1. Η παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4186/2013 (Α’ 193)αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η Α′ Τάξη Γενικού Λυκείου αποτελεί τάξη αποκλειστικά γενικής παιδείας, στην οποία εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων γενικής παιδείας τριάντα πέντε (35) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα ημερήσια λύκεια και είκοσι πέντε (25) συνολικά διδακτικών ωρών για τα εσπερινά λύκεια.».
2. Μετά την παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4186/2013, όπως αντικαθίσταται με την παρ. 1 του παρόντος, προστίθεται παρ. 2 ως εξής:
«2. Στη Β′ Τάξη Ημερησίου Γενικού Λυκείου εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων που περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας τριάντα (30) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως και δύο (2) Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού, Ανθρωπιστικών και Θετικών Σπουδών, πέντε (5) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για κάθε ομάδα.
Στη Β′ Τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων που περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας είκοσι (20) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως και δύο (2) Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού, Ανθρωπιστικών και Θετικών Σπουδών, πέντε (5) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για κάθε ομάδα.
Οι μαθητές, εκτός από τα μαθήματα γενικής παιδείας, παρακολουθούν υποχρεωτικά και τα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού που επιλέγουν.».
3. Η παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Στη Γ’ Τάξη Γενικού Λυκείου εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων που περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας και προσανατολισμού τριάντα δύο (32) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα ημερήσια λύκεια και είκοσι πέντε (25) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως για τα εσπερινά λύκεια. Τα μαθήματα προσανατολισμού χωρίζονται σε τρεις (3) Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού, ως εξής:
α) Ανθρωπιστικών Σπουδών.
β) Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας.
γ) Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής.
Οι μαθητές, εκτός από τα μαθήματα γενικής παιδείας, παρακολουθούν υποχρεωτικά και τα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού που επιλέγουν.».
4. Η περ. α’ της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«α) λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των μορίων που συγκεντρώνει ο υποψήφιος στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα του οικείου Επιστημονικού Πεδίου, σύμφωνα με το άρθρο 4Α. Για τον προσδιορισμό του συνόλου των μορίων κάθε υποψηφίου υπολογίζονται τα μαθήματα και οι συντελεστές βαρύτητας που προβλέπονται στην Ομάδα Προσανατολισμού όπου ανήκει ο υποψήφιος για το συγκεκριμένο Επιστημονικό Πεδίο. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, η οποία εκδίδεται το αργότερο μέχρι τη λήξη εκάστου σχολικού έτους και ισχύει για τις πανελλαδικές εξετάσεις του επόμενου σχολικού έτους, ορίζονται οι συντελεστές βαρύτητας σε δύο (2) μαθήματα ανά Σχολή ή Τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση.».
5. Η περ. β’ του άρθρου 4Α του ν. 4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«β) Η πρόσβαση σε συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο γίνεται ανάλογα με την ομάδα προσανατολισμού που έχει επιλέξει ο κάθε μαθητής ως εξής:
βα) Οι υποψήφιοι της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών έχουν πρόσβαση στις Σχολές και στα Τμήματα του πρώτου Επιστημονικού Πεδίου και τα μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, τα Αρχαία Ελληνικά, η Ιστορία και τα Λατινικά.
ββ) Οι υποψήφιοι της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας έχουν πρόσβαση στις Σχολές και στα Τμήματα του δεύτερου και του τρίτου Επιστημονικού Πεδίου ως εξής:
i) για την πρόσβαση στο δεύτερο Επιστημονικό πεδίο τα μαθήματα στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, η Φυσική, η Χημεία και τα Μαθηματικά και
ii) για την πρόσβαση στο τρίτο Επιστημονικό Πεδίο τα μαθήματα στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, η Φυσική, η Χημεία και η Βιολογία.
βγ) Οι υποψήφιοι της Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής έχουν πρόσβαση στις Σχολές και στα Τμήματα του τέταρτου Επιστημονικού Πεδίου και τα μαθήματα, στα οποία εξετάζονται υποχρεωτικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, τα Μαθηματικά, η Πληροφορική και η Οικονομία.»
Χριστός Ανέστη και καλό μήνα.Ως πρωτοετης φοιτήτρια στο τμήμα της ελληνικής Φιλολογίας του Δημικριτείου Πανεπιστημίου Θράκης θα ήθελα να εκφράσω την ευαρέσκεια μου στην αξιότημη υπουργό παιδείας για την επιθυμία της στην επαναφορά των Λατινικών ως πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος για το επιστημονικό πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών,ή της θεωριτικής κατεύθυνσης,όπως συνηθίζεται να αποκαλείται.Τα Λατινικά χαρακτηρίζονται ως <> γλώσσα αυτο που λησμονείται είναι οτι είναι η <> των ευρωπακών κοινωνιών.Είναι συγγενής με την αρχαία ελληνική στην μορφολογία και στην δομή.Ορολογίες σημαντικών επιστημιών είναι γραμμένες στα λατινικά.Μην ξεχνούμε ότι το νομικό δικαίο μας είναι και θα είναι η εξέλιξη του ρωμαϊκού δικαίου και ετσι η μη επαρκής γνώσης της <> γλώσσας θα είναι ικανή στην μη κατανόση του απο τους νομικούς.Μια μομφία προς τα λατινικά είναι αποστήθιση τους.Η κοινωνιολογία απαιτεί κάτι διαφορετικο?Δεν επιβαρύνει με ακόμη ένα μάθημα για αποστήθιση σε μια ήδη επιβερυμένη κατεύθυνση με τέτοιου είδος μαθήματα?Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει το γεγονός, ότι η κοινωνιολογία προβάλει τα μεταβαλλόμενα κοινωνικά φαινόμενα και τις αξίες που προστάζει το Δημοκρατικό Πολίτευμα μας.Αυτά όμως διδάσκονται ακόμη από το γυμνάσιο με το μάθημα της Κοινωνικής Πολιτικής και έτσι οι μαθητές τα έχουν κατανοήσει και δεν πρέπει να γίνει στην Γ’ λυκείου ειδικά κάτω από την πίεση των πανελλαδικών εξετάσεων.Οι έφηβοι θεωρούνται ήδη πολίτες με το δικαίωμα της ψήφου στις εκλογές.Άλλωστε όλα αυτά ήταν θησαύρισμα της Κλασσικής Παράδοσης της χώρας μας που σε αυτήν συγκαταλέγονται και τα λατινικά.Κατά την ταπεινή μου γνώμη μου<> του υπουργείου Παιδείας θα πρέπει να είναι πως να βρεί τρόπο οι μαθητές να γνωρίσουν και να κατανοήσουν την αξία των λατινικών και της ιστορίας του και πριν απο την Γ’ λυκείου!!
Μπράβο για την επαναφορά των λατινικών. Η κλασική παιδεία είναι φάρος για την εξέλιξη της κοινωνίας μας. Η κοινωνιολογία θα έπρεπε να είναι κατά επιλογή μάθημα, αφού το αντικείμενο μελέτης της καλύπτεται πλήρως από άλλα μαθήματα, όπως ιστορία, φιλοσοφία, πολιτική αγωγή, τεχνολογία…
Η επαναφορά των Λατινικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και η εξέτασή τους σε Πανελλαδικό επίπεδο είναι ένα βήμα με πρόσημο θετικό. Αυτό, σε καμία περίπτωση, δεν υποβαθμίζει το μάθημα της Κοινωνιολογίας.
