Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Κ.Τσίχλας' | 4 Ιανουαρίου 2011, 01:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σχετικά με στοιχεία και πολιτική: Πρώτο κακό δείγμα αποπροσανατολισμού τα στοιχεία που αναφέρει το υπουργείο ως προς τη χρηματοδότηση. Είναι γεγονός ότι σαν ποσοστό του ΑΕΠ τα νούμερα που δίνει το υπουργείο είναι σωστά (βεβαίως πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι σε κάποιες χώρες με τις οποίες πρέπει να συγκριθούμε οι πηγές εσόδων είναι πολυδιάστατες τόσο λόγω του εύκαμπτου πλαισίου λειτουργίας καθώς και της συμμετοχής των φοιτητών σε αυτές). Αν όμως δούμε το ποσό που αναλογεί ανά φοιτητή τότε θα δούμε ότι είμαστε κατά 50% περίπου χαμηλότερα από το μέσο όρο (Eurostat) και ξεπερνάμε χώρες όπως Βουλγαρία, Ρουμανία και κάποιες χώρες της Βαλτικής – τιμή μας!!! Ενδεχομένως να κάνω λάθος και εγώ σε αυτά που λέω αλλά περιμένω από το δημόσιο την πλήρη αλήθεια και όχι να προσπαθεί να περάσει θέσεις με κουτοπονηριά. Επίσης, σε αυτό το σημείο να αναφέρω απλά την παραίτηση του κ. Μήτσου με όσα είπε σχετικά με τη συνέπεια του υπουργείου απέναντι στα ιδρύματα όσον αφορά τη χρηματοδότηση. Και κάτι ακόμα: δεν μπορεί ένα δημόσιο πρόσωπο να μιλά για αριστεία όταν δεν ξέρει τι είναι και πως κατακτιέται – δεν μπορεί ένα υπουργείο και συγκεκριμένα αυτοί που το εκπροσωπούν να απαξιώνουν πλήρως το δημόσιο πανεπιστήμιο. Κρατείστε τα καλά και αλλάξτε τα άσχημα, όχι ισοπέδωση των πάντων. Άσυλο: Ο θεσμός του ασύλου δεν έχει νόημα πια. Δεν αποτελεί εργαλείο διασφάλισης της ελεύθερης διακίνησης ιδεών αλλά μοχλό πίεσης για διάφορα περιθωριακά ιδεολογήματα. Επίσης, εδώ φαίνεται ξεκάθαρα ένα από τα καρκινώματα του Ελληνικού Πανεπιστημίου όσο και της κοινωνίας γενικότερα: η κομματοκρατία. Κάποτε τα κόμματα αποτελούσαν εξαιρετικές πηγές στελεχών που υπηρετούσαν την κοινωνία – πια όμως αποτελούν μέγιστη τροχοπέδη σε οποιαδήποτε εξέλιξη είτε επειδή δεν είναι άξια είτε επειδή η αμφισβήτηση από τον απλό κόσμο δεν τους αφήνει να δημιουργήσουν. Πολύ αμφιβάλλω ότι θα γίνει κάτι προς αυτή τη κατεύθυνση αν δεν αλλάξουμε ριζικά νοοτροπία και δεν δοθεί αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια μειώνοντας κατά το δυνατό τη συμμετοχή των κομματοπατέρων μέσω της κατάργησης της «δημοκρατικής» επιλογής των διάφορων πανεπιστημιακών αρχόντων. Οι εκλογές είναι αναγκαία αλλά όχι και ικανή συνθήκη για τη δημοκρατία. Σχετικά με πρύτανη και συμβούλιο: Συμφωνώ με τον τρόπο εκλογής του πρύτανη. Οι εκλογές δεν είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη για δημοκρατία αλλά η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, η αξιοκρατία είναι αναγκαίες συνθήκες για αυτήν και σε αυτή την περίπτωση πολύ πιο σημαντικές από τις εκλογές. Όσον αφορά το συμβούλιο, το βασικό θέμα είναι πως θα δομείται και ποιες θα είναι οι εξουσίες του. Θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί μιας και θα φτάσουμε κάποια στιγμή να ελέγχουμε μία εκπαιδευτική διαδικασία με βάση την άποψη του τάδε δημοτικού συμβούλου ή του άλλου εκπροσώπου των βιομηχάνων. Οι ειδικοί (και αυτοί