Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΣΥΛΛΟΓΟΣ Ε.Ε.Δι.Π. ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ' | 12 Ιανουαρίου 2011, 15:08

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/ΘΕΣΕΙΣ Σ.Ε.Ε.Δι.Π. Παν/μίου Αιγαίου για Μεταρρυθμίσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση Δεκέμβριος 2010 Α. Γενική τοποθέτηση: Ο Σύλλογος Ειδικού & Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Αιγαίου έχει την πεποίθηση ότι μια διαδικασία με στόχο την ουσιαστική βελτίωση και αναβάθμιση της Γ’θμιας Εκπαίδευσης στη χώρα μας και την προώθηση της Έρευνας δεν μπορεί να αποτελεί βραχυπρόθεσμη υπόθεση, κατά τη διάρκεια της οποίας η Ακαδημαϊκή Κοινότητα εξαναγκάζεται να προβεί σε βεβιασμένες κινήσεις προκειμένου να καταρτίσει σχέδια προτάσεων για μια ολοκληρωμένη και εποικοδομητική μεταρρύθμιση, με στόχο, πάντα, τη βελτίωση της ποιότητας σπουδών, την αναπροσαρμογή της λειτουργίας και των προγραμμάτων τους στα σημερινά δεδομένα και ανάγκες, και πάνω από όλα την προσφορά στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η ίδια η Πολιτεία, κατ’ αρχάς, είναι αυτή που οφείλει να «αφουγκραστεί» τις κοινωνικές ανάγκες και να αποσαφηνίσει τους στόχους που πρέπει να έχει σήμερα το κοινωνικό Κράτος, και, σε άμεση συνεργασία με τα Ανώτατα Ιδρύματα, να διερευνήσει πώς αυτοί μπορούν να επιτευχθούν και να εξυπηρετηθούν καλύτερα μέσα από το χώρο της Εκπαίδευσης και της Έρευνας. Ο τρόπος που επέλεξε η Πολίτικη Ηγεσία να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία με την κατάθεση ενός Κειμένου Διαβούλευσης επί του οποίου καλούνται, εκ των υστέρων, τα Παν/κά Ιδρύματα να τοποθετηθούν, και, κυρίως, η προχειρότητα με την οποία καταρτίστηκε το εν λόγω κείμενο δεν πείθουν ότι οι προθέσεις της Κυβέρνησης είναι αυτές που προαναφέρονται και αυτές που προβάλλει το ΥΠΔΒΜΘ. Θεωρούμε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι να δοθεί επαρκής χρόνος στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα για εσωτερικό διάλογο και ζυμώσεις, για καταγραφή των προβλημάτων, των δυσλειτουργιών και των ιδιαιτεροτήτων του κάθε Ιδρύματος. Στη συνέχεια, να κατατεθούν οι προτάσεις του κάθε Ιδρύματος και με βάση αυτές να προχωρήσει το ΥΠΔΒΜΘ στη σύνταξη ενός προσχεδίου επί του οποίου θα ήταν δυνατόν να εξελιχθεί ένας δημόσιος, ουσιαστικός και εποικοδομητικός διάλογος. Η απλή επιδίωξη κατάρτισης ενός ακόμη Νόμου-Πλαισίου το μόνο που μπορεί να επιτύχει είναι ενδεχομένως η επίτευξη κάποιων αμφισβητούμενων στόχων και η κάλυψη κάποιων βραχυπρόθεσμων αναγκών, οι οποίες είναι αμφίβολο αν θα υπηρετούν ουσιαστικά τις πραγματικές ανάγκες των Ανώτατων Ιδρυμάτων και της κοινωνίας μας. Η ενδυνάμωση του ρόλου του