Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ,
Αξιότιμή Κυρία Υφυπουργέ,
Σας διαβιβάζουμε το αίτημά μας σχετικά με το άρθρο 13 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις»
Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Π.Σ.Π.Θ.), είναι ένα ιδιαίτερο σχολείο, καθώς από την ίδρυσή του το 1929 από τον Αλέξανδρο Δελμούζο και την έναρξη λειτουργίας του το 1934, είναι ένα ενιαίο Σχολείο το οποίο αποτελεί χώρο εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής προβληματικής & έρευνας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μαζί με το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Σ.Π.Α) το 1929 και μετέπειτα, το 1972, το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Πατρών (Π.Σ.Π.Π.) αποτελούν τα τρία ιστορικότερα, εμβληματικά σχολεία της χώρας στα οποία συνυπάρχουν από την ίδρυση τους και λειτουργούν διασυνδεδεμένες στην ίδια κτιριακή μονάδα, όλες οι βαθμίδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο, γεγονός που ενισχύει τον ενιαίο χαρακτήρα του και τη συνέχεια του εκπαιδευτικού έργου από τη μία βαθμίδα στην επόμενη. Αυτή ακριβώς η διασύνδεση επιτρέπει την, σε βάθος χρόνου, παρακολούθηση και εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς την επίτευξη των ιδιαίτερων στόχων του και, ιδίως, ως προς την επενέργεια του πειραματισμού και της καινοτομίας στη μαθησιακή εξέλιξη των μαθητών στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. Συχνά δε, εκπαιδευτικοί της μιας βαθμίδας καλύπτουν ανάγκες και της άλλης.
Με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου το Π.Σ.Π.Θ. ακρωτηριάζεται, αφού το Γυμνάσιο και το Λύκειο γίνονται Πρότυπα, ενώ το Δημοτικό, που παραμένει Πειραματικό, αποσυνδέεται από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση. Την ίδια στιγμή πειραματικά Γυμνάσια και Λύκεια χωρίς καμία προηγούμενη ή άλλη διασύνδεση, παραμένουν πειραματικά. Αυτή η διχοτόμηση και η κατάργηση της διασύνδεσης του Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με το Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα έχει τις παρακάτω σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις:
Α. Ανατρέπει τον σκοπό ίδρυσης του Π.Σ.Π.Θ. και αλλοιώνει τον ίδιο του τον ρόλο, αφού καταργείται ο πειραματικός του χαρακτήρας, που βασίζεται στην ανάπτυξη ερευνητικών και δημιουργικών δράσεων, στον σχεδιασμό και την δοκιμή πειραματικών παιδαγωγικών μεθόδων και καινοτομιών για την εκπαίδευση με νέα διδακτικά εργαλεία, ώστε στη συνέχεια να διαχυθούν καθολικά σε όλα τα σχολεία της επικράτειας ως παραδείγματα καλής πρακτικής ή να επανασχεδιαστούν και να δοκιμαστούν εκ νέου. Για να επιτελέσει αυτόν τον ρόλο, πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια, που επιτυγχάνεται με το σταθερό τυχαίο δείγμα μαθητών από το νηπιαγωγείο μέχρι και την Γ’ Λυκείου. Το εκπαιδευτικό-κοινωνικό πείραμα του ΠΣΠΘ δημιουργεί, μέσα από τον ενιαίο χαρακτήρα του, τον κοινό προαυλισμό και τις ποικίλες διαδράσεις μεταξύ μαθητών και διδασκόντων διαφορετικών τάξεων και βαθμίδων εκπαίδευσης, τις προϋποθέσεις ανάπτυξης ισχυρών δεσμών που καθορίζουν καταλυτικά την πορεία αυτών των παιδιών προς την ενηλικίωση.