Η Κοινωνιολογία μπορεί -και θα ήταν εξίσου θετικό- να επανέλθει στο Πρόγραμμα Σπουδών σε επίπεδο Γενικής Παιδείας, όπως συνέβαινε και παλαιότερα, και να διδάσκεται σε όλους τους μαθητές και όχι σε μία περιορισμένη μερίδα τους. Είναι ένα μάθημα που αφορά κάθε άνθρωπο, από την στιγμή που αποτελεί μέρος του κοινωνικού συστήματος.
Τα Λατινικά, ωστόσο, που απευθύνονται αποκλειστικά σε μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών, είναι αναγκαίο να επανέλθουν στα πλαίσια των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Πρόκειται για ένα μάθημα που, όπως κάθε ξένη γλώσσα, ανοίγει ένα παράθυρο σε ένα διαφορετικό πολιτισμικό πλαίσιο. Είναι η ευκαιρία για έναν ανοιχτό διάλογο ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς που ανθίζουν παράλληλα -αρχαίο ελληνικό και αρχαίο ρωμαϊκό- εκτός των στενών ορίων της περιορισμένης, καθαρά ιστορικής προσέγγισής τους που, καθόλου σπάνια, τίθεται στο περιθώριο και παραμένει αδίδακτη από τα μαθήματα Ιστορίας.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, παραπάνω από αναγκαία είναι η επανεξέταση του τρόπου διδασκαλίας, εξέτασης των Λατινικών καθώς και των Σχολικών Εγχειριδίων που τα συνοδεύουν. Μια στείρα απομνημόνευση μετάφρασης, ορισμένων συντακτικών και γραμματικών φαινομένων και καμία απολύτως πολιτισμική/πραγματολογική προσέγγιση του μαθήματος, όπως μέχρι τώρα αυτό διδασκόταν, κάνει κάθε προσπάθεια ουσιαστικής εκμάθησης των Λατινικών πρόσκαιρη, επιφανειακή και πλήρως ατελέσφορη.
Κλείνοντας, αξίζει να επισημανθεί, πως μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (Φιλολογία, Νομική, Κοινωνιολογία, Θεολογία, Φιλοσοφία, Ιστορία, Θεατρολογία κ.α.) αλλά και με Επιστήμες των Θετικών Σπουδών (Μαθηματικά, Φυσική, Αστρονομία, Γεωλογία κ.α.), είναι γραμμένο στη γλώσσα των Λατινικών και πολλά από αυτά τα κείμενα παραμένουν αμετάφραστα. Η εκμάθηση, λοιπόν, των Λατινικών, ανοίγει -εκτός των άλλων- ένα παράθυρο σε μια πληθώρα βιβλιογραφικών πηγών, σχετικών με κάθε σχεδόν Επιστήμη, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί από κάθε γνώστη της Λατινικής.
Τάσος Κ., Φοιτητής Κλασικής Φιλολογίας – ΕΚΠΑ
Τα Λατινικά πρέπει να επιστρέψουν στη μέση εκπαίδευση και οι κατοπινές γενιές να έρθουν σε επαφή με τη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Χρειάζεται επανασχεδιασμός του μαθήματος και ολική επαναφορά. Δεν νοείται η χώρα που γέννησε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό να τον εξοβελίζει από τη σύγχρονη παιδεία.
Συμφωνώ με την επαναφορά των Λατινικών ως εξεταζόμενο μάθημα στις Πανελλαδικές! Η κλασική παιδεία δε νοείται χωρίς τα λατινικά! Η κοινωνιολογία είναι μεν ένα μάθημα χρήσιμο, αλλά θα πρέπει να παραμείνει ως μάθημα Γενικής Παιδείας. Όλα τα παιδιά που δίνουν φέτος Κοινωνιολογία την έχουν μάθει παπαγαλία . Δε γίνεται να καταργείται ένα μάθημα όπως τα Λατινικά που προσφέρει γνώσεις για τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό και που βοηθά στην εκμάθηση πολλών γλωσσών!Επίσης με τα Λατινικά μαθαίνουν καλύτερα και τα αρχαία ελληνικά, καθώς τα δύο μαθήματα έχουν πολλά κοινά στη γραμματική και το συντακτικό.
Xαιρετίζω την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας για την επαναφορά της διδασκαλίας του μαθήματος των Λατινικών στις τάξεις Β’και Γ’του Γενικού Λυκείου, καθώς και για την επανένταξη του εν λόγω μαθήματος στα πανελληνίως εξεταζόμενα μαθήματα.
Η αξία της Λατινικής είναι δεδομένη και εμφανώς διαπιστωμένη σε ευρωπαϊκό και οικουμενικό επίπεδο, τόσο σε κλάδους εξειδικευμένους στην προαγωγή των Κλασικών σπουδών όσο και μέσω της διεπιστημονικής δραστηριότητας συναφών τομέων.
Ειδικότερα, και προς επίρρωσιν της απόφασης αυτής, προτείνεται η άμεση αναδιαμόρφωση του σχολικού εγχειριδίου εκμάθησης της Λατινικής, με ιδιαίτερη εστίαση:
α. στην ιστορική και πολιτισμική εξέλιξη του ρωμαϊκού κόσμου
β. στην αλληλεπίδραση του ρωμαϊκού πολιτισμού με τον ελληνικό (συνέχεια και αυτονομία)
γ. στην προσεκτική και αντιπροσωπευτική εκλογή κειμένων που δύνανται να εντάσσουν τους μαθητές στην κοινωνική-ιστορική πραγματικότητα της Ρώμης
δ. στη σχέση της Λατινικής με τις Ρομανικές γλώσσες ως απογόνους της
ε. στον ρόλο της Λατινικής και του ρωμαϊκού πολιτισμού στη διαμόρφωση και διατήρηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας
στ. στη διδασκαλία γραμματικών και συντακτικών φαινομένων μέσω παραδειγμάτων από έργα Λατίνων συγγραφέων
ζ. στην επιδίωξη της σύγκρισης με τον αρχαιοελληνικό και νεοελληνικό λόγο
Τα λατινικά δεν έπρεπε να είχαν καταργηθεί ποτέ. Αυτό που θα έπρεπε να γίνει είναι η αλλαγή του βιβλίου, της ύλης και του τρόπου εξέτασης. Εύχομαι με την επαναφορά τους να αλλάξουν και όλα αυτά.
Τόσο τα Λατινικά όσο και η κοινωνιολογία αποτελούν μαθήματα κατά την γνώμη μου αναγκαία στην προετοιμασία των υποψηφίων μαθητών για την είσοδο τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόλα αυτά δεν κατανοώ τον λόγο γιατί πρέπει ένα από τα δυο μάθημα να επικρατήσει. Στην θεωρητική κατεύθυνση υπάρχει πλήθος σχολών που έχουν κοινωνιολογικό ενδιαφέρον και φυσικά η κοινωνιολογία στην Γ λυκείου θα αποτελούσε μια καλή βάση για τους φοιτητές αυτών των σχολών. Δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε το γεγονός ότι οι σχολες φιλολογίας και τα συναφή τμήματα αποτελούν ίσως το μεγαλύτερο ποσοστό σχολών της θεωρητικής κατεύθυνσης. Τα Λατινικά σε αυτές τις σχολες είναι αναγκαία και κανεις καθηγητής πανεπιστημίου δεν θα κάτσει να διδάξει Λατινικά από το 0 πρωτοετείς φοιτητές που δεν έχουν καμία επαφή με αυτό το αντικείμενο. Μια λύση θα μπορούσε να βρεθεί αν δούμε τον χωρισμό που υπέστη η θετική κατεύθυνση πριν κάποια χρόνια. Όπως υπάρχει θετική με μαθηματικά και θετική με βιολογία έτσι θα μπορούσε να δημιουργηθεί θεωρητική με Λατινικά και θεωρητική με κοινωνιολογία.
