ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Βασίλειος Χ. Κελεσίδης, Αν. Καθ. Μηχανικών Ορυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Κρήτης
Η χώρα μας βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι για την περαιτέρω πορεία της και έχουν ήδη αναγγελθεί μεγάλες αλλαγές ενώ οι έτι σκληρότερες θυσίες είναι υπό υλοποίηση. Η εκ βάθρων αναδιοργάνωση των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ της χώρας είναι πέρα για πέρα επιβεβλημένη. Πρέπει να προτείνουμε ρηξικέλευθες τομές που οδηγούν στο Πανεπιστήμιο του αύριο. Ένα Πανεπιστήμιο αριστείας που αξίζει στη χώρα μας που όμως έχει χάσει το δρόμο της εδώ και πολλά χρόνια.
Προσπαθώντας να συμβάλλω και εγώ με τις δικές μου δυνάμεις θάθελα να προτείνω τομές που προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν για να ετοιμασθεί το νέο Ελληνικό Πανεπιστήμιο που αξίζει της χώρας μας.
Καταρχήν πρέπει να γίνει η κωδικοποίηση παλαιάς και νέας νομοθεσίας για την Παιδεία έτσι ώστε να υπάρχει ένας και μόνον νόμος με όλα τα στοιχεία να αναφέρονται σε αυτόν χωρίς παραπομπές και αναφορές σε προηγούμενους νόμους ή τροποποιήσεις νόμων.
Για την συμμετοχή των φοιτητών σε όργανα συνδιοίκησης, να υπάρξει στάθμιση και ταυτόχρονη μείωση στο 20%, έτσι ώστε όλα τα μέλη να συμμετέχουν με σταθμισμένη ψήφο ανάλογα της συμμετοχής με 70% ΔΕΠ – 20% φοιτητές – 10% εργαζόμενοι.
Η είσοδος των φοιτητών σε Σχολή και ακολούθως η επιλογή του τμήματος ειναι σε σωστή κατεύθυνση, Διαμόρφωση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας για κάθε Ίδρυμα ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες εκάστου. Ο πυρήνας όμως που καλύπτει τις ακαδημαϊκές λειτουργίες θα είναι κοινός που θα πρέπει να περιλαμβάνει πολλές από τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από συναδέλφους αλλά κυρίως από φοιτητές για την δημιουργία πραγματικού ακαδημαϊκού κλίματος στα Ιδρύματα που από καιρό το έχουμε απολέσει. Μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, υποχρεωτική παρακολούθηση διαλέξεων στο κατ’ ελάχιστον π.χ. 70%, και των εργαστηρίων (στο 100%), θέσπιση και εφαρμογή των προαπαιτουμένων (αλυσίδων) σε κάθε Ίδρυμα, περιορισμός των πολλών εξεταστικών, διδακτικές ώρες εντός της ημέρας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. 9:00-15:00), διδασκαλία κατά μέγιστο 2 ωρών συνεχόμενα. Είναι εξοντωτικό για τους φοιτητές η παρακολούθηση τρίωρων ή και πολύωρων διαλέξεων εντός μίας ημέρας, και πολλές φορές αργά το βράδυ για εξυπηρέτηση.. ιπτάμενων καθηγητών.
Διασφάλιση πλήρως της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και των υπηρεσιών προς τους φοιτητές, με αυστηρότατες κυρώσεις προς την Διοίκηση εάν δεν τηρούνται. Για παράδειγμα. παραλαβή συγγραμμάτων ή διάθεση μέσω του διαδικτύου εάν πρόκειται για ηλεκτρονικό βιβλίο, μία εβδομάδα πριν την έναρξη των μαθημάτων, γνωστοποίηση του προγράμματος διαλέξεων / εργαστηρίων / εξετάσεων πριν την έναρξη των μαθημάτων, ενημέρωση των φοιτητών μέσω διαδικτύου (είναι ακατανόητο να υπάρχουν σήμερα τμήματα και σχολές σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ που να μην ενημερώνονται για τα πάντα οι φοιτητές τους μέσω διαδικτύου, και δυστυχώς υπάρχουν πολλά τέτοια τμήματα παρά τα πολύ μεγάλα ποσά που έχουν διατεθεί στα πλαίσια του ΕΠΕΑΕΚ για την λειτουργία τέτοιων υπηρεσιών, κ.α.
Λειτουργία επιτέλους τεσσάρων ετών για όλα τα τμήματα των μηχανικών και απονομή Πτυχίου στα τέσσερα έτη.Να αναγνωρίσουμε τα τεράστια προβλήματα που εξακολουθούν να δημιουργούνται στους αποφοίτους Ελληνικών Πανεπιστημίων με χρόνια φοίτησης μη συμβατά με τα περισσότερα τμήματα στην Ευρώπη και Αμερική. Κλασσικό παράδειγμα, απόφοιτοι Πολυτεχνείου Κρήτης (5ετή φοίτηση) να πηγαίνουν για μεταπτυχιακό σε Πανεπιστήμιο τριετούς φοίτησης.
Δημιουργία, υπό αυστηρή κρατική παρακολούθηση, μέσα από Συμβούλιο ακαδημαϊκών κύρους, ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Κατάργηση της έννοιας του ασύλου. Η Ελληνική δημοκρατία είναι βαθιά ριζωμένη έτσι ώστε κάθε Έλληνας πολίτης πράττει ότι επιθυμεί αρκεί να μην παραβαίνει τους νόμους του κράτους, είτε εντός Πανεπιστημιακού χώρου είτε εκτός, και συνεπώς η έννοια του Πανεπιστημιακού ασύλου δεν υφίσταται πλέον. Δεν νοούνται καταλήψεις σε έναν ακαδημαϊκό χώρο. Δεν νοείται συγκάλυψη παράνομων πράξεων σε ακαδημαϊκό χώρο. Τα φαινόμενα παράλυσης της ακαδημαϊκής λειτουργίας δεν συνεισφέρουν στην δημιουργία Ιδρυμάτων αριστείας.
Νέο καθεστώς συγκρότησης Ιδρυμάτων. Να γίνει μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη η αναγκαία και ήδη ανακοινωθείσα συγχώνευση τμημάτων και Ιδρυμάτων.
Για τις εκλογές μελών ΔΕΠ, τα μέλη του εκλεκτορικού σώματος να έχουν συνάφεια με το γνωστικό αντικείμενο, και όχι να είναι στο ίδιο αντικείμενο, καθώς με την πάροδο των χρόνων η ερευνητική κατεύθυνση μπορεί να αλλάξει. Η συνάφεια κρίνεται με ακαδημαϊκά κριτήρια (π.χ. δημοσιεύσεις στο αντικείμενο σε έγκυρα περιοδικά).
Προπτυχιακά προγράμματα σπουδών στα αγγλικά δεν προκρίνονται. Αντ’ αυτού προτείνεται η δημιουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στην αγγλική και χρήση διδάκτρων για αλλοδαπούς και ημεδαπούς φοιτητές (αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα). Χορήγηση υποτροφιών σε άριστους μεταπτυχιακούς. Δυνατότητα λειτουργίας θερινών εντατικών σχολείων, στα πλαίσια της δια βίου μάθησης, με πλαίσιο λειτουργίας για καταβολή διδάκτρων.
Μέριμνα
Κατά κανόνα, οι κλίνες σε εστίες είναι ελαχιστότατες σε σχέση με τις ανάγκες. Υπάρχει αδυναμία επιλογής σχολής κοντά στον τόπο διαμονής σήμερα. Η υποστήριξη διαμονής των φοιτητών από τους γονείς είναι εξοντωτική, με ενοίκια τουλάχιστον 3500 € / χρόνο. Προτείνεται η έναρξη έργων για κατασκευή νέων εστιών και κάλυψη τουλάχιστον του 25% των αναγκών, με ετήσιο συμβολικό ενοίκιο 400 € / έτος και να υπάρξει η συνέχιση του επιδόματος 1000 € ανά έτος σύμφωνα με τα κρατούντα.
Στελέχωση
Να καταργηθεί η διάταξη για ελάχιστο χρόνο παραμονής μελών ΔΕΠ στο Ίδρυμα ανά εβδομάδα. Απαραίτητη προϋπόθεση για διορισμό και παραμονής στη θέση του μέλους ΔΕΠ είναι η παραμονή 5 ημέρες την εβδομάδα στο Ίδρυμα. Αυστηρότατες κυρώσεις εάν δεν τηρείται.
Πρόσβαση
Το προτεινόμενο προπαρασκευαστικό έτος μετά το Λύκειο με άλλου τύπου εξετάσεις είναι μία πολύ σημαντική παράμετρος που πρέπει να διερευνηθεί και να εφαρμοσθεί κατάλληλα σε συνδυασμό με την πρόσβαση σε Σχολή. Η πραγματική εξόντωση των μελλοντικών φοιτητών τουλάχιστον τα τρία τελευταία χρόνια στο Λύκειο πρέπει να σταματήσει, να γίνει το Λύκειο χώρος δημιουργικός και να αποσυνδεθεί από την προετοιμασία για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Αυτοτέλεια
Η συγχώνευση συναφών τμημάτων διαφορετικών Πανεπιστημίων στην ίδια πόλη είναι αναγκαία. Η συγχώνευση Ιδρυμάτων που λειτουργούν στην ίδια Περιφέρεια, εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης, πρέπει να εξετασθεί πολύ σοβαρά. Η λειτουργία όλων των Σχολών ενός ΤΕΙ σε μία πόλη στην Περιφέρεια πρέπει επίσης να εξετασθεί πολύ σοβαρά.
ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Βασίλειος Χ. Κελεσίδης, Αν. Καθ. Μηχανικών Ορυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Κρήτης Η χώρα μας βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι για την περαιτέρω πορεία της και έχουν ήδη αναγγελθεί μεγάλες αλλαγές ενώ οι έτι σκληρότερες θυσίες είναι υπό υλοποίηση. Η εκ βάθρων αναδιοργάνωση των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ της χώρας είναι πέρα για πέρα επιβεβλημένη. Πρέπει να προτείνουμε ρηξικέλευθες τομές που οδηγούν στο Πανεπιστήμιο του αύριο. Ένα Πανεπιστήμιο αριστείας που αξίζει στη χώρα μας που όμως έχει χάσει το δρόμο της εδώ και πολλά χρόνια. Προσπαθώντας να συμβάλλω και εγώ με τις δικές μου δυνάμεις θάθελα να προτείνω τομές που προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν για να ετοιμασθεί το νέο Ελληνικό Πανεπιστήμιο που αξίζει της χώρας μας. Καταρχήν πρέπει να γίνει η κωδικοποίηση παλαιάς και νέας νομοθεσίας για την Παιδεία έτσι ώστε να υπάρχει ένας και μόνον νόμος με όλα τα στοιχεία να αναφέρονται σε αυτόν χωρίς παραπομπές και αναφορές σε προηγούμενους νόμους ή τροποποιήσεις νόμων. Για την συμμετοχή των φοιτητών σε όργανα συνδιοίκησης, να υπάρξει στάθμιση και ταυτόχρονη μείωση στο 20%, έτσι ώστε όλα τα μέλη να συμμετέχουν με σταθμισμένη ψήφο ανάλογα της συμμετοχής με 70% ΔΕΠ – 20% φοιτητές – 10% εργαζόμενοι. Η είσοδος των φοιτητών σε Σχολή και ακολούθως η επιλογή του τμήματος ειναι σε σωστή κατεύθυνση, Διαμόρφωση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας για κάθε Ίδρυμα ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες εκάστου. Ο πυρήνας όμως που καλύπτει τις ακαδημαϊκές λειτουργίες θα είναι κοινός που θα πρέπει να περιλαμβάνει πολλές από τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από συναδέλφους αλλά κυρίως από φοιτητές για την δημιουργία πραγματικού ακαδημαϊκού κλίματος στα Ιδρύματα που από καιρό το έχουμε απολέσει. Μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, υποχρεωτική παρακολούθηση διαλέξεων στο κατ’ ελάχιστον π.χ. 70%, και των εργαστηρίων (στο 100%), θέσπιση και εφαρμογή των προαπαιτουμένων (αλυσίδων) σε κάθε Ίδρυμα, περιορισμός των πολλών εξεταστικών, διδακτικές ώρες εντός της ημέρας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. 9:00-15:00), διδασκαλία κατά μέγιστο 2 ωρών συνεχόμενα. Είναι εξοντωτικό για τους φοιτητές η παρακολούθηση τρίωρων ή και πολύωρων διαλέξεων εντός μίας ημέρας, και πολλές φορές αργά το βράδυ για εξυπηρέτηση.. ιπτάμενων καθηγητών. Διασφάλιση πλήρως της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και των υπηρεσιών προς τους φοιτητές, με αυστηρότατες κυρώσεις προς την Διοίκηση εάν δεν τηρούνται. Για παράδειγμα. παραλαβή συγγραμμάτων ή διάθεση μέσω του διαδικτύου εάν πρόκειται για ηλεκτρονικό βιβλίο, μία εβδομάδα πριν την έναρξη των μαθημάτων, γνωστοποίηση του προγράμματος διαλέξεων / εργαστηρίων / εξετάσεων πριν την έναρξη των μαθημάτων, ενημέρωση των φοιτητών μέσω διαδικτύου (είναι ακατανόητο να υπάρχουν σήμερα τμήματα και σχολές σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ που να μην ενημερώνονται για τα πάντα οι φοιτητές τους μέσω διαδικτύου, και δυστυχώς υπάρχουν πολλά τέτοια τμήματα παρά τα πολύ μεγάλα ποσά που έχουν διατεθεί στα πλαίσια του ΕΠΕΑΕΚ για την λειτουργία τέτοιων υπηρεσιών, κ.α. Λειτουργία επιτέλους τεσσάρων ετών για όλα τα τμήματα των μηχανικών και απονομή Πτυχίου στα τέσσερα έτη.Να αναγνωρίσουμε τα τεράστια προβλήματα που εξακολουθούν να δημιουργούνται στους αποφοίτους Ελληνικών Πανεπιστημίων με χρόνια φοίτησης μη συμβατά με τα περισσότερα τμήματα στην Ευρώπη και Αμερική. Κλασσικό παράδειγμα, απόφοιτοι Πολυτεχνείου Κρήτης (5ετή φοίτηση) να πηγαίνουν για μεταπτυχιακό σε Πανεπιστήμιο τριετούς φοίτησης. Δημιουργία, υπό αυστηρή κρατική παρακολούθηση, μέσα από Συμβούλιο ακαδημαϊκών κύρους, ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Κατάργηση της έννοιας του ασύλου. Η Ελληνική δημοκρατία είναι βαθιά ριζωμένη έτσι ώστε κάθε Έλληνας πολίτης πράττει ότι επιθυμεί αρκεί να μην παραβαίνει τους νόμους του κράτους, είτε εντός Πανεπιστημιακού χώρου είτε εκτός, και συνεπώς η έννοια του Πανεπιστημιακού ασύλου δεν υφίσταται πλέον. Δεν νοούνται καταλήψεις σε έναν ακαδημαϊκό χώρο. Δεν νοείται συγκάλυψη παράνομων πράξεων σε ακαδημαϊκό χώρο. Τα φαινόμενα παράλυσης της ακαδημαϊκής λειτουργίας δεν συνεισφέρουν στην δημιουργία Ιδρυμάτων αριστείας. Νέο καθεστώς συγκρότησης Ιδρυμάτων. Να γίνει μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη η αναγκαία και ήδη ανακοινωθείσα συγχώνευση τμημάτων και Ιδρυμάτων. Για τις εκλογές μελών ΔΕΠ, τα μέλη του εκλεκτορικού σώματος να έχουν συνάφεια με το γνωστικό αντικείμενο, και όχι να είναι στο ίδιο αντικείμενο, καθώς με την πάροδο των χρόνων η ερευνητική κατεύθυνση μπορεί να αλλάξει. Η συνάφεια κρίνεται με ακαδημαϊκά κριτήρια (π.χ. δημοσιεύσεις στο αντικείμενο σε έγκυρα περιοδικά). Προπτυχιακά προγράμματα σπουδών στα αγγλικά δεν προκρίνονται. Αντ’ αυτού προτείνεται η δημιουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στην αγγλική και χρήση διδάκτρων για αλλοδαπούς και ημεδαπούς φοιτητές (αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα). Χορήγηση υποτροφιών σε άριστους μεταπτυχιακούς. Δυνατότητα λειτουργίας θερινών εντατικών σχολείων, στα πλαίσια της δια βίου μάθησης, με πλαίσιο λειτουργίας για καταβολή διδάκτρων. Μέριμνα Κατά κανόνα, οι κλίνες σε εστίες είναι ελαχιστότατες σε σχέση με τις ανάγκες. Υπάρχει αδυναμία επιλογής σχολής κοντά στον τόπο διαμονής σήμερα. Η υποστήριξη διαμονής των φοιτητών από τους γονείς είναι εξοντωτική, με ενοίκια τουλάχιστον 3500 € / χρόνο. Προτείνεται η έναρξη έργων για κατασκευή νέων εστιών και κάλυψη τουλάχιστον του 25% των αναγκών, με ετήσιο συμβολικό ενοίκιο 400 € / έτος και να υπάρξει η συνέχιση του επιδόματος 1000 € ανά έτος σύμφωνα με τα κρατούντα. Στελέχωση Να καταργηθεί η διάταξη για ελάχιστο χρόνο παραμονής μελών ΔΕΠ στο Ίδρυμα ανά εβδομάδα. Απαραίτητη προϋπόθεση για διορισμό και παραμονής στη θέση του μέλους ΔΕΠ είναι η παραμονή 5 ημέρες την εβδομάδα στο Ίδρυμα. Αυστηρότατες κυρώσεις εάν δεν τηρείται. Πρόσβαση Το προτεινόμενο προπαρασκευαστικό έτος μετά το Λύκειο με άλλου τύπου εξετάσεις είναι μία πολύ σημαντική παράμετρος που πρέπει να διερευνηθεί και να εφαρμοσθεί κατάλληλα σε συνδυασμό με την πρόσβαση σε Σχολή. Η πραγματική εξόντωση των μελλοντικών φοιτητών τουλάχιστον τα τρία τελευταία χρόνια στο Λύκειο πρέπει να σταματήσει, να γίνει το Λύκειο χώρος δημιουργικός και να αποσυνδεθεί από την προετοιμασία για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Αυτοτέλεια Η συγχώνευση συναφών τμημάτων διαφορετικών Πανεπιστημίων στην ίδια πόλη είναι αναγκαία. Η συγχώνευση Ιδρυμάτων που λειτουργούν στην ίδια Περιφέρεια, εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης, πρέπει να εξετασθεί πολύ σοβαρά. Η λειτουργία όλων των Σχολών ενός ΤΕΙ σε μία πόλη στην Περιφέρεια πρέπει επίσης να εξετασθεί πολύ σοβαρά.