Η εισαγωγή «Εργαστηρίων Δεξιοτήτων» που προτείνεται από το νέο νομοσχέδιο κρίνεται ως ένα βήμα που εν δυνάμει θα μπορούσε να συμβάλει στην αναβάθμιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και αναγνωρίζεται ως μια θετική πρωτοβουλία. Ωστόσο, χρειάζονται πολύ σημαντικές διευκρινίσεις σχετικά με το πλαίσιο λειτουργίας των Εργαστηρίων ώστε να διασφαλιστεί ότι θα αποτελέσουν Εργαστήρια σκέψης, διαλόγου και δράσης και όχι ένα ακόμα διδακτικό αντικείμενο.
Ένα από τα πλαίσια δράσης μας είναι η Ατζέντα 2030 ή 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, πλαίσιο αναφοράς και για τις κυβερνητικές πολιτικές. Ο Στόχος 4 ορίζει “Ποιοτική Εκπαίδευση” για όλους έως το 2030, ενώ ο Υποστοχός 4.7 αναφέρει ρητά το θέμα της καλλιέργειας δεξιοτήτων.
«Μέχρι το 2030 θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι μαθητές αποκτούν γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, μεταξύ άλλων μέσω της εκπαίδευσης για αειφόρο ανάπτυξη και βιώσιμου τρόπου ζωής, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων, της προώθησης μιας κουλτούρας ειρήνης και μη βίας, της παγκόσμιας εκπαίδευση, και της εκτίμηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της συμβολής του πολιτισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη.» Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 4, άρθρο 7.
Σε αυτό το πλαίσιο η εισαγωγή “Εργαστηρίων Δεξιοτήτων” κρίνεται ως θετικό βήμα και έχουμε ήδη θέσει στη διάθεση του ΙΕΠ τα σχετικά εκπαιδευτικά εγχειρίδια που έχουν αναπτυχθεί προς αυτή την κατεύθυνση ως πιθανές πηγές άντλησης εκπαιδευτικού υλικού. Ωστόσο, για να υπάρχει πραγματικό όφελος προς όλους τους μαθητές και το σχολείο να αποτελέσει ένα πεδίο άσκησης δημοκρατίας, κριτικής σκέψης και δράσης θέλουμε να θέσουμε τα ακόλουθα σημεία:
Το εργαστήρια δε θα πρέπει να αποτελούν ένα ακόμα διδακτικό αντικείμενο ούτε να αξιολογούνται ατομικά οι μαθητές/τριες για τη συμμετοχή με τους ίδιους όρους που ισχύουν στα υπόλοιπα διδακτικά αντικείμενα.
Αντίστοιχα, το εκπαιδευτικό υλικό που θα υποστηρίξει τους εκπαιδευτικούς δε θα πρέπει να έχει τη μορφή σχολικού εγχειριδίου με ύλη που οφείλουν οι εκπαιδευτικοί να καλύψουν, αλλά είναι προτιμότερο να είναι μια “εργαλειοθήκη” με πλούσιο υλικό από όπου θα μπορούν να αντλούν πληροφορίες οι εκπαιδευτικοί.
Προτείνουμε τη δομή που διατρέχει τα εργαστήρια Μη τυπικής εκπαίδευσης που υλοποιούν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και αυτό είναι το μοντέλο: Μαθαίνω- Σκέφτομαι-Δρω. Η γνώση είναι το πρώτο βήμα για το οποίο ο εκπαιδευτικός είναι το κεντρικό πρόσωπο, χωρίς όμως αυτό να αποκλείει και τους/τις μαθητές/τριες. Τα 2 επόμενα βήματα όμως είναι προϊόν συνεργασίας ολόκληρης της σχολικής τάξης. Οι μαθητές/τριες με αυτόν τον τρόπο γίνονται συνδιαμορφωτές της γνώσης και ενεργοί μέτοχοι της σκέψης και της δράσης.