Η επιστροφή των λατινικών ως εξεταζόμενο μάθημα στις πανελλαδικές είναι μια πολύ σημαντική απόφαση του υπουργείου.
Είναι άγονη, άστοχη και εντέλει θλιβερή η αντιπαράθεση των γνωστικών αντικειμένων – λατινικών και κοινωνιολογίας. Είναι προφανής η αξία και των δύο. Ωστόσο για τις ‘ανθρωπιστικές επιστήμες’ η πρόκριση ενός μαθήματος, όπως τα λατινικά, που αφορά τη γλωσσική εκπαίδευση γενικότερα, δεν θα έπρεπε να αμφισβητείται. Εν αρχή γαρ ήν (και εστί) ο Λόγος. Και ο λόγος των Ρωμαίων υπήρξε ο εισηγητής και ο μεσολαβητής πολλών μεγάλων θεωριών (μεταξύ αυτών και θεωριών των αρχαίων Ελλήνων). Η θεωρία βασίζεται στον λόγο και προϋποθέτει ωριμότητα πνευματική και συναισθηματική. Ενισχύει βεβαίως το πνεύμα, όταν όμως αυτό έχει συσταθεί και οργανωθεί. Σε αυτή την οργάνωση συμβάλλει πρωτίστως η μελέτη της γλώσσας και της λογικής. Σε κάθε περίπτωση ζητούμενο παραμένει η καλλιέργεια της κριτικής ικανότητας των μαθητών/τριών όπως και η επίτευξη του βασικού στόχου ενός σοβαρού εκπαιδευτικού συστήματος – να οδηγήσει τους νέους και τις νέες σε έναν καλύτερο κόσμο και σε έναν καλύτερο, ευτυχέστερο βίο (κι αυτός δεν είναι απαραιτήτως ο βίος μέσα σε πλούτο και ευμάρεια – κάθε άλλο). Ζητείται με άλλα λόγια άλλος τρόπος σκέψης, άλλη ιεράρχηση αξιών, άλλος τρόπος αξιολόγησης, άλλα εγχειρίδια, άλλη αντιμετώπιση του ανθρώπινου δυναμικού. Και να μην ξεχνάμε δίπλα στο ‘sapere aude!’ (‘τόλμα να γνωρίζεις/να αντιλαμβάνεσαι/να είσαι σοφός!’) του σπουδαίου Ορατίου ό,τι έγραψε ο επίσης μεγάλος ρωμαίος ποιητής Οβίδιος: ‘nil prodest, quod non laedere possit idem’ (σε ελεύθερη απόδοση :‘καθετί που ωφελεί μπορεί το ίδιο ακριβώς να βλάψει’).
Συγχαρητήρια για την κατάργηση της κοινωνιολογίας ως εξεταζόμενου μαθήματος και την επαναφορά των λατινικών. Ας συνδυαστεί και με αναμόρφωση της ύλης αυτού του μαθήματος, προκειμένου να είναι ακόμα πιο ουσιαστική η προσφορά του.
Επικεντρώνοντας στο Άρθρο 7 και συγκεκριμένα στις παραγράφους που αφορούν τις Ομάδες Προσανατολισμού “Θετικών Επιστημών” και “Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής” διαπιστώνεται η διατήρηση ενός προβλήματος τις αρνητικές συνέπειες του οποίου υφίστανται έως και σήμερα τα πανεπιστημιακά τμήματα με γνωστικό αντικείμενο συναφές προς την επιστήμη και τις τεχνολογίες Πληροφορικής. Συγκεκριμένα: τα τμήματα Μηχανικών Πληροφορικής και τα τμήματα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών τα οποία ανήκουν σε πολυτεχνικές σχολές εξακολουθούν να δέχονται νεοεισερχόμενους φοιτητές μόνο από την ομάδα προσανατολισμού “Θετικές Επιστήμες”, με αποτέλεσμα οι εν λόγω φοιτητές να μην έχουν εξεταστεί στο αντικείμενο του Προγραμματισμού και της Αλγοριθμικής. Αντίθετα, τα τμήματα με γνωστικό αντικείμενο συναφές προς αυτό του Μηχανικού Πληροφορικής τα οποία ανήκουν στις νεοϊδρυθείσες σχολές Μηχανικών καθώς και τα τμήματα Πληροφορικής, Επιστήμης Υπολογιστών, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, και Ψηφιακών συστημάτων εξακολουθούν να δέχονται νεοεισερχόμενους φοιτητές και από τις δύο ομάδες προσανατολισμού, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις γνώσεων υποδομής είτε στον Προγραμματισμό και στην Αλγοριθμική, είτε στη Φυσική, ανάλογα με την ομάδα προσανατολισμού από την οποία προέρχονται. Παράλληλα, ούτε τα Οικονομικά, στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού “Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής”, ούτε η Χημεία, στην οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι της ομάδας προσανατολισμού “Θετικών Επιστημών”, έχουν συνάφεια με την επιστήμη και τις τεχνολογίες Πληροφορικής.
Έχοντας προβεί στις παραπάνω διαπιστώσεις, τη στιγμή που δεν έχει καταστεί δυνατό έως και σήμερα να καθορίζουν τα ίδια πανεπιστημιακά τμήματα τα μαθήματα στα οποία θα έχουν εξεταστεί με επιτυχία στις Πανελλαδικές εξετάσεις οι νεοεισερχόμενοι φοιτητές τους, διατυπώνουμε την ακόλουθη πρόταση βελτίωσης του νομοσχεδίου: όλα τα πανεπιστημιακά τμήματα με γνωστικό αντικείμενο συναφές προς την Πληροφορική (τμήματα: Μηχανικών Πληροφορικής και Υπολογιστών, Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων, Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής, Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανικών Πληροφορικής, Υπολογιστών και Τηλεπικοινωνιών, Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων, Πληροφορικής, Επιστήμης Υπολογιστών, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Ψηφιακών Συστημάτων) να δέχονται εισακτέους μέσω των Πανελλαδικών εξετάσεων οι οποίοι θα έχουν εξεταστεί με επιτυχία στα εξής μαθήματα: (α) Μαθηματικά, (β) Φυσική, (γ) Πληροφορική, και (δ) Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία.
Νικόλαος Βασιλειάδης, Καθηγητής, Τμήμα Πληροφορικής, ΑΠΘ
Βασίλης Βίτσας, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ.
Ιγνάτιος Δεληγιάννης, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Δημήτριος Δέρβος, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Κιοσκερίδης Ιορδάνης, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Μαρμόρκος Ιωάννης, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Βασίλης Κώστογλου, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Γιώργος Μπάμνιος, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Στέφανος Ουγιάρογλου, ΕΔΙΠ, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Αντώνης Σιδηρόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Μιχαήλ Σπάσος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Δημοσθένης Σταμάτης, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Γρηγόριος Τσουμάκας, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Πληροφορικής, ΑΠΘ
Αργύριος Χατζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων, ΔιΠαΕ
Νικόλαος Ψαρράς, Λέκτορας, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Υπολογιστών, ΠΑ.Δ.Α
Σε μια εποχή κατά την οποία η ανάγκη για στροφή προς την ανθρωπιστική παιδεία κρίνεται επιτακτική, η κατάργηση των λατινικών ήταν απαράδεκτη. Η απόφαση του υπουργείου για επιστροφή των λατινικών δείχνει πως γίνονται κάποια βήματα για ενίσχυση της ανθρωπιστικών σπουδών. Αν ταυτόχρονα υπάρξει και αλλαγή του βιβλίου καθώς και του τρόπου εξέτασης, αυτό θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο.
