Αρχική Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξειςΣχέδιο νόμου «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις»Σχόλιο του χρήστη Σωτήριος Θεοδωρόπουλος | 2 Δεκεμβρίου 2020, 23:17
Ένωση Τεχνολόγων Εκπαιδευτικών Προτάσεις στη Διαβούλευση για το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Κατάρτισης (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ) Πάγια και διαχρονική θέση της Ένωσης Τεχνολόγων Εκπαιδευτικών (Ε.Τ.Ε.), που εκπροσωπεί το μεγαλύτερο ποσοστό μάχιμων εκπαιδευτικών της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης στη χώρα μας, είναι η κατάρτιση να παρέχεται σε ενήλικο μαθητικό δυναμικό σε μεταδευτεροβάθμιο επίπεδο. Δεν μπορεί μια ολόκληρη μεταρρύθμιση να στηρίζεται στην εισαγωγή ενός απαρχαιωμένου και αποτυχημένου μοντέλου επαγγελματικής κατάρτισης, με στόχευση το επίπεδο 3 του εθνικού πλαισίου προσόντων. Η Δευτεροβάθμια Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι κομμάτι της Ενιαίας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Η διάκριση από την κατάρτιση – εξειδίκευση πρέπει να είναι σαφής. Η Δευτεροβάθμια ΤΕΕ, πρέπει να είναι πρώτα απ’ όλα σχολείο που παρέχει εκπαίδευση, να προσφέρει τη βάση των γνώσεων τομέων και αντίστοιχων ειδικοτήτων, ως εφόδια για τη μελλοντική άσκηση επαγγέλματος. Τα ζητήματα εξειδίκευσης και πρόσβασης στην αγορά εργασίας αφορούν την πορεία μετά το Λύκειο (μεταλυκειακή κατάρτιση). Η εκπαίδευση οφείλει να δίνει στην Κοινωνία ανθρώπινο δυναμικό, ικανό να παρακολουθεί και να προσαρμόζεται στις συνεχής αλλαγές του τεχνολογικού μας περιβάλλοντος. Η γνώση του να δημιουργείς και να παράγεις, είναι πλέον περισσότερο απαραίτητη από ό,τι ο εξοπλισμός και τα μέσα παραγωγής ή τα επενδυτικά κεφάλαια. Το ΣΝ αυτό δίνει διαφορετική βαρύτητα στην επαγγελματική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, δίνοντας σαφές προβάδισμα στην κατάρτιση. Αυτό είναι σαφές και επί της ουσίας του περιεχομένου, αλλά και συμβολικά, σε πολλά σημεία του ΣΝ, όπως π.χ στο επίδομα του διευθυντή ΙΕΚ που μπορεί να είναι το ίδιο με αυτό του διευθυντή μιας ΔΔΕ. Θα περιμέναμε από μια τόσο συνολική μεταρρύθμιση για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) να έχει ως πρώτο θέμα τη μετεξέλιξη της ΑΣΠΑΙΤΕ σε Αυτόνομο Πανεπιστήμιο, κατά αντιστοιχία όλων των βασικών τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που πρωτοπορούν στο μέλλον του πεδίου τους. Επιπλέον περιμέναμε η ΕΕΚ να συνδεθεί με Πειραματικά ΕΠΑΛ, στα οποία θα δοκιμάζονταν όλα τα νέα παραγόμενα αποτελέσματα από έρευνες στο πεδίο της ΕΕΚ, τα οποία μόνο η ΑΣΠΑΙΤΕ, ως ένα πρωτοπόρο στον τομέα αυτό Τριτοβάθμιο Παιδαγωγικό Ίδρυμα, και με το ανεπτυγμένο δίκτυο των παραρτημάτων της σε όλη την χώρα, μπορεί και πρέπει να καλύψει. Για αυτό προτείνουμε σε πρώτη φάση τη δημιουργία Πειραματικών ΕΠΑΛ στην έδρα της ΑΣΠΑΙΤΕ στην Αθήνα και όπου αυτή λειτουργεί Παραρτήματα. Επίσης προτείνουμε την επαναδιατύπωση των παρακάτω παραγράφων του άρθρου 17 ως εξής: Η προαγωγή της εκπαιδευτικής έρευνας στην πράξη, σε συνεργασία με την ΑΣΠΑΙΤΕ, στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, καθώς και στην οργάνωση, διοίκηση, αξιολόγηση και διαχείριση σχέσεων στο επίπεδο της σχολικής μονάδας Η επιμόρφωση διεξάγεται από την ΑΣΠΑΙΤΕ η