Αρχική Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου –Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίωνΜΕΡΟΣ Δ’ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (άρθρα 127-155)Σχόλιο του χρήστη ΔΣ Ένωσης Ερευνητών ΕΘΙΑΓΕ (ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ) | 17 Φεβρουαρίου 2024, 19:26
Παρά τα όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση, δεν ικανοποιείται καμία ακαδημαϊκή ή κοινωνική ανάγκη που δεν καλύπτεται ήδη από το Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Αντίθετα, πλήττεται ο ακαδημαϊκός χαρακτήρας των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, η ανάπτυξη της βασικής έρευνας και η υπηρέτηση της – χωρίς τα οποία δεν νοείται Πανεπιστήμιο – δεν μπορεί να υπάρξει σε ιδρύματα (ΝΠΠΕ / Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου) που εξαρτώνται από το πλήθος των πελατών που προσελκύουν. Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 16) η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση και οι καθηγητές είναι δημόσιοι λειτουργοί, το υπόλοιπο προσωπικό επίσης επιτελεί δημόσιο λειτούργημα. Πρόκειται για θεμελιώδη διαφορά ανάμεσα στο τί ακριβώς οφείλει να είναι η ανώτατη εκπαίδευση (δημόσιο αγαθό, ισότιμα προσβάσιμο από όλους) και σε αυτά που πρεσβεύει το παρόν σχέδιο νόμου. Οι επιμέρους τοποθετήσεις στα άρθρα απλά είναι ενδεικτικές και καταδεικνύουν το ξεκάθαρο μήνυμα προς τα δημόσια ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Ιδρύματα: πλήρης ευθυγράμμιση με το επιχειρηματικό πνεύμα και το αυταρχικό μοντέλο διοίκησης, αλλιώς οικονομική ασφυξία. Παρατηρήσεις σε συγκεκριμένα άρθρα Άρθρο 82, σύμφωνα με αυτό Έλληνες επιστήμονες οποιοσδήποτε βαθμίδας σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής ή ερευνητής σε ερευνητικούς οργανισμούς της αλλοδαπής μπορούν να απασχοληθούν μερικώς στα ελληνικά πανεπιστήμια. Είναι μια πραγματικότητα πως ειδικά στα μικρά πανεπιστήμια της περιφέρειας υπάρχει τρομερή έλλειψη σε δυναμικό αλλά πιστεύει κανείς πραγματικά πώς μπορεί να φύγει κάποιος από το Λονδίνο και να είναι συνεργαζόμενος καθηγητής σε ένα μικρό πανεπιστήμιο της περιφέρειας; Αν ο πραγματικός στόχος είναι η εξεύρεση διδακτικού προσωπικού για τα πανεπιστήμια της περιφέρειας γιατί δεν επιτρέπουν τους ερευνητές που εργάζονται σε ερευνητικούς οργανισμούς της ημεδαπής να εργάζονται στο πανεπιστήμιο με το καθεστώς του συνεργαζόμενου καθηγητή; Για την ακρίβεια οι ερευνητές της ημεδαπής είναι η μοναδική κατηγορία ερευνητών που έχει αποκλειστεί από το θεσμό του συνεργαζόμενου καθηγητή». Αρθρο 107, (Τροποποίηση άρθρου 96 ν. 4957/2022). Στην παράγραφο 2 του συγκεκριμένου άρθρου αναφέρεται πως η συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία υποδεικνύει έναν εκπρόσωπό της με σχετική εμπειρία και γνώση με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής που έχει ως καθήκοντα την καθοδήγηση του υποψήφιου διδάκτορα. Απαξιώνει τις δημόσιες ερευνητικές δομές προσφέροντας την δυνατότητα σε ανθρώπους χωρίς τα ελάχιστα τυπικά προσόντα να κάνουν συνεπίβλεψη διδακτορικών μέσα στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Επίσης στην παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και βιομηχανικής ιδιοκτησίας μπορούν να αποδοθούν πλήρως στην επιχείρηση στη βιομηχανία γιατί δεν προστατεύει ο νόμος το ίδιο το δημόσιο πανεπιστήμιο. Δεν υπάρχει δηλαδή εκ των προτέρων ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής στα πνευματικά και βιομηχανικά δικαιώματα της έρευνας η οποία θα παραχθεί σε δημόσιο πανεπιστήμιο. Άρθρο 