Β. Φαλκιδεύει την συναγωγή αξιοποιήσιμων συμπερασμάτων για την χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής, αφού με την κατάργηση της διασύνδεσης των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης, η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων που παράγουν τα πειραματικά σχολεία θα διακοπεί απότομα και όλη αυτή η συσσωρευμένη γνώση δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί. Εξάλλου όπως αναγραφόταν στην Αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας που κατέθεσε το 2015 η νυν Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως που αφορούσε την επιδιωκόμενη διασύνδεση του Μαράσλειου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου με το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας, «σκοπός της δυνατότητας διασύνδεσης είναι η διασφάλιση για τα παιδιά του Δημοτικού ενός κατάλληλου σχολείου για να συνεχίσουν την ακαδημαϊκή τους πορεία χωρίς να διασκορπίζονται σε πολλές σχολικές μονάδες αλλά και η δυνατότητα των συνδεδεμένων σχολείων να αναπτύξουν παράλληλες διδακτικές προσεγγίσεις σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα, επιτελώντας καλύτερα τον ρόλο τους».
Γ. Απαξιώνει το έργο και την εκπαιδευτική διαδικασία που έχει ήδη επιτελεστεί στο πειραματικό δημοτικό σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αφού καταλύονται δεσμοί και σχέσεις της δημιουργηθείσας μαθητικής κοινότητας, ανακόπτεται η μαθησιακή εξέλιξη (των λιγότερο «δυνατών» και προνομιούχων) μαθητών και καταργείται η δυνατότητα ολιστικής αντίληψης και ανατροφοδότησης του εκπαιδευτικού σχεδιασμού στο σύνολο της βασικής εκπαίδευσης. Μοιραία οι τελευταίες τάξεις του Δημοτικού και του Γυμνασίου μετατρέπονται σε τμήματα προετοιμασίας των μαθητών για τις εισαγωγικές εξετάσεις της επόμενης βαθμίδας.
Δ. Επιβαρύνει ψυχολογικά την σχολική κοινότητα του Π.Σ.Π.Θ. Παιδαγωγικοί λόγοι επιβάλλουν οι μαθητές που φοιτούν στο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να συνεχίζουν απρόσκοπτα τη φοίτηση τους στο Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ουσιαστικά, καταργώντας τη διασύνδεση επιβάλλεται στους μαθητές που δεν θα καταφέρουν να περάσουν τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, η ποινή της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος, η μέγιστη των ποινών για έναν μαθητή. Το ψυχολογικό κόστος για τους μαθητές αυτούς θα είναι τεράστιο.
Ε. Κλονίζει την ασφάλεια δικαίου και τις αρχές της χρηστής Διοίκησης, καθώς οι μαθητές που ήδη φοιτούν στο Π.Σ.Π.Θ. αλλά και οι οικογένειες τους που εμπιστεύθηκαν τον θεσμό των διασυνδεδεμένων πειραματικών σχολείων, θα αντιμετωπίσουν μια νέα πραγματικότητα που θα επιφέρει σημαντική αναστάτωση και ανασφάλεια, δεδομένου ότι ανατρέπεται όλος ο προγραμματισμός τους. Η επιλογή του συγκεκριμένου σχολείου έγινε με γνώμονα την απρόσκοπτη φοίτηση των παιδιών τους στο Π.Σ.Π.Θ. από το νηπιαγωγείο μέχρι την Γ΄ Λυκείου, και αφού προηγουμένως άφησαν τα σχολεία της γειτονιάς και την εκεί ένταξη και κοινωνικοποίηση, ξοδεύοντας χρήμα, κόπο και χρόνο για την μετάβαση των παιδιών τους σε ένα ενιαίο σχολικό συγκρότημα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, ζητούμε:
1. Nα εξακολουθήσει να λειτουργεί το Π.Σ.Π.Θ. ως Πειραματικό Σχολείο, όπως προβλέπεται και στον ιδρυτικό του νόμο, και να διατηρηθεί ο ενιαίος χαρακτήρας του με διασύνδεση από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο, ώστε να εξυπηρετηθεί ο στόχος της επενέργειας του πειραματισμού και της καινοτομίας στην μαθησιακή εξέλιξη των μαθητών και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης.
