Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Σύλλογος Ερευνητων Δημοκρίτου' | 18 Ιουνίου 2022, 20:55

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σε ότι αφορά στο υπό διαβούλευση ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις», ο Σύλλογος Ερευνητών Δημοκρίτου προβαίνει στις παρακάτω διαπιστώσεις και προτείνει την απόσυρση των σχετικών με τα ΠΑ.Κ.Ε.Κ και Ε.Π.Ι. άρθρων, με στόχο την εκ νέου διαβούλευση στο πλαίσιο μιας ενιαίας εθνικής ερευνητικής στρατηγικής. Έτσι θα εξασφαλιστεί η ισότιμη συνεργασία και σύμπραξη ΑΕΙ και ΕΚ, διευκολύνοντας τη χάραξη εθνικής στρατηγικής και την οικονομία κλίμακας, προς όφελος της Έρευνας και της Ελληνικής κοινωνίας. Το υπό διαβούλευση ΣχΝ αποδιοργανώνει τον «ενιαίο χώρο» ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας, παραβλέποντας τις μακροχρόνιες προσπάθειες για χάραξη εθνικής στρατηγικής έρευνας, αγνοώντας ουσιαστικά τους ερευνητές και τα ΕΚ του ν.4310/2014. Δημιουργείται ένα παράλληλο ερευνητικό σύστημα στα Α.Ε.Ι. (ΠΑ.Κ.Ε.Κ και Ε.Π.Ι.) που δεν είναι ενταγμένο σε καμία Εθνική Ερευνητική Στρατηγική, δεν βασίζεται σε μελέτη σκοπιμότητας και δεν έχει έγκριση από το ΕΣΕΤΕΚ. Τα ΠΑ.Κ.Ε.Κ και Ε.Π.Ι. δημιουργούνται και λειτουργούν εκτός του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για την έρευνα, χωρίς να προβλέπεται η αξιολόγηση τους, ενώ για τη χρηματοδότηση τους προτείνεται μερίδιο από τα ήδη περιορισμένα κονδύλια του Ερευνητικού χώρου που προέρχονται από ανταγωνιστικούς πόρους. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις του υπό διαβούλευση ΣχΝ σχετικά με τα ΠΜΣ και τη δυνατότητα (συν-)επίβλεψης Διδακτορικών Διατριβών ουσιαστικά υποβιβάζουν το ρόλο των ΕΚ (όπως θεσμοθετήθηκε από τον ν.4485/2017) και στερούν από τους νέους επιστήμονες μοναδική στη χώρα τεχνογνωσία σε εξειδικευμένα γνωστικά αντικείμενα της ερευνητικής κοινότητας, καθώς και την πρόσβαση σε μεγάλες ερευνητικές υποδομές. Επίσης αφαιρεί από τα ΕΚ την δυνατότητα συμμετοχής τους σε Ευρωπαικές χρηματοδοτήσεις όπως οι δράσεις Marie Skłodowska-Curie. Η προσθήκη κριτηρίων για την ύπαρξη διδακτικής εμπειρίας και στην επαρκή επιστημονική, συγγραφική ή ερευνητική δραστηριότητα σαφώς και αγνοεί τα κριτήρια εκλογής των ερευνητών όπως περιγράφονται στο ν.4310/2014. Η συμμετοχή των ΕΚ σε ΠΜΣ πολλαπλασιάζει την απήχηση των προγραμμάτων σπουδών σε μοναδικά γνωστικά αντικείμενα και ουσιαστική σύνδεση με τις τελευταίες εξελίξεις σε διεθνές επιστημονικό επίπεδο και συμβάλλει στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Με το υπό διαβούλευση ΣχΝ, δημιουργείται ένα παράλληλο σύστημα «επί θητείας ερευνητών», που δεν έχουν εκλεγεί με τις διατάξεις του ν.4310/2014 και δεν έχουν αντίστοιχα προσόντα με τους Ερευνητές των ΕΚ. Οι ερευνητές αυτοί περιλαμβάνονται σύμφωνα με διάφορα άρθρα του ΣχΝ, έχοντας διάφορες αρμοδιότητες εντός των Α.Ε.Ι. και των ΠΑ.Κ.Ε.Κ συμπεριλαμβανομένης και της διδασκαλίας σε ΠΜΣ. Σε πλήρη αντιδιαστολή με άρθρο 18 του Ν. 4386/2014, πρόκειται για θέσεις εργασίας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου έως 5 ετών, με χρηματοδότηση από προγράμματα ή ιδιωτικούς πόρους, χωρίς την δυνατότητα εξέλιξης. Σχετικά με τη διαχείριση των κονδυλίων των ερευνητικών προγραμμάτων το ΣχΝ παρουσιάζει κάποιες προτάσεις αλλά θεωρούμε ότι χρειάζονται σημαντικά βήματα για την ελάττωση της γραφειοκρατίας και τη μείωση των καθυστερήσεων στην υλοποίηση των ερευνητικών προγραμμάτων. Κάποια από αυτά είναι α) η απένταξη των ΕΛΚΕ από το Δημόσιο Λογιστικό, β) β) η ενοποίηση του κανονισμού και τρόπου λειτουργίας των ΕΛΚΕ όλων των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, γ) η κατάργηση