Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΜΑΡΙΑ ΜΠΑΡΤΣΩΚΑ' | 3 Δεκεμβρίου 2020, 00:02

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Στο άρθρο 9, αναφέρεται ότι σκοπός των ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ και των ΕΣΚ είναι η αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής. Πρόκειται για λανθασμένο ισχυρισμό που δεν στηρίζεται στα πραγματικά στατιστικά στοιχεία. Η σχολική διαρροή στη χώρα μας ελαχιστοποιήθηκε κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Σήμερα έχουμε κατορθώσει να είμαστε από τις χώρες (μαζί με το Λουξεμβούργο) με το μεγαλύτερο ποσοστό αποφοίτων υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη. Επομένως δεν βοηθάει τόσο πολύ την εθνική οικονομία ο συνωστισμός τόσων πολλών φορέων που θα δραστηριοποιηθούν για τους ελάχιστους μαθητές που δεν συνεχίζουν τις σπουδές τους σε κάποιο τύπο Λυκείου. Μια μεταρρύθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με ισχυρό αποτύπωμα στην οικονομία και τον εφοδιασμό των νέων της χώρας μας με πρόσθετες επαγγελματικές δεξιότητες θα ήταν εάν ο πλουραλισμός των φορέων που προβλέπεται για τις ΕΣΚ μεταφερόταν στα Πειραματικά και Πρότυπα ΕΠΑΛ. Για παράδειγμα ο ΟΑΕΔ που διαχειρίζεται σημαντικά ποσά της κοινωνικής ασφάλισης που κατευθύνονται σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης θα μπορούσε να στηρίξει οικονομικά ορισμένα Πειραματικά ΕΠΑΛ σε συνεργασία με επιμελητήρια ή άλλους δημόσιους και κοινωνικούς φορείς. Για παράδειγμα θα μπορούσε με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας και τις αρμόδιες περιφέρειες να λειτουργήσουν 4 πρότυπα ΕΠΑΛ τουρισμού σε Κέρκυρα, Ρόδο, Χαλκιδική και Κρήτη (ο αριθμός και οι περιοχές αναφέρονται ενδεικτικά). Θα μπορούσε επίσης να συνεργαστεί με άλλα επιμελητήρια για να δημιουργήσει ένα πειραματικό ΕΠΑΛ στον τομέα του ηλεκτρικού αυτοκινήτου ή της οινοποιίας. Στόχος είναι να δημιουργηθούν μονοθεματικά ΕΠΑΛ με μεγάλο αριθμό μαθητών και άμεση εμπλοκή των επαγγελματικών φορέων του τομέα. Τέτοια επαγγελματικά Λύκεια θα μπορούσαν να προσελκύουν μαθητές απ’όλη τη χώρα καθώς θα συγκέντρωναν την κρίσιμη μάζα μαθητών, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σύγχρονα εργαστήρια και να υποστηρίξουν πολλά μαθήματα υψηλής ειδίκευσης. Είναι βέβαιο ότι οι απόφοιτοι αυτών των σχολείων θα είχαν πολύ καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες. Το νομοσχέδιο επίσης θα έπρεπε να προβλέπει δομές Μαθητείας και για άλλες πληθυσμιακές ομάδες σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τις μελέτες του Cedefop. Π.χ. θα έπρεπε να προβλέπονται προγράμματα Μαθητείας για φοιτητές. Ο ΟΑΕΔ στήριζε οικονομικά τα προγράμματα Μαθητείας (εξάμηνη πρακτική άσκηση) των φοιτητών των ΤΕΙ, τα οποία έπαψαν να υφίστανται. Είναι μεγάλη ανάγκη να επανέλθουν με πιο σύγχρονη μορφή η οποία είχε περιγραφεί αναλυτικά στις θέσεις των εκπαιδευτικών του ΟΑΕΔ. Είναι βέβαιο ότι η χώρα μας χρειάζεται δομές που ενισχύουν τη σύνδεση της εκπαίδευσης με τον κόσμο της παραγωγής και την αγορά εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η σημασία της Μαθητείας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είχε αποτελέσει αντικείμενο της ομιλίας της Dr Jill Biden (συζύγου του σημερινού Προέδρου των ΗΠΑ) στο διεθνές συνέδριο για την ΕΕΚ στο Winterthur της Ελβετίας το 2013. Στα άρθρα 14 και 42 θα πρέπει να αφαιρεθούν οι ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ από τις εξωσχολικές διαδικασίες πιστοποίησης. Ο ΟΑΕΔ διαθέτει μεγάλη παράδοση στην τεχνική εκπαίδευση η οποία ακυρώνεται καθώς τα σχολεία του δεν θεωρούνται τόσο επαρκή ώστε να μπορούν να χορηγούν αναγνωρισμένους τίτλους σπουδών. Πρόκειται για διάταξη που ακυρώνει την αξία μιας προσφοράς 70 ετών. Η αξία των πτυχίων του ΟΑΕΔ ουδέποτε αμφισβητήθηκε στην αγορά εργασίας. Δεν πρόκειται για μια διάταξη που προσφέρει στον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης ή στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας με κανέναν τρόπο. Πιστοποιήσεις προσόντων είναι απαραίτητες για φορείς που δεν έχουν δοκιμαστεί στο χρόνο ή δεν έχουν καταξιωθεί στην κοινωνία. Η λειτουργία των ΕΣΚ έρχεται να καλύψει ένα πραγματικό κενό στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και γι’αυτό ορθώς το θεσμοθετεί η κυβέρνηση. Κανένας δημόσιος φορέας στη χώρα μας δεν παρείχε επαγγελματική τεχνική εκπαίδευση επιπέδου 3. Όμως οι ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ δεν απευθύνονται σε μαθητές που έχουν ολοκληρώσει μόνο την υποχρεωτική εκπαίδευση. Έπρεπε υποχρεωτικά να έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον την Α΄τάξη Λυκείου. Και επειδή ειδικά τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει σημαντική σχολική διαρροή (είναι μικρότερη από 5% σύμφωνα με την Eurostat), οι μαθητές των ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ σε ποσοστό άνω του 90% είναι απόφοιτοι Λυκείου. Στην πραγματικότητα οι ΕΠΑΣ διδάσκουν συγκεκριμένα επαγγέλματα με το δυϊκό σύστημα της Μαθητείας σε νέους και νέες από 16-23 ετών, αποφοίτους τουλάχιστον της Α΄τάξης Λυκείου. Από τη στιγμή που υπάρχει διαπιστωμένα υψηλή ζήτηση για μια τέτοια μορφή επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν έχει νόημα να επιχειρείται η θεσμική υποβάθμιση του επιπέδου επαγγελματικών προσόντων που προσφέρει. Αν διαπιστώνονται κάποιες αδυναμίες στα προγράμματα σπουδών θα έπρεπε να αναβαθμιστούν από τα αρμόδια όργανα που προβλέπονται στο νομοσχέδιο. Ακόμα πιο άστοχη είναι η υποβάθμιση των πτυχίων των αποφοίτων των ΕΠΑΣ Μαθητείας με αναδρομική ισχύ που θεσπίζεται με το άρθρο 14. Από αυτή τη διάταξη θίγονται, μεταξύ άλλων, και οι έλληνες επαγγελματίες όπως ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί κ.λπ που μετά την οικονομική κρίση αναζήτησαν απασχόληση σε άλλες χώρες της βορειοδυτικής και κεντρικής Ευρώπης. Αυτοί θα δουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα να υποβαθμίζονται εκ των υστέρων και τις αμοιβές τους να μειώνονται. Στο άρθρο 6 προβλέπεται ότι οι ειδικότητες αποφασίζονται σε επίπεδο περιφέρειας από ένα 11μελές όργανο (το Συμβούλιο Σύνδεσης με την παραγωγή και την αγορά εργασίας) στο οποίο συμμετέχουν 5 εκπαιδευτικοί. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου μόνο για τις ειδικότητες του τύπου σχολείων που εκπροσωπούν. Ενδεχομένως στο πλαίσιο της σύνδεσης της ΕΕΚ με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας θα ήταν σκόπιμο να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα του Μηχανισμού διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας του ΕΙΕΑΔ (ανάδειξη δυναμικών επαγγελμάτων ανά γεωγραφική ενότητα) και οι κοινωνικοί εταίροι με τους παραγωγικούς φορείς να έχουν την πλειοψηφία του 11μελούς οργάνου. Έτσι οι ειδικότητες δεν θα αποφασίζονται αποκλειστικά και μόνο με βάση τις ειδικότητες του υφιστάμενου εκπαιδευτικού δυναμικού (φυσικά δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται ότι οι υφιστάμενοι πόροι του συστήματος θα πρέπει να αξιοποιούνται κατά προτεραιότητα). Η πιο θετική παρέμβαση του νομοσχεδίου είναι η αναβάθμιση των ΙΕΚ και η πιο στενή σύνδεση τους με την αγορά εργασίας. Επίσης είναι πολύ θετική η πρόβλεψη για αμειβόμενη πρακτική άσκηση. Τέλος στα θετικά του νομοσχεδίου συγκαταλέγεται η δυνατότητα λειτουργίας Πειραματικών ΕΠΑΣ (ΠΕΠΑΣ) ΟΑΕΔ (άρθρο 10) . Η επιλογή ειδικοτήτων και προγραμμάτων σπουδών θα έπρεπε να είναι λιγότερο γραφειοκρατικές. Υπενθυμίζω ότι η λειτουργία ΠΕΠΑΣ προβλεπόταν και στον Ν. 4387/2016 αλλά στην πράξη δεν λειτούργησαν λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Άρα σε αυτό τον τομέα θα έπρεπε να υπάρξουν διορθωτικές παρεμβάσεις. Για παράδειγμα θα μπορούσε να προβλεφθεί ότι υποχρεωτικά κάθε χρόνο θα ιδρύονται 2 νέες ΠΕΠΑΣ μέχρι να λειτουργήσει ένας συγκεκριμένος αριθμός. Μαρία Μπαρτσώκα, Εκπαιδευτικός ΟΑΕΔ