Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Θεοφάνης Λιάτης' | 30 Μαΐου 2022, 22:01

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  30 Μαΐου 2022 Καλησπέρα σας, Η κτηνιατρική επιστήμη είναι μια μικρή επιστήμη, με λίγους ενδιαφερόμενους ειδικά σε επίπεδο εθνικών νομοσχεδίων, παρ’όλα αυτά είναι μια επιστήμη ανερχόμενη υπό ταχεία ανάπτυξη παγκοσμίως, Ευρωπαϊκώς αλλά και εν Ελλάδι. Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα να σας αναφέρω μια σημαντική παράλειψη σχετικά με τα μέλη ΔΕΠ, τους 'ερευνητές επί θητεία' και τους 'επισκέπτες καθηγητές ή επισκέπτες ερευνητές' όσον αφορά στην Κτηνιατρική επιστήμη. Στις χώρες του εξωτερικού και δη στην μητέρα της κτηνιατρικής – Αγγλία/Ηνωμένο Βασίλειο, οι θέσεις του συμβασιούχου κλινικού κτηνίατρου (staff clinician) καθώς και των δύο κατώτερων βαθμίδων μελών ΔΕΠ δηλαδή του λέκτορα (lecturer) και του επίκουρου καθηγητή (senior lecturer) (αλλά ΟΧΙ του αναπληρωτή και του καθηγητή πρώτης βαθμίδας) μπορούν να καλυφθούν από κτηνιάτρους με αναγνωρισμένη ειδικότητα από το Αμερικάνικο Συμβούλιο Κτηνιατρικής (American Veterinary Medical Association – American Board of Veterinary Specialists – ABVS – https://www.avma.org/education/veterinary-specialties) ή από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κτηνιατρικών Ειδικοτήτων (European Board of Veterinary Specialists – EBVS – https://ebvs.eu/). Οι εν λόγω ειδικότητες που ακολουθούν όμοιο μοτίβο με τις αντίστοιχες της Ιατρικής (π.χ. νευρολογία, χειρουργική ζώων συντροφιάς, δημόσια υγεία κλπ.) αναδεικνύουν την κλινική και ερευνητική αρτιότητα του διπλωματούχου στο συγκεκριμένο αντικείμενο της εξειδίκευσής του και την υψηλή εξειδίκευσή του (expertise) μέσω εντατικής κλινικής και ερευνητικής εκπαίδευσης (residency) επικυρωμένων με αυστηρές εξετάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ευρώπη, υπάρχουν περισσότεροι από 4000 ειδικοί κτηνίατροι αναγνωρισμένοι από το EBVS από 27 διαφορετικές ειδικότητες που συντονίζονται από τα αντίστοιχα κολλέγια των ειδικοτήτων. Στην Ελλάδα, υπάρχουν 58 διπλωματούχοι Ευρωπαϊκών ή Αμερικάνικων Κολλεγίων ειδικοτήτων σε διάφορες ειδικότητες. Οι περισσότερες κτηνιατρικές ειδικότητες δεν δίνονται στην Ελλάδα, παρότι υπάρχουν συγκεκριμένοι ελάχιστοι τομείς στους οποίους υπάρχουν εγχώριοι ειδικευόμενοι (residents) π.χ. Δερματολογία, Παθολογία πτηνών, Δημόσια Υγεία, και συνεπώς οι περισσότεροι Έλληνες απόφοιτοι κτηνιατρικής αναζητούν ειδικότητα στο εξωτερικό και σε μεγάλο βαθμό στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η εξασφάλιση της ανώτατης κλινικής και ερευνητικής εκπαίδευσης των κτηνιάτρων διπλωματούχων των κολλεγίων κτηνιατρικής ειδικότητας βασίζεται στα εξής: -(α) Αυξημένο επίπεδο δυσκολίας στην επιτυχημένη επιλογή από Πανεπιστήμιο ή Ιδιωτικό Νοσοκομείο Ζώων για έναρξη ειδικότητας (residency): ελάχιστοι οι αριθμοί των διπλωματούχων σε σχέση με την αντίστοιχη ιατρική, λίγες οι θέσεις εν Ευρώπη ενώ πολλοί οι υποψήφιοι, και συνεπώς αυξημένα προαπαιτούμενα προ της έναρξης της ειδικότητας (π.