Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με συνδεδεμένα Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο : Ένα σχολείο ιστορικό, εμβληματικό, με πρωτοπόρες δράσεις και διδακτικές μεθόδους, ένα σχολείο σπουδαίων προσωπικοτήτων, που σκοπό έχει, σύμφωνα με το όραμα του ιδρυτή του, να αποτελέσει, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το φυτώριο που παραλαμβάνει ένα τυχαίο δείγμα μαθητών, από όλα τα κοινωνικά στρώματα της πόλης και αναλαμβάνει την εκπαίδευσή τους, την Παιδεία τους , από την τρυφερή ηλικία του Νηπιαγωγείου έως και το Λύκειο, με στόχο της διασύνδεσης αυτής την παρακολούθηση και την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων ως προς την επενέργεια του πειραματισμού και της καινοτομίας στη μαθησιακή και εν γένει παιδαγωγική εξέλιξη των μαθητών σε αμφότερες τις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Όπως όλα τα σχολεία, ως ζωντανοί οργανισμοί που εξελίσσονται και μεταλλάσσονται, προσαρμοζόμενοι στις επιταγές της κοινωνίας και της εκάστοτε εποχής, έτσι και το ΠΣΠΘ πορεύεται και ενδεχομένως να πέρασε και εποχές μεταβατικές, οπότε και επαναπροσδιορίστηκαν οι στόχοι του και τα μέσα επίτευξης αυτών. Αυτό δεν είναι επιλήψιμο. Αυτό δεν δικαιολογεί τον αφανισμό και τον κατακερματισμό του ούτε και την κατάλυση του μοναδικού του χαρακτήρα και του πρωτοπόρου σκοπού του.
Από την άλλη πλευρά, τα Πρότυπα Σχολεία της χώρας διαρκώς αυξάνονται, έχοντα ως στόχο όχι τον πειραματισμό αλλά την αριστεία, με μόνο μέσο επίτευξης και απόδειξης αυτής, καλώς ή κακώς, τις εξετάσεις των μαθητών σε δύο ή τρία βασικά μαθήματα, εξετάσεις που γίνονται εφάπαξ, με αυστηρό χρονικό προσδιορισμό. Θα αποτελούσε όμως ενδιαφέρουσα συζήτηση το ποια είναι τελικά η έννοια της αριστείας, πώς επιτυγχάνεται και πώς αποδεικνύεται επαρκώς αυτή; Τα Πρότυπα Σχολεία εκπλήρωσαν τελικά τον σκοπό της ύπαρξής τους; Και η καταφατική ακόμη απάντηση στο ερώτημα, δεν δικαιολογεί την μετατροπή του Γυμνασίου και του Λυκείου του ΠΣΠΘ σε Πρότυπα και την βίαιη και αιφνιδιαστική αποσύνδεσή τους από το Πειραματικό Δημοτικό, τη στιγμή μάλιστα που λειτουργούν ως ενιαία κτιριακή μονάδα. Είναι μια λύση η οποία στην περίπτωση του ΠΣΠΘ απλά δε μπορεί να εφαρμοστεί διότι θα οδηγούσε εν τοις πράγμασι στον αδικαιολόγητο κατακερματισμό του Σχολείου, στην αλλοίωση ανεπιστρεπτί του μοναδικού του χαρακτήρα και του πρωτοποριακού σκοπού του. Η έννοια της αριστείας από τη μια πλευρά – με τον τρόπο τουλάχιστον που την υπηρετούν τα Πρότυπα Σχολεία – και της καινοτομίας και του πειραματισμού από την άλλη, είναι έννοιες όχι απλά διακριτές αλλά και ασύμβατες ώστε να εξυπηρετούνται από ένα Σχολείο, θεωρητικά ενιαίο αλλά, Πειραματικό ως προς το Δημοτικό και Πρότυπο στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Μια τέτοια λύση πρακτικά, θα οδηγούσε στη μετατροπή των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού του Πειραματικού Σχολείου σε τάξεις προετοιμασίας για τις εξετάσεις του Γυμνασίου και περαιτέρω, οι μαθητές που