To μάθημα των λατινικών πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Αρχικά, θεωρώ ότι ήδη από το γυμνάσιο πρέπει οι μαθητές να μαθαίνουν ρωμαϊκή ιστορία μιας και τώρα μαθαίνουν κυρίως αρχαία ελληνική βυζαντινή και νεότερη έχοντας πλήρη άγνοια για τη Ρώμη.Επιπρόσθετα, στην Τρίτη γυμνασίου θα μπορούσε να υπάρχει ανθολόγιο ρωμαίων συγγραφέων (λογοτεχνικών και μη) από μετάφραση ( επιλογές κειμένων από μεταμορφώσεις ή και Αινειάδα/Προπέρτιο Κάτουλο και ιστορικών). Τώρα όσον αφορά τη β και γ λυκείου καλό θα ήταν η συγγραφή να περιλάβει μεταφρασμένα κείμενα (λογοτεχνικά και μη) πρωτότυπα κείμενα με κάποια κλιμάκωση από το πιο εύκολο στο πιο δύσκολο(κυρίως Ρωμαίων ιστορικών), ερωτήσεις κατανόησης και όχι μόνο σύνταξη και γραμματική όπως συνέβαινε τώρα με τα απαρχαιωμένα εγχειρίδια από το 85. Επίσης απο τα μέσα της β λυκείου να ασχολούνται και με μετάφραση και κατανόηση αδίδακτων χωρίων. Στην τελική γραπτή εξέταση θα πρέπει να περιλαμβάνεται μεταφρασμένο λογοτεχνικό ή και πεζό κείμενο, ερωτήσεις κατανόησης πάνω στο μεταφρασμένο,μετάφραση αδίδακτου λατινικού χωρίου , ερώτηση περιεχομένου επ αυτού,γραμματική και σύνταξη (χωρις εμμονή σε διφορούμενα ζητήματα). Καιρός πια είναι όντας στον 21 αιώνα να μη βλέπουμε τα λατινικά ως ουραγούς της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και άρα υποδεέστερα, αλλά να καταλάβουμε τη σημασία τους για το σύγχρονο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και την προσφορά τους στις άλλες επιστήμες! Cogito, ergo sum(Rene Descartes)
Αξιότιμη κ. Κεραμέως διαβάζοντας από τη μια μεριά τα σχόλια (μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών) στο συγκεκριμένο άρθρο και ακούγοντας τις δικές σας εξαγγελίες από την άλλη πλευρά για την το πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα της κοινωνιολογίας θα σας έλεγα πως έχετε εγκλωβιστεί στο δικό σας αφήγημα. Αναφέρατε πως τα Λατινικά χρειάζονται στο μεγαλύτερο μέρος του πρώτου επιστημονικού πεδίου, κάτι το οποίο δεν επαληθεύεται από την επιστολή επιστημονικών φορέων και πανεπιστημιακών τμημάτων σχετικά με την αντικατάσταση της Κοινωνιολογίας ως εξεταζόμενου μαθήματος πανελλαδικών εξετάσεων.
https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/320403_epistoli-epistimonon-stin-ypoyrgo-paideias-gia-tin-koinoniologia
Σε μια ευνομούμενη πολιτεία δεν χωρούν μικροπολιτικές πρακτικές, όλα τα στοιχεία δείχνουν την σύνδεση της κοινωνιολογίας ως βασικό πανελλαδικό μάθημα στο πρώτο επιστημονικό πεδίο. Να επαναφέρετε τον τίτλο του πρώτου επιστημονικού πεδίου, ο εξοβελισμός του τίτλου Ανθρωπιστικών, Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών και η αντικατάσταση του με τον τίτλο μόνο Ανθρωπιστικών Σπουδών δεν σας τιμάει κ. Υπουργέ.
Τα ακόλουθα πανεπιστημιακά τμήματα Κοινωνιολογίας, Πολιτικής Επιστήμης, Δημόσιας Διοίκησης, Νομικής, Ψυχολογίας, Διεθνών Σχέσεων, Ιστορίας, Δημοσιογραφίας, Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Ανθρωπολογίας, Κοινωνικής Γεωγραφίας Κοινωνικής Πολιτικής, Κοινωνικής Διοίκησης, Εκπαιδευτικής Πολιτικής και τα Παιδαγωγικά Τμήματα Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν άμεση σχέση με το μάθημα της κοινωνιολογίας, έχουν το δικό τους επιστημονικό πεδίο ως Κοινωνικές Επιστήμες και συγκροτούν το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου επιστημονικού πεδίου όσο και αν προσπαθείτε να μειώσετε την σημασία τους.
Ακόμα και τώρα κ. Υπουργέ έχετε τον χρόνο με το μέρος σας να διορθώσετε τα κακώς κείμενα και να άρετε τις στρεβλώσεις και τις αδικίες που δημιουργεί το συγκεκριμένο άρθρο σε (γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς). Αφουγκραστείτε την πανεπιστημιακή και εκπαιδευτική κοινότητα και ελπίζουμε να πρυτανεύσει η σύνεση, η ψυχραιμία και η λογική.
Όχι στην απομάκρυνση της κοινωνιολογίας από πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα,
Χαιρετίζω και στηρίζω την πρόταση του Υ.ΠΑΙ.Θ. για επαναφορά του μαθήματος των Λατινικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως εξεταστέου της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών. Η Λατινική γλώσσα και λογοτεχνία αποτέλεσε τη γέφυρα για τη γνώση της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής για την Ευρώπη και μαζί με την ελληνική έθεσαν τα θεμέλια του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού σε κάθε έκφανσή του. Η μελέτη της λατινικής γλώσσας και λογοτεχνίας από τους μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όχι υποχρεωτικά περιορισμένη στη μάθηση γραμματικής, συντακτικού και λεξιλογίου, αλλά εμπλουτισμένη με δείγματα – ακόμη και σε μετάφραση – κειμένων της λατινικής λογοτεχνικής παραγωγής θα καταστεί ωφέλιμη για την διαμόρφωση ατόμων με σαφή κατανόηση του σύγχρονου πολιτισμού.
η προταση επαναφορας των λατινικων ως μαθημα εξεταζομενο πρεπει να υλοποιηθει το μαθημα των λατινικων θεωρειται απολυτως απαραιτητο στο πλαισιο των ανθρωπιστικων σπουδων αφου αποτελει αναποσπαστο κομματι του κλαδου
Αδύνατον να λείπει ο ένας εκ τους πυλώνες της κλασσικής παιδείας από τα εξεταζόμενα μαθήματα. Στη χειρότερη περίπτωση, μπορεί να υπάρχει επιλογή ανάμεσα στα δύο μαθήματα αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό.