127 Η διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για πανεπιστημιακές σπουδές (άρθρο 127, γ) θα μπορούσε να καλυφθεί με ενίσχυση του δημόσιου Πανεπιστημίου και όχι με την εγκατάσταση Παραρτημάτων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής που θα παρέχουν τίτλους σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αμφίβολης ποιότητας και συμβάλλουν στη δημιουργία αποφοίτων διαφορετικών επιπέδων. Τα σημεία ε) και στ) είναι αυθαίρετα και παραβλέπουν την πραγματικότητα πως κανένας φοιτητής που έχει την δυνατότητα να φοιτήσει στο Χάρβαρντ ή την Οξφόρδη δεν πρόκειται να επιλέξει ένα παράρτημα στην Ελλάδα με ιστορία μηδέν ετών για να φοιτήσει, ούτε πρόκειται να επιστρέψει στην Ελλάδα κατά την διάρκεια των σπουδών τους για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε ένα παράρτημα με μηδενικές περγαμηνές. Επίσης, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν πρόκειται να δημιουργήσει νέες, ποιοτικές θέσεις εργασίας για την αξιοποίηση των επιστημόνων που έχουν φύγει ή σχεδιάζουν να φύγουν, δεν θα ανασχέσει το brain drain. Εξάλλου, η εμπειρία από τις χώρες που έχουν υιοθετήσει ανάλογο μοντέλο «ανάπτυξης» της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αλλά και από τα διάφορα κολλέγια που λειτουργούν στη χώρα μας, δείχνει ότι θα συμπιεστούν και άλλο οι αμοιβές των ερευνητών που εργάζονται στην πλειονότητά τους με ελαστικές σχέσεις εργασίας. Άρθρο 129 (β) Το άρθρο αυτό ορίζει το ΝΠΠΕ ως πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες ανώτατης εκπαίδευσης, η ανώτατη εκπαίδευση δεν είναι παροχή υπηρεσιών και δεν μπορεί να συνδέται με franchising. Η πρόβλεψη για τη δικαιόχρηση (franchising), όπως και πολλές άλλες διατάξεις αποσκοπούν στην αναβάθμιση των υπαρχόντων κολλεγίων σε «πανεπιστήμια». Δημιουργούνται προϋποθέσεις για παραρτήματα οργανισμών να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα χωρίς να σέβονται το Εθνικό Δίκαιο (εργατικό, συνδικαλιστικό κ.λπ.). Οτιδήποτε σχετίζεται με ακαδημαϊκά ζητήματα (προγράμματα σπουδών, κριτήρια επιλογής διδασκόντων) καθορίζεται από το λεγόμενο μητρικό ίδρυμα και το όποιο καθεστώς διέπει τη λειτουργία του στη χώρα προέλευσης. Άρθρο 130 (α) Η ακαδημαϊκή ελευθερία, ελευθερία στη διδασκαλία και έρευνα δεν υφίσταται σε επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών. Το Πανεπιστήμιο είναι χώρος ανάπτυξης ιδεών, παραγωγής νέας γνωσης για όλη την κοινωνία. Δεν αποτελεί χώρο κατάρτισης, εκπαίδευσης όπως είναι τα κολλέγια που ήδη λειτουργούν στη χώρα. Όλα τα σημεία που αναφέρονται στο άρθρο 130 δεν τεκμηριώνονται και εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να διασφαλισθούν στα εν λόγω ΝΠΠΕ. Άρθρο 145. Το ΝΠΠΕ υλοποιεί ερευνητικά ή αναπτυξιακά προγράμματα (β), συνεργάζεται με τα ερευνητικά κέντρα και τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς του μητρικού ιδρύματος, καθώς και με άλλα Ν.Π.Π.Ε. (ε). Συμμετέχει στις ανταγωνιστικές διαδικασίες προς προσέλκυση πόρων για τη διεξαγωγή έρευνας, προφανώς σε ανταγωνισμό με τα υπάρχοντα ερευνητικά κέντρα και ΑΕΙ. Συνεπώς τα ιδιωτικά ιδρύματα είναι ενδεχόμενο να λαμβάνουν χρηματοδότηση από δημόσιες πηγές. Η συμμετοχή των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην πενιχρή κρατική αλλά και την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της έρευνας, θα στερήσει από το δημόσιο πανεπιστήμιο και τα υφιστάμενα ερευνητικά κέντρα αναγκαίους πόρους, ενώ θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας στα Δημόσια Πανεπιστήμια της περιφέρειας.