θα επιτύχουν στις εξετάσεις του Γυμνασίου θα πρέπει μετά από δύο μόλις χρόνια να αποδείξουν εκ νέου ότι αξίζουν να παραμείνουν στο σχολείο δια των εξετάσεων του Λυκείου, μετά δε από όλην αυτήν την ψυχοφθόρα για την παιδική και εφηβική ψυχολογία και οπωσδήποτε δαπανηρή για τους γονείς διαδικασία, οι μαθητές θα καλούνται να συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. . Αναρωτιέται τελικά κανείς, από νομική πλέον σκοπιά, μια τέτοια νομοθετική μεταρρύθμιση, δεν θίγει το αίσθημα της ασφάλειας του Δικαίου για τους μαθητές που ήδη φοιτούν στο Σχολείο ; Λαμβάνοντας δε ως αφετηρία την αρχή της αναλογικότητας, τι είναι πιο σημαντικό : Η παροχή ίσων ευκαιριών δια του θεσμού των εξετάσεων, όπως αναφέρεται στην εισηγητική του νομοσχεδίου έκθεση ή η διαφύλαξη της ψυχοσωματικής ακεραιότητας των μαθητών, μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον ενιαίο και ασφαλές, όπου οι μαθητές απρόσκοπτα θα είναι αφοσιωμένοι στο μαθησιακό έργο και δεν θα λειτουργούν υπό την διαρκή απειλή εξετάσεων και, σε περίπτωση αποτυχίας, ακούσιας αλλαγής του σχολικού τους περιβάλλοντος ;
Αβίαστα προκύπτει από τα ανωτέρω το συμπέρασμα ότι το ζητούμενο και το στοίχημα δεν είναι να δημιουργηθεί άλλο ένα Πρότυπο Γυμνάσιο και Λύκειο, άλλα να κρατηθεί ζωντανό το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο συνδεδεμένα μεταξύ τους και να αναβαθμιστεί ως τέτοιο, ώστε να συνεχίσει να επιτελεί το μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα εκπαιδευτικό του έργο.
Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με συνδεδεμένα Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο : Ένα σχολείο ιστορικό, εμβληματικό, με πρωτοπόρες δράσεις και διδακτικές μεθόδους, ένα σχολείο σπουδαίων προσωπικοτήτων, που σκοπό έχει, σύμφωνα με το όραμα του ιδρυτή του, να αποτελέσει, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το φυτώριο που παραλαμβάνει ένα τυχαίο δείγμα μαθητών, από όλα τα κοινωνικά στρώματα της πόλης και αναλαμβάνει την εκπαίδευσή τους, την Παιδεία τους , από την τρυφερή ηλικία του Νηπιαγωγείου έως και το Λύκειο, με στόχο της διασύνδεσης αυτής την παρακολούθηση και την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων ως προς την επενέργεια του πειραματισμού και της καινοτομίας στη μαθησιακή και εν γένει παιδαγωγική εξέλιξη των μαθητών σε αμφότερες τις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Όπως όλα τα σχολεία, ως ζωντανοί οργανισμοί που εξελίσσονται και μεταλλάσσονται, προσαρμοζόμενοι στις επιταγές της κοινωνίας και της εκάστοτε εποχής, έτσι και το ΠΣΠΘ πορεύεται και ενδεχομένως να πέρασε και εποχές μεταβατικές, οπότε και επαναπροσδιορίστηκαν οι στόχοι του και τα μέσα επίτευξης αυτών. Αυτό δεν είναι επιλήψιμο. Αυτό δεν δικαιολογεί τον αφανισμό και τον κατακερματισμό του ούτε και την κατάλυση του μοναδικού του χαρακτήρα και του πρωτοπόρου σκοπού του. Από την άλλη πλευρά, τα Πρότυπα Σχολεία της χώρας διαρκώς αυξάνονται, έχοντα ως στόχο όχι τον πειραματισμό αλλά την αριστεία, με μόνο μέσο