Αρχική Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξειςΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΟΜΑΔΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ Άρθρο 13 Σύσταση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών ΙδρυμάτωνΣχόλιο του χρήστη ΘΩΜΑΣ Ψ. | 15 Ιανουαρίου 2021, 14:57
Όταν θεσπίστηκε ο "νόμος Κεραμέως" για το άσυλο, πολλοί ισχυρίστηκαν ότι απλώς και μόνο επαναφέρει το πλαίσιο του "νόμου Διαμαντοπούλου". Πρόκειται για εσφαλμένη ανάγνωση της διάταξης του άρθ. 64 παρ. 3 ν. 4623/2019, με την οποία ορίστηκε όχι απλώς ότι οι αστυνομικές αρχές παρεμβαίνουν σε περίπτωση τέλεσης αξιόποινων πράξεων αλλά ότι "εντός των χώρων των ΑΕΙ οι δημόσιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων", άρα η κατασταλτική επέμβαση είναι ένας μόνο από τους λόγους παρουσίας της Αστυνομίας στο Πανεπιστήμιο. Το άρθ. 13 του νομοσχεδίου "Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις" που τέθηκε χθες σε διαβούλευση προχωρά στη σύσταση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (με fast-track εκπαίδευση ειδικών φρουρών), με τρόπο που πλήττει ευθέως τη συνταγματικά κατοχυρωμένη πλήρη αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ κατά το άρθ. 16 παρ. 5 Συντ. Συγκεκριμένα, το προσωπικό των ΟΠΠΙ υπάγεται στην Ελληνική Αστυνομία και διατίθεται στα ΑΕΙ με κοινή Υπουργική Απόφαση (Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υπουργού Προστασίας του Πολίτη) χωρίς να γίνεται μνεία στα κριτήρια με τα οποία διαπιστώνονται οι ανάγκες κάθε ΑΕΙ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Κυβέρνηση φροντίζει για το καλό των ΑΕΙ χωρίς τα ΑΕΙ. Η πλήρης αυτοδιοίκηση του Πανεπιστημίου δεν έχει απλώς διαδικαστικό χαρακτήρα, αλλά συνιστά τη θεσμική εγγύηση για την εξυπηρέτηση των σκοπών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή την περαιτέρω διάπλαση των φοιτητών σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες (άρθ. 16 παρ. 2 Συντ.) και την ανεμπόδιστη προαγωγή της επιστήμης και της έρευνας (άρθ. 16 παρ. 1 Συντ.). Κατά το παράδειγμα ζωής και διδασκαλίας του Αρ. Μάνεση, η ακαδημαϊκή ελευθερία είναι μια ελευθερία απαλλαγμένη από τους καταναγκασμούς της εξουσίας. Η μόνιμη παρουσία ακόμα και της βέλτιστης δυνατής Αστυνομίας στον πανεπιστημιακό χώρο (και, το κυριότερο, παντελώς ανέλεγκτης από τις ίδιες τις πανεπιστημιακές αρχές) συνεπάγεται την άσκηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας υπό το άγρυπνο μάτι του πιο σκληρού πυρήνα άσκησης της κρατικής εξουσίας. Το να θεωρεί το Υπουργείο Παιδείας ως ενίσχυση της ακαδημαϊκής ελευθερίας τη σύσταση ειδικών αστυνομικών σωμάτων φανερώνει ένα σχεδόν καταθλιπτικό χαμήλωμα των προσδοκιών από το δημόσιο πανεπιστήμιο, την ώρα που τα πτυχία εξομοιώνονται με τίτλους αποκτώμενους από κολλέγια, δηλαδή από ιδρύματα με στόχο την επαγγελματική κατάρτιση (κάτι σαφώς μερικότερο από το όλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την ακαδημαϊκή ελευθερία). Υ.Γ. Για να μην παρεξηγηθώ, οι πανεπιστημιακές αρχές οφείλουν να αποτρέψουν με κάθε νόμιμο μέσο εικόνες εκφασισμού, όπως η ντροπιαστική διαπόμπευση από "συλλογικότητες" του Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ωστόσο, το πρόβλημα ασφάλειας των Πανεπιστημίων (π.χ. του ΑΠΘ για το οποίο έχω μεγαλύτερη γνώση), αν και αδιαμφισβήτητα υπαρκτό, δεν μπορεί να συγκριθεί με το πρόβλημα ασφάλειας υποβαθμισμένων περιοχών του κέντρου της Θεσσαλονίκης, όπως η Ροτόντα. Και, ιδίως, σε μια περίοδο πανδημίας χωρίς φυσική παρουσία στα πανεπιστήμια, η κατάθεση του εν λόγω νομοσχεδίου (και η fast-track στελέχωση της συγκεκριμένης μονάδας) δημιουργεί εντελώς άκαιρες εντάσεις με την πανεπιστημιακή κοινότητα.