Η επαναφορά των Λατινικών ως εξεταζόμενο μάθημα φέρνει και πάλι στο προσκήνιο τις λησμονημένες απ’τον τεχνοκρατικό πολιτισμό ανθρωπιστικές σπουδές.Ως εκ τούτου, συμβάλλει στην διάπλαση της πρωσοπικότητας του μαθητή καθώς και στην ευρύτερη καλλιέργειά του ως ανθρώπου. Οι κλασικές σπουδές, μέρος των οποίων είναι και η λατινική γλώσσα και γραμματεία, έχουν στηρίξει και αποτελέσει θεμελειώδη λίθο του ευρωπαϊκού πολιτισμού.Έχει δε διαμορφώσει τη γλώσσα πολλών ανθρώπων παγκοσμίως και συμβάλλει στην αφομοίωση και πληρέστερη κατανόησή της όταν δε μιλάμε για έναν παγκόσμιο πολιτισμό.
Μπράβο στην κυρία Κεραμέως για την πρότασή της να ενισχυθεί η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών στη Μέση Εκπαίδευση. Προς Κοινωνιολόγους και άλλους διαφωνούντες: Δείτε τί υποστηρίζει επί του θέματος ο Αντόνιο Γκράμσι: «Δεν διδασκόμαστε τη λατινική και την αρχαία ελληνική για να τις μιλήσουμε ούτε για να κάνουμε τους υπαλλήλους ξενοδοχείου, τους μεταφραστές ή οτιδήποτε άλλο. Τις διδασκόμαστε για να γνωρίσουμε τον πολιτισμό δύο λαών, η ζωή των οποίων τίθεται ως βάση του παγκόσμιου πολιτισμού. Η λατινική γλώσσα, όπως και η αρχαία ελληνική, διδάσκεται σύμφωνα με τη γραμματική, κάπως μηχανιστικά. Αλλά είναι ιδιαίτερα υπερβολική η κατηγορία περί μηχανιστικού και περί κενότητας. Έχουμε να κάνουμε με νέα παιδιά, τα οποία πρέπει να αποκτήσουν συγκεκριμένες συνήθειες: την επιμέλεια, την ακρίβεια, τη φυσική μετριοπάθεια και την ψυχική συγκέντρωση σε συγκεκριμένα αντικείμενα. Ένας μελετητής τριάντα – σαράντα ετών θα ήταν ικανός να κάθεται στο γραφείο δεκαέξι συνεχόμενες ώρες, εάν δεν είχε από παιδί αποκτήσει «καταναγκαστικά», με «μηχανικό εξαναγκασμό» τις ανάλογες ψυχοφυσικές συνήθειες;»
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Φ.Σ κοινωνιολογίας «Νίκος Πουλαντζάς», ενημερώνει για την απόφαση που έλαβε κατά την έκτακτη συνεδρίαση του στις 23 Απριλίου 2020 μέσω τηλεδιάσκεψης, όσον αφορά την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων να αντικαταστήσει το μάθημα της Κοινωνιολογίας από τα Λατινικά στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Κατανοούμε την αγωνία όλων αλλά και την σοβαρότητα της κατάστασης, καθώς η επιστήμη της κοινωνιολογίας, αλλά και των κοινωνικών επιστημών με μια τέτοια απόφαση υποβαθμίζεται. Η συγκεκριμένη απόφαση έχει αποσταλεί και στα υπόλοιπα τμήματα κοινωνιολογίας αλλά και στην πρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και στην Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Γιατί η Κοινωνιολογία είναι απαραίτητο μάθημα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Σύμφωνα με το άρθρο 55 του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, μάς έγινε γνωστό ότι οι υποψήφιοι για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών θα εξετάζονται και πάλι στο μάθημα των Λατινικών αντί́ για το μάθημα της Κοινωνιολογίας από́ το σχολικό́ έτος 2021-2022 και έπειτα.
Ο Σύλλογος Φοιτητών Κοινωνιολογίας «Νίκος Πουλαντζάς», αναγνωρίζοντας τις χρόνιες δυσλειτουργικές και προβληματικές πολιτικές πρακτικές που αφορούν στον καθορισμό των προϋποθέσεων για την εισαγωγή των μαθητών και μαθητριών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, εκφράζει τη διαφωνία του ως προς το συγκεκριμένο άρθρο. Οι συχνές αυτές αλλαγές στον τρόπο καθορισμού των προϋποθέσεων δεν αποτέλεσαν και δεν αποτελούν αρωγό στην προάσπιση της αποστολής της εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Οι σημερινές αντίξοες υγειονομικές και οικονομικές συνθήκες λόγω της νόσου COVID-19, και κατ’ επέκταση κοινωνικές, δεν απαιτούν την υιοθέτηση επίπλαστων διλλημάτων ειδικά όσον αφορά σε ένα νευραλγικό τομέα, όπως είναι η εκπαίδευση. Αντίθετα, πρέπει να μας βρουν συσπειρωμένους, αφυπνίζοντας τα ιδανικά που προασπίζεται η Εκπαίδευση, προκειμένου να προστατευτούν τα συμφέροντα του συνόλου της εκπαιδευτικής και μαθησιακής κοινότητας.
Στο πλαίσιο αυτό του δημιουργικού συγκρουσιακού επιστημονικού διαλόγου, δηλώνοντας την αντιπαράθεσή μας και λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα μας έχει συμβάλλει στη δόμηση του κοινού ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού χώρου, απαρτιζόμενου από διεθνικές «περιοχές» έρευνας και καινοτομίας, εκπαίδευσης και κατάρτισης, τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης στις οποίες εντάσσεται το γνωστικό αντικείμενο της Κοινωνιολογίας,
επιθυμούμε να θέσουμε υπόψη του Υπουργείου Παιδείας τις ακόλουθες προτάσεις μας:
Εισαγωγή περαιτέρω μαθημάτων για την Επιστήμη της Κοινωνιολογίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Το μάθημα της Κοινωνιολογίας μέχρι τώρα, είτε ως εξεταζόμενο είτε όχι στις Πανελλαδικές εξετάσεις, είναι το μοναδικό μάθημα στη γνωστική περιοχή που διδάσκεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και συγκεκριμένα μόνο στην Γ’ Λυκείου.
Ωστόσο, η κοινωνιολογία είναι μοναδική επιστήμη, καθώς είναι η μόνη από τις ανθρωπιστικές επιστήμες, η οποία δεν εστιάζει τη μελέτη της στο άτομο, αλλά στο κοινωνικό σύνολο και επικεντρώνεται στις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου και τις κοινωνικές σχέσεις των ομάδων.
Η επιστήμη αυτή συνοπτικά δύναται να:
Διαφωτίζει τις κοινωνικές παραμέτρους ζητημάτων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων (λόγου χάρη, οικογένεια, εκπαίδευση, οικονομία, εγκληματικότητα).
Βοηθάει στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης για τη συσχέτιση του ατόμου και της κοινωνίας.
Ερμηνεύει τη λειτουργία λανθανόντων κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικών μηχανισμών.
Τα πορίσματα των ερευνών της χρησιμοποιούνται εκτενώς από τις υπόλοιπες επιστήμες (λόγου χάρη η νομική επιστήμη χρησιμοποιεί τα πορίσματα για την αντιμετώπιση των εγκληματιών).
Τα αποτελέσματα των ερευνών της δύνανται να έχουν πρακτικές εφαρμογές για την ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου αρκεί να επιδεχθούν κατάλληλης αξιοποίησης από την εκάστοτε πολιτική εξουσία.
Προτείνει μέτρα που αφορούν στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των κοινωνικών δρώντων.
