Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Δρ. Κωνσταντίνα Μιχοπούλου' | 3 Μαΐου 2020, 20:19

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Αξιότιμη κα Υπουργέ, Με διττή μου ιδιότητα δράττομαι της δυνατότητας που παρέχει ο δημόσιος διάλογος για την ανάδειξη στο σωστό χρονικό σημείο του μεγέθους της παρανομίας που εμπεριέχεται στο εκκολαπτόμενο άρθρο 18 του νέου Νομοσχεδίου του Υπουργείου Σας, ιδίως για τους μαθητές/τριες που ήδη φοιτούν στα Γυμνάσια των ΠΣ και των οποίων η εισαγωγή-αξιολόγηση κρίθηκε με αξιοκρατικές και απαιτητικές (υψηλού επιπέδου) πανελλήνιες κατ’ ουσία εξετάσεις μέσω μιας ψυχοφθόρας για την ηλικία των 11/12 ετών διαδικασίας. Στη διαδικασία αυτή παιδιά και γονείς αποφάσισαν να εισέλθουν, σταθμίζοντας τα νομικά, κοινωνικά και παιδαγωγικά δεδομένα της εποχής που έλαβαν την απόφαση αυτή. Η απόφαση περιλάμβανε, καταρχήν, αλλαγή περιβάλλοντος δια της επιλογής φοίτησης σε ΠΣ καθόλα τα 6 χρόνια διάρκειας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εγκαταλείποντας άλλες εναλλακτικές που παρείχαν χρονικά αντίστοιχη φοίτηση των παιδιών σε οικείο περιβάλλον, με ίδιους συμμαθητές, είτε σε σχολεία της γειτονιάς τους με παιδιά που γνώριζαν ήδη από τα ΔΣ, είτε σε ιδιωτικά σχολεία που μπορεί να εξασφάλιζαν εξίσου με τα ΠΣ επίπεδο εκπαίδευσης. Το μέγεθος της ψυχικής φθοράς για τους ήδη φοιτούντες σε Πρότυπα Γυμνάσια σε περίπτωση που θα πρέπει να επανυποβληθούν σε διαδικασία αξιολόγησης πανελλήνιου επιπέδου, πλέον των ήδη απαιτητικών ενδοσχολικών απολυτήριων εξετάσεων, είναι δεδομένο και έχει αναπτυχθεί από τις επιστολές των ΣΓΚ των ΠΣ πληρέστατα. Παρομοίως, αποτρεπτικά θα λειτουργήσει και για όσους καλούνται εφεξής να σταθμίσουν την απόφαση να υποστηρίξουν τα παιδιά τους για την εισαγωγή τους στο Γυμνάσιο εάν η παραμονή τους τίθεται εν αμφιβόλω λόγω της επαναξιολόγησης των παιδιών με επιπλέον εξετάσεις για την εισαγωγή στην Α΄Λυκείου. Εν τέλει, θα λειτουργήσει σε βάρος της ενίσχυσης του θεσμού των Προτύπων Σχολείων αλλά και της Παιδείας ως αποστολής της Πολιτείας που έχει σκοπό όχι μόνο την πνευματική αλλά και ηθική αγωγή των παιδιών και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες (άρθρο 16 Συντ/τος), τα οποία δε συνάδουν με την δημιουργία σχολείων που θα αναγκάζουν τα παιδιά να είναι εγκρατή στο να αποτελέσουν μέλος της σχολικής κοινωνικής ομάδας, από το φόβο μήπως χάσουν στο Λύκειο φίλους που έχουν δημιουργήσει στο Γυμνάσιο. Άλλωστε, η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης που βρίσκει συνταγματικό θεμέλιο στο άρθ. 5 παρ. 1 του Συντ. διασφαλίζει την ελευθερία ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου με την έννοια ότι απαγορεύει στην Πολιτεία να ανατρέπει οποτεδήποτε τις δικαιολογημένες προσδοκίες του ατόμου με βάσει τις οποίες σχεδιάζουν και προγραμματίζουν την υλοποίηση του συνταγματικού αυτού δικαιώματος. Με την έννοια αυτή, η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης αποβλέπει να διασφαλίσει τον πολίτη από την απρόβλεπτη μεταβολή καταστάσεων και εννόμων σχέσεων. Θέμα προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης ανακύπτει, κατά πάγια νομολογία, όταν βάσει ενός ισχύοντος νομικού καθεστώτος οι ενδιαφερόμενοι πολίτες ανέπτυξαν μια σημαντική δραστηριότητα και δημιούργησαν πραγματικές καταστάσεις με ισχυρή επίδραση στην προσωπική ή κοινωνική ή επαγγελματική ζωή τους με τέτοιο τρόπο που η ανατροπή τους να συνεπάγεται δυσανάλογη αναστάτωσή της και κατ’ ουσία επέμβαση στον πυρήνα της προσωπικότητάς τους. Συγκεκριμένα, το νομικό καθεστώς βάσει του οποίου η οικογένεια ενός παιδιού, αποφοίτου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης προγραμμάτισε, έως και τις εισαγωγικές εξετάσεις του έτους 2019, την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του κατά τη διάρκεια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσής του, ήταν η ισχύς του άρθρου 90 του Ν. 4610/2019 (ΦΕΚ Α’/70) το οποίο προβλέπει ρητά ότι «1…Η επιλογή