Αρχική Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου –Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίωνΜΕΡΟΣ Ε’ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ (άρθρα 156-171)Σχόλιο του χρήστη Ευάγγελος Μαλάμης | 11 Φεβρουαρίου 2024, 11:57
Σχετικά με το άρθρο 160 που τροποποιεί την παράγραφο 5 του άρθρου 12 του ν. 1566/85 υπάρχει τόσο ουσιαστικό όσο και νομικό πρόβλημα με τη διαφοροποίηση των κριτηρίων επιλογής προϊσταμένων μονοθέσιων νηπιαγωγείων , στα οποία υπηρετούν οργανικά 2 ή και περισσότεροι νηπιαγωγοί, όπου προκρίνεται και παρωχημένη αρχή της αρχαιότητας, σε αντίθεση με τα 2/θέσια και άνω νηπιαγωγεία όπου με την εφαρμογή των κριτηρίων των άρθρων 30 επ. του Ν. 4823/2021 προκρίνεται η αρχή της αξιοκρατίας, η οποία ισχύει πλέον σε όλες τις διαδικασίες επιλογής υπαλλήλων σε θέσεις ευθύνης σε όλο το δημόσιο. Υπάρχει πρόβλημα συνταγματικής νομιμότητας, αφού υπάλληλοι που υπηρετούν με την ίδια σχέση εργασίας και επιτελούν το ίδιο έργο, κάτω από τις ίδιες συνθήκες αξιολογούνται για τις θέσεις ευθύνης με διαφορετικά κριτήρια, παραβιαζόμενης προφανώς της αρχής της ισότητας. Αλλά υπάρχει και ουσιαστικό πρόβλημα στη λειτουργία των νηπιαγωγείων, αφού λόγω παλαιότητας αναλαμβάνουν θέση ευθύνης νηπιαγωγοί «παλαιάς κοπής», οι οποίοι δεν έχουν ούτε τη βασική πιστοποίηση στις Τ.Π.Ε. (Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών) έναντι νεότερων συναδέλφων τους που διαθέτουν διδακτορικά και μεταπτυχιακά και επιμορφώνονται συνεχώς για να υπηρετήσουν με αίσθημα ευθύνης και προσφοράς στο σύγχρονο νηπιαγωγείο. Ηδη δε εκκρεμούν στα Διοικητικά Δικαστήρια αιτήσεις ακύρωσης για αυτό το ζήτημα. Είναι προφανές ότι πρόκειται για μία ρύθμιση που αντίκειται στο άρθρο 1 του Κώδικα Υπαλλήλων (ν. 3528/2007), το οποίο περιλαμβάνει τις αρχές που τον διέπουν: «Σκοπός του παρόντος Κώδικα είναι η καθιέρωση ενιαίων και ομοιόμορφων κανόνων που διέπουν την πρόσληψη και την υπηρεσιακή κατάσταση των πολιτικών διοικητικών υπαλλήλων, σύμφωνα ιδίως με τις αρχές της ισότητας, της αξιοκρατίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης και την ανάγκη διασφάλισης της μέγιστης δυνατής απόδοσης κατά την εργασία τους». Καθιερώνονται με την παραπάνω διάταξη οι αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας τόσο στην πρόσληψη όσο και στην υπηρεσιακή εξέλιξη και την εν γένει υπηρεσιακή κατάσταση των δημοσίων υπαλλήλων. Η αρχή της αξιοκρατίας διαθέτει ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο. Επιβάλλει ιδίως τη θέσπιση κριτηρίων επιλογής και διαδικασιών, που συνάπτονται αποκλειστικά με την προσωπική αξία καθενός, δηλαδή τις ικανότητες, τα προσόντα και την προσωπικότητά του. Κάθε άλλο κριτήριο είναι, κατ’ αρχήν, αντίθετο με την αρχή της αξιοκρατίας και δεν επιτρέπεται. Η απαρέγκλιτη τήρηση της αρχής της αξιοκρατίας στις προσλήψεις και τις κάθε είδους υπηρεσιακές μεταβολές στην κατάσταση του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών αποτελεί αναγκαία συνθήκη της σύγχρονης διοίκησης, που βασίζεται στις γνώσεις και στις ικανότητες των στελεχών. Η επιλογή των προϊσταμένων οργανικών μονάδων του Δημοσίου και των άλλων ν.π.δ.δ. αποτελεί την κατεξοχήν διαδικασία στην οποία επιβάλλεται η εφαρμογή της αρχής της αξιοκρατίας. Η πιστή τήρησή της δεν αποτελεί μόνον αναγκαίο όρο για την πραγμάτωση των κανόνων της αναλογικής ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 Συντ.) και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του υπαλλήλου (άρθρο 5 παρ. 1 Συντ.). Συνιστά επιπλέον βασική προϋπόθεση για τη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών μιας αποτελεσματικής, ορθολογικής και παραγωγικής Δημόσιας Διοίκησης. Η σταδιοδρομία του δημόσιου υπαλλήλου με βάση την προσωπική του αξία και η ισότιμη αντιμετώπισή του κατά την υπηρεσιακή του εξέλιξη αποτελούν στοιχειώδεις κανόνες για τη λειτουργία κάθε συστήματος διοικητικής οργάνωσης που σέβεται τη συνταγματική νομιμότητα και επιδιώκει τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητάς του. Η απαρέγκλιτη εφαρμογή της αρχής οδηγεί σε πληρέστερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, παρέχει στην πράξη κίνητρα για την αύξηση της αποδοτικότητας και την ανάληψη πρωτοβουλιών από τους υπαλλήλους, περιορίζει τις εντάσεις μεταξύ τους, μειώνει την εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς και ενισχύει τις σχέσεις εμπιστοσύνης της Διοίκησης με τους πολίτες. Επομένως, δεν αποσκοπεί μόνον στην εγγύηση βασικών θεμελιωδών δικαιωμάτων των υπαλλήλων και, συνακόλουθα, στη διασφάλιση του κράτους δικαίου, αλλά και στην εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος. Πρόκειται για μια από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις συναγωνιστικής λειτουργίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων με το δημόσιο συμφέρον. Η επιλογή των ικανότερων υπαλλήλων σε θέσεις προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι καθοριστική για την επάρκεια του διοικητικού συστήματος. Η απαρέγκλιτη τήρηση της αρχής της αξιοκρατίας κατά τη διαμόρφωση κάθε συστήματος επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι συνταγματικά επιβεβλημένη. Για όλα τα παραπάνω θα πρέπει και για τα μονοθέσια νηπιαγωγεία, όπου υπηρετούν πάνω από ένας νηπιαγωγοί και πρέπει να γίνει για τη θέση ευθύνης επιλογή μεταξύ δύο ή περισσότερων νηπιαγωγών να εφαρμόζονται τα κριτήρια των άρθρων 30 επ. του Ν. 4823/2021.