Υποστηρίζοντας ότι η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση δεν δύναται να λειτουργεί μόνο ως προπαρασκευαστικό βήμα για τις πανελλαδικές εξετάσεις, προτείνουμε την εισαγωγή περαιτέρω μαθημάτων Κοινωνιολογίας και στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Η εισαγωγή αυτή θα συμβάλλει στα ακόλουθα:
Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα είναι σε θέση να εξειδικεύουν τις γνώσεις τους σε σχέση με την ερμηνεία των κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικών φαινομένων, ανταποκρινόμενοι-ες στις επιταγές της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης πραγματικότητας.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα είναι σε θέση να κατανοούν ευρύτερα και να συνδέουν τις γνώσεις που λαμβάνουν σε σχέση με μαθήματα όπως π.χ. η ιστορία, η πολιτική οικονομία, τα θρησκευτικά, αποκτώντας τις ικανότητες της ανάλυσης, της σύνθεσης και της αξιολόγησης
Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα είναι σε θέση να κατανοούν και να τοποθετούν τον εαυτό τους εντός του κοινωνικού συνόλου και αναπτύσσουν μεταγνωστικές δεξιότητες, όπως του κριτικού αναστοχασμού, εντοπισμού και αναγνώρισης λαθών, διαχείρισης καταστάσεων προβληματισμού και επίλυσης πραγματικών προβλημάτων
Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα κοινωνικά ζητήματα και προβλήματα αναπτύσσοντας συναισθηματικές δεξιότητες , όπως την απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών και την ικανότητα αυτοδιαχείρισης και εμπλοκής στην μαθησιακή διαδικασία.
Το ανθρώπινο διδακτικό προσωπικό στο γνωστικό αντικείμενο της Κοινωνιολογία που έχει ήδη προσληφθεί θα συνεχίσει να αξιοποιείται παραγωγικά στο χώρο της εκπαίδευσης.
Ο εκπαιδευτικός ρόλος της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης θα ενισχυθεί
2.Επιλογή μαθήματος εξέτασης στις Πανελλαδικές (Είτε Κοινωνιολογία είτε Λατινικά)
Η σύγκριση της χρησιμότητας των δύο μαθημάτων συνιστά μια «παγίδα» στην οποία επιβάλλεται να μη διολισθήσει ο διάλογος για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Καθένα από τα δύο γνωστικά αντικείμενα συμβάλλει στην καλλιέργεια διαφορετικών γνώσεων και στην ανάπτυξη διαφορετικών δεξιοτήτων για τον κάθε μαθητή και την κάθε μαθήτρια, σε συνάρτηση με τον ιδιαίτερο επιστημονικό τομέα που επιθυμεί να ακολουθήσει.
Χρειάζεται ωστόσο να σημειωθεί ότι:
Η Επιστήμη της Κοινωνιολογίας συνιστά υπόβαθρο για πολλά γνωστικά αντικείμενα : Οικονομικά, διεθνείς σχέσεις, πολιτικές επιστήμες και δύναται να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο μάθημα για όλες τις ομάδες προσανατολισμού
Το μάθημα της Κοινωνιολογίας συμβάλλει στην ανάπτυξη των επιχειρημάτων των μαθητών και μαθητριών, καθώς και στη βελτίωση της παραγωγής του γραπτού λόγου. Ως εκ τούτου συμβάλλει στην καλύτερη προετοιμασία των μαθητών και των μαθητριών και στο μάθημα της έκθεσης.
Στη βάση αυτή προτείνουμε ο κάθε μαθητής και η κάθε μαθήτρια να επιλέγει σε ποιο από τα δύο μαθήματα, είτε Κοινωνιολογία είτε Λατινικά, επιθυμεί να εξεταστεί.
3.Διάκριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων Κοινωνιολογίας από αποφοίτους άλλων Τμημάτων Ανθρωπιστικών Σπουδών
Τόσο διεθνώς όσο πλέον και στη χώρα μας η Επιστήμη της Κοινωνιολογίας προσφέρει ποικίλες επαγγελματικές προοπτικές και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, σε θέσεις εργασίας που απαιτούν υψηλή ειδίκευση, θεωρητική παιδεία και ερευνητική κατάρτιση με χρήση νέων τεχνολογιών και μεθόδων. Οι επαγγελματίες στον τομέα της Κοινωνιολογίας συνιστούν απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό της σύγχρονης ευρωπαϊκής αγοράς, καθώς η κοινωνιολογική έρευνα είναι ουσιαστικά χρήσιμη και βρίσκει πρακτική εφαρμογή στην κατανόηση των σύγχρονων κοινωνικών φαινομένων και κοινωνικών κρίσεων, όπως για παράδειγμα αυτή που προκύπτει εξαιτίας της νόσου COVID-19 ή από την προσφυγική κρίση. Είναι ενδεικτικό ότι το Εργαστήριο Κοινωνικής Πολιτισμικής και Ψηφιακής Τεκμηρίωσης του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παν. Αιγαίου διεξάγει την πρώτη σημαντική έρευνα για την νέα κοινωνική κατάσταση και τον κοινωνικό εαυτό των Ελλήνων σε συνθήκες περιορισμού και αυτοπεριορισμού της πανδημίας #covid19.
Ωστόσο είναι απαραίτητο, προκειμένου οι απόφοιτοι των Τμημάτων Κοινωνιολογίας στη χώρα μας να είναι απόλυτα ανταγωνιστικοί στο πλαίσιο των ευκαιριών που προσφέρονται από την ελληνική αγορά εργασίας και για την αποφυγή του brain drain, να προστατεύονται τα επαγγελματικά τους δικαιώματα, ρητά και διακριτά σε σχέση με τα επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων άλλων Τμημάτων Ανθρωπιστικών Επιστημών.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε ότι η διεκδίκηση θέσεων διορισμού στον κλάδο ΠΕ78 (Κοινωνικών Επιστημών) είναι ιδιαίτερα σημαντικό να λαμβάνει χώρα μόνο από αποφοίτους των Τμημάτων Κοινωνιολογίας (όπως αυτά ορίζονται στο Προεδρικό Διάταγμα 159/23.09.2009 για την κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιώματα των αποφοίτων), οι οποίοι από τα προγράμματά σπουδών τους έχουν λάβει τα απαραίτητα ακαδημαϊκά εφόδια ώστε να διδάξουν με επάρκεια τα σχετικά μαθήματα. Η διαδικασία αυτή θα διασφαλίσει επιπλέον τη ενίσχυση του παιδαγωγικού ρόλου της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αξιοποιώντας στο μάθημα της κοινωνιολογίας εκπαιδευτικούς με εξειδικευμένη επιστημονική κατάρτιση.
Συνοψίζοντας, οι παραπάνω προτάσεις έχουν ως στόχο την ενίσχυση της παροχής ολοκληρωμένων γνώσεων στην Επιστήμη της Κοινωνιολογίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Η μελέτη και η ερμηνεία των κοινωνικών φαινομένων όπως αυτά εξελίσσονται σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο θα αναπτύξει περαιτέρω τις γνώσεις και τις δεξιότητες των μαθητών και μαθητριών και θα επιφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην ελληνική κοινωνία.
