Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ν. Ανδριωτης, Κ. Κυριακού, Γ. Δουλφής' | 3 Μαΐου 2020, 20:35

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Υπηρετώντας για πολλά χρόνια στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του σχολείου. Σε μεγαλύτερο βαθμό συνέβη αυτό όταν από τον Σεπτέμβριο του 2017 συγκροτήσαμε τον Όμιλο Ιστορικού Αρχείου του Π.Σ.Π.Α. Στο πλαίσιο του Ομίλου ταξινομήσαμε και επεξεργαστήκαμε έναν μεγάλο αριθμό τεκμηρίων από το αρχείο του σχολείου, αναδιφήσαμε αρχειακό υλικό που βρίσκεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και στο Ιστορικό Αρχείο του Ε.Κ.Π.Α., πήραμε συνέντευξη από παλαιούς εκπαιδευτικούς και αποφοίτους του σχολείου. Μάλιστα, είχαμε προγραμματίσει για τον Μάιο του 2020 ημερίδα με αφορμή τον εορτασμό των 90 χρόνων του σχολείου, η οποία λόγω της πανδημίας αναβάλλεται. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα στα οποία έχουμε καταλήξει αφορά τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του σχολείου μας, το οποίο, μαζί με το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπήρξαν πρωτοπόρα στην εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών. Για μισό αιώνα τουλάχιστον δάσκαλοι και καθηγητές του Π.Σ.Π.Α., σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, πειραματίστηκαν στην παιδαγωγική και τη διδακτική, ενώ η συνύπαρξη όλων των βαθμίδων (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) σε ένα κτίριο – παλαιότερα και υπό ενιαία διεύθυνση και με κοινές συνεδρίες δασκάλων και καθηγητών – συνέβαλλε αποφασιστικά στην αποτελεσματική εφαρμογή πειραματικών πρακτικών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα πρωτοποριακών δράσεων που εφαρμόστηκαν από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του σχολείου (1930-1931) με τη συμβολή και του ιδρυτή του, καθηγητή Παιδαγωγικής Ν. Εξαρχόπουλου, ήταν ο θεσμός των ελεύθερων μαθητικών ασχολιών, η αυτοδιοίκηση των μαθητών, η περιγραφική αξιολόγηση όλων των μαθητών κατ’ έτος και ο θεσμός των συγκεντρώσεων των γονέων, ο οποίος πολύ σύντομα οδήγησε στην ίδρυση Συλλόγου Γονέων (1932). Για να γίνει σαφέστερος ο χαρακτήρας των δύο αυτών πειραματικών σχολείων αντιγράφουμε από τον ιδρυτικό νόμο του Π.Σ.Π.Α. 4376 του 1929: «Προς θεωρητικήν και πρακτικήν παιδαγωγικήν μόρφωσιν των μελλόντων καθηγητών των σχολείων Μέσης Εκπαιδεύσεως, άμα δε και προς θεραπείαν της παιδαγωγικής επιστήμης ιδρύεται εν τοις Πανεπιστημίοις Αθηνών και Θεσσαλονίκης ανά εν Πειραματικόν Σχολείον, όπερ αποτελούμενον εξ ενός μονοταξίου δημοτικού σχολείου, ενός εξαταξίου δημοτικού σχολείου και ενός εξαταξίου Γυμνασίου, προσαρτάται εις το εργαστήριον της πειραματικής παιδαγωγικής εκατέρου Πανεπιστημίου» (άρθρο 1). Και παρακάτω: «Επιτρέπεται εις τον Σύλλογον του Πειραματικού Σχολείου να επιφέρη, χάριν πειραματισμού, εις τε το αναλυτικόν και ωρολόγιον πρόγραμμα των μαθημάτων, την διάταξιν της ύλης, τας μεθόδους της μεταδόσεως αυτής, τον τρόπον των εξετάσεων και την προαγωγήν των μαθητών» (άρθρο 6). Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 13 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου, το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Γυμνάσιο και Λύκειο) μετατρέπεται σε πρότυπο, ενώ το Δημοτικό του παραμένει πειραματικό. Αν ανατρέξει κανείς στο αμέσως προηγούμενο άρθρο, το άρθρο 12, το οποίο αναφέρεται στα Πειραματικά Σχολεία, θα διαπιστώσει ότι «τα ΠΕΙ.Σ. είναι σχολικές μονάδες, οι οποίες στοχεύουν στην υποστήριξη του πειραματισμού και της πιλοτικής εφαρμογής εκπαιδευτικών καινοτομιών στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού» (παρ. 1) και ότι ο περιγραφόμενος σκοπός των πειραματικών σχολείων (παρ. 2) συνάδει τόσο με την ιστορία του σχολείου μας όσο και με τη σύγχρονη κατάστασή του. Θεωρούμε ότι σωστά στον παρόντα νόμο γίνεται η διάκριση μεταξύ πειραματικών και προτύπων -και ενισχύεται ο ρόλος τόσο αυτών όσο και εκείνων- όμως πιστεύουμε ότι το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών, με την αυτονόητη διασύνδεση των τριών -συστεγαζόμενων- βαθμίδων (Δημοτικό-Γυμνάσιο-Λύκειο), πρέπει να διατηρήσει τον ιστορικό πειραματικό χαρακτήρα στη λειτουργία του και να συνεχίσει να αποτελεί «πρότυπο» για τον πειραματισμό στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση του 21ου αιώνα. Οι εκπαιδευτικοί-συντονιστές τού Ομίλου Ιστορικού Αρχείου Π.Σ.Π.Α. Ν. Ανδριώτης Κ. Κυριακού Γ. Δουλφής