χ. συνήθως ο υποψήφιος για θέση ειδικευόμενου έχει τουλάχιστον 2-3 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, κλινική εμπειρία και πολλαπλές ετήσιες μετεκπαιδεύσεις (internships). -(β) Η ειδικότητα αυτή καθαυτή (π.χ. νευρολογία ζώων) διαρκεί 3-4 έτη συνεχούς εκπαίδευσης στην κλινική και στην έρευνα και ελέγχεται από τα αντίστοιχα κολλέγια ειδικοτήτων με ετήσιες ανασκοπήσεις (reviews). -(γ) Για την επιτυχή δυνατότητα εξετάσεων στο τέλος κάθε ειδικότητας απαιτούνται συγκεκριμένα προαπαιτούμενα (credentials) για να μπορέσει ο υποψήφιος να δώσει τις τελικές εξετάσεις (π.χ. τουλάχιστον 2 ερευνητικές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με impact factor, κυκλική εναλλαγή σε άλλες κλινικές, περιστατικολόγιο - case log κ.α.). -(ε) Aνεξαρτήτως που πραγματοποιεί o υποψήφιος την ειδικότητα (ιδιωτικό νοσοκομείο ή πανεπιστημιακή κλινική) πρέπει να επιτύχει στις διεθνείς εξετάσεις που ελέγχονται από το εν λόγω κολλέγιο ειδικοτήτων (π.χ. European College of Veterinary Neurology) που επιβλέπεται από το EBVS και που επιβλέπει τις εξετάσεις ετησίως για όλους τους υποψήφιους παγκοσμίως. Η ύλη δεν έχει σαφή όρια καθώς περιλαμβάνει όλη την κλινική νευρολογία καθώς και αλλους υπο-τομείς πχ. νευροαπεικονιστική, νευροπαθολογανατομία κλπ.. -(στ) Μετά την επιτυχία του υποψηφίου στις εξετάσεις, ο υποψήφιος λαμβάνει τον τίτλο του 'διπλωματούχου της εκάστοτε ειδικότητας' - και (ζ) υπάρχουν συγκεκριμένα και αυξημένων απαιτήσεων κριτήρια ανά 4-5 έτη (πχ 2 δημοσιεύσεις, συνέδρια, case log) ώστε ο διπλωματούχος να είναι δυνατόν να ανανεώνει και να διατηρεί το δίπλωμά του αλλιώς αφαιρείται και συνεπώς δεν μπορεί να αποκαλείται ‘ειδικός’. Λόγω των αυξημένων αυτών απαιτήσεων που κλίνουν με τεράστιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο (π.χ δημοσιεύσεις) λόγω των προαπαιτουμένων, σε παγκόσμιο επίπεδο και δη στην Ευρώπη, χαμηλόβαθμες βαθμίδες μελών ΔΕΠ (π.χ λέκτορας, επίκουρος) ή μη μελων ΔΕΠ π.χ συμβασιούχων κλινικών/ερευνητών μπορεί να διεκδικηθούν από Ειδικευμένους/Διπλωματούχους Κτηνιάτρους των Κολλεγίων Κτηνιατρικής Ειδικότητας της Αμερικής ή της Ευρώπης. Αυτό αναδεικνύει τα Τμήματα Κτηνιατρικής, καθώς είναι βασική προϋπόθεση για την θετική αξιολόγησή τους από τους αντίστοιχους φορείς κτηνιατρικής αξιολόγησης π.χ. EAEVE (https://www.eaeve.org/), και ανεβάζει το επίπεδο εκπαίδευσης των φοιτητών, τις κλινικές δυνατότητες της κλινικής (π.χ. εξειδικευμένη γνώση, χειρουργεία και προσφορά υπηρεσιών στον πελάτη και στα ζώα) και διεθνή αναγνώριση της χώρας και της πανεπιστημιακής κλινικής καθώς μπορεί πια να αποτελεί διεθνές κέντρο κτηνιατρικής ειδικότητας και να επιδίδει ειδικότητες (residencies) σε γηγενείς ή μη, και συνεπώς σημαντικό μοχλό ανάπτυξης και εξωστρέφειας. Η απόκτηση διδακτορικού διπλώματος που αφορά σε ένα συγκεκριμένο υπο-θέμα της κτηνιατρικής δεν αποτελεί κριτήριο για την επιλογή χαμηλόβαθμων μελών ΔΕΠ ή κλινικών συμβασιούχων, καθώς σε αντίθεση με το διδακτορικό, οι γνώσεις που λαμβάνονται κατά την ειδικότητα