επίτευξης και απόδειξης αυτής, καλώς ή κακώς, τις εξετάσεις των μαθητών σε δύο ή τρία βασικά μαθήματα, εξετάσεις που γίνονται εφάπαξ, με αυστηρό χρονικό προσδιορισμό. Θα αποτελούσε όμως ενδιαφέρουσα συζήτηση το ποια είναι τελικά η έννοια της αριστείας, πώς επιτυγχάνεται και πώς αποδεικνύεται επαρκώς αυτή; Τα Πρότυπα Σχολεία εκπλήρωσαν τελικά τον σκοπό της ύπαρξής τους; Και η καταφατική ακόμη απάντηση στο ερώτημα, δεν δικαιολογεί την μετατροπή του Γυμνασίου και του Λυκείου του ΠΣΠΘ σε Πρότυπα και την βίαιη και αιφνιδιαστική αποσύνδεσή τους από το Πειραματικό Δημοτικό, τη στιγμή μάλιστα που λειτουργούν ως ενιαία κτιριακή μονάδα. Είναι μια λύση η οποία στην περίπτωση του ΠΣΠΘ απλά δε μπορεί να εφαρμοστεί διότι θα οδηγούσε εν τοις πράγμασι στον αδικαιολόγητο κατακερματισμό του Σχολείου, στην αλλοίωση ανεπιστρεπτί του μοναδικού του χαρακτήρα και του πρωτοποριακού σκοπού του. Η έννοια της αριστείας από τη μια πλευρά – με τον τρόπο τουλάχιστον που την υπηρετούν τα Πρότυπα Σχολεία – και της καινοτομίας και του πειραματισμού από την άλλη, είναι έννοιες όχι απλά διακριτές αλλά και ασύμβατες ώστε να εξυπηρετούνται από ένα Σχολείο, θεωρητικά ενιαίο αλλά, Πειραματικό ως προς το Δημοτικό και Πρότυπο στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Μια τέτοια λύση πρακτικά, θα οδηγούσε στη μετατροπή των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού του Πειραματικού Σχολείου σε τάξεις προετοιμασίας για τις εξετάσεις του Γυμνασίου και περαιτέρω, οι μαθητές που θα επιτύχουν στις εξετάσεις του Γυμνασίου θα πρέπει μετά από δύο μόλις χρόνια να αποδείξουν εκ νέου ότι αξίζουν να παραμείνουν στο σχολείο δια των εξετάσεων του Λυκείου, μετά δε από όλην αυτήν την ψυχοφθόρα για την παιδική και εφηβική ψυχολογία και οπωσδήποτε δαπανηρή για τους γονείς διαδικασία, οι μαθητές θα καλούνται να συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. . Αναρωτιέται τελικά κανείς, από νομική πλέον σκοπιά, μια τέτοια νομοθετική μεταρρύθμιση, δεν θίγει το αίσθημα της ασφάλειας του Δικαίου για τους μαθητές που ήδη φοιτούν στο Σχολείο ; Λαμβάνοντας δε ως αφετηρία την αρχή της αναλογικότητας, τι είναι πιο σημαντικό : Η παροχή ίσων ευκαιριών δια του θεσμού των εξετάσεων, όπως αναφέρεται στην εισηγητική του νομοσχεδίου έκθεση ή η διαφύλαξη της ψυχοσωματικής ακεραιότητας των μαθητών, μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον ενιαίο και ασφαλές, όπου οι μαθητές απρόσκοπτα θα είναι αφοσιωμένοι στο μαθησιακό έργο και δεν θα λειτουργούν υπό την διαρκή απειλή εξετάσεων και, σε περίπτωση αποτυχίας, ακούσιας αλλαγής του σχολικού τους περιβάλλοντος ; Αβίαστα προκύπτει από τα ανωτέρω το συμπέρασμα ότι το ζητούμενο και το στοίχημα δεν είναι να δημιουργηθεί άλλο ένα Πρότυπο Γυμνάσιο και Λύκειο, άλλα να κρατηθεί ζωντανό το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο συνδεδεμένα μεταξύ τους και να αναβαθμιστεί ως τέτοιο, ώστε να συνεχίσει να επιτελεί το μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα εκπαιδευτικό του έργο.