Δημόσιου Πανεπιστημίου μέσα από την κρατική χρηματοδότηση και την αυτοδιοίκησή του θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να αποτελεί τον κύριο γνώμονα κάθε προσπάθειας για βελτίωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Β. Θέσεις επί ευρύτερων και επιμέρους θεμάτων που αφορούν γενικότερα στην Γ΄θμια: 1. Η Οικονομική Διαχείριση των Παν/μίων, καθώς και το διοικητικό έργο, θα πρέπει να ασκείται από άτομα που είναι γνώστες αυτού του Τομέα, ώστε να μην επιφορτίζεται το Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό με αυτό το έργο. Αυτή η Επιτροπή (ή Συμβούλιο ή όπως αλλιώς το ονομάσει κανείς) θα πρέπει να ορίζεται από τη Σύγκλητο του Παν/μίου, η οποία σημαντικό είναι να παραμείνει το ανώτατο όργανο αποφάσεων κάθε Παν/μίου. Ακόμη σημαντικότερο, δε, είναι τα μέλη που απαρτίζουν το Σώμα της Συγκλήτου να προέρχονται από το οικείο Ίδρυμα. Δε νοείται ένα Παν/κο Ίδρυμα να διοικείται, είτε όσον αφορά στον Ακαδημαϊκό Τομέα, είτε όσον αφορά στο Διοικητικό, από άτομα των οποίων η κυρία απασχόληση είναι εκτός του Ιδρύματος, από άτομα, δηλαδή, που δεν έχουν βαθιά και εμπεριστατωμένη εικόνα και άποψη περί όλων των θεμάτων, αναγκών και προβλημάτων που απασχολούν το συγκεκριμένο Παν/κό Ίδρυμα που διοικούν. 2. Είναι απαραίτητο να ισχύσουν χρονικά όρια ως προς τη συνολική διάρκεια των σπουδών. Σε κάθε περίπτωση, οποιεσδήποτε σχετικές ρυθμίσεις πρέπει να μελετηθούν πολύ προσεκτικά (κατά προτίμηση με τη συμμετοχή των φοιτητών), ώστε να μην οδηγούν σε αδιέξοδες καταστάσεις και ψυχολογική πίεση, ούτε των ίδιων των φοιτητών, ούτε των διδασκόντων. Θα πρέπει να εστιάζουν στην αποτροπή της άσκοπης καθυστέρησης της πορείας των σπουδών ενός φοιτητή και όχι της «τιμωρίας» του. Αιτιολόγηση: Η δωρεάν παιδεία οφείλει να είναι κοινωνικό αγαθό, πρέπει, όμως, να θεσπιστούν (και να εφαρμοστούν) ρυθμίσεις, ώστε να αποτρέπεται η εκμετάλλευση αυτής σε βάρος του έλληνα πολίτη (και, παράλληλα, η οικονομική αφαίμαξη των οικογενειών των φοιτητών). Πως είναι, άλλωστε, δυνατόν ο αριθμητικός συσχετισμός εισαχθέντων με τον αριθμό των αποφοιτησάντων ενός Παν/μίου να συνυπολογίζεται ως δείκτης ποιότητας αυτού, όταν, από την άλλη, δεν υφίστανται κάποιου είδους «ασφαλιστικές δικλείδες» οι οποίες να δημιουργούν τέτοιες συνθήκες που να προτρέπουν τους φοιτητές να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα;; 3. Το ποσοστό βαρύτητας ψήφου των Φοιτητών θα πρέπει να μειωθεί δραστικά (περίπου στο 10%), ιδίως όσον αφορά στις εκλογές για τα Όργανα Διοίκησης. Επίσης, όσον άφορα σε Συμβούλια (Πειθαρχικά κ.