Με εκτίμηση,
Μαρία-Χριστίνα Παπαναστασίου
Πρόεδρος Φ.Σ Κοινωνιολογίας «Νίκος Πουλαντζάς»
Θέλω να ευχαριστήσω την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας για την πρότασή της να ενισχυθεί η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών στο πρόγραμμα σπουδών της Μέσης Εκπαίδευσης. Όπως έχει επισημάνει ο Αντόνιο Γκράμσι: «Δεν διδασκόμαστε τη λατινική και την αρχαία ελληνική για να τις μιλήσουμε ούτε για να κάνουμε τους υπαλλήλους ξενοδοχείου, τους μεταφραστές ή οτιδήποτε άλλο. Τις διδασκόμαστε για να γνωρίσουμε τον πολιτισμό δύο λαών, η ζωή των οποίων τίθεται ως βάση του παγκόσμιου πολιτισμού. Η λατινική γλώσσα, όπως και η αρχαία ελληνική, διδάσκεται σύμφωνα με τη γραμματική, κάπως μηχανιστικά. Αλλά είναι ιδιαίτερα υπερβολική η κατηγορία περί μηχανιστικού και περί κενότητας. Έχουμε να κάνουμε με νέα παιδιά, τα οποία πρέπει να αποκτήσουν συγκεκριμένες συνήθειες: την επιμέλεια, την ακρίβεια, τη φυσική μετριοπάθεια και την ψυχική συγκέντρωση σε συγκεκριμένα αντικείμενα. Ένας μελετητής τριάντα – σαράντα ετών θα ήταν ικανός να κάθεται στο γραφείο δεκαέξι συνεχόμενες ώρες, εάν δεν είχε από παιδί αποκτήσει «καταναγκαστικά», με «μηχανικό εξαναγκασμό» τις ανάλογες ψυχοφυσικές συνήθειες;».
Αξιότιμη κα. Υπουργέ,
η διάταξη να υπάρχουν μαθήματα διαφορετικής βαρύτητας τα οποία θα ορίζουν τα τμήματα των ΑΕΙ είναι ότι πιο σωστό περιέχει το παρόν νομοσχέδιο. Σας παρακαλώ να το διατηρήσετε! Θα πρέπει επιτέλους να εμπλακούν τα τμήματα ΑΕΙ στην επιλογή των υποψηφίων φοιτητών τους ορίζοντας τις βαρύτητες των μαθημάτων που τα ίδια θεωρούν πιο σημαντικά. Η προ-προηγούμενη διάταξη, που ίσχυε παλαιότερα και καταργήθηκε από τη κυβέρνηση Συριζα, είχε στρεβλώσεις καθώς το Υπουργείο όριζε τις βαρύτητες δίχως να ζητάει την άποψη των τμημάτων ΑΕΙ.
Τα Λατινικά αποτελούν πολύτιμο εφόδιο για τους σπουδαστές των Ανθρωπιστικών Επιστημών και χρειάζεται να εξετάζονται πανελλαδικά. Πρόκειται για τη γλώσσα μέσω της οποίας ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός έγινε «κλασικός» και εξαπλώθηκε στη Δύση. Αν η χώρα μας θέλει να συνεχίζει να πρεσβεύει την κλασική της παράδοση, δεν μπορεί να στερεί τη λατινομάθεια από τους μαθητές της. Μάλιστα, η αξία των Λατινικών δεν υπαγορεύεται μόνο από τους δεσμούς μας με το παρελθόν αλλά και από τις σχέσεις μας με το παρόν. Τα Λατινικά σήμερα χρησιμοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο ως κώδικας επικοινωνίας ή/και ερευνητικό εργαλείο, από τις κλασικές σπουδές, τη θρησκειολογία και την ιστορική έρευνα μέχρι την τεχνική ορολογία της ιατρικής και της νομικής.
Όπως έχει επισημανθεί και σε προηγούμενα σχόλια, η αντιπαράθεση Λατινικών και Κοινωνιολογίας είναι (τουλάχιστον) ανυπόστατη. Τα δύο αντικείμενα προσφέρουν διαφορετικού είδους γνώσεις. Συνεπώς, το να αντιμετωπίζονται ως εναλλάξιμα μαθήματα είναι κάτι που προσβάλλει και τους δύο επιστημονικούς κλάδους.
Η επανααφορά των Λατινικών με βρίσκει απολύτως σύμφωνο.
Τα Αρχαία Ελληνικά της Γ ΓΕΛ να συνεχίσουν να διδάσκονται για επτά ώρες. Επιτυγχάνεται πιο εύκολα όχι μόνο η κάλυψη άλλα και η εμπέδωση της ύλης.
Η Κοινωνιολογία ας διδαχθεί στη Γενική Παιδεία. Η αποστήθισή της μόνο κακό έχει κάνει στους μαθητές.
Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ,ως λαμπρή νομικός διεθνούς κύρους,είμαι βέβαιος πως γνωρίζετε καλύτερα απο όλους μας τη διασύνδεση Δικαίου και Κοινωνιολογίας. Σας παρακαλώ, μέσα απο την καρδιά μου, αναθεωρήστε την πρόθεσή σας για την αντικατάσταση του μαθήματος της κοινωνιολογίας ως πανελλαδικά εξεταζόμενου μαθήματος. Σε όλες τις νομικές σχολές όλου του κόσμου υπάρχουν τομείς Κοινωνιολογίας του Δικαίου όπου παράγεται πλούσιο επιστημονικό έργο. Σας ευχαριστώ θερμά για την αποδοχή του σχολίου. Με εκτίμηση, Ιωάννης Δίγκας, Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Δικαίου-Εκπαιδευτικός, συγγραφέας του βιβλίου «Ο Νομικός Ρεαλισμός στο έργο του Roscoe Pound».
Η επαναφορά του μαθήματος των Λατινικών ως Πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα όχι μόνο είναι σωστή, αλλά θα έπρεπε η διδασκαλία τους να γίνεται και στη Β’ Λυκείου, όπως και στο πρόσφατο παρελθόν. Τα Λατινικά, με τη λιτότητα των εκφραστικών μέσων και τη λογική ανάλυση των κειμένων, καταπολεμούν τη φλυαρία άλλων θεωρητικών μαθημάτων, το όπως της Κοινωνιολογίας, ενδυναμώνουν τη μνήμη και οξύνουν την κριτική ικανότητα των μαθητών. Το πιο σημαντικό όμως που πετυχαίνεται με τη διδασκαλία των λατινικών είναι η σύνδεσή του ελληνικού με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, καθώς στάθηκαν η γέφυρα για τη μετάδοση της ελληνικής σκέψης και της ελληνικής λογοτεχνίας σε όλο τον δυτικό κόσμο! Τα Λατινικά μαζί με τα Αρχαία αποτελούν τους πυλώνες της ανθρωπιστικής παιδείας στο πρόγραμμα της Μέσης Εκπαίδευσηςκαι είναι απαραίτητα και στις σπουδές πολλών άλλων σχολών πέραν της Φιλολογίας, όπως στη Νομική, την Ιατρική, τη Γεωπονία κτλ.Επομένως, για τους παραπάνω (και πολλούς άλλους λόγους που δεν μπορούν να αναλυθούν σε ένα σύντομο σχόλιο) είναι επιβεβλημένη η επαναφορά τους.
Να παραμείνει το επτάωρο διδασκαλίας για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών στη Γ ΓΕΛ. Οι ώρες αυτές θα επιτρέψουν ανετότερη κάλυψη της ύλης και εμπέδωση διότι η ύλη των Αρχαίων Ελληνικών είναι τεράστια.
Συμφωνώ ακράδαντα με την επαναφορά των Λατινικών.
