Αρχική Η αναβάθμιση του ρόλου των Πρότυπων – Πειραματικών1α) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον ορισμό των πρότυπων–πειραματικών σχολείωνΣχόλιο του χρήστη Ομάδα εκπαιδευτικών του Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Μακεδονίας | 25 Ιανουαρίου 2011, 13:53
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ομάδα εκπαιδευτικών του Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Μακεδονίας' | 25 Ιανουαρίου 2011, 13:31

    ΑΠΟΨΕΙΣ–ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΙΣΜΟ ΠΡΟΤΥΠΩΝ-ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (από ομάδα εκπαιδευτικών του Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Μακεδονίας) ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ: Α) Η αποστολή ενός Πειραματικού Σχολείου (ΠΣ) δεν είναι μία και δεδομένη για όλες τις εποχές. Συσχετίζεται με τις εκάστοτε απαιτήσεις που προβάλλει το κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Β) Η οποιαδήποτε προσπάθεια για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας προϋποθέτει την κριτική αποτίμηση της δεύτερης. Γ) Οι όποιες νέες ρυθμίσεις θεσπιστούν για την αναβάθμιση του ρόλου των ΠΣ έχουν πεπερασμένη δύναμη, γιατί δεν λειτουργούν εν κενώ, αλλά αποτελούν μέρη ενός συγκεκριμένου εκπαιδευτικού συστήματος. Το σύστημα αυτό απαξιώνει την έρευνα και διακατέχεται από μια περιορισμένη και μηχανιστική αντίληψη για τη διδασκαλία και την μάθηση στο σχολείο, στο πλαίσιο της οποίας το εκπαιδευτικό έργο αντιμετωπίζεται ως διεκπεραίωση της διδακτικής ύλης και απονομή βαθμολογίας. Δ) Οι προτάσεις που ακολουθούν, προκύπτουν από την εμπειρία έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σε εισηγήσεις, ανακοινώσεις ή άρθρα. Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κάποια έρευνα για μια συστηματική καταγραφή και αποτίμηση της πραγματικότητας των Πειραματικών Σχολείων με τρόπο που να πληροί όρους επιστημονικής εγκυρότητας και αξιοπιστίας, όπως επίσης μια αντικειμενική αξιολόγηση του παραγόμενου ερευνητικού εκπαιδευτικού και επιμορφωτικού έργου στα Πειραματικά Σχολεία, της εφαρμογής καινοτόμων και δημιουργικών δράσεων καθώς και της παραγωγής άλλων διδακτικών μέσων. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: Τα Πειραματικά Σχολεία πρέπει να συνδυάζουν τρεις λειτουργίες: την εκπαιδευτική-παιδαγωγική, την ερευνητική και την επιμορφωτική. Ως προς την εκπαιδευτική-παιδαγωγική λειτουργία προτείνονται τα εξής: Α) Η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας και τα υψηλά μαθησιακά επιτεύγματα των μαθητών που φοιτούν σε αυτά. Β) Ο απεγκλωβισμός του σχολικού προγράμματος από τον εξορθολογισμό, τη φιλοσοφία και τις πρακτικές του υπάρχοντος εκπαιδευτικού συστήματος, οι οποίες επιδιώκουν κυρίως τη μονομέρεια της γνώσης και τις υψηλές επιδόσεις στις εξετάσεις. Γ) Η καλλιέργεια της κριτικής - ερευνητικής διάθεσης και συμπεριφοράς των μαθητών, το πρώτο στοιχείο που δικαιολογεί και την ύπαρξη των Πειραματικών Σχολείων. Δ) Η μετατροπή των σχολείων αυτών σε κοινότητες ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών. Ε) Η εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων που θα βοηθήσουν, αφενός στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας των παραδοσιακών ακαδημαϊκών μαθημάτων μέσα από πολλαπλές προσεγγίσεις, και αφετέρου στην υλοποίηση πολιτιστικών, παιδαγωγικών και κοινωνικών δράσεων που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη και άλλων δημιουργικών πλευρών της προσωπικότητας του μαθητή. Στ) Η καλλιέργεια του κατάλληλου ψυχοπαιδαγωγικού κλίματος στο πλαίσιο του οποίου ο μαθητής καθίσταται ικανός να αυτοδιαχειρίζεται τη μάθησή του ως ένα σημείο, και να οικοδομεί ένα υψηλότερο επίπεδο αυτοεκτίμησης του εαυτού του. Ζ) Η καλλιέργεια υγιούς –ψυχοσυναισθηματικά – προσωπικότητας, ικανής να πετυχαίνει σταδιακά όλο και υψηλότερες προσδοκίες από αυτές που σήμερα μπορεί να καταφέρει, και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της νέας τεχνολογικής κοινωνίας και της Κοινωνίας της Γνώσης. Ως προς την ερευνητική λειτουργία προτείνονται τα εξής: Α) Η ουσιαστική συμβολή