οποία συνεργάζεται για τον σκοπό αυτό και με άλλα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επιχειρήσεις της κάθε περιοχή. Ο εκπαιδευτικός κλάδος, με τους/τις εκπροσώπους του, απουσιάζει από τις νεοιδρυθείσες επιτροπές λήψης αποφάσεων. Η εμπειρία του κλάδου είναι πολύτιμη σε κάθε συμβούλιο το οποίο συστήνεται από το ΝΣ. Η ΟΛΜΕ και οι επιστημονικές ενώσεις των εκπαιδευτικών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, όπως η ΕΤΕ, πρέπει να συμμετέχουν με εκπροσώπους τους σε όλα τα συμβούλια που αποφασίζουν για το μέλλον της ΕΕΚ, σε όλη την χώρα. Το ΝΣ ορίζει οτι σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την Επαγγελματική Εκπαίδευση (χωροταξία, τομείς, ειδικότητες κ.ά.) θα παίρνονται όργανα δυσκίνητα, τα οποία δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν και τα οποία πιθανόν θα οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Συγκεκριμένα στο άρθρο 13 του ΣΝ εισάγονται πολλά συμβούλια και επιτροπές: Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.), στην οποία δεν υπάρχει εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών Συμβούλιο Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.), στην οποία δεν υπάρχει εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών Κλαδικά Συμβούλια Δεξιοτήτων Κεντρική Επιστημονική Επιτροπή (Κ.Ε.Ε.). Απουσιάζουν από τις επιτροπές : Εκπροσώπηση της ΑΣΠΑΙΤΕ Εκπροσώπηση επιστημονικών ενώσεων εκπαιδευτικών (έστω και ως βασική ιδιότητα του μέλους – εμπειρογνώμονα) 6. Το ΝΣ εισάγει πολυκερματισμό στο 3ο επίπεδο προσόντων. Διαμορφώνεται ένα εκτεταμένο πεδίο μεταγυμνασιακής κατάρτισης, με τις Ε.Σ.Κ., το οποίο αποτελεί και την αιχμή του δόρατος του ΝΣ. Αυτή η μορφή κατάρτισης δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Οι μαθητές στην ηλικία των 15 ετών, στο τέλος του γυμνασίου, δεν έχουν την ωριμότητα για να κάνουν οριστικές επαγγελματικές επιλογές. Οι Ε.Σ.Κ. είτε είναι δημόσιες ή ιδιωτικές, ημερήσιες ή εσπερινές την εποπτεία και τον έλεγχο των Ε.Σ.Κ. πρέπει να τον έχει το ΥΠΑΙΘ 7.Εκφραζουμε το προβληματισμό μας για τη διοίκηση και στελέχωση των Ε.Σ.Κ. (Άρθρο13). Ειδικότερα: Δεν μπορεί να δίνεται η δυνατότητα σε Δημοσίους Υπαλλήλους μη εκπαιδευτικούς να έχουν θέση διευθυντή σε εκπαιδευτικές δομές. Δηλώνεται σαφώς ότι δε θα υπάρχουν επικαλύψεις ειδικοτήτων μεταξύ των μονάδων που θα παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση, μόνο που πουθενά δεν αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο θα επιλεγούν οι νέες ειδικότητες στις νέες ΕΣΚ. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν από τώρα όλοι οι εκπαιδευτικοί ποιες ειδικότητες θα ξεριζωθούν από τα σημερινά ΕΠΑ.Λ. για να μεταφερθούν στις νέες Ε.Σ.Κ. Τα τοπικά συμβούλια επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στα οποία οι εκπρόσωποι των μελών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης αποτελούν μία ελάχιστη μειοψηφία, θα προτείνουν στο Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.), το οποίο και θα αποφασίζει ποιος τομέας και ποια ειδικότητα θα λειτουργήσει σε ποιο σχολείο. Στο ΣΝ αναφέρεται ότι οι δημόσιες Ε.Σ.Κ. θα στεγαστούν στα κτήρια σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Εργαστηριακών Κέντρων (Ε.