2. Να αναβαθμιστεί ο πειραματικός χαρακτήρας του Π.Σ.Π.Θ. και να συνδεθεί ουσιαστικά με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με συγκεκριμένο σχέδιο, για την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας με τη χρήση νέων εκπαιδευτικών υλικών και την υλοποίηση πιλοτικών εφαρμογών, που θα προσφέρουν την απαραίτητη ανατροφοδότηση για την βελτίωση του εκπαιδευτικού σχεδιασμού.
3. Να προβλεφθεί τρόπος αξιολόγησης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες
4. Να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να επιλύονται άμεσα δυσλειτουργίες που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια (κενά εκπαιδευτικών κλπ.)
5. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η μη μετατροπή του Π.Σ.Π.Θ. σε πρότυπο σχολείο, να προβλεφθεί μεταβατική διάταξη για την χωρίς εξετάσεις μετάβαση των μαθητών που φοιτούν τώρα στο Νηπιαγωγείο, στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα.
Για να ενισχυθεί ο χαρακτήρας των Πειραματικών Σχολείων των Πανεπιστημίων θα πρέπει αυτά, όχι να μειωθούν, αλλά να αναβαθμιστούν και αναδειχθούν. Μόνο έτσι θα επιτελέσουν τον σκοπό ίδρυσης τους, δηλαδή να αποτελέσουν ένα εργαστήριο εθνικών διαστάσεων, όπου ο πειραματισμός σε προγράμματα σπουδών και διδακτικά εργαλεία θα δοκιμάζεται σε ένα τυχαίο δείγμα μαθητών, για να διαχυθεί μετά στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων κρίνεται απαραίτητη και υποχρεωτική η διασύνδεση τους από το Νηπιαγωγείο μέχρι και τη Γ΄ Λυκείου.
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας και ελπίζουμε ότι θα ανταποκριθείτε στο εύλογα αιτήματά μας!
Με εκτίμηση
Για το Δ.Σ.
Η Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Κέλλυ Μαριβίδου Άννα Γιουμπλιάκη
Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ, Αξιότιμή Κυρία Υφυπουργέ, Σας διαβιβάζουμε το αίτημά μας σχετικά με το άρθρο 13 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις» Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Π.Σ.Π.Θ.), είναι ένα ιδιαίτερο σχολείο, καθώς από την ίδρυσή του το 1929 από τον Αλέξανδρο Δελμούζο και την έναρξη λειτουργίας του το 1934, είναι ένα ενιαίο Σχολείο το οποίο αποτελεί χώρο εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής προβληματικής & έρευνας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μαζί με το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Σ.Π.Α) το 1929 και μετέπειτα, το 1972, το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Πατρών (Π.Σ.Π.Π.) αποτελούν τα τρία ιστορικότερα, εμβληματικά σχολεία της χώρας στα οποία συνυπάρχουν από την ίδρυση τους και λειτουργούν διασυνδεδεμένες στην ίδια κτιριακή μονάδα, όλες οι βαθμίδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο, γεγονός που ενισχύει τον ενιαίο χαρακτήρα του και τη συνέχεια του εκπαιδευτικού έργου από τη μία βαθμίδα στην επόμενη. Αυτή ακριβώς η διασύνδεση επιτρέπει την, σε βάθος χρόνου, παρακολούθηση και εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς την επίτευξη των ιδιαίτερων στόχων του και, ιδίως, ως προς την επενέργεια του πειραματισμού και της καινοτομίας στη μαθησιακή εξέλιξη των μαθητών στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. Συχνά δε, εκπαιδευτικοί της μιας βαθμίδας καλύπτουν ανάγκες και της άλλης. Με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου το Π.Σ.Π.