με την παραγωγή νέας γνώσης και την έρευνα αιχμής Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση Πρόταση 165η: Ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα και της διεθνούς παρουσίας των Ιδρυμάτων, με άμεση σύνδεση με το νέο πρότυπο ανάπτυξης της χώρας: ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για τη διεθνοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Να ισχύσει το πλαίσιο που περιγράφεται στο κείμενο του Υπουργείου για τη Διαβούλευση 2.4 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 1. Ο νόμος πρέπει να αναφέρει τις γενικές αρχές πάνω στις οποίες πρέπει να βασιστούν οι Κανονισμοί Λειτουργίας και Σπουδών κάθε Ιδρύματος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης οι οποίοι θα αποτελέσουν ένα σημαντικό κριτήριο για την εξωτερικής αξιολόγησης του ιδρύματος. Τέτοιες αρχές είναι η εναρμόνιση των κανονισμών σπουδών με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφορά Διδακτικών Μονάδων (ECTS), η θεσμοθέτηση του Παραρτήματος Διπλώματος, η διαβάθμιση των Διπλωμάτων και των Πτυχίων που χορηγούν τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης κλπ. 2. Το νέο νομοσχέδιο να ισχύει μόνο για τους φοιτητές που θα εισάγονται στην Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση μετά την ψήφισή του στη Βουλή και την έκδοση σε ΦΕΚ. 3. Οι Φοιτητές/Σπουδαστές που ήδη φοιτούν με την έναρξη ισχύος του νομοσχεδίου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους με τους κανόνες και τις προϋποθέσεις που ίσχυαν πριν την έναρξη ισχύος του νέου νόμου. Σημαντική Παρατήρηση. Οι σημερινοί Φοιτητικοί Σύλλογοι είναι εξουσιοδοτημένοι να διασφαλίζουν τα δικαιώματα και τα προνόμια των φοιτητών που ήδη φοιτούν στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Οι Σύλλογοι αυτοί δεν είναι εξουσιοδοτημένοι από κανένα και δεν έχουν το δικαίωμα να «αγωνίζονται» για τα δικαιώματα, τα προνόμια και τις υποχρεώσεις των φοιτητών που θα εισαχθούν στα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση μετά τη ψήφιση του νομοσχεδίου, αφού ο νέος νόμος δεν αλλάζει τους κανόνες και τις προϋποθέσεις που ρυθμίζουν τις σπουδές των φοιτητών που ήδη φοιτούν στα Α.Ε.Ι. Είναι βέβαιο ότι, οι νέοι Φοιτητές/Σπουδαστές θα ανταποκριθούν στις σπουδές τους ανάλογα με το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τη λειτουργία των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αν οι Φοιτητές/Σπουδαστές συναντήσουν χαλαρό εκπαιδευτικό σύστημα σίγουρα αυτοί θα χαλαρώσουν με όλες τις συνέπειες που θα έχει αυτή η χαλάρωση. Απτό παράδειγμα, η σημερινή κατάσταση στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Αν οι Φοιτητές/Σπουδαστές συναντήσουν πειθαρχημένο εκπαιδευτικό σύστημα με διακριτούς τους ρόλους του Εκπαιδευτικού Προσωπικού και των Φοιτητών/Σπουδαστών, σίγουρα αυτοί θα προσαρμοστούν στα νέα ακαδημαϊκά δεδομένα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα χιλιάδες ελληνόπουλα τα οποία καταφεύγουν σε Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Αλλοδαπής για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές. Μαρούσι 22-12-2010 Σιδερής Στάθης Καθηγητής Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.