λπ.), σε Επιτροπές, στη Σύγκλητο, και στα λοιπά Όργανα, οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν δικαίωμα λόγου, αλλά όχι ψήφου. Αιτιολόγηση: α) Είναι γεγονός ότι ο κύριος λόγος της ύπαρξης καθαυτής των Παν/μίων είναι οι φοιτητές τους και η ακαδημαϊκή προσφορά σε αυτούς, και στη συνέχεια στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο (μέσω της διδασκαλίας και της έρευνας). Αυτοί, όμως, που τα στελεχώνουν (Διδακτικό, Διοικητικό και Τεχνικό Προσωπικό), έχοντας το βάρος της συνολικής προσφοράς στις σπουδές των φοιτητών, είναι αυτοί που αποτελούν τον πυρήνα της λειτουργίας τους. Είναι αυτοί οι οποίοι, σε αντιδιαστολή με τους φοιτητές, αποτελούν το σταθερό, επαγγελματικά, και ασύγκριτα μακροβιότερο δυναμικό του χώρου στον οποίο οι φοιτητές, ως εκπαιδευόμενοι, παραμένουν για τη συγκεκριμένη, μόνο, χρονική διάρκεια των σπουδών τους. β) Όσο υψηλότερο ποσοστό βαρύτητας ψήφου δίδεται στην ομάδα αυτή που εκπαιδεύεται ή εξυπηρετείται από αυτούς που ζητούν, ταυτόχρονα, την ψήφο της, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος δημιουργίας «πελατειακών» σχέσεων, εκφυλισμού του ρολού του Παν/μίου και παρέκκλισης από τις αρχές και τους στόχους ενός Εκπαιδευτικού Ιδρύματος. 4. Σε συνάρτηση με την παραπάνω πρόταση, θα πρέπει, αντιθέτως, να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξιολόγηση από πλευράς των φοιτητών και του κάθε διδάσκοντα ξεχωριστά, αλλά και του ιδίου του μαθήματος, του Προγράμματος Σπουδών, κ.λπ. Επιπροσθέτως, η αξιολόγηση από τους φοιτητές θα πρέπει να καλύπτει όλες τις προσφερόμενες υπηρεσίες από το Παν/μιό, τις υποδομές, τον τρόπο διοίκησης του Ιδρύματος (από πλευράς Ηγεσίας του Ιδρύματος) και, γενικώς, όλους ανεξαιρέτως τους τομείς. Όσον αφορά στη διαδικασία αυτής της αξιολόγησης, ορθό είναι να κατατεθούν σχετικές προτάσεις από τους ίδιους τους εκπροσώπους των φοιτητών, διασφαλίζοντας, ταυτόχρονα, τη συμμετοχή όλων των φοιτητών στη σχεδίαση του τρόπου αξιολόγησης, ανεξαρτήτως κομματικών παρατάξεων ή άλλων ομάδων. Γ. Θέσεις και Προτάσεις ειδικότερα επί του Φορέα Ε.Ε.Δι.Π. 1. Ενοποίηση των Κλάδων Ε.Ε.Δι.Π. Ι και ΙΙ σε έναν ενιαίο Φορέα Διδασκόντων ειδικών και εργαστηριακών/εφαρμοσμένων μαθημάτων (σε αντιδιαστολή με τα κύρια αντικείμενα διδασκαλίας του κάθε Τμήματος). Αιτιολόγηση: α) Η αρχική πρόθεση του Υπουργείου Παιδείας να δημιουργηθεί ένας ενιαίος Φορέας για όλα τα ειδικά και εργαστηριακά/εφαρμοσμένα μαθήματα θεωρούμε ότι ήταν ορθή, με το σκεπτικό ότι όποιος διδάσκει (ανεξαρτήτως αντικειμένου, ειδικότητας και φύσης μαθήματος) πρέπει να απολαμβάνει ίσης μεταχείρισης, δικαιωμάτων και προνομίων. β) Η διάκριση μεταξύ του διδακτικού προσωπικού θα πρέπει να γίνεται μόνον όσον αφορά στην κατηγορία που ανήκει το κάθε μάθημα (υποστηρικτικό ή κύριο αντικείμενο σπουδών) και, εάν πρόκειται για κύριο αντικείμενο σπουδών, να γίνεται με βάση τα τυπικά προσόντα και την ερευνητική δραστηριότητα (οι διδάσκοντες-κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος*, οι οποίοι διδάσκουν κύριο αντικείμενο σπουδών σε ένα Τμήμα, θα πρέπει αυτοδίκαια να εντάσσονται στην κυρία κατηγορία διδακτικού προσωπικού, είτε αυτή ονομάζεται Δ.