ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Π.Σ.Π.Θ.)
“Πάντως ήξερα ότι ένα Πειραματικό Σχολείο πρέπει να είναι το κέντρο δημιουργικής εργασίας απ’ όπου έπρεπε να βγουν ορισμένα πορίσματα με γενικότερο ενδιαφέρον, που να έχουν τόσο πιο μεγάλος κύρος, όσο πιο πολύ έχουν υποστεί τη δοκιμασία της πράξης, που βάζει τη σφραγίδα του δυνατού και ωφέλιμου. Κάτω από αυτό το πνεύμα κάλεσα το Σύλλογο και εισηγήθηκα την έκδοση περιοδικού, το οποίο όπως τόνισα θα είναι το όργανο με το οποίο το Πειραματικό Σχολείο θα προσπαθήσει να ανταποκριθεί σε ένα τέτοιο αίτημα, ανάλογα με τις δυνάμεις που διαθέτει και τους ειδικούς όρους της λειτουργίας του. Στις σελίδες του θα εκτίθενται οι λύσεις που έδωκε και δίδει το Πειραματικό σε μερικά βασικά προβλήματα της αγωγής, οι τρόποι που εφαρμόστηκαν, ορισμένες θεωρητικές αρχές, η θεωρητική θεμελίωση που πήραν άλλα ζητήματα που ξεκίνησαν από την πράξη κ.λπ […] Κανένας που δεν ανήκε στο προσωπικό του Σχολείου δεν επιτρεπόταν να γράψει. Έτσι του δώκαμε το όνομα «Χρονικά του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης”
Ι.Ν.Ξηροτύρης, Μνήμες και Παρατηρήσεις, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 249 επ.
Αυτό είναι το ΠΣΠΘ. Το Σχολείο που μεγαλούργησε και μεγαλουργεί μέχρι σήμερα. Αυτό είναι το Σχολείο που τα τελευταία πενήντα χρόνια μόνον με τυχαίο δείγμα μαθητών χτίζει το κύρος του πάνω στη δουλειά των δασκάλων του, στη διεύρυνση των οριζόντων της σκέψης, στην οικοδόμηση της αμφιβολίας ως βάσης της παίδευσης, στην καλλιέργεια του κριτικού πνεύματος, στην ενδυνάμωση της συναίσθησης της κοινωνικής ένταξης, στον αποκλεισμό των κοινωνικών, οικονομικών και μορφωτικών καταβολών.
Ποια δοκιμασία στην πράξη άξια για εφαρμογή ως δυνατή και ωφέλιμη θα ήταν εφικτή; Ποια πορίσματα γενικότερου ενδιαφέροντος θα εξάγονταν, χρήσιμα για την Παιδεία; Τι είδους παράδειγμα θα αποτελούσε για την επίτευξη της αριστείας, αν η «πρώτη ύλη» ήταν ήδη «άριστη»;
Ποιο θα ήταν το κύρος του Σχολείου αν ήταν απλά ένα εργαλείο εκπαίδευσης και όχι το παράδειγμα παιδείας και διαμόρφωσης πολιτών και ανθρώπων;
Οι απαντήσεις είναι αυτονόητες…
Το Σχολείο δεν χρειάζεται μόνον τους «καλύτερους», τους «αποτελεσματικότερους», τους «στιγμιαία ικανότερους». Το Σχολείο αυτό πάντα χρειαζόταν όλους τους μαθητές για να επιβεβαιώνει το μοναδικό του χαρακτήρα. Όλοι όσοι περνούν την πόρτα του, μαθητές και δάσκαλοι, γίνονται καλύτεροι προσπαθώντας να συμβάλλουν και να ανταποκριθούν στην ιστορία του, που γίνεται ζώσα πραγματικότητα.
Το Ερώτημα είναι ΠΟΙΟ Πειραματικό θέλουμε;
Ένα σχολείο βεβιασμένης “αριστείας”; Ή ένα σχολείο υπόδειγμα για την Παιδεία, το οποίο συμβάλλει με το παράδειγμα και το έργο του στην ανάπτυξη ολόκληρου του Εκπαιδευτικού Συστήματος;
Εκτιμώ ότι η πιο ψύχραιμη αξιολόγηση των δεδομένων, θα οδηγούσε στην απάντηση που έδωσαν ο πρωτοπόρος Δελμούζος, ο συνοδοιπόρος Τατάκης, ο αλησμόνητος Ξηροτύρης και ο ίδιος ο εμβληματικός Μιχαηλίδης – Νουάρος. Στην ίδια απάντηση που έδωσαν ο Παπανούτσος και αργότερα ο Ράλλης.
Το Πειραματικό Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπως και τα αντίστοιχα Σχολεία των Πανεπιστημίων Αθηνών και Πατρών, θα πρέπει να παραμείνουν Πειραματικά σε όλες τις βαθμίδες τους, και με απόλυτη διασύνδεση μεταξύ αυτών. Μόνον έτσι θα καταφέρουν να διατηρήσουν την μοναδικότητα που τα έκανε παράδειγμα για τα σχολειά του τόπου.
ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Π.Σ.Π.Θ.) “Πάντως ήξερα ότι ένα Πειραματικό Σχολείο πρέπει να είναι το κέντρο δημιουργικής εργασίας απ’ όπου έπρεπε να βγουν ορισμένα πορίσματα με γενικότερο ενδιαφέρον, που να έχουν τόσο πιο μεγάλος κύρος, όσο πιο πολύ έχουν υποστεί τη δοκιμασία της πράξης, που βάζει τη σφραγίδα του δυνατού και ωφέλιμου. Κάτω από αυτό το πνεύμα κάλεσα το Σύλλογο και εισηγήθηκα την έκδοση περιοδικού, το οποίο όπως τόνισα θα είναι το όργανο με το οποίο το Πειραματικό Σχολείο θα προσπαθήσει να ανταποκριθεί σε ένα τέτοιο αίτημα, ανάλογα με τις δυνάμεις που διαθέτει και τους ειδικούς όρους της λειτουργίας του. Στις σελίδες του θα εκτίθενται οι λύσεις που έδωκε και δίδει το Πειραματικό σε μερικά βασικά προβλήματα της αγωγής, οι τρόποι που εφαρμόστηκαν, ορισμένες θεωρητικές αρχές, η θεωρητική θεμελίωση που πήραν άλλα ζητήματα που ξεκίνησαν από την πράξη κ.λπ […] Κανένας που δεν ανήκε στο προσωπικό του Σχολείου δεν επιτρεπόταν να γράψει. Έτσι του δώκαμε το όνομα «Χρονικά του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης” Ι.Ν.Ξηροτύρης, Μνήμες και Παρατηρήσεις, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 249 επ. Αυτό είναι το ΠΣΠΘ. Το Σχολείο που μεγαλούργησε και μεγαλουργεί μέχρι σήμερα. Αυτό είναι το Σχολείο που τα τελευταία πενήντα χρόνια μόνον με τυχαίο δείγμα μαθητών χτίζει το κύρος του πάνω στη δουλειά των δασκάλων του, στη διεύρυνση των οριζόντων της σκέψης, στην οικοδόμηση της αμφιβολίας ως βάσης της παίδευσης, στην καλλιέργεια του κριτικού πνεύματος, στην ενδυνάμωση της συναίσθησης της κοινωνικής ένταξης, στον αποκλεισμό των κοινωνικών, οικονομικών και μορφωτικών καταβολών. Ποια δοκιμασία στην πράξη άξια για εφαρμογή ως δυνατή και ωφέλιμη θα ήταν εφικτή; Ποια πορίσματα γενικότερου ενδιαφέροντος θα εξάγονταν, χρήσιμα για την Παιδεία; Τι είδους παράδειγμα θα αποτελούσε για την επίτευξη της αριστείας, αν η «πρώτη ύλη» ήταν ήδη «άριστη»; Ποιο θα ήταν το κύρος του Σχολείου αν ήταν απλά ένα εργαλείο εκπαίδευσης και όχι το παράδειγμα παιδείας και διαμόρφωσης πολιτών και ανθρώπων; Οι απαντήσεις είναι αυτονόητες… Το Σχολείο δεν χρειάζεται μόνον τους «καλύτερους», τους «αποτελεσματικότερους», τους «στιγμιαία ικανότερους». Το Σχολείο αυτό πάντα χρειαζόταν όλους τους μαθητές για να επιβεβαιώνει το μοναδικό του χαρακτήρα. Όλοι όσοι περνούν την πόρτα του, μαθητές και δάσκαλοι, γίνονται καλύτεροι προσπαθώντας να συμβάλλουν και να ανταποκριθούν στην ιστορία του, που γίνεται ζώσα πραγματικότητα. Το Ερώτημα είναι ΠΟΙΟ Πειραματικό θέλουμε; Ένα σχολείο βεβιασμένης “αριστείας”; Ή ένα σχολείο υπόδειγμα για την Παιδεία, το οποίο συμβάλλει με το παράδειγμα και το έργο του στην ανάπτυξη ολόκληρου του Εκπαιδευτικού Συστήματος; Εκτιμώ ότι η πιο ψύχραιμη αξιολόγηση των δεδομένων, θα οδηγούσε στην απάντηση που έδωσαν ο πρωτοπόρος Δελμούζος, ο συνοδοιπόρος Τατάκης, ο αλησμόνητος Ξηροτύρης και ο ίδιος ο εμβληματικός Μιχαηλίδης – Νουάρος. Στην ίδια απάντηση που έδωσαν ο Παπανούτσος και αργότερα ο Ράλλης. Το Πειραματικό Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπως και τα αντίστοιχα Σχολεία των Πανεπιστημίων Αθηνών και Πατρών, θα πρέπει να παραμείνουν Πειραματικά σε όλες τις βαθμίδες τους, και με απόλυτη διασύνδεση μεταξύ αυτών. Μόνον έτσι θα καταφέρουν να διατηρήσουν την μοναδικότητα που τα έκανε παράδειγμα για τα σχολειά του τόπου.