Αρχική Δημόσια διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις».ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ, ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣΣχόλιο του χρήστη ΑΚΗΣ ΔΟΥΚΑΣ | 5 Ιουλίου 2021, 11:29
ΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ο νέος θεσμός της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και των στελεχών της εκπαίδευσης αποτελεί μια μεγάλη θεσμική τομή που, κάτω από κάποιες προϋποθέσεις, μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόσθεσμα τη λειτουργία του σχολείου και την αποδοτικότητα των εκπαιδευτικών και των στελεχών της εκπαίδευσης. Η δομή και η λειτουργία του νέου θεσμού είναι σαφώς λιγότερο γραφειοκρατική σε σχέση με τον προηγούμενο νόμο του 2013 και περιέχει δικλείδες ασφαλείας για τους εκπαιδευτικούς. Θα ήθελα να κάνω μερικές παρατηρήσεις για το νέο νόμο, πιστεύοντας ότι ο νέος θεσμός μπορεί να λειτουργήσει ευνοϊκά για το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. 1. Θεωρώ θεμελιώδες το σύστημα αλληλοελέγχου μεταξύ των υφισταμένων και προϊσταμένων αρχών. Επί της ουσίας εισάγεται η αυτονόητη διαδικασία ελέγχου του εκπαιδευτικού συστήματος από τα πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα. Μέχρι τώρα κανένας δεν έλεγχε κανέναν, είτε έκανε μάθημα είτε δεν έκανε είτε λειτουργούσε το σχολείο είτε όχι. Όλα ήταν και είναι βασισμένα στην καλή διάθεση και το φιλότιμο των εκπαιδευτικών ή της διοίκησης του σχολείου. Κανένα όμως σύστημα δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά αν δεν διαθέτει μηχανισμούς ελέγχου και αξιολόγησης του παραγόμενου έργου. 2. Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό το ότι μπορούν οι υφιστάμενοι να εκφράζουν (έστω και ανώνυμα) την κρίση τους για τους προϊσταμένους τους. Αυτό μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη, κυρίως στο επίπεδο αφενός της ανατροφοδότησης για το πώς πορεύεται ένα στέλεχος και αφετέρου του ελέγχου κάθε διοικητικής αυθαιρεσίας. Ίσως θα έπρεπε στο σημείο αυτό ο νόμος να είναι πιο αυστηρός και να προβλέπει διαδικασίες αυστηρού διοικητικού ελέγχου ή και καθαίρεσης στελεχών, που αυθαιρετούν αποδεδειγμένα (αν π.χ. η καταγγελίες των υφισταμένων είχαν καθολικό χαρακτήρα). Επίσης, θα μπορούσε να υπάρχει πρόνοια απομάκρυνσης από τη θέση του διδάσκοντος ή του διευθύνοντος για τις περιπτώσεις εκπαιδευτικών ή στελεχών όπου υπάρχει σοβαρό ψυχιατρικό νόσημα (και είναι πολλές αυτές οι περιπτώσεις). 3. Η ύπαρξη ενός επίσημου ηλεκτρονικού φακέλου για κάθε εκπαιδευτικό ή στέλεχος της εκπαίδευσης, που θα τον συνοδεύει σε όλη την καριέρα του (υπάρχει και ο έντυπος αλλά κανείς δεν τον κοιτάει) είναι νομίζω σημαντική καινοτομία, αφού θα μπορεί να αξιοποιείται από τον ίδιο ή και την υπηρεσία του για την περαιτέρω επαγγελματική του ανέλιξη. Να αναφέρω ένα παράδειγμα. Μέχρι τώρα για να διεκδικήσει κάποιος μια θέση ευθύνης ή να συμμετάσχει σε μια δράση, που προϋπέθετε βιογραφικό, θα έπρεπε κάθε φορά να συγκεντρώνει χαρτιά ή να σκανάρει ηλεκτρονικά βεβαιώσεις για τον σκοπό αυτό. Με τον ηλεκτρονικό φάκελο όλα αυτά μπορούν να λυθούν. 4. Θεωρώ ότι η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών από τον σύμβουλο επιστημονικής ευθύνης για να έχει πραγματικά ανατροφοδοτικό και όχι βαθμολογικό χαρακτήρα, πρέπει να γίνεται ανά διετία και όχι ανά τετραετία. Μέσα στα τέσσερα χρόνια πολλά μπορούν να αλλάξουν. Ο καθένας θα ήθελε μια ανατροφοδότηση σε σχετικά σύντομο διάστημα ώστε να διορθώσει τα αδύνατα σημεία του και να ενισχύσει τα ισχυρά. 5. Κανένα σύστημα αξιολόγησης δεν μπορεί να πετύχει αν αυτοί που το υφίστανται και αυτοί που το εφαρμόζουν δεν πειστούν ότι είναι προς το συμφέρον τους να το υλοποιήσουν. Δεν είναι εύκολο να γίνει αποδεχτό κάτι που μπορεί να μας ξεβολέψει και να μας βάλει σε διαδικασίες αυτοελέγχου και ανανέωσης της δουλειάς μας. Είναι λογικό, μετά από σαράντα χρόνια απουσίας αξιολόγησης, να υπάρχει καχυποψία και φόβος. Βρισκόμαστε όμως στο 2021, τα πάντα αλλάζουν γύρω μας, η εκπαίδευση στον κόσμο κινείται με ιλιγγιώδεις ταχύτητες. Η αξιολόγηση δεν είναι πανάκεια. Είναι όμως ένα από τα πολλά αναγκαία βήματα που πρέπει να γίνουν για να ξεβαλτώσει η επί σειρά δεκαετιών εκπαίδευση. Η μεγάλη πλειονότητα των εκπαιδευτικών, αν και είναι επιφυλακτική, νομίζω ότι θέλει την αξιολόγηση. Γι’ αυτό και πρέπει να θεσμοθετηθεί με την μέγιστη σοβαρότητα και αποφασιστικότητα, ώστε να σταλεί ένα μήνυμα σε όλους ότι πραγματικά γίνεται μια σοβαρή και μελετημένη προσπάθεια, που θα υποστηριχθεί μέχρι τέλους και όχι θα χαθεί στην πορεία, όπως δυστυχώς χάθηκε και η αυτοαξιολόγηση εφέτος. Η παρούσα κυβέρνηση, αλλά και κάθε κυβέρνηση, θα πρέπει να αποδείξει ότι πιστεύει πραγματικά ότι θέλει μια διαφορετική, καλύτερη εκπαίδευση. Υπάρχουν πολύ σοβαρά θέματα που ξεπερνούν την παρούσα συζήτηση για την αξιολόγηση. Πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, διαφορετικά θα μπορούσε να αμφισβητηθεί στην πράξη η ίδια η ουσία της εκπαίδευσης. Σε λίγο χρονικό διάστημα οι μισοί εκπαιδευτικοί θα είναι αναπληρωτές, (αλήθεια γι’ αυτούς γιατί δεν υπάρχει κάποια πρόνοια για αξιολόγηση;) ενώ τα περισσότερα κτιριακά συγκροτήματα της χώρας είναι σε πολύ κακή κατάσταση. Πώς σκέφτεται να τα αντιμετωπίσει όλα αυτά και πολλά άλλα η κυβέρνηση; Ελπίζω πως θα ενσκήψει με την ίδια σοβαρότητα σε αυτά, όπως με την αξιολόγηση. Τότε θα είμαι εγώ εκεί στο στρογγυλό σχολείο για να χειροκροτήσω και να πω μπράβο. Ίδωμεν.