των μαθητών αφορά αποκλειστικά στην εισαγωγική σχολική τάξη (Α' τάξη Γυμνασίου), ενώ η σχολική πορεία των μαθητών και μαθητριών από το γυμνάσιο στο λύκειο των σχολείων αυτών υπόκειται μόνο στις ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις», ενώ η διαδικασία εκ νέου εξετάσεων καταλείπεται μόνο για την πλήρωση κενών θέσεων στα πρότυπα σχολεία στις λοιπές τάξεις πλην της εισαγωγικής του Γυμνασίου. Μάλιστα, η παρ. 5 του ίδιου άρθρου προβλέπει προς το σκοπό αυτό τη διασύνδεση των Προτύπων Γυμνασίων με τα αντίστοιχα Πρότυπα Λύκεια κατονομάζοντάς τα ως συνδεδεμένα Πρότυπα Σχολεία. Περαιτέρω, με την υπ’ αριθμ. 67563/Δ6/30.04.2019 (ΦΕΚ Β΄1638/13.05.2019) ΥΑ του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων προβλέφθηκε η διαδικασία για την «Εισαγωγή μαθητών/τριών και σχετικές ρυθμίσεις στα Πειραματικά και στα Πρότυπα Σχολεία για το σχολικό έτος 2019-2020». Στην παρ. ΣΤ της ΥΑ, που αφορά στην «Πλήρωση κενών θέσεων και σχετικές ρυθμίσεις στα Πρότυπα Λύκεια για το σχολικό έτος 2019-2020», ορίστηκε ρητά ότι «Για τα υφιστάμενα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους, οι απόφοιτοι του Γυμνασίου θα εγγραφούν αυτοδίκαια στην Α΄ τάξη του συνδεδεμένου Λυκείου…». Ως εκ τούτου, από τα άρθρα 5 παρ. 1 και 16 παρ. 1 του Συντ. συνάγεται ότι όσο διαρκεί η φοίτηση σε συγκεκριμένη σχολή, δεν είναι επιτρεπτή η μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος ως συνέπειά της, διότι οι μαθητευόμενοι καλόπιστα απέβλεψαν στο υφιστάμενο καθεστώς ως προϋπόθεση της ανάπτυξης της προσωπικότητάς τους, το οποίο εάν ανατραπεί συνεπάγεται προσβολή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης τους. Κατά συνέπεια των ανωτέρω, προκειμένου να μην βρίθει αντισυνταγματικότητας το υπό επεξεργασία άρθρο 18 του εν λόγω νομοσχεδίου, θα πρέπει στο τέλος της παρ. 1 να προστεθεί η φράση «Στα συνδεδεμένα πρότυπα σχολεία η επιλογή των μαθητών αφορά αποκλειστικά στην εισαγωγική σχολική τάξη (Α΄ Γυμνασίου) ενώ η σχολική πορεία των μαθητών/τριών των σχολείων αυτών από το πρότυπο γυμνάσιο στο συνδεδεμένο πρότυπο λύκειο θα υπόκειται μόνο στις ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις». Άλλως, θα πρέπει να υπάρξει μεταβατική διάταξη η οποία να προβλέπει ότι για όσους μαθητές εισήχθησαν στην εισαγωγική τάξη της Α΄ Γυμνασίου συνδεδεμένων προτύπων σχολείων (Γυμνασίου -Λυκείου) της παρ. 5 του άρθ. 90 του Ν. 4610/2019 έως και τα σχολικά έτη 2019-2020, θα εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου αυτού (90 Ν. 4610/2019) ως προς την αυτοδίκαιη εγγραφή των αποφοίτων προτύπων γυμνασίων στην Α’ τάξη του συνδεδεμένου προτύπου λυκείου. Εν κατακλείδι, εάν επιθυμείτε επί της ουσίας ενίσχυση του θεσμού των Προτύπων Σχολείων στην καλλιέργεια της αριστείας και της καινοτομίας, δια της εφαρμογής προγραμμάτων σπουδών, μεθόδων διδασκαλίας, νέου εκπαιδευτικού υλικού, έντυπου και ψηφιακού, νέων διδακτικών εργαλείων, σχολικών εγχειριδίων και καινοτόμων διδακτικών πρακτικών, δια της συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα και της προαγωγής της έρευνας στη διδασκαλία των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων καθώς και στον ψυχοπαιδαγωγικό τομέα, στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της καινοτομίας, μέσω ομίλων σε γνωστικά αντικείμενα για την ομαλή ανάπτυξη ιδιαίτερων μαθησιακών δυνατοτήτων, που ενδεικτικά αποτελούν σκοπούς κατά το άρθρο 11 του νομοσχεδίου, ετούτο θα πρέπει να εξασφαλίζεται δια της ομαλής συνέχειας στην πνευματική και ψυχική ανάπτυξη των παιδιών καθόλη τη διάρκεια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσής τους, το οποίο αποτελεί και το νόημα της διασύνδεσης των Π.Σ. από Γυμνάσιο σε Λύκειο. Θεωρώντας βέβαιο, πλέον, ότι θα πράξετε το αυτονόητο ως οφείλετε στη θέση που κληθήκατε να υπηρετήσετε, Σας εύχομαι καλή δύναμη στο έργο σας. Μετά τιμής, Δρ. Κωνσταντίνα Μιχοπούλου, Δικηγόρος Δημοσίου Δικαίου & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων