Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Άγγελος Χ.' | 5 Μαΐου 2020, 17:37

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  «205 Κοινωνικοί επιστήμονες τοποθετούνται για την Κοινωνιολογία» Ο μικρός περίπατος της Κοινωνιολογίας: Έξι θέσεις για τη συνταγματική αποστολή της Παιδείας τον 21ο αι. Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις» όπου στο άρθρο 7 ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι από το σχολικό έτος 2021-2022 οι μαθητές/ριες της Γ΄ τάξης των Γενικών Λυκείων που είναι υποψήφιοι/ες για τα πανεπιστημιακά τμήματα της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών δεν θα εξετάζονται στις πανελλαδικές εξετάσεις στην Κοινωνιολογία αλλά στα Λατινικά. Η πρόβλεψη για αντικατάσταση της Κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα και παράλληλα η απουσία στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου οποιασδήποτε αναφοράς στην σκοπιμότητα της συγκεκριμένης ρύθμισης, μας υποχρεώνει, ως ενεργούς πολίτες, να παραθέσουμε έξι θέσεις για τις οποίες πρέπει να διατηρηθεί η Κοινωνιολογία ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα: 1. Χωρίς κριτική σκέψη δεν υπάρχουν ενεργοί πολίτες. Η διάπλαση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών, η ανάπτυξη δημιουργικής και κριτικής σκέψης, ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, η ενίσχυση της αλληλοκατανόησης και της συνεργασίας, η ενδυνάμωση των μαθητών/ριών ώστε να δραστηριοποιηθούν και να συμβάλλουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης των προβλημάτων γύρω τους, αποτελούν στόχους της εκπαίδευσης που κατοχυρώνονται θεσμικά από διεθνή και εθνικά νομικά κείμενα όπως η οικουμενική διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου(ΟΗΕ), το Σύνταγμα της Ελλάδας, ο ν. 1566/1985 (βασικός νόμος για τη δομή και τη λειτουργία της εκπαίδευσης) κ.ά. και δεσμεύουν την Πολιτεία στη λήψη μέτρων και στην υλοποίηση πολιτικών προς αυτή την κατεύθυνση. Η Κοινωνιολογία ως μάθημα των κοινωνικών επιστημών μέσα από τη μελέτη των συνεχώς μεταβαλλόμενων κοινωνικών φαινομένων, βοηθά τις μαθήτριες και τους μαθητές να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να γίνουν ενεργές και ενεργοί πολίτες, να αναγνωρίσουν και να σταθούν κριτικά απέναντι σε προβλήματα τοπικής ή παγκόσμιας εμβέλειας μέσα από την εμπλοκή σε κοινό προβληματισμό και να αναλάβουν δράση στη διαχείριση και αντιμετώπισή τους. 2. Η αποστήθιση βλάπτει την κριτική σκέψη. Ένα βασικό πρόβλημα που ταλανίζει την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, αυτό της αποστήθισης της εξεταστέας ύλης, έχει ήδη αμβλυνθεί μέσα από τη διδασκαλία και εξέταση της Κοινωνιολογίας. Με την Κοινωνιολογία, οι μαθητές και οι μαθήτριες δε χρειάζεται να αποστηθίσουν ένα υψηλό ποσοστό (έως και 80%) της ύλης, όπως συνέβαινε τις τελευταίες δεκαετίες με ορισμένα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Συγκεκριμένα, η κοινωνιολογία προϋποθέτει την κατανόηση των κοινωνικών φαινομένων, την εμβάθυνση σε αυτά, την αμφισβήτηση κοινότοπων ερμηνειών της κοινωνικής συμπεριφοράς, τη σύνδεση προσωπικών βιωμάτων με κοινωνικά γεγονότα, τη συνειδητοποίηση της σημασίας της κοινωνικής συνοχής, της κοινωνικής συνείδησης και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Καθίσταται σαφές ότι μέσα από αυτές τις διαδικασίες και διεργασίες καλλιεργούνται κριτικές δεξιότητες και παραγκωνίζεται η στείρα αποστήθιση. 3. Κοινωνιολογία και Ανθρωπιστικές Σπουδές. Η Κοινωνιολογία είναι βασικό γνωστικό αντικείμενο για την πλειονότητα των πανεπιστημιακών τμημάτων για τα οποία διαγωνίζονται οι υποψήφιες/οι της Ομάδας Προσανατολισμού (ΟΠ) Ανθρωπιστικών Σπουδών. Η Κοινωνιολογία διδάσκεται σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας μας σε ένα πολύ μεγάλο αριθμό τμημάτων όπως τα Παιδαγωγικά, Πολιτικής Επιστήμης, Δημοσιογραφίας, Ψυχολογίας, Εγκληματολογίας, Κοινωνιολογίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Σλαβικών Σπουδών, Μεσογειακών Σπουδών, Θεολογίας, Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής αλλά και στα τμήματα Ιστορίας, Αρχαιολογίας, Φιλοσοφίας, Φιλολογίας, Ξένων Γλωσσών, στα Πολυτεχνεία όπως ασφαλώς και στα τμήματα Νομικής. Κατά συνέπεια η διατήρηση του μαθήματος της Κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα εξυπηρετεί το σκοπό της καλύτερης ευθυγράμμισης των πανελλαδικών εξετάσεων με το ειδικότερο αντικείμενο κάθε πανεπιστημιακής σχολής ή τμήματος όπως ορίζεται στην αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 7 του νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι η πρώτη Ομάδα προσανατολισμού ως περιοριστικά Ανθρωπιστικών Σπουδών αδικείται και δεν είναι αντιπροσωπευτική των πανεπιστημιακών τμημάτων στα οποία οδηγεί αφού παραβλέπονται τα πολυπληθή τμήματα Κοινωνικών Επιστημών για τα οποία διαγωνίζονται οι υποψήφιοι/ες ενώ επιπλέον, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, δε θα διδάσκεται το βασικό μάθημα Κοινωνικών Επιστημών. 4. Κοινωνιολογία και αξιολόγηση. Με την Κοινωνιολογία ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα της ΟΠ Ανθρωπιστικών Σπουδών έχει εξασφαλιστεί η αποτελεσματική αξιολόγηση των υποψηφίων, η οποία συντελεί σε ασφαλή συμπεράσματα για όλο το φάσμα των απαραίτητων δεξιοτήτων των μελλοντικών φοιτητριών/τών και εργαζομένων. Έτσι αποφεύγεται η μονόπλευρη αξιολόγηση, καθώς λαμβάνεται υπόψη το κριτήριο της κριτικής σκέψης. Υπογραμμίζουμε ότι το κριτήριο της κριτικής σκέψης εμπεριέχεται στην αξιολόγηση ακόμη και των μικρότερης ηλικίας μαθητών/ριών του γυμνασίου (άρθρ. 3&1α Π.Δ 126/2016)ώστε να μοιάζει αντιφατική η παράλειψή του από μαθητές/ριες της τελευταίας τάξης ΓΕΛ που βρίσκονται στο κατώφλι της ενηλικίωσής τους. Επιπλέον, η Κοινωνιολογία ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα αποτελεί τη συνέχεια των τεσσάρων αντίστοιχων γνωστικών αντικειμένων (Κοινωνική - Πολιτική Αγωγή, Πολιτική Παιδεία κ.ά.) που έχουν διδαχθεί οι μαθήτριες και οι μαθητές από τη Γ΄ τάξη του Γυμνασίου έως και τη Β΄ τάξη του Γενικού Λυκείου. Τα παιδιά έχουν εμβαθύνει σε θέματα όπως: εκπαίδευση, παγκοσμιοποίηση, μετανάστευση, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ΜΜΕ, φτώχεια, έμφυλες ταυτότητες κ.ά. Συνεπώς, υφίσταται ένα βαθύτερο γνωστικό υπόβαθρο για μία υψηλού επιπέδου αξιολόγηση των υποψηφίων, ανάλογη με αυτή όλων των υπόλοιπων μαθημάτων των πανελλαδικών εξετάσεων. 5. Κοινωνιολογία και εκφορά του Λόγου. Στην εποχή που κυριαρχεί ο κειμενικός λόγος των κοινωνικών δικτύων και υποχωρεί η ανάγνωση των βιβλίων, η Κοινωνιολογία συμβάλλει αποφασιστικά στη βελτίωση της έκφρασης των μαθητών/τριών μας. Στην κοινωνία της πληροφορίας που η ευχερής και ακριβής χρήση της γλώσσας παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες, η κοινωνιολογική ορολογία και οι έννοιές της εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο των νέων μας, ενισχύουν τον γλωσσικό τους πολιτισμό και τους εφοδιάζουν με γλωσσικά εργαλεία ώστε να ανταπεξέλθουν στη σημαντικότερη δοκιμασία της μαθητικής τους διαδρομής. Δεν μπορεί να παραγνωριστεί η ωφελιμιστική διάσταση από τη διδασκαλία της Κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα σχετικά με την ορθή διατύπωση και βελτίωση του γραπτού λόγου τόσο στο μάθημα της Έκθεσης όσο και στα υπόλοιπα μαθήματα όπως εξάλλου αναφέρεται από τα ίδια τα παιδιά. 6. Η αυταπόδεικτη χρησιμότητα από τη διδασκαλία της Κοινωνιολογίας. Δε χρειάζεται για ακόμη μία φορά να επαναληφθεί η συμβολή της Κοινωνιολογίας στην υλοποίηση των στόχων του εκπαιδευτικού μας συστήματος αλλά και στην προσωπική ανάπτυξη των μαθητών/ριών. Η κοινωνική πραγματικότητα αποτελεί ανεξάντλητη πηγή αναφορών όπως η πρόσφατη κρίση στην Ελλάδα και σε όλο τον πλανήτη μέσα από την οποία, μεταξύ άλλων, αναδύθηκαν και αναδείχθηκαν κοινωνικά προβλήματα που προσεγγίζονται μέσα από την Κοινωνιολογία ως κομμάτι της διδακτέας/εξεταστέας ύλης. Ευελπιστούμε ότι δεν θα επικαλούμαστε την προτεινόμενη ρύθμιση του νομοσχεδίου ως παράδειγμα άδηλης λειτουργίας της εκπαίδευσης που ενώ διακηρύττει με τον πλέον εμφατικό τρόπο τη διάπλαση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών παράλληλα στερεί από τις μαθήτριες και τους μαθητές τη δυνατότητα να διδαχθούν ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα την Κοινωνιολογία. Για όλους τους παραπάνω λόγους Καλούμε την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων να αποσύρει την επίμαχη διάταξη του άρθρου 7 του νομοσχεδίου «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις» και να παραμείνει η Κοινωνιολογία ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα. Με εκτίμηση 205 Κοινωνικοί Επιστήμονες Τα ονόματα στον σύνδεσμο (5.5.2020): https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/320762_205-koinonikoi-epistimones-topothetoyntai-gia-mathima-tis-koinoniologias