των Πειραματικών Σχολείων στην ανάπτυξη της Παιδαγωγικής επιστήμης, την αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και την αποτελεσματικότητα της σχολικής πράξης. Β) Η προώθηση της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής έρευνας στην πράξη. Γ) Η πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας, σχολικών εγχειριδίων, οπτικοακουστικών μέσων. Δ) Η συνεργασία με τα ΑΕΙ για την προαγωγή της έρευνας στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων και σε άλλα θέματα της Ψυχοπαιδαγωγικής. Ε) Η συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και φορείς που αυτό εποπτεύει (ΟΕΠΕΚ, ΚΕΕ, ΠΕΚ) σε θέματα που αφορούν: στην εκπόνηση Αναλυτικών Προγραμμάτων, στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού υλικού και των καινοτόμων προγραμμάτων, στην εσωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών (Κατάρτιση προγραμμάτων επιμόρφωσης, Υλοποίηση επιμορφωτικών δράσεων) και σε άλλα θέματα, όπως τον καθορισμό διδακτέας – εξεταστέας ύλης για τα Λύκεια, Πανελλαδικές εξετάσεις, διαγωνισμό ΑΣΕΠ, τον προγραμματισμό διδασκαλίας της διδακτέας ύλης κ.α. ΣΤ) Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη σύνδεση των Πειραματικών Σχολείων με το πανεπιστήμιο, προτείνονται: i) η σχέση τους να είναι αμφίδρομη επιστημονική και παιδαγωγική, ii) Τα ΠΣ ως οργανικά στοιχεία της παιδαγωγικής λειτουργίας του εποπτεύοντος πανεπιστημίου να αποτελούν κέντρα δοκιμών των εκπαιδευτικών αλλαγών, έρευνας για την εφαρμογή νέων προγραμμάτων, διδακτικών θεωριών και μεθόδων, και iii) στο πλαίσιο της ανοικτής επικοινωνίας και συνεργασίας το πανεπιστήμιο να θέτει όλες του τις πηγές στη διάθεση του σχολείου, ενώ το σχολείο να γίνεται εργαστήριο για το πανεπιστήμιο όπου ο σπουδαστής θα βλέπει να εφαρμόζονται, να δοκιμάζονται και τίθενται σε κριτική οι θεωρίες και ιδέες και, τέλος, να καθιερώνονται, πριν εφαρμοσθούν σε ευρεία κλίμακα. Ως προς την επιμορφωτική λειτουργία προτείνονται τα εξής: Α) Η πρακτική παιδαγωγική και διδακτική επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού σε νέες διδακτικές και παιδαγωγικές τάσεις, κ.ά. Β) Η πρακτική άσκηση των φοιτητών των καθηγητικών σχολών και των Παιδαγωγικών τμημάτων. Γ) Η πρακτική άσκηση των μεταπτυχιακών φοιτητών στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων. Κρίνουμε αναγκαίο υπό τις παρούσες συνθήκες τα Πειραματικά Σχολεία να αποκτήσουν ταυτότητα και ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ταυτότητά τους θα αποτελεί την εγγύηση της ποιότητας των σπουδών που θα παρέχουν, θα καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας τους και θα δίνει νόημα στην ύπαρξή τους. Τα πειραματικά θα πρέπει να είναι τα σχολεία του μέλλοντος ώστε να μπορούν να αφουγκράζονται τις επερχόμενες αλλαγές. Έτσι θα έχουν ένα συγκεκριμένο ρόλο, αυτόν του πειραματικού σχολείου που διαφοροποιείται από τα άλλα όχι μόνο για το επίπεδο των σπουδών που παρέχει αλλά και για το καινοτόμο πνεύμα, που θα του επιτρέπει να παρεμβαίνει στην εκπαιδευτική πραγματικότητα, για να την αναδιαμορφώνει. Πιστεύουμε, όπως και ο Ν. Τερζής ότι «Μόνον ένα πειραματικό σχολείο μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της εκπαίδευσης με τρόπο ευέλικτο, συστηματικό και με τις εγγυήσεις της επιστήμης, αποκαλύπτοντας τον πρωταρχικό παιδαγωγικό τους χαρακτήρα», αφού «ένα πειραματικό σχολείο ΑΕΙ αποτελεί την κλινική και το εργαστήριο για την παιδαγωγική λειτουργία των σχολείων» Μένει, όμως, να αποδειχθεί ότι «η βελτίωση της εκπαίδευσης μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την αναβάθμιση των πειραματικών σχολείων». Σημείωση: Για τη διατύπωση των απόψεών μας λάβαμε υπόψη σχετικές εισηγήσεις εκλεκτών συναδέλφων που παρουσιάστηκαν στην διημερίδα που διοργάνωσε το σχολείο μας το 2010 (βλ. πρακτικά στην ιστοσελίδα του σχολείου μας: http://peiramatiko.uom.gr/) Οι εκπαιδευτικοί, Μαρία Συργιάννη, Σοφία Κασούρη, Κώστας Ναλμπάντης, Θόδωρος Κουρέας, Άννα Ματσιώρη, Ελένη Μαργαρού, Μαρία Χριστοφορίδου, Ράνια Σιδηροπούλου, Βασιλική Γκράτζιου, Ελευθέριος Τιάκας, Ελένη Χειμαριού, Μαρία Ελένη Ζαρφτζιάν.