Αρχική Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου –Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίωνΜΕΡΟΣ Α’ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΡΑΚΗΣ (άρθρα 1-12)Σχόλιο του χρήστη ΕΝΩΣΗ ΓΟΝΕΩΝ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ | 18 Φεβρουαρίου 2024, 17:24
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ένα σύνολο από επιχειρήματα τα οποία είτε συσκοτίζουν είτε εξωραΐζουν είτε συγκαλύπτουν την πραγματικότητα και το πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνεται η συζήτηση για την ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ. Ζήτημα 1ο : τα στοιχεία χρηματοδότησης των δημόσιων ΑΕΙ Εντέχνως η κυβέρνηση εμφανίζει αύξηση των κονδυλίων για τα πανεπιστήμια, χρησιμοποιώντας σαν αφετηρία την περίοδο 2012 – 2013. Η αλήθεια είναι ότι από το 2008 μεσοσταθμικά η χρηματοδότηση έχει πέσει περί το 60% κάτω, τα μέλη ΔΕΠ έχουν μειωθεί κατά 10-35% ενώ ταυτόχρονα οι φοιτητές έχουν αυξηθεί στα μεγάλα ΑΕΙ κατά 20%. Η επιλογή αυτή είναι συνειδητή ορίζει την φθορά ως τον κανόνα των ΑΕΙ διαμορφώνοντας την ανάγκη για εναλλακτική πρόταση. Εναλλακτική που όσο πιο μεγάλη είναι η φθορά και ο πήχης κατεβαίνει χαμηλότερα, τόσο χαμηλότερη θα είναι και αυτή. Ζήτημα 2ο ΕΒΕ και ο λόγος για τον οποίο υπάρχει Ο ΕΒΕ έχει έρθει για να διαμορφώσει τα στρώματα της υποψήφιας πελατείας των ιδιωτικών ΑΕΙ. Χωρίς να καλύπτει καμία απολύτως ακαδημαϊκή ανάγκη ο ΕΒΕ μόνο το 2023 άφησε 23.000 φοιτητές εκτός Πανεπιστημίου, 11.000 θέσεις κενές και μειωμένο αριθμό φοιτητών σε 153 τμήματα (ενδεικτικά μείωσε κατά 50% τον αριθμό φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγίου Ζήτημα 3ο Οι πρακτικές που υιοθετούνται για να περάσει το νομοσχέδιο: Διαβούλευση Το νομοσχέδιο έχει 200 άρθρα συνολικά έχει διαβούλευση μία μόνο εβδομάδα ενώ πάνω εδώ και ενάμιση μήνα με συνεντεύξεις και ανακοινώσεις στα κανάλια και σε εφημερίδες υπήρχε έντονη ειδησιογραφία και αναπαραγωγή πληροφορίας για το πόσο απαραίτητα είναι . Ποιος είναι ο λόγος αυτής της επιλογής; Γιατί τόσος φόβος να ερωτηθεί η κοινωνία και η ακαδημαϊκή κοινότητα να έχουμε μόνο μια εβδομάδα διαβούλευση. Το παράδειγμα της δεδηλωμένης πρόθεσης συγκεκριμένου Fund που δραστηριοποιείται στον χώρο της υγείας να ανοίξει με το πανεπιστήμιο της Λευκωσίας ιατρική σχολή δείχνει ότι κάποιοι τα ήξεραν όλα αρκετό καιρό πριν. Το ότι κάποιοι της αγοράς προετοιμάζονταν ενώ η ακαδημαική κοινότητα δεν ήξερε τίποτα, δεν αποτελεί κάτι μη αποδεκτό ως πρακτική; Ζήτημα 4ο : Η οικονομική ανάπτυξη που θα φέρουν τα ιδιωτικά ΑΕΙ Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα ωφελήσουν 1-2% του ΑΕΠ κατά την κυβέρνηση. Με πόσους φοιτητές θα γίνει αυτό άραγε. Από που τεκμαίρετε ένας τέτοιος ισχυρισμός.