Ε.Π., είτε όπως αλλιώς). Τα δε κριτήρια για τη διάκριση μεταξύ κύριων και υποστηρικτικών μαθημάτων, σε ορισμένες περιπτώσεις προγραμμάτων σπουδών δεν έχουν ούτε λογική βάση, ούτε συνέπεια. * Σημ.: Από την προϋπόθεση της κατοχής διδακτορικού διπλώματος θα μπορούσαν να συνεχίσουν να εξαιρούνται οι ειδικότητες που αναφέρονται και στον παρόντα Νόμο, όπως, π.χ., ζωγράφοι, αρχιτέκτονες κ.α., των οποίων το έργο καθαυτό είναι αντίστοιχο της έρευνας και της εκπόνησης διδακτορικής διατριβής σε άλλα επιστημονικά πεδία. γ) Σε κάθε περίπτωση, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει λογική βάση στη διαμόρφωση των κριτηρίων σύμφωνα με τα οποία τα υποστηρικτικά μαθήματα διακρίνονται σε θεωρητικά και εργαστηριακά. (Μαθήματα όπως «Εργαστήριο Σχεδίου-Χρώματος», π.χ., χαρακτηρίζονται ως θεωρητικά. Το ίδιο ισχύει και για το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, καθώς και για τα μαθήματα των Ξένων Γλωσσών, παρότι, επί της ουσίας, αποτελούν πρακτικής φύσης μαθήματα.) 2. Αναβάθμιση των προσόντων κατάληψης θέσης Ε.Ε.Δι.Π. Αιτιολόγηση: Το διδακτικό προσωπικό στα Ιδρύματα Ανωτάτης Εκπαίδευσης οφείλει να έχει αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα, ακόμη και αν το έργο του συνίσταται στη διδασκαλία υποστηρικτικών μαθημάτων. Αυτά θα πρέπει να είναι κατ΄ελαχιστον ο μεταπτυχιακός τίτλος Μάστερ*, καθώς και τριετής επαγγελματική εμπειρία. Επιπλέον, θα πρέπει να δίδεται η ανάλογη βαρύτητα σε τυχόν ερευνητικό έργο και δημοσιεύσεις. * Σημ.: ο μεταπτυχιακός τίτλος θα μπορούσε να μη θεωρείται υποχρεωτική προϋπόθεση για κάποιες ειδικότητες των οποίων το έργο καθαυτό αντιστοιχεί σε εξειδίκευση μεταπτυχιακού επιπέδου, κατ’ αναλογίαν των ειδικοτήτων που εξαιρούνται αυτής της προϋπόθεσης όσον αφορά στην πρόσληψη ΔΕΠ. 3. Σε συνάρτηση με την παραπάνω πρόταση και τα μέλη Ε.Ε.Δι.Π. θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να επιβλέπουν Δ.Ε. μεταπτυχιακών φοιτητών, όπως ισχύει και για τις Δ.Ε. προπτυχιακών φοιτητών, εξυπακούεται βέβαια ότι θα πληρούν τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παραπάνω πρόταση. 4. α) Αύξηση του υφιστάμενου ποσοστού συμμετοχής και ψήφου του Ε.Ε.Δι.Π. στα Όργανα Διοίκησης των Παν/κών Ιδρυμάτων. β) Το Ε.Ε.Δι.Π. θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να εκπροσωπείται και στα Όργανα Ειδικής Σύνθεσης (Σύγκλητο, Γ.