είναι τα μέλη ΔΕΠ) μπορούν και πρέπει να ασχολούνται με τα αυστηρώς εκπαιδευτικά θέματα ενώ η συνεισφορά οποιουδήποτε εκτός αυτών μάλλον θα οδηγήσει σε βλακώδη συμπεράσματα (όπως σοφά αναφέρει και ο Γκυστάβ Λε Μπον περί της ψυχολογίας των μαζών). Προτείνω τα εξής: 1. Το μεγαλύτερο ποσοστό (όχι όμως πλειοψηφικό) να αποτελείται από μέλη ΔΕΠ (30-45%). Οι φοιτητές να έχουν 5-15%, το διοικητικό προσωπικό 5-10%, τα λοιπά μέλη ΕΤΕΠ-ΕΕΔΙΠ 5-10%, και ένα ποσοστό μεγαλύτερο από 30% να αποτελείται από εξωτερικούς προς το πανεπιστήμιο επιστήμονες καθώς και εκπρόσωπους τόσο της τοπικής κοινωνίας όσο και των κοινωνικών εταίρων. 2.Πολύ βασικό θέμα είναι η λήψη αποφάσεων. Προτείνω: a. Καθαρά Εκπαιδευτικά θέματα (ΔΕΠ, φοιτητές, λοιπό προσωπικό) b. Θέματα αξιολόγησης (όλοι) c. Θέματα χρηματοδότησης (όλοι) d. Θέματα καθημερινής λειτουργίας (μικροπρογραμματισμού) (όλοι πλην των μη άμεσα ενδιαφερομένων) Εδώ τίθεται το βασικό ερώτημα για τους στόχους ενός πανεπιστημίου. Τι θέλουμε: ένα πανεπιστήμιο που να παράγει καταρτισμένους επιστήμονες, ένα πανεπιστήμιο που να παράγει μορφωμένους πολίτες ή ένα συνδυασμό τους. Η δυσκολία στην υλοποίηση είναι αύξουσα για τις παραπάνω περιπτώσεις. Το πιο εύκολο είναι η κατάρτιση: μπαίνω μέσα, κάνω αυτά που θέλετε και φεύγω. Το πιο δύσκολο είναι να εμφυσήσουμε σε αυτά τα παιδιά το βασικό χαρακτηριστικό ενός επιστήμονα και ενός πολίτη: την έρευνα. Αμφισβήτηση, έρευνα, συζήτηση, ανταλλαγή ιδεών κτλ. είναι κάποιες από τις δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας φοιτητής, αυριανός πολίτης, μίας υγιούς κοινωνίας. Αυτά δεν επιτυγχάνονται με μαθήματα αλλά με την παρουσία ενός γενικού κλίματος που να τα ευνοεί (δείτε σας παρακαλώ λίγο μία εξαιρετική εκπομπή του Βαξεβάνη με γνώμες διακεκριμένων επιστημόνων του εξωτερικού). Βαθμίδες: Συμφωνώ σε όσα αναφέρονται με την (τυπική μάλλον) διαφορά ότι από όλες τις βαθμίδες, κατά την άποψή μου, αυτή που είναι λιγότερη διακριτή είναι αυτή του Αναπληρωτή καθηγητή – οπότε και αυτή θα έπρεπε να καταργηθεί. Δεν συμφωνώ με την μετά από αίτηση αξιολόγηση των μονίμων καθηγητών. Γιατί να μην αξιολογούνται όλοι με τα ίδια κριτήρια εκτός και αν πιστεύει κανείς εδώ ότι οι παθογένειες του συστήματος σε σχέση με τη συμπεριφορά των μελών ΔΕΠ είναι αποτέλεσμα των μη μόνιμων ή χαμηλότερων βαθμίδων. Το χρύσωμα του χαπιού δεν πρέπει να αποτελεί εργαλείο εφαρμογής νόμων. Επίσης, θα πρέπει να δοθεί μεγάλη ευχέρεια σε σχέση με τα γνωστικά αντικείμενα με έμφαση στα πολύ γενικά γνωστικά αντικείμενα (ώστε τα μέλη ΔΕΠ να καλύπτουν το ΠΠΣ) με την εξειδίκευση του μέλους ΔΕΠ ως προς την έρευνά του όπου αυτός/αυτή θέλει. Αυτό δημιουργεί τη μέγιστη ευελιξία και λύνει εν μέρει ένα από τα πάγια σημεία τριβής μελών ΔΕΠ. Υποδομές: Αποτελεί μέγιστο πρόβλημα του ελληνικού πανεπιστημίου. Το κλασσικό που ακούγεται είναι ότι στο εξωτερικό πολεμάνε με αεροπλάνα όταν εμείς πολεμάμε με σφεντόνες – πώς να συγκριθούμε με αυτούς;;;; Παράδειγμα, οι βιβλιοθήκες και ο ρόλος τους εντός του πανεπιστημίου. Το δωρεάν σύγγραμμα είναι για τους φοιτητές ότι και η επιχορήγηση για τους