Ποια διεθνής πρακτική το υποδηλώνει; Την ίδια στιγμή που οι κρατούντες συνηθίζουν να στέλνουν τον οποιονδήποτε προτάσσει κάποια πολιτική, στο λογιστήριο του κράτους για κοστολόγηση αυτοί δεν αναφέρουν τον στοιχειώδη υπολογισμό αυτών των αριθμών που χρησιμοποιούν. Πριν φτάσουμε να συζητάμε για το σύνταγμα και την αθλιότητα παράκαμψής του από μόνα τους αυτά τα επιχειρήματα δείχνουν την ποιότητα της επεξεργασίας που έχει γίνει και επιβεβαιώνουν όλους όσους είναι αρνητικοί απέναντι σε αυτό ότι δεν υπάρχει κανενός είδος μελέτης που να αφορά ακαδημαϊκά κριτήρια στην εξέταση του τρόπου και της σκοπιμότητας λειτουργίας ιδιωτικών ΑΕΙ στην χώρα. Ζήτημα 5ο: Η περιφρόνηση του συντάγματος Η ξεδιάντροποη παράκαμψη του συντάγματος και των όσων αυτό περιγράφει στο άρθρο 16 δεν είναι κάτι που κάποιος δεν περιμένει ως μέθοδο με την οποία μία κυβέρνηση διερευνώντας τα όρια της καθεστωτικής της λογικής και εξουσίας χρησιμοποιεί με τόσο ανοιχτό τρόπο. Ειδικά όταν κατηγορείται ότοι παρακολουθεί τους πολιτικούς της αντιπάλους (και όχι μόνο) και κατατάσσεται 108η χώρα στην ελευθερία του τύπου φαντάζει αυτονόητη. Η πιο ενδιαφέρουσα προσέγγιση ήταν αυτό που λέγεται δημιουργική παράκαμψη του συντάγματος που προέκυψε από τις ευλογίες κάποιων συνταγματολόγων που έχουν το προνόμιο στο μονοπώλιο διατύπωσης απόψεων για το σύνταγμα. Βέβαια για κάθε έναν υπάρχουν άλλοι τόσοι που λένε τα αυτονόητα περί πλήρους αντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίου . Αυτό συνιστά ένα ακόμα σημείο για το πόσο απαραίτητη είναι η διαβούλευση και η συζήτηση για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ Ζήτημα 6ο : τι λέει το ίδιο το σύνταγμα Το σύνταγμα για να τελειώνει η συζήτηση δεν λέει ότι απαγορεύονται τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Λέει ότι το δημόσιο παρέχει κατ αποκλειστικότητα την ανώτατη εκπαίδευση, οι καθηγητές σε αυτά δεν είναι υπάλληλοι αλλά δημόσιο λειτουργοί και ότι το πανεπιστήμιο είναι αυτοδιοίκητο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, Ζήτημα 7ο : Τι λένε όσοι ασπάζονται την δημιουργική προσέγγιση του συντάγματος Για ιτην ερμηνεία του συντάγματος υπάρχουν και διεθνές συμφωνίες και ενωσιακές υποχρεώσεις που διαμορφώνουν έναν άλλο πλαίσιο. Όμως ότι και να συζητάνε ότι και να λένε όλες αυτές οι υποχρεώσεις και το διεθνές δίκαιο. δεν επιβάλλουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, δεν επιβάλλουν την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Αυτό που περιγράφουν είναι ο τρόπος που μπορεί να υπάρξουν και όχι η υποχρέωση να υπάρξουν γεγονός που συνιστά την πρώτη λαθροχειρία. Η δεύτερη αφορά φόρο το άρθρο 28 του συντάγματος λέει ότι οι διακρατικές συμφωνίες υπερισχύουν του κοινού νόμου όχι όμως του συντάγματος και άρα η επίκλησή τους για την ανάγκη ίδρυσης ιδιωτικών ΑΕΙ απλά δεν κατισχύει του συντάγματος. Η τρίτη λαθροχειρία που γίνετιαι αφορά την συμφωνία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και την έγκριση από την μεριά της Ελλάδας της αρχής που προβλέπει την απελευθέρωση της παροχής υπηρεσιών μεταξύ μελών. Άρα αυτομάτως εμποδίζεται κάποιος τρίτος που θέλει να έρθει στην Ελλάδα να ανοίξει πανεπιστήμιο στην χώρα. Κανείς όμως δεν λέι ότι η Ελλάδα νυπέγραψε την συμφωνία με ρητή επιφύλαξη για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η Ελλάδα λοιπόν έχει δικαίωμα να μην εφαρμόσει το κομμάτι που αφορά τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το τελευταίο και σημαντικότερο επιχείρημα της δημιουργικής συλλογιστικής απέναντι στο σύνταγμα είναι ότι η μη ίδρυση μας φέρνει σε σύγκρουση με τον θεμελιώδη χάρτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο χάρτης λέει όμως στο προοίμιο του ότι τα δικαιώματα που προστατεύει δεν επιβάλλουν αλλαγές στις αρμοδιότητες και τη νομοθεσία των κρατών μελών. Και εδώ καταπίπτει το επιχείρημα της υποχρέωσης τήρησης ενωδιακών απιτήσεων. Απαιτήσεων που έχουν υλοποιηθεί στη χώρα από την εφαρμογή τη λειτουργία και την ίδρυση δεκάδων κολεγίων τα προηγούμενα χρόνια Όλα αυτά τα παραπάνω αποτελούν ένα πρόσχημα είναι το πρόσχημα να παρακαμφθεί το σύνταγμα και να υπάρξει μια νομική επίφαση νομιμότητας ώστε να εφαρμοστεί η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα και τίποτα παραπάνω. Ζήτημα 8ο: Δεν υπάρχουν κρατικά πανεπιστήμια Δεν υπάρχουν κρατικά πανεπιστήμια, η διοίκησή τους δεν διορίζεται από την κυβέρνηση, είναι αυτοδιοίκητα, δεν είναι παραρτήματα υπουργείων ή περιφερειών. Το αντιφατικό – άλλο ένα - μάλιστα είναι ότι οι οπαδοί των μη κρατικών πανεπιστημίων κάνουν τη μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση βάζουν πανεπιστημιακή αστυνομία βγάζουν εγκυκλίους για τις εξετάσεις και πως αυτές πρέπει να γίνουν. Ζήτημα 8ο : η ταμπακιέρα Το βασικό πρόβλημα που υπάρχει και το οποίο προσπαθεί να χτυπήσει το νομοσχέδιο είναι ο δημόσιος χαρακτήρας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα αυτό είναι που πρέπει να σπάσει: το αποκλειστικό προνόμιο του δημοσίου στην παροχή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης η οποία παρέχεται σε όλους δωρεάν. Το προνόμιο και υποχρέωση του δημοσίου να δίνει δωρεάν εκπαίδευση στα παιδιά είναι κατεξοχήν ταξικό ζήτημα. Τα παιδιά των φτωχών οικογενειών περνάνε όλο και λιγότερο στο πανεπιστήμιο η όλη διαδικασία φαντάζει σε έναν δρόμο που γεμίζει διόδια και συνεχώς μπαίνουν και άλλα. Έτσι στα τελευταία μέτρα λοιπόν λίγο πριν το πανεπιστήμιο θα μπει και άλλο που θα αφορά την κατάργηση του τελευταίου δωρεάν ονείρου που υπήρχε για ένα καλύτερο κόσμο διαμέσου της γνώσης. Ζήτημα 9ο: ο ανταγωνισμός θα βελτιώσει τα δημόσια πανεπιστήμια Πιο δημόσιο σχολείο αναβαθμίστηκε γιατί ιδρύθηκε κάποιο ιδιωτικό; Ποιο δημόσιο νοσοκομείο αναβαθμίστηκε γιατί αναπτύχθηκε η αντίστοιχο ιδιωτικό; Πόσο αναβαθμίστηκε η κοινωνική ασφάλιση όταν αναπτυχθηκε η ιδιωτική; Ποια δημόσια συγκοινωνία βελτιώθηκε γιατί αντίστοιχα αναπτύχθηκε η αντίστοιχη ιδιωτική; Που πήγαν οι δημόσιες τράπεζες από την ανάπτυξη των ιδιωτικών; Ποια δημόσια παραλία αναβαθμίστηκε από τις επί πληρωμη ξαπλώστρες στις παραλίες; Ζήτημα 10ο: τα παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό κάποιος πρέπει να τα σκεφτεί Αν η κυβέρνηση όντως τους σκεφτόταν θα βελτιωνε τα δημόσια ΑΕΙ ώστε αυτά τα παιδιά να μείνουν εδώ να γλιτώσουν και τα έξοδα και να μείνουν και τα χρήματα τους εδώ. Αντ αυτού βάζεις ΕΒΕ και υποχρηματοδοτεί την τριτοβάθμια εκπαίδευση Το συγκεκριμένο ερώτημα -κριτήριο, είναι ένα εμπορικό κριτήριο για ανθρώπους που θέλουν να κάνουν μπίζνες για τους ανθρώπους της αγοράς που θεωρούν ότι ήρθε η στιγμή αυτό να πρυτανεύσει στον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούμε το από δω και πέρα του ελληνικού πανεπιστημίου. Αν θεωρήσουμε ότι υπάρχει ένας στόχος ο περιορισμός της διαρροής φοιτητών στο εξωτερικό πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα γιατί να φτιαχτούν νέα πανεπιστήμια και δη ιδιωτικά και όχι να ενισχυθούν τα υφιστάμενα (το ίδιο ερώτημα δεύτερη φορα). Χαρακτηριστικό παράδειγμα παράδειγμα για αντιλήψεων σχετικά με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι η Κύπρος .