Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Φώτης Μ' | 9 Φεβρουαρίου 2024, 17:46

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Με δεδομένη την παρ. 5 του άρθρου 16 του συντάγματος («H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.») δεν νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο να καταλήξουμε σε κάποιο άλλο συμπέρασμα πέρα από το ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο παραβιάζει το σύνταγμα. Ο όρος «αποκλειστικά» δεν αφήνει περιθώρια επιλογής ή παρερμηνείας. Τα ιδρύματα που παρέχουν «ανώτατη» εκπαίδευση (προσοχή: όχι απλώς «τριτοβάθμια», άλλο το ένα, άλλο το άλλο) πρέπει να είναι ΝΠΔΔ και όχι οτιδήποτε άλλο. Ο νέος τύπος οργανωτικής δομής που επιχειρεί να δημιουργήσει το υπουργείο (ΝΠΠΕ) δεν είναι ΝΠΔΔ, οπότε δεν έχει δικαίωμα να παρέχει ανώτατη εκπαίδευση. Ως δικαιολογία το υπουργείο μας λέει ότι οι ερμηνείες του συντάγματος δεν είναι στατικές μέσα στον χρόνο. Παρόλο που αυτό είναι αυτονόητο, άλλο πράγμα η ερμηνεία και άλλο η κατάργηση που στην ουσία επιχειρείται με το παρόν νομοσχέδιο, βαφτίζοντας το ψάρι κρέας. Ένα δεύτερο επιχείρημα που παρουσιάζει το υπουργείο είναι ότι το δίκαιο της ΕΕ επιβάλλει την κατοχύρωση του δικαιώματος πανεπιστημίων από άλλα κράτη να εγκαθίστανται στη χώρα μας. Παρόλο που κι αυτό είναι σωστό, υπάρχει ένα μεγάλο «αλλά». Δεν μας λέει ότι το δίκαιο της ΕΕ κάνει λόγο για «τριτοβάθμια» εκπαίδευση. Τριτοβάθμια δεν αποτελεί μόνο η ανώτατη αλλά και η ανώτερη και η επαγγελματική (παρ. 7 του άρθρου 16 του συντάγματος). Πανεπιστήμια άλλων κρατών παρέχουν εδώ και χρόνια τριτοβάθμια εκπαίδευση (με την έννοια της επαγγελματικής αλλά όχι πανεπιστημιακής), μέσω συνεργασιών με διάφορες ελληνικές επιχειρήσεις/κολλέγια. Επομένως, δεν τίθεται κανένα θέμα με το ενωσιακό δίκαιο. Συνάγεται εύκολα λοιπόν ότι η κυβέρνηση, μη έχοντας τους 180+ βουλευτές που απαιτείται για να κάνει αναθεώρηση του άρθρου 16, αποφάσισε να παραβιάσει το σύνταγμα. Επίσης, ένα άλλο θέμα με τα παραρτήματα που ευαγγελίζεται το υπουργείο έχει να κάνει με το ποια πανεπιστήμια θα έρθουν στη χώρα μας. Δεν νομίζω ότι τα Ivy League πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών ή τα κορυφαία ιδρύματα Αγγλίας, Γαλλίας, Γερμανίας κλπ. έχουν κάνει κάτι αντίστοιχο σε κάποια άλλη χώρα. Οπότε τίθεται το εύλογο ερώτημα γιατί να το κάνουν για τη δική μας. Αν, λοιπόν, δεν έρθουν τα πρωτοκλασάτα πανεπιστήμια του εξωτερικού (ζήτημα αριστείας, το οποίο αρέσκεται να υποστηρίζει η κυβέρνηση), ποια τελικά θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα? Τι προγράμματα σπουδών θα έχουν συγκρινόμενα με αυτά των ελληνικών δημοσίων πανεπιστημίων? Πέρα από τα παραπάνω «επί της αρχής» επιχειρήματα ενάντια στο νομοσχέδιο υπάρχουν και άλλα που έχουν να κάνουν με τις επιμέρους διατάξεις του. Μερικά παραδείγματα: 1. Άρθρο 129 (παρ. β): Ποια ακριβώς θα είναι η σχέση μεταξύ του μητρικού ιδρύματος και του παραρτήματος στις περιπτώσεις πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising)? Ποιος θα βάζει τα κεφάλαια? Φυσικό πρόσωπο ή ΝΠΙΔ? Αν ναι, πως ακριβώς θα διασφαλίζεται ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας του παραρτήματος? 2. Άρθρο 131 (παρ. γ): Ποια είναι τα «ιδιωτικά χρηματοδοτικά εργαλεία» που θα χρησιμοποιούνται? Θα μπορούσε π.χ. να εισαχθεί και στο χρηματιστήριο άρα να έχει μετόχους, οι οποίοι θα αναμένουν διανεμημένα κέρδη? 3. Άρθρο 131 (παρ. δ): Πως θα μπορεί να επενδύει χρήματα? Θα μπορεί π.χ. να αγοράζει άλλες εταιρίες με τις οποίες θα μπορεί να έχει σχέση συνεργασίας (άρθρο 130 παρ. στ)? Αν ναι, πως διασφαλίζεται ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας του παραρτήματος? 4. Άρθρο 132 (παρ. 8): Δεν θα μπορεί να διανέμει τα έσοδά του σε πρόσωπο. Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις holding εταιριών, offshore κλπ.? Στην ουσία πρόκειται για τα ίδια ερωτήματα που ισχύουν και για τις ΜΚΟ. 5. Άρθρο 138 (παρ. α): Ποιες είναι ακριβώς αυτές οι λίστες και γιατί υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση μεταξύ του αριθμού των σχολών? 6. Άρθρο 139 (παρ. γ): Εξαιρετικά χαμηλή εγγυητική επιστολή αν θέλουμε να μιλάμε για σοβαρή επένδυση. Θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 5πλάσια (CAPEX + OPEX 2ετίας). 7. Άρθρο 140 (παρ. γ4): Με άλλα λόγια στην περίπτωση ανάκλησης της άδειας θα πρέπει ένας π.χ. πρωτοετής φοιτητής να συνεχίσει για 3-4 χρόνια να φοιτά σε ένα μη αδειοδοτημένο ίδρυμα. 8. Άρθρο 146 (παρ. α): Το γνωστό θέμα με τα δυο μέτρα και δυο σταθμά λόγω ΕΒΕ. Θα πρέπει να προκύπτει από την ΕΒΕ του τμήματος και όχι του πεδίου. Επίσης, είναι παράξενο για μια κυβέρνηση που ευαγγελίζεται την αριστεία να υιοθετεί τον χαμηλότερο πολλαπλασιαστικό συντελεστή και όχι τον υψηλότερο. 9. Άρθρο 155: Ποιες ακριβώς θα είναι οι αρμοδιότητες της ΕΘ.Α.Α.Ε.? Απλώς θα εγκρίνει τυφλά ότι πρόγραμμα σπουδών θα καταθέτει το παράρτημα και θα έχει εγκρίνει το μητρικό ίδρυμα? Δεν θα συγκρίνεται με αντίστοιχα προγράμματα σπουδών των δημοσίων πανεπιστημίων με σκοπό να υπάρχουν κάποια minimum κριτήρια? Θα έχουμε κι εδώ δυο μέτρα και δυο σταθμά?