Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Γιάννης Ρεφανίδης' | 14 Φεβρουαρίου 2024, 18:52

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Η κεντρική ιδέα στην οποία βασίζεται το μέρος Δ του νομοσχεδίου αντιβαίνει στο γράμμα του άρθρου 16 του Συντάγματος, ιδίως στο εδ. α της παρ. 5: "5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση." και, επικουρικά, στο εδ. α της παρ. 6: "Οι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί.", και στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 8: "H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.". Η λέξη "αποκλειστικά" έχει πολύ συγκεκριμένη σημασία, αντιληπτή από όλους/ες. Ομοίως η έννοια «νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου» (ΝΠΔΔ). Εάν ο Συνταγματικός νομοθέτης δεν ήθελε να αποκλείσει την ίδρυση μη δημόσιων ΑΕΙ, δεν θα είχε συμπεριλάβει τη λέξη "αποκλειστικά" στο Σ16 παρ. 5 εδ. α, όπως δεν την συμπεριέλαβε π.χ. στην παρ. 4 του Σ16, "4. Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια.", και έτσι έχει γίνει αποδεκτή η ύπαρξη ιδιωτικών σχολείων αλλά και διδάκτρων στα μεταπτυχιακά των δημόσιων ΑΕΙ (με απαλλαγή για ένα σημαντικό μέρος των φοιτητών/τριών τους). Το μείζον θέμα δεν είναι αυτή καθαυτή η ίδρυση μη δημόσιων πανεπιστημίων, εξάλλου οι περισσότερες χώρες έχουν. Το μείζον θέμα είναι η αποδοχή της δυνατότητας παράκαμψης του Συντάγματος μέσω ερμηνειών ή εναλλακτικών αναγνώσεων που αντιβαίνουν στο γράμμα του, αντί να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη στο Σ110 διαδικασία αναθεώρησης. Το Σύνταγμα είναι ο ανώτατος ιεραρχικά κανόνας δικαίου σε μια χώρα. Οι διεθνείς συνθήκες στις οποίες έχει προσχωρήσει η χώρα μας έχουν μεν υπερνομοθετική ισχύ (κατά το Σ28 παρ. 1), όχι όμως και υπερσυνταγματική, ακόμη και αν πρόκειται για τις ιδρυτικές συνθήκες της ΕΕ. Το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν έχει "αυτονομηθεί", αντίθετα στηρίζεται εξαρχής στο Σ28. Αν υπάρχει ανεπίλυτη σύγκρουση του Συντάγματος με διεθνείς/ευρωπαϊκές συνθήκες, που δεν μπορεί δηλαδή να αντιμετωπιστεί μέσω σύμφωνης με τις συνθήκες ερμηνείας του Συντάγματος, θα πρέπει να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη στο Σ110 διαδικασία αναθεώρησης. Τέλος, το Σύνταγμα δεν είναι ένας συνηθισμένος νόμος που απαιτεί ειδικές νομικές γνώσεις για να τον αντιληφθεί κανείς. Το Σύνταγμα αποτελεί συμφωνία του Κράτους με το λαό, απευθύνεται στο λαό, είναι γραμμένο σε γλώσσα κατανοητή από τον λαό, και σκοπός της ύπαρξής του είναι να οριοθετεί τις δυνατότητες του Κράτους. Ο λαός μας στο παρελθόν έχει δώσει αγώνες για να αποκτήσει Σύνταγμα. Ας σεβαστούμε το γράμμα του Συντάγματος και ας ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο Σ110 για την αναθεώρηση του Σ16. Τότε μπορούν να τεθούν επί τάπητος τα συν και τα πλην της λειτουργίας μη δημόσιων ΑΕΙ στη χώρα μας και οι όροι που αυτό θα μπορούσε να συμβεί. Το να παρακαμφθεί η ρητή διατύπωση του άρθρου 16 παρ. 5 εδ. α του Συντάγματος είναι μια πολύ κακή παρακαταθήκη για το μέλλον. Γιάννης Ρεφανίδης, Καθηγητής Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Πληροφορίας Πανεπιστήμιο Μακεδονίας