Κ.) και σχολικών εργαστηρίων. Επιπλέον στο άρθρο 101, παρ.1 ορίζεται ότι τα εργαστηριακά μαθήματα και το εργαστηριακό μέρος του μικτών μαθημάτων των μαθητών των ΕΠΑ.Λ., των καταρτιζόμενων των Ε.Σ.Κ. και των Ι.Ε.Κ. καθώς και των μαθητευομένων του Μεταλυκειακού έτους-Τάξη Μαθητείας θα λειτουργούν, ανάλογα με τις υπάρχουσες ανάγκες, εργαστηριακά κέντρα (Ε.Κ.), ανά δύο τουλάχιστον εκπαιδευτικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων και των δημόσιων Ε.Σ.Κ. ή Ι.Ε.Κ. ή των τμημάτων του Μεταλυκειακού έτους-Τάξη Μαθητείας. Με τη σημερινή υποχρηματοδότηση που υπάρχει, τα Εργαστηριακά Κέντρα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες σε πάγια και αναλώσιμα υλικά, των ήδη υποστηριζόμενων μαθητών των ΕΠΑ.Λ., των μαθητευομένων του Μεταλυκειακού έτους-Τάξη Μαθητείας και των καταρτιζόμενων των Δ.Ι.Ε.Κ.. Επίσης η μείωση των Υπεύθυνων Τομέων θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο πρόβλημα στην σωστή οργάνωση και λειτουργία των εργαστηρίων (προμήθεια εξοπλισμού - λήψη μέτρων ασφαλείας - ορθολογικότερη χρήση τους). Προφανώς οι συντάκτες του ΣΝ αναμένουν μία γενναία μείωση του μαθητικού δυναμικού των ΕΠΑ.Λ. -αφού ταυτόχρονα φροντίζουν να οδηγήσουν με κάθε τρόπο (βλέπε τράπεζα θεμάτων) τους απόφοιτους των Γυμνασίων προς τις νέες Ε.Σ.Κ. 8.Το ΣΝ αφορά κυρίως την ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ και όχι την Επαγγελματική Εκπαίδευση. Αποτελείται από πάρα πολλές γενικές προτάσεις με σκοπό τη δημιουργική ασάφεια και απώτερο στόχο την αποδοχή του. Επίσης, ο μεγάλος κερδισμένος του ΣΝ είναι η ιδιωτική εκπαίδευση. Ουσιαστικά εξασφαλίζει μεγάλο κομμάτι της κατάρτισης με τους όρους που η ίδια είχε ζητήσει και τελικά ικανοποιούνται. Η από κοινού νομοθέτηση της Επαγγελματικής εκπαίδευσης με την Κατάρτιση και όχι με τη Γενική εκπαίδευση έχει μια συγκεκριμένη πολιτική σημειολογία. Η μη συνεξέταση των ΕΠΑ.Λ. με τα ΓΕ.Λ. – που από κοινού συνιστούν την λυκειακή βαθμίδα – δείχνει ότι δεν υπάρχει “ισοτιμία” των δύο λυκειακών θεσμών. Δεν είναι δυνατόν να επιστρέψουμε στις τάσεις για διακοπή της εκπαίδευσης πριν το λύκειο – τάσεις που είχαμε στη δεκαετία του 1960. 9. Προτείνουμε την κατάργηση της παραγράφου 4 για πρακτική άσκηση στα Π ΕΠΑΛ κατά τη διάρκεια της φοίτησης. Δημιουργεί ανομοιογενή προγράμματα σπουδών και δύσκολα μπορεί να υλοποιηθεί οργανωτικά και λειτουργικά. 10. Δεν βρίσκουμε καμία σκοπιμότητα στην ανάγκη Ίδρυσης Πειραματικών και Θεματικών Ι.Ε.Κ. (άρθρο 24). Επίσης εκφράζουμε τον προβληματισμό μας στο κατά πόσο η εξ΄αποστάσεως εκπαίδευση στα ΙΕΚ μπορεί να λειτουργήσει. Η κατάρτιση απαιτεί πρακτικές δεξιότητες.( άρθρο 25). Αντί επιλόγου Έχει διαπιστωθεί ότι τα τελευταία χρόνια η επαγγελματική εκπαίδευση σταδιακά απαξιώθηκε, και δεν τυγχάνει της απαιτούμενης προσοχής ως αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των σπουδαστών που την παρακολουθούσαν αλλά ούτε και στις απαιτήσεις της αγοράς. Παράλληλα δε η σύγχρονη τάση είναι η παροχή «γενικοποιημένης» τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που θα αποτελεί τη βάση για μετέπειτα εξειδικεύσεις ανάλογα με τις άγνωστες σήμερα εξελίξεις, μέσω προγραμμάτων δια-βίου εκπαίδευσης, ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης και μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Ε.Τ.Ε.