Αυτοί που απορούν γιατί πάνε κα΄ποιοι να σπουδάσουν νομικά στην Κύπρο ας αναρωτηθούνγιατί δεν έγινε νομική της Πάτρας. Τελευταία έχουν κλείσει άλλα 20 τμήματα μήπως τελικά όλα αυτά κλείνουν για να υπάρξει ζήτηση έτσι ώστε να φτιαχτεί και η προσφορά για νέους πελάτες; Ζήτημα 11ο : ποιοι σπουδάζουν στο εξωτερικό Στο εξωτερικό βγαίνουν 2 κατηγορίες φοιτητών: η πρώτη αφορά αυτούς που έχουν τα χρήματα προερχόμενοι από εύπορες οικογένειες που θα πήγαιναν έτσι και αλλιώς, ψάχνοντας για ένα αναγνωρίσιμο πτυχίο, από ένα αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο στο οποίο η φοίτηση η δικτύωση και το status που θα εξασφαλίσουν θα τους διευκολύνει πάρα πολύ στην επαγγελματική τους αποκατάσταση και σταδιοδρομία Η δεύτερη κατηγορία αφορά τους μεταπτυχιακούς. Συνολικά έχουμε γύρω στους 40.000 φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό. Οι 10.000 για μεταπτυχιακά και οι 30.000 για προπτυχιακές σπουδές. Θα μπορούσαμε να περιορίζαμε αυτούς τους 30.000; θα μπορούσαν να τους μειώναμε; Η απάντηση είναι όχι. Παραδείγματα αρκετά η Κύπρος υποδέχεται 11,5 χιλιάδες φοιτητές και στέλνει στο εξωτερικό 27.000. Με 6 ιδιωτικά ΑΕΙ με 6000 έχει εκροή 15.000 φοιτητών περίπου. Στην Ελλάδα ξένοι φοιτητές είναι 24.000 και 40.000 είναι στο έξωτερικό. Έχουμε τα ίδια νούμερα χωρίς ιδιωτικά και προφανώς όμως έχουμε πολύ μικρότερα ποσοστά. Φαίνεται λοιπόν ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Κύπρο δεν μείωσαν την εκροή των φοιτητών Να μην ξεχνάμε σε αυτό το βασικό: ότι ο κόσμος φεύγει έξω γιατί εδώ δεν υπάρχουν δουλειές υπάρχει μια κοινωνική ερημοποίηση και το κυριότερο δεν υπάρχουν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας με αξιοπρεπείς ανθρώπινες σχέσεις στη δουλειά και δεν υπάρχει κανένα πλέγμα προστασίας στους εργαζομένους σήμερα. Θα αλλάξει αυτή η κατάσταση με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια ή θα γίνουν τα πράγματα χειρότερα; Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι εξελίξεις τέτοιου τύπου θα βελτιώσουν την εικόνα της παραγωγής και της εργασίας. Υπάρχουν χώρες που έχουν θετικό ισοζύγιο όσον αφορά την εισροή νεκρών φοιτητών Ναι όλες οι χώρες οι οποίες ήταν πρώην αυτοκρατορίες και η Ελλάδα δεν έχει αυτή την τύχη. Η πιο κοντινή στα μέτρα μας είναι η Πορτογαλία με 47.000 ξένους φοιτητές και 24.000 εκπατρισμένους 25.000 βέβαια είναι από τη Βραζιλία και την Αγκόλα και απλά αναδεικνύεται ότι το βασικό ζήτημα, η γλώσσα, πάντα αποτελεί καθοριστικό σημείο επιλογής σε τέτοιες ζητήματα που αφορούν τις σπουδές. Τελειώνοντας το άλλο επιχείρημα που υπάρχει είναι ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα αυξήσουν 1% του ΑΕΠ όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, δηλαδή να υποθέσουμε 2 περίπου δισεκατομμύρια ευρώ. Με δίδακτρα 10.000€ δεν μπορούμε να σκεφτούμε πως θα βρεθούν 200.000 φοιτητές Το