Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Θεοδώρα Αντωνοπούλου' | 16 Φεβρουαρίου 2024, 00:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ, Τρίτη 14-2-2024 Τα Μέλη της Συνέλευσης του Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ εκφράζουν κατ᾽ αρχήν έντονο προβληματισμό σχετικά με τη συνταγματικότητα του νομοσχεδίου ως προς την ίδρυση ιδιωτικού χαρακτήρα ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υπενθυμίζουν ότι οι Καθηγητές των ΑΕΙ είναι κατά το Σύνταγμα δημόσιοι λειτουργοί, με αναμφισβήτητη αίσθηση καθήκοντος ως προς την τήρηση των συνταγματικών επιταγών. Υπενθυμίζουν επίσης ότι κατά τα τελευταία 50 χρόνια δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν η συνταγματική απαγόρευση ίδρυσης ιδιωτικών ΑΕΙ οιασδήποτε μορφής και για τον λόγο αυτό τονιζόταν πάντοτε η ανάγκη συνταγματικής αναθεώρησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν απαιτεί την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ αλλά επιτρέπει την εναρμόνιση της λειτουργίας της ανώτατης εκπαίδευσης με το νομικό πλαίσιο κάθε χώρας-μέλους. Ως προς τις προωθούμενες ρυθμίσεις για την ίδρυση ιδιωτικού χαρακτήρα ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, πέραν της πλέον ή πιθανής αντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίου, επισημαίνονται τα εξής: Το προτεινόμενο πλαίσιο είναι ασαφές και ελλιπές, ενώ δημιουργεί, με τις ευλογίες του κράτους, άγνωστο αριθμό παράλληλων καθεστώτων στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας. Ας σημειωθεί, επί παραδείγματι, ότι στην Κύπρο το νομοθετικό πλαίσιο είναι αυστηρό για τα ιδιωτικά ανώτατα ιδρύματα και θα μπορούσε να αποτελέσει υπόδειγμα χρηστής αντιμετώπισης του θέματος, καθώς απαιτεί αντιστοιχία με τις προβλέψεις για τα δημόσια ΑΕΙ. Μια τέτοια πρόβλεψη απουσιάζει από το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο. Ενώ για τα δημόσια ΑΕΙ το πλαίσιο καθίσταται ολοένα και πιο ασφυκτικό για τη λειτουργία τους, για τα προτεινόμενα ιδιωτικά το προτεινόμενο πλαίσιο είναι πέραν του δέοντος χαλαρό. Επαφίενται εντελώς στα μητρικά ιδρύματα και μάλιστα χωρίς έλεγχο από το ελληνικό κράτος σειρά σοβαρότατων θεμάτων, όπως π.χ. οι εξελίξεις μελών ΔΕΠ και οι προϋποθέσεις αυτών (Άρθρο 151.2-3). Επίσης, το ελληνικό κράτος θα αναγνωρίζει de facto τα παρεχόμενα πτυχία (Άρθρα 129α και 144.2), χωρίς περαιτέρω έλεγχο του περιεχομένου των παρεχόμενων γνώσεων στα Παραρτήματα (Άρθρα 143.1 και 144.1 σε αντίθεση με το Άρθρο 140.1γ). Ακόμη, πώς θα κρίνεται η τυχόν παραγόμενη έρευνα στα προτεινόμενα ιδρύματα; Θα χρηματοδοτείται από το μητρικό ίδρυμα ή αυτό θα απευθύνεται στο ελληνικό κράτος, στερώντας περαιτέρω πόρους από τα δημόσια ΑΕΙ; Και ποιες συνέπειες θα έχουν οι διεθνείς αξιολογήσεις για τη βιωσιμότητα αυτών των Παραρτημάτων; Επίσης, αν τα δίδακτρα είναι ακριβά, θα συμβάλλει και το ελληνικό κράτος; Κάτι τέτοιο, θα πρέπει ρητώς να αποκλειστεί. Τέλος, μια πιθανή σοβαρή συνέπεια της εκκολαπτόμενης κατάστασης θα είναι ένας πληθωρισμός πτυχιούχων, σε ευθύ ανταγωνισμό με τους πτυχιούχους των δημοσίων ΑΕΙ, που θα οδηγήσει σε νέα μαζική φυγή στο εξωτερικό όλων σε περιζήτητες ειδικότητες, που θα αναπτυχθούν και στα ιδιωτικά ιδρύματα, και brain drain, με αρνητικές επιπτώσεις και στο δημογραφικό πρόβλημα, όπως τις έχουμε ζήσει με ένταση τα τελευταία χρόνια. Υπενθυμίζουμε ότι τα Πανεπιστήμια δεν είναι απλώς επαγγελματικές σχολές. Παρέχουν διδασκαλία και έρευνα σε αναπόσπαστη συνάφεια του ενός προς το άλλο. Η έρευνα τροφοδοτεί τη διδασκαλία και το αντίστροφο. Δεν νοείται διδασκαλία πανεπιστημιακή που να αναπαράγει απλώς τη γνώση που παράγουν τρίτοι, γιατί τότε δεν πρόκειται για πανεπιστήμια αλλά για άλλου τύπου ιδρύματα. Τα ελληνικά Πανεπιστήμια παράγουν έρευνα σε διεθνές επίπεδο σε όλες τις επιστήμες τις οποίες θεραπεύουν. Οι διεθνείς αξιολογήσεις το επιβεβαιώνουν. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι πτυχιούχοι μας είναι περιζήτητοι διεθνώς. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σε αυτό το υψηλό επίπεδο και ζητούμε από το ελληνικό κράτος να στηρίξει εμπράκτως τα δημόσια ΑΕΙ. Θεοδώρα Αντωνοπούλου Πρόεδρος Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