της αρμοδιότητας των Επιστημονικών Υπευθύνων σε ότι αφορά στην παρακολούθηση του οικονομικού αντικειμένου του έργου (Παρ.1, Άρθρο 56, Ν.4485/2017), και δ) η απαλλαγή από το ΦΠΑ των αναλωσίμων και του εξοπλισμού που αφορούν σε ερευνητικούς σκοπούς. Σήμερα, η απαλλαγή ΦΠΑ ισχύει μόνο για εξοπλισμό που αγοράζεται από τα ευρωπαϊκά έργα, αφού πρώτα δοθεί απαλλαγή από την αρμόδιαΔΟΥ. Ο Σύλλογος Ερευνητών Δημοκρίτου υποστηρίζει τις θέσεις της Ένωσης Ελλήνων Ερευνητών όπως αυτές αποτυπώνονται στην 17/06/2022 (Εξ 555/2022) επιστολή της. Στη συνέχεια παραθέτουμε προτάσεις που αφορούν θέματα της έρευνας στο υπό διαβούλευση ΣχΝ για τα ΑΕΙ. Άρθρο 81: Όργανα διοίκησης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών – Σύνθεση Στο άρθρο 81, παράγραφος 5 στο τρίτο εδάφιο προτείνεται η ακόλουθη αλλαγή: … « Εάν στο ΠΜΣ συμμετέχουν φορείς που δεν είναι Πανεπιστήμια της ημεδαπής ή αλλοδαπής και είναι Ερευνητικά Κέντρα ή άλλα ΝΠΔΔ, στην επιτροπή προγράμματος σπουδών κάθε φορέας δύναται να εκπροσωπείται αναλογικά με αριθμό μελών, τα οποία αναδεικνύονται από τα αρμόδια όργανα των φορέων που συμμετέχουν στο διδακτικό έργο του ΠΜΣ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας και τον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτητών που θα φοιτούν σε κάθε φορέα (Για διιδρυματικά ή κοινά ΠΜΣ που υλοποιούνται παράλληλα σε δύο ή περισσότερους φορείς).» Άρθρο 83: Διδάσκοντες Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών Προτείνεται: - -οι ερευνητές μπορούν να διδάσκουν στα μεταπτυχιακά προγράμματα, αλλά πρόσθετες αμοιβές για την διδασκαλία προβλέπονται μόνο για τους συνδεδεμένους με το πανεπιστήμιο (άρθρο 83 παρ. 4) - -αν και πολλές μεταπτυχιακές εργασίες εκπονούνται στα ΕΚ πάλι δεν προβλέπεται έστω ένα τυπικό ποσοστό από τα δίδακτρα για το ΕΚ. Άρθρο 84: Πόροι Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών – Οικονομική διαχείριση Στο άρθρο 84, παράγραφος 3 προτείνεται η επαναδιατύπωση αυτής ως εξής: … «Η διαχείριση των πόρων των ΠΜΣ του ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος πραγματοποιείται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΑΕΙ ή στην περίπτωση των διιδρυματικών η κοινών ΠΜΣ από τους ΕΛΚΕ των συνεργαζόμενων φορέων (ΑΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα ή ΝΠΔΔ) που έχουν αναλάβει την διοικητική υποστήριξη του προγράμματος από κοινού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας και τον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτητών που θα φοιτούν σε κάθε φορέα (Για διιδρυματικά ή κοινά ΠΜΣ που υλοποιούνται παράλληλα στην έδρα δύο ή περισσότερων συνεργαζόμενων φορέων)» Επίσης, στο ίδιο άρθρο, δηλ. το 84, παράγραφο 4, στην υποπαράγραφο α) Η πρώτη πρόταση προτείνεται να διατυπωθεί ως εξής: … «Ποσό που αντιστοιχεί στο 30 τοις 100 των συνολικών εσόδων που προέρχονται από τέλη φοίτησης παρακρατείται υπέρ του Έλκε του Φορέα, ή στην περίπτωση των διιδρυματικών ή κοινών ΠΜΣ αναλογικά υπέρ των ΕΛΚΕ των επιστημονικών φορέων που συνεργάζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας και τον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτητών που θα φοιτούν σε κάθε φορέα (Για διιδρυματικά ή κοινά ΠΜΣ που υλοποιούνται παράλληλα στην έδρα δύο ή περισσότερων φορέων).» Επίσης, στο ίδιο άρθρο, δηλαδή άρθρο 84, παράγραφος 4, υποπαράγραφο β), προτείνεται να διατυπωθεί ως εξής: … «Το υπόλοιπο ποσό των συνολικών εσόδων διατίθεται για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του ΠΜΣ και στην περίπτωση διιδρυματικού η κοινού ΠΜΣ στους συνεργαζόμενους φορείς αναλογικά , σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας και τον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτητών που θα φοιτούν σε κάθε φορέα (Για διιδρυματικά ή κοινά ΠΜΣ που υλοποιούνται παράλληλα στην έδρα δύο ή περισσότερων φορέων).» Άρθρο 94: Επίβλεψη – υποστήριξη διδακτορικής διατριβής Όσον αφορά στη συνεπίβλεψη διδακτορικών διατριβών, προτείνεται: - Να αναφέρεται εκπεφρασμένα ότι ο επιβλέπων της διδακτορικής διατριβής μπορεί να είναι ερευνητής από τα ΕΚ ερευνητικά κέντρα και τεχνολογικά ινστιτούτα του άρθρου 13Α του ν. 4310/2014 (Α΄258) και άλλα παρεμφερή ιδρύματα - η διατύπωση του άρθρου 94 παρ1, εδάφιο (ε) είναι προβληματική, διότι για την συμμετοχή ερευνητών προϋποθέτει την διοργάνωση προγραμμάτων διδακτορικών σπουδών με συνεπιβλεψη. Συνεπώς, αν δεν ιδρυθεί ειδικό πρόγραμμα που να προβλέπει συνεπιβλεψη, δε φαίνεται πώς μπορούν οι ερευνητές από ΕΚ να έχουν υποψήφιους διδάκτορες Άρθρο 277: Θέματα μισθολογικών αποδοχών διδακτικού προσωπικού – Τροποποίηση του ν. 4472/2017 - Επέκταση της διάταξης της παραγράφου 1 … «Ειδικώς για τα μέλη Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) και των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Σ.Ε.Ι.), αναγνωρίζεται ως προϋπηρεσία το διδακτικό ή ερευνητικό έργο που έχει προσφερθεί σε δημόσια ή ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού» … σε Ερευνητές και ΕΛΕ. Άρθρο 140: Μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού – Βαθμίδες Προτείνεται: - Στο τέλος της παραγράφου 5: “Στη διαδικασία εξέλιξης μέλους Δ.Ε.Π. στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή ή Καθηγητή δύναται να συμμετέχουν αποκλειστικά μέλη Δ.Ε.Π. του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι. που πληρούν τις προϋποθέσεις εξέλιξης.”. Να επεκταθεί ώστε να μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα και ερευνητές των ΕΚ με ανάλογα προσόντα. Άρθρο 166: Θέσεις μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού, Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού και Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού - “1. Οι οργανικές θέσεις των μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.), Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.), Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (Ε.ΔΙ.Π.) και Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (Ε.Τ.Ε.Π.) κάθε Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) είναι ενιαίες και ανήκουν στο Α.Ε.Ι. ανεξαρτήτως εάν έχουν πληρωθεί ή είναι κενές. Με απόφαση της Συγκλήτου του Α.Ε.Ι. οι κενές θέσεις κατανέμονται ή ανακατανέμονται μεταξύ των Τμημάτων του Α.Ε.Ι.”. Να υπάρξει ανάλογη διατύπωση της παραγράφου 1 για τα ΕΚ ώστε οι οργανικές θέσεις Ερευνητών και ΕΛΕ να είναι ενιαίες και με απόφαση του ΔΣ να ανακατανέμονται. Άρθρο 134: Κοινά Ερευνητικά Ινστιτούτα - “1. Πανεπιστημιακά Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑ.Κ.Ε.Κ.) Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής δύνανται να ιδρύουν Κοινά Ερευνητικά Ινστιτούτα (Κ.Ε.Ι.) σε συνεργασία με άλλα ΠΑ.Κ.Ε.Κ. των Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, καθώς και με Ιδρύματα και ερευνητικούς οργανισμούς της αλλοδαπής.”. Τα ΚΕΙ να μπορούν να ιδρύονται και σε συνεργασία με τα ελληνικά ΕΚ Άρθρο 135: Πόροι - 1. Πόροι του Πανεπιστημιακού Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΑ.Κ.Ε.Κ.) μπορεί να είναι: α) επιχορηγήσεις από τον τακτικό προϋπολογισμό και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων ή άλλων Υπουργείων, Προτείνεται: - Να υπάρξει ανάλογη διάταξη ώστε τα ΕΚ να έχουν πρόσβαση σε επιχορηγήσεις, ΠΔΕ, κλπ του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων ή άλλων Υπουργείων που σχετίζονται με ερευνητικές δράσεις