Σ.), με δικαίωμα ψήφου, εφόσον υπάρχουν ειδικά και εργαστηριακά/εφαρμοσμένα μαθήματα που διδάσκονται και σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα ( σε αντίθετη δε περίπτωση με δικαίωμα τουλάχιστον λόγου). Αιτιολόγηση: Η αναγνώριση της αναγκαιότητας και η αρμόζουσα καταξίωση των Ειδικών, Εργαστηριακών και Εφαρμοσμένων μαθημάτων που αποτελούν μέρος κάθε Προγράμματος Σπουδών, και, κατ’ επέκτασιν, η αναγνώριση του ρόλου και της θέσης των διδασκόντων αυτών (της μοναδικής έτερης κατηγορίας μόνιμου διδακτικού προσωπικού μετά το Δ.Ε.Π.), δε μπορούν πάρα να συμβάλλουν στην ευρύτερη καταξίωση και πιστοποίηση της ποιότητας των σπουδών που παρέχει το κάθε Παν/κό Ίδρυμα. 5. Σημαντική αύξηση του ποσοστού βαρύτητας ψήφου στις εκλογές Οργάνων Διοίκησης των Παν/κών Ιδρυμάτων. Αιτιολόγηση: Για λόγους δεοντολογίας, αρχής και ελάχιστου σεβασμού που πρέπει να αποδίδεται στην κάθε κατηγορία Διδακτικού προσωπικού ενός Ακαδημαϊκού Ιδρύματος, θα πρέπει το ποσοστό αυτό (του δεύτερου τη τάξει διδακτικού προσωπικού) να αυξηθεί σημαντικά. (Συμφωνούμε, εντούτοις, ότι το σύνολο του ποσοστού που αντιστοιχεί σε όλες μαζί τις κατηγορίες προσωπικού του κάθε ΑΕΙ δε θα πρέπει να υπερβαίνει το 50% της βαρύτητας ψήφου του Δ.Ε.Π.). 6. Αύξηση των μελών του Φορέα στα Πανεπιστήμια. 7. Αντιστοίχηση του γνωστικού αντικειμένου και του διδακτικού έργου των µελών Ε.Ε.Δι.Π. Αιτιολόγηση: Συχνά τα μέλη Ε.Ε.Δι.Π. καλούνται να υποστηρίξουν τελείως διαφορετικά αντικείμενα κάποια από τα οποία δεν έχουν συνάφεια με τα πτυχία τους. Με την αντιστοίχηση του γνωστικού αντικειμένου και του διδακτικού έργου των µελών Ε.Ε.ΔΙ.Π., κάτι που προϋποθέτει την αύξηση των μελών του φορέα στα Πανεπιστήμια, θα επιτευχθεί η αναβάθμιση του φορέα μέσα από την αναβάθμιση του ίδιου του έργου που ο καθένας τους καλείται να επιτελέσει. 8. Να καταργηθεί ο θεσμός Ε.Ε.Δι.Π. Σχολής. Το κάθε μέλος Ε.Ε.Δι.Π. να διορίζεται σε συγκεκριμένο Τμήμα. Σε περίπτωση και μόνο που δεν καλύπτονται οι ώρες διδασκαλίας του στο Τμήμα του και δεν του έχουν ανατεθεί άλλα καθήκοντα εντός του Τμήματός του, θα μπορεί να διδάσκει κάποιο/α μάθημα/τα σε άλλο Τμήμα της ίδιας Σχολής. Σε κάθε περίπτωση θα είναι υπόλογο κατά βάση στη Γ.Σ. του δικού του Τμήματος και μόνο. Η Γ.Σ. οποιουδήποτε άλλου Τμήματος στο οποίο πιθανώς να απασχολείται, εάν υπάρχει ανάγκη κάλυψης του Προγράμματος Μαθημάτων, θα μπορεί να κάνει σχετική εισήγηση όσον αφορά σε θέματα αδειών, πειθαρχικά, κ.λπ., αλλά οποιεσδήποτε αποφάσεις θα λαμβάνονται από το Τμήμα στο οποίο ανήκει το κάθε μέλος. 9. Αύξηση των αποδοχών των μελών του Φορέα. Για τον ΣΕΕΔιΠ Π.Α., Εκ μέρους του Δ.Σ. Η Πρόεδρος: Αύρα Καραφίλη, Η Γεν. Γραμματέας: Δρ. Αικ. Νικολαρέα