Θ. ακρωτηριάζεται, αφού το Γυμνάσιο και το Λύκειο γίνονται Πρότυπα, ενώ το Δημοτικό, που παραμένει Πειραματικό, αποσυνδέεται από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση. Την ίδια στιγμή πειραματικά Γυμνάσια και Λύκεια χωρίς καμία προηγούμενη ή άλλη διασύνδεση, παραμένουν πειραματικά. Αυτή η διχοτόμηση και η κατάργηση της διασύνδεσης του Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με το Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα έχει τις παρακάτω σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις: Α. Ανατρέπει τον σκοπό ίδρυσης του Π.Σ.Π.Θ. και αλλοιώνει τον ίδιο του τον ρόλο, αφού καταργείται ο πειραματικός του χαρακτήρας, που βασίζεται στην ανάπτυξη ερευνητικών και δημιουργικών δράσεων, στον σχεδιασμό και την δοκιμή πειραματικών παιδαγωγικών μεθόδων και καινοτομιών για την εκπαίδευση με νέα διδακτικά εργαλεία, ώστε στη συνέχεια να διαχυθούν καθολικά σε όλα τα σχολεία της επικράτειας ως παραδείγματα καλής πρακτικής ή να επανασχεδιαστούν και να δοκιμαστούν εκ νέου. Για να επιτελέσει αυτόν τον ρόλο, πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια, που επιτυγχάνεται με το σταθερό τυχαίο δείγμα μαθητών από το νηπιαγωγείο μέχρι και την Γ’ Λυκείου. Το εκπαιδευτικό-κοινωνικό πείραμα του ΠΣΠΘ δημιουργεί, μέσα από τον ενιαίο χαρακτήρα του, τον κοινό προαυλισμό και τις ποικίλες διαδράσεις μεταξύ μαθητών και διδασκόντων διαφορετικών τάξεων και βαθμίδων εκπαίδευσης, τις προϋποθέσεις ανάπτυξης ισχυρών δεσμών που καθορίζουν καταλυτικά την πορεία αυτών των παιδιών προς την ενηλικίωση. Β. Φαλκιδεύει την συναγωγή αξιοποιήσιμων συμπερασμάτων για την χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής, αφού με την κατάργηση της διασύνδεσης των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης, η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων που παράγουν τα πειραματικά σχολεία θα διακοπεί απότομα και όλη αυτή η συσσωρευμένη γνώση δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί. Εξάλλου όπως αναγραφόταν στην Αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας που κατέθεσε το 2015 η νυν Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως που αφορούσε την επιδιωκόμενη διασύνδεση του Μαράσλειου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου με το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας, «σκοπός της δυνατότητας διασύνδεσης είναι η διασφάλιση για τα παιδιά του Δημοτικού ενός κατάλληλου σχολείου για να συνεχίσουν την ακαδημαϊκή τους πορεία χωρίς να διασκορπίζονται σε πολλές σχολικές μονάδες αλλά και η δυνατότητα των συνδεδεμένων σχολείων να αναπτύξουν παράλληλες διδακτικές προσεγγίσεις σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα, επιτελώντας καλύτερα τον ρόλο τους». Γ. Απαξιώνει το έργο και την εκπαιδευτική διαδικασία που έχει ήδη επιτελεστεί στο πειραματικό δημοτικό σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αφού καταλύονται δεσμοί και σχέσεις της δημιουργηθείσας μαθητικής κοινότητας, ανακόπτεται η μαθησιακή εξέλιξη (των λιγότερο «δυνατών» και προνομιούχων) μαθητών και καταργείται η δυνατότητα ολιστικής αντίληψης και ανατροφοδότησης του εκπαιδευτικού σχεδιασμού στο σύνολο της βασικής εκπαίδευσης. Μοιραία οι τελευταίες τάξεις του Δημοτικού και του Γυμνασίου μετατρέπονται σε τμήματα προετοιμασίας των μαθητών για τις εισαγωγικές εξετάσεις της επόμενης βαθμίδας. Δ. Επιβαρύνει ψυχολογικά την σχολική κοινότητα του Π.Σ.Π.