δεν αφορούν μία συγκεκριμένη ερευνητική κουκίδα αλλά ένα ολόκληρο τομέα κτηνιατρικής που επιβεβαιώνεται με δύσκολες και ανταγωνιστικές εξετάσεις. Αυτή η δικλείδα θα έπρεπε να συμπεριληφθεί και να προβλεφθεί ειδικώς όσον αφορά στους κτηνίατρους διπλωματούχους μη κατόχους διδακτορικών διπλωμάτων με σκοπό να μπορούν να διδάξουν (ως επίκουροι καθηγητές, μέλη ΔΕΠ) ή να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των πανεπιστημιακών κλινικών (ως κλινικοί συμβασιούχοι ή ερευνητές) αυξάνοντας το διεθνές κύρος. Αυτή τη στιγμή, στο στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο και μετά την φυγή (brain drain) της δεκαετούς κρίσης, φοιτούν άνω των 30 κτηνιάτρων σε διάφορες ειδικότητες της Κτηνιατρικής (Ευρωπαϊκές ή αμερικάνικες). Αυτοί οι επιστήμονες/ερευνητές/κλινική αποκλείονται αυτομάτως από την πανεπιστημιακή εκπαίδευση εν Ελλάδι λόγω μη κατοχής διδακτορικού. Τα μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, και συγκεκριμένα της Αγγλίας, με υψίστου επιπέδου κτηνιατρική έχουν ξεπεράσει αυτόν τον σκόπελο με συνέπεια την κατακόρυφη αύξηση του επιπέδου των διαφόρων ειδικοτήτων ως προς την επιστήμη (δημοσιεύσεις), την εκπαίδευση των φοιτητών, την εξωστρέφεια, την ανάπτυξη και την παροχή υπηρεσιών στους ιδιοκτήτες και τα ζώα. Επί παραδείγματι, ο λέκτορας στο σύστημα του ΗΒ δεν απαιτεί αναγκαστικά διδακτορικό, αλλά ακόμα και άλλες μεταπτυχιακές μετεκπαιδεύσεις (π.χ. τις ειδικότητες κτηνιατρικής ή ιατρικής) [https://nationalcareers.service.gov.uk/job-profiles/higher-education-lecturer#:~:text=You'll%20need%20a%20good,have%20had%20academic%20work%20published.]. Τέλος, ένα παράδειγμα αλλοπρόσαλλης επιλογής ‘επισκέπτη καθηγητή ή ερευνητή’ με τον παρόντα νόμο είναι η εξής: Δύο επίκουροι καθηγητές (senior lecturer), υποψήφιος Α: ένας από το Royal Veterinary College στο Λονδίνο με κτηνιατρική ειδικότητα στην παθολογία μηρυκαστικών και χωρίς διδακτορικό και υποψήφιος B: διδάκτορας παθολογίας μηρυκαστικών (χωρίς δίπλωμα ειδίκευσης) με διδακτορικό από το πανεπιστήμιο του Nottingham. Θα επιλεχθεί ο υποψήφιος Β, που δεν είναι ειδικός αλλά έχει κάνει ένα συγκεκριμένο διδακτορικό. Οι συνέπειες και οι ευκαιρίες που θα χαθούν για περαιτέρω ανάπτυξη είναι προφανείς. Ελπίζω να δώσετε σημασία στο σημαντικό για εμάς την μειοψηφία κτηνιάτρους θέμα, Για περαιτέρω λεπτομέρειες στην διάθεσή σας. Με εκτίμηση, Θεοφάνης Λιάτης Ειδικευόμενος Κτηνιατρικής Νευρολογίας και Νευροχειρουργικής ECVN Resident in Veterinary Neurology & Neurosurgery Queen Mother Hospital for Animals Royal Veterinary College, London University of London UK QS Rankings #1: https://www.qschina.cn/en/university-rankings/university-subject-rankings/2021/veterinary-science & Εμπειρογνώμων Κλινικός Κτηνίατρος Ζώων Συντροφιάς του Ευρωπαϊκού Συστήματος Αξιολόγησης της Κτηνιατρικής Εκπαίδευσης European Association of Establishments in Veterinary Education Accredited by ENQA https://www.eaeve.org/fileadmin/downloads/Experts/List_of_all_ESEVT_Experts__website__2022_modified_30_May_2022__1_.pdf