έλληνες αγρότες: εθιστική χρήση ενός πολύτιμου εργαλείου. Το κονδύλι (που διατίθεται για τους κρατικοδίαιτους εκδοτικούς οίκους) θα μπορούσε να δοθεί για την αγορά βιβλίων που δανείζονται οι φοιτητές από τη βιβλιοθήκη για το εξάμηνο. Ακόμα καλύτερα (αν είχαμε κτίρια), να δίνεται πολλαπλή βιβλιογραφία ώστε να αποφεύγουμε φαινόμενα τύπου «αυτό που είπατε τώρα δεν είναι στο βιβλίο και άρα δεν κάνετε σωστά τη δουλειά σας…». Βέβαια αυτό προϋποθέτει βιβλιοθήκες και αντίστοιχη νοοτροπία και πολλά ακόμη… Ένα άλλο παράδειγμα έλλειψης υποδομών είναι η αδικαιολόγητη ταλαιπωρία με την κατά καιρούς απαγόρευση της πρόσβασης στις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες. Βέβαια, σε αυτή τη χώρα έχουμε να ρίξουμε χρήματα στην ανάπτυξη ηλεκτρονικού και ψηφιακού υλικού για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Μου θυμίζει το ανέκδοτο με τα CD με το εκπαιδευτικό υλικό στα σχολεία όπου οι πανέμορφες θήκες τους διακοσμούσαν τις ντουλάπες του σχολείου αφού είτε δεν υπήρχαν υπολογιστές είτε τις περισσότερες φορές δεν υπήρχε ο σχεδιασμός για μία τέτοια ψηφιακή τάξη. Βάλτε προτεραιότητες και ξεκινήστε από τα απλά και αυτονόητα και όχι από το ebook. Τα λέμε στο εξωτερικό και γελάνε… Ευελιξία: Παράδειγμα: Αυτή τη στιγμή κάθε μέλος ΔΕΠ θα πρέπει να έχει 6 ώρες ανά εξάμηνο. Μάλλον εδώ θα πρέπει να δείξουμε μεγαλύτερη ευελιξία και να συνετιστούμε από αυτά που ισχύουν στο εξωτερικό. Θα μπορούσε ένα μέλος ΔΕΠ να κάνει 12 ώρες ένα εξάμηνο και το επόμενο να μην έχει κανένα μάθημα ώστε να αφοσιωθεί πλήρως στην έρευνά του. Αυτό βέβαια θα πρέπει να εξειδικεύεται σε συγκεκριμένους τομείς και άρα προτείνω οι ώρες ανά μέλος ΔΕΠ να περάσουν σαν κανονισμός εντός του τμήματος/σχολής εξασφαλίζοντας βέβαια ότι ένα μέλος ΔΕΠ δεν θα κάθεται (π.χ. 12 ώρες κατά τη διάρκεια ενός ακαδημαϊκού έτους). Γενικά θα πρέπει τέτοιου είδους αποφάσεις να περάσουν στην δικαιοδοσία του τμήματος/σχολής με ταυτόχρονο αυστηρό έλεγχο από τρίτους με συνέπειες σε περίπτωση παρατυπιών. Συμπερασματικά: 1. θα πρέπει το υπουργείο επιτέλους να μας αναγκάσει (λυπάμαι που χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη) να αξιολογούμαστε ανά τακτά χρονικά διαστήματα χωρίς εξαιρέσεις αλλά με τρόπο που θα συμφωνηθεί από κοινού. 2. Αφού το (1) εφαρμοσθεί θα πρέπει οι περισσότερες αποφάσεις για την ακαδημαϊκή λειτουργία να παίρνονται σε επίπεδο τμήματος/σχολής. 3. Θα πρέπει να υπάρχει εγγυημένη χρηματοδότηση από το κράτος σε σύνδεση πάντοτε με το (1) . Όπως είχε πει και ο JFK «Η κυνικότητα ενός λαού φαίνεται από το γεγονός ότι θεωρούμε φυσικό να πληρώνουμε περισσότερα αυτόν που φτιάχνει τις αποχετεύσεις μας παρά αυτόν που πλάθει τα μυαλά των παιδιών μας». Δυστυχώς όμως ο ελληνικός λαός έχει γίνει αρκετά κυνικός μιας και δεν βλέπει ή δεν τον κάνουν να δει την αξία της μόρφωσης. (Προσοχή, η λέξη πληρωμή δεν έχει την μισθολογική έννοια – που και εκεί είμαστε για κλάματα – αλλά την γενικότερη έννοια των υποδομών και των διευκολύνσεων του κράτους. Αυτό το «ό,τι και αν γίνει 5% για την παιδεία» χάθηκε ανάμεσα σε άλλες μεγαλόστομες υποσχέσεις.)