Θ. Παιδαγωγικοί λόγοι επιβάλλουν οι μαθητές που φοιτούν στο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να συνεχίζουν απρόσκοπτα τη φοίτηση τους στο Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ουσιαστικά, καταργώντας τη διασύνδεση επιβάλλεται στους μαθητές που δεν θα καταφέρουν να περάσουν τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, η ποινή της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος, η μέγιστη των ποινών για έναν μαθητή. Το ψυχολογικό κόστος για τους μαθητές αυτούς θα είναι τεράστιο. Ε. Κλονίζει την ασφάλεια δικαίου και τις αρχές της χρηστής Διοίκησης, καθώς οι μαθητές που ήδη φοιτούν στο Π.Σ.Π.Θ. αλλά και οι οικογένειες τους που εμπιστεύθηκαν τον θεσμό των διασυνδεδεμένων πειραματικών σχολείων, θα αντιμετωπίσουν μια νέα πραγματικότητα που θα επιφέρει σημαντική αναστάτωση και ανασφάλεια, δεδομένου ότι ανατρέπεται όλος ο προγραμματισμός τους. Η επιλογή του συγκεκριμένου σχολείου έγινε με γνώμονα την απρόσκοπτη φοίτηση των παιδιών τους στο Π.Σ.Π.Θ. από το νηπιαγωγείο μέχρι την Γ΄ Λυκείου, και αφού προηγουμένως άφησαν τα σχολεία της γειτονιάς και την εκεί ένταξη και κοινωνικοποίηση, ξοδεύοντας χρήμα, κόπο και χρόνο για την μετάβαση των παιδιών τους σε ένα ενιαίο σχολικό συγκρότημα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, ζητούμε: 1. Nα εξακολουθήσει να λειτουργεί το Π.Σ.Π.Θ. ως Πειραματικό Σχολείο, όπως προβλέπεται και στον ιδρυτικό του νόμο, και να διατηρηθεί ο ενιαίος χαρακτήρας του με διασύνδεση από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο, ώστε να εξυπηρετηθεί ο στόχος της επενέργειας του πειραματισμού και της καινοτομίας στην μαθησιακή εξέλιξη των μαθητών και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. 2. Να αναβαθμιστεί ο πειραματικός χαρακτήρας του Π.Σ.Π.Θ. και να συνδεθεί ουσιαστικά με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με συγκεκριμένο σχέδιο, για την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας με τη χρήση νέων εκπαιδευτικών υλικών και την υλοποίηση πιλοτικών εφαρμογών, που θα προσφέρουν την απαραίτητη ανατροφοδότηση για την βελτίωση του εκπαιδευτικού σχεδιασμού. 3. Να προβλεφθεί τρόπος αξιολόγησης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες 4. Να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να επιλύονται άμεσα δυσλειτουργίες που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια (κενά εκπαιδευτικών κλπ.) 5. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η μη μετατροπή του Π.Σ.Π.Θ. σε πρότυπο σχολείο, να προβλεφθεί μεταβατική διάταξη για την χωρίς εξετάσεις μετάβαση των μαθητών που φοιτούν τώρα στο Νηπιαγωγείο, στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα. Για να ενισχυθεί ο χαρακτήρας των Πειραματικών Σχολείων των Πανεπιστημίων θα πρέπει αυτά, όχι να μειωθούν, αλλά να αναβαθμιστούν και αναδειχθούν. Μόνο έτσι θα επιτελέσουν τον σκοπό ίδρυσης τους, δηλαδή να αποτελέσουν ένα εργαστήριο εθνικών διαστάσεων, όπου ο πειραματισμός σε προγράμματα σπουδών και διδακτικά εργαλεία θα δοκιμάζεται σε ένα τυχαίο δείγμα μαθητών, για να διαχυθεί μετά στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων κρίνεται απαραίτητη και υποχρεωτική η διασύνδεση τους από το Νηπιαγωγείο μέχρι και τη Γ΄ Λυκείου. Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας και ελπίζουμε ότι θα ανταποκριθείτε στο εύλογα αιτήματά μας! Με εκτίμηση Για το Δ.Σ. Η Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας Κέλλυ Μαριβίδου Άννα Γιουμπλιάκη