κοντινότερο μέγεθος είναι τα ιδιωτικά κολέγια. Ο τζίρος των κολεγίων αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι 100 εκατομμύρια ετησίως . Χρειαζόμαστε λοιπόν για να καλυφθούν τα όσα λένε οι κυβερνώντες να υπάρξουν ιδιωτικά πανεπιστήμια που θα τζιράρουν 20 φορές περισσότερο και θα χρειαστούν γύρω στις 200.000 φοιτητές. Η Γαλλία αυτή τη στιγμή έχει 300.000 φοιτητές από το εξωτερικό και η συντριπτική πλειοψηφία τους πηγαίνει σε δημόσια πανεπιστήμια. Πέραν από αυτό αυτοί φέρνουν 5 δις ευρώ συνάλλαγμα στη Γαλλία. Με 17.000€ ανά άτομο μέσο κόστος σπουδών η Γαλλία ξοδεύει 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ ανά έτος για να τους φιλοξενεί και να τους σπουδάζει. Το κέρδος της είναι 1,3 δις ευρώ ασήμαντο κλάσμα μπροστά στο ΑΕΠ της χώρας. Οι υπολογισμοί των κρατούντων και το θαύμα που περιγράφουν απλά δεν βγαίνει.. Ζήτημα 12ο: ποιοι τελικά είναι ωφελούμενο από αυτή την ιστορία Σίγουρα μια δράκα σχολάρχες τόσο στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια αλλά κυρίως όσο αφορά και τα κολέγια που επιζητούν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα αυτά που έχουν κερδίσει με πρόσφατο νόμο να γίνουν και ακαδημαϊκά Οι τράπεζες που θα αρχίσουν με μεγάλη όρεξη να χορηγούν φοιτητικά δάνεια καθώς πια το κόστος σπουδών θα είναι τέτοιο που θα υποχρεώνει στη δανειοδότηση αρκετών οικογενειών. Οι μάνατζερ διάφορων fund γιατί tα μη κερδοσκοπικά ιδρύματα τέτοιου τύπου είναι ένας από τους καλύτερους υποδοχείς ξεπλύματος χρήματος Και τέλος οι οπαδοί της θρησκείας της αγοράς και αυτοί που δεν μπορούν να βλέπουνε τίποτα γύρω τους που να μην έχει μια τιμή και μια αξία Η χώρα όμως δεν το έχει ανάγκη. Καμία ισορροπία δεν θα υπάρξει μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού οι νόμοι της αγοράς και των χρηματοδοτήσεων θα αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα ανταγωνισμού και θα θεωρούν τη χρηματοδότηση των ιδιωτικών πρωθύστερη σημαντικότερη απόφαση της χρηματοδότησης των δημόσιων πανεπιστημίων γιατί δημιουργούν αθέμιτους ανταγωνισμούς. Αν όλα αυτά συνδυαστούν με το εθνικό απολυτήριο καταλαβαίνει κανείς ότι η εξέλιξη ίδρυσης των ιδιωτικών πανεπιστημίων θα δημιουργήσει μια ταξική ταφόπλακα στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων η πρόσβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη έως αδύνατη η κοινωνική κινητικότητα που υπήρχε θα σταματήσει και ένα σύνολο πραγμάτων έτσι όπως τα γνωρίζαμε σε μια χώρα στην οποία η δυνατότητα να σπουδάσεις στον ένα ή στον άλλο βαθμό ήταν πάντα υπαρκτή θα αρχίσει να καταρρέει. Με αυτό τον τρόπο οι περισσότεροι γνωστοί μας γονείς φίλοι συγγενείς που έχουν σπουδάσει δεν θα είχαν σπουδάσει, το 90% των καθηγητών των πανεπιστημίων που διδάσκουν αυτή τη στιγμή δεν θα είχαν σπουδάσει και η χώρα που ζούμε δεν θα ήταν έτσι όπως την έχουμε δει. Το άρθρο 16 του συντάγματος έχει συντελέσει στο να υπάρχει δημοκρατία στη χώρα και έρχεται η στιγμή να το υπερασπιστούμε του όχι για αυτό καθεαυτό σαν ένα κείμενο αλλά γιατί είναι κάτι δικό μας που μας αφορά όλους, γιατί είμαστε υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προστασίας των αδυνάτων, της ισότητας και της αλληλεγγύης.