Τα εργαστήρια δεξιοτήτων θα πρέπει να προωθούν τις Δεξιότητες της Παγκόσμιας Εκπαίδευσης (Global Education). Είναι όλο και πιο εμφανές ότι ζούμε σ’ έναν περίπλοκο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο, με νέες παγκόσμιες τάσεις και ζητήματα. Η παγκόσμια διάσταση αποτελεί μέρος της καθημερινής μας ζωής και δημιουργεί προκλήσεις, ιδίως στους νέους, στο να εκφράσουν τη δική τους ενημερωμένη άποψη, τα συναισθήματά τους και να αναλάβουν δράση. Το επίσημο σχολικό σύστημα αντιπροσωπεύει τον ασφαλέστερο χώρο, χωρίς περιορισμούς, ώστε οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να μαθαίνουν, να αναστοχάζονται και να δοκιμάζουν νέες δεξιότητες απαραίτητες για την παγκόσμια κοινωνία, στην οποία ζουν. Οι προτεινόμενες δεξιότητες είναι: Συστημική σκέψη, Προνοητική δεξιότητα, Κανονιστική δεξιότητα, Στρατηγική δεξιότητα, Δεξιότητα συνεργασίας , Δεξιότητα κριτικής σκέψης, Δεξιότητα αυτεπίγνωσης , Δεξιότητα επίλυσης προβλημάτων
Η εισαγωγή «Εργαστηρίων Δεξιοτήτων» που προτείνεται από το νέο νομοσχέδιο κρίνεται ως ένα βήμα που εν δυνάμει θα μπορούσε να συμβάλει στην αναβάθμιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και αναγνωρίζεται ως μια θετική πρωτοβουλία. Ωστόσο, χρειάζονται πολύ σημαντικές διευκρινίσεις σχετικά με το πλαίσιο λειτουργίας των Εργαστηρίων ώστε να διασφαλιστεί ότι θα αποτελέσουν Εργαστήρια σκέψης, διαλόγου και δράσης και όχι ένα ακόμα διδακτικό αντικείμενο. Ένα από τα πλαίσια δράσης μας είναι η Ατζέντα 2030 ή 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, πλαίσιο αναφοράς και για τις κυβερνητικές πολιτικές. Ο Στόχος 4 ορίζει “Ποιοτική Εκπαίδευση” για όλους έως το 2030, ενώ ο Υποστοχός 4.7 αναφέρει ρητά το θέμα της καλλιέργειας δεξιοτήτων. «Μέχρι το 2030 θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι μαθητές αποκτούν γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, μεταξύ άλλων μέσω της εκπαίδευσης για αειφόρο ανάπτυξη και βιώσιμου τρόπου ζωής, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων, της προώθησης μιας κουλτούρας ειρήνης και μη βίας, της παγκόσμιας εκπαίδευση, και της εκτίμηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της συμβολής του πολιτισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη.» Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 4, άρθρο 7. Σε αυτό το πλαίσιο η εισαγωγή “Εργαστηρίων Δεξιοτήτων” κρίνεται ως θετικό βήμα και έχουμε ήδη θέσει στη διάθεση του ΙΕΠ τα σχετικά εκπαιδευτικά εγχειρίδια που έχουν αναπτυχθεί προς αυτή την κατεύθυνση ως πιθανές πηγές άντλησης εκπαιδευτικού υλικού. Ωστόσο, για να υπάρχει πραγματικό όφελος προς όλους τους μαθητές και το σχολείο να αποτελέσει ένα πεδίο άσκησης δημοκρατίας, κριτικής σκέψης και δράσης θέλουμε να θέσουμε τα ακόλουθα σημεία: Το εργαστήρια δε θα πρέπει να αποτελούν ένα ακόμα διδακτικό αντικείμενο ούτε να αξιολογούνται ατομικά οι μαθητές/τριες για τη συμμετοχή με τους ίδιους όρους που ισχύουν στα υπόλοιπα διδακτικά αντικείμενα. Αντίστοιχα, το εκπαιδευτικό υλικό που θα υποστηρίξει τους εκπαιδευτικούς δε θα πρέπει να έχει τη μορφή σχολικού εγχειριδίου με ύλη που οφείλουν οι εκπαιδευτικοί να καλύψουν, αλλά είναι προτιμότερο να είναι μια “εργαλειοθήκη” με πλούσιο υλικό από όπου θα μπορούν να αντλούν πληροφορίες οι εκπαιδευτικοί. Προτείνουμε τη δομή που διατρέχει τα εργαστήρια Μη τυπικής εκπαίδευσης που υλοποιούν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και αυτό είναι το μοντέλο: Μαθαίνω- Σκέφτομαι-Δρω. Η γνώση είναι το πρώτο βήμα για το οποίο ο εκπαιδευτικός είναι το κεντρικό πρόσωπο, χωρίς όμως αυτό να αποκλείει και τους/τις μαθητές/τριες. Τα 2 επόμενα βήματα όμως είναι προϊόν συνεργασίας ολόκληρης της σχολικής τάξης. Οι μαθητές/τριες με αυτόν τον τρόπο γίνονται συνδιαμορφωτές της γνώσης και ενεργοί μέτοχοι της σκέψης και της δράσης. Τα εργαστήρια δεξιοτήτων θα πρέπει να προωθούν τις Δεξιότητες της Παγκόσμιας Εκπαίδευσης (Global Education). Είναι όλο και πιο εμφανές ότι ζούμε σ’ έναν περίπλοκο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο, με νέες παγκόσμιες τάσεις και ζητήματα. Η παγκόσμια διάσταση αποτελεί μέρος της καθημερινής μας ζωής και δημιουργεί προκλήσεις, ιδίως στους νέους, στο να εκφράσουν τη δική τους ενημερωμένη άποψη, τα συναισθήματά τους και να αναλάβουν δράση. Το επίσημο σχολικό σύστημα αντιπροσωπεύει τον ασφαλέστερο χώρο, χωρίς περιορισμούς, ώστε οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να μαθαίνουν, να αναστοχάζονται και να δοκιμάζουν νέες δεξιότητες απαραίτητες για την παγκόσμια κοινωνία, στην οποία ζουν. Οι προτεινόμενες δεξιότητες είναι: Συστημική σκέψη, Προνοητική δεξιότητα, Κανονιστική δεξιότητα, Στρατηγική δεξιότητα, Δεξιότητα συνεργασίας , Δεξιότητα κριτικής σκέψης, Δεξιότητα αυτεπίγνωσης , Δεξιότητα επίλυσης προβλημάτων