Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΣΟΦΙΑ Γ. [Προς τους λατινόφοβους]' | 3 Μαΐου 2020, 19:29

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Αν ένας αρχαίος Ρωμαίος βρισκόταν σε αυτή τη διαδικτυακή διαβούλευση τον Μάιο του 2020, ίσως να ντρεπόταν με τη ΛΑΤΙΝΟφοβία (ένα είδος ΞΕΝΟφοβίας) των Ελλήνων Κοινωνιολόγων και να μας ζητούσε πίσω τις αρχαίες λέξεις του. Θα χάναμε ακόμα και τα ονόματα των 12 μηνών του ημερολογίου μας! (βλ. Μάιος, "o μεγαλύτερος", προς τιμή της θεάς Maia.) Επιθυμούν άραγε οι εν Ελλάδι επιστήμονες των κοινωνικών επιστημών και οι Καθηγητές ΠΕ78 να κλείσουν τη σχολική πόρτα στη γλώσσα του Κικέρωνα, του Βιργιλίου, του Σενέκα, του Θωμά Ακινάτη, του Εράσμου, του Καρτέσιου, του Σπινόζα; Ο Σπινόζα επέλεξε τη λατινική λέξη caute ("προσεκτικά"), γραμμένη κάτω από ένα τριαντάφυλλο, σύμβολο μυστικότητας, ως σφραγίδα του. «Επειδή, έχοντας διαλέξει να γράφει σε μια γλώσσα τόσο ευρέως κατανοητή, σαν τη λατινική, ήταν υποχρεωμένος να κρύβεται για ό,τι έγραφε». Στις ημέρες μας θα συνέβαινε το αντίστροφο. Ευτυχής, στα λατινικά είναι felix, ομόρριζο του fecundus, που σημαίνει ώριμος, παραγωγικός. Ευτυχισμένος για τους Ρωμαίους δεν είναι ο ατάραχος, ο ήρεμος, με λυμένα τα προβλήματά του, αλλά ο δραστήριος, "αυτός που επιθυμεί ν'αλλάξει, να γίνει γόνιμος, να δει ν'ανθίζει το λουλούδι που κρύβει μέσα του" (όπως γράφει και η Andrea Marcolongo). Διαβάζω, από το διαβιβάζω, ουσιαστικά σημαίνει "μεταφέρω πληροφορίες, γνώσεις". To αντίστοιχο ρήμα στα λατινικά: lego, "επιλέγω και συλλέγω", δηλαδή επιλέγω τη γνώση μέσα από τις λέξεις, διαβάζω. Όριο, στα λατινικά είναι limes (γεν. limitis), με πρώτη σημασία "παρακαμπτήριος, λοξός δρόμος, μονοπάτι που δεν το έχουν πάρει πολλοί, άρα σύνορο, αλλά όχι στατικό". Θέλουμε εφήβους ευτυχείς (felices) που να διαβάζουν (legentes) και να διευρύνουν τα όρια του κόσμου τους; Τα λατινικά είναι αθάνατα, άχρονα, οικουμενικά. Μπορεί άραγε το ελληνικό σχολείο να τα δει ως ένα αφήγημα ενηλικίωσης;