Η Κοινωνιολογία μπορεί να γίνει μάθημα Γενικής Παιδείας. Ωστόσο, το αντικείμενο αυτό με την πολύωρη εβδομαδιαία παρουσία του σε όλες τις βαθμίδες της Β/θμιας εκπαίδευσης(Πολιτική Παιδεία) έχει κουράσει τους μαθητές και προκαλεί αποστροφή παρόλο που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Συντάσσομαι με όσους υποστηρίζουν την επαναφορά των Λατινικών και συμφωνώ με όλα τα επιχειρήματα που έχουν καταθέσει. Η Κοινωνιολογία όσο και να ενδιαφέρει δεν παύει να είναι στείρα αποστήθιση και τίποτε άλλο. Μιλάμε με τους μαθητές μας και δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην πιέζεται με αυτό το αντικείμενο.
Θετική η επαναφορά των Λατινικών, κομβικής σημασίας αντικείμενο για τις ανθρωπιστικές σπουδές και τη μελέτη των κλασικών γραμμάτων. Ας εγκαταλείψουμε την παπαγαλία, όπου, κατά τα ψέματα, έχουν περιπέσει με μεγάλη δυσφορία οι μαθητές μας με το μάθημα της Κοινωνιολογίας. Αφού την θεωρείτε τόσο σημαντική
ας διδάσκεται σε όλους τους μαθητές της Γ ΓΕΛ ως μάθημα Γενικής Παιδείας.
Η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι μαζί με τη λατινική -και όχι χώρια από αυτήν- οι γλωσσικοί πυλώνες αυτού που ονομάζουμε ‘δυτικό πολιτισμό’. Οι Ευρωπαίοι έμαθαν τους Έλληνες περισσότερο δια μέσου των Λατίνων συγγραφέων και λογοτεχνών, καθώς η λατινική ήταν για μεγάλο διάστημα η λόγια γλώσσα της Δυτικής Ευρώπης, πριν εκτοπιστεί από τις εθνικές γλώσσες του εκάστοτε κράτους.
Η κατάργηση των λατινικών συνιστά μια οπισθοδρομική κίνηση που θα οδηγήσει μακροπρόθεσμα στην απομόνωση της Ελλάδας από τη διεθνή κοινότητα, θα εντείνει τα στερεότυπα εις βάρων των Ρωμαίων (π.χ. ότι ήταν απλώς μιμητές των αρχαίων Ελλήνων) και το ήδη υπαρκτό έλλειμμα γνώσεων για τον Ρωμαϊκό πολιτισμό, ενώ παράλληλα θα διογκώσει το αίσθημα μιας απατηλής εθνικής υπερηφάνειας, βασισμένης στην υποτιθέμενη υπεροχή του ελληνικού πολιτισμού έναντι των υπολοίπων.
Διαμαρτυρία του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
Το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας, σχετικά με τα εξεταζόμενα μαθήματα στις εισαγωγικές εξετάσεις. Θεωρεί εσφαλμένη την αφαίρεση της Κοινωνιολογίας από τις εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επισημαίνει, επί του ζητήματος τα ακόλουθα:
1) Η Κοινωνιολογία είναι επιστήμη της νεωτερικότητας. Δημιουργείται παράλληλα με τη διαμόρφωση των θεσμών, οι οποίοι προέκυψαν τόσο από τις αστικές επαναστάσεις όσο και τη βιομηχανική επανάσταση. Είναι εφαρμοσμένη επιστήμη σε όλες τις εκδοχές της και διαθέτει τεράστιο γνωστικό-θεωρητικό βάθος. Καθώς δημιουργείται σε ένα περιβάλλον πρωτοφανούς, για την ιστορία της ανθρωπότητας, πλουραλισμού, ενσωματώνει στη θεώρησή της τις διαφορές μεταξύ των κοινωνικών υποκειμένων, τους προβληματισμούς και τις εναλλακτικές κοινωνικές στρατηγικές τους. Διαθέτει, λοιπόν, την ίδια δυναμική των εντάσεων και των αντιπαραθέσεων για την οποία είναι περίφημη η δημοκρατία. Όμως, με δύο αντιλήψεις δεν συμβιβάζεται η Κοινωνιολογία: του φασισμού και του ρατσισμού (οποιασδήποτε μορφής και έκφρασης). Γι’ αυτόν τον λόγο καταργήθηκε από τα φασιστικά καθεστώτα και τις δικτατορίες, ενώ ταυτόχρονα διώχθηκαν οι λειτουργοί της.
2) Η διδασκαλία της είναι χρήσιμη για κάθε άνθρωπο προκειμένου να καταλάβει τον κόσμο του, να αποδεσμευτεί από φανατισμούς, αλλά και από τη δεσποτεία εμμονών που βασίζονται σε ακαθόριστες πίστεις. Επιπρόσθετα, η χρησιμότητά της στις εξετάσεις αναδεικνύεται, από το γεγονός πως χιλιάδες φοιτητές εισάγονται, κάθε χρόνο, σε σχολές και τμήματα Κοινωνικών Επιστημών. Τα ακαδημαϊκά τμήματα, στα οποία διδάσκεται η Κοινωνιολογία, είναι περί τα 180.
3) Η Κοινωνιολογία στη σύγχρονη εποχή κάνει πολύ αισθητή τη συνεισφορά της στην οργάνωση της εργασίας και τη συγκροτημένη αντίληψη των κοινωνικών υποθέσεων. Η συμβολή της αναγνωρίζεται παγκοίνως, το γνωστικό γόητρο των λειτουργών της είναι υψηλό, με αποτέλεσμα να αμείβονται οι κοινωνιολόγοι, σε ορισμένες χώρες τουλάχιστον, με υψηλές αποδοχές Διαπιστώνουμε ότι η αφαίρεση της Κοινωνιολογίας από τα εξεταζόμενα μαθήματα συνιστά υποβάθμιση της επιστήμης και των λειτουργών της στην Ελλάδα, αντίθετα από τις διεθνείς τάσεις. Δεν αντιλαμβανόμαστε τους λόγους για τους οποίους δεν αξιοποιείται η Κοινωνιολογία και λαμβάνονται αποφάσεις, οι οποίες παρεκκλίνουν από τα πρότυπα της διαχείρισης ανάλογων θεμάτων στις σύγχρονες και δημοκρατικές πολιτείες.
4) Δεν υπάρχει οποιοδήποτε θέμα αντιπαράθεσης μεταξύ Λατινικών και Κοινωνιολογίας. Η τροφοδότηση της αντιδικίας μεταξύ των λειτουργών αμφότερων των αντικειμένων είναι προβληματική και αδικαιολόγητη.
5) Οι τοποθετήσεις εναντίον της διδασκαλίας της Κοινωνιολογίας, αλλά και περί της μη συμπερίληψής της στις εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, βασίζονται σε ασθενή ή αβάσιμα επιχειρήματα.
Καλούμε το υπουργείο Παιδείας να αναπροσδιορίσει τη στάση του. Αξιώνουμε, να ανακαλέσει την απόφασή του και να παραμείνει η Κοινωνιολογία στα εξεταζόμενα μαθήματα κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτή η αξίωση εκφράζει τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και την αναπότρεπτη αναγκαιότητα για τη συστηματική μελέτη της. Η άρνησή της ή η παράκαμψή της θα είναι έωλη.
Τμήμα Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Αθήνα
https://sociology.panteion.gr/
Ανοικτή Επιστολή Επιστημονικών Φορέων στην Ν. Κεραμέως για την Κοινωνιολογία
Αξιότιμη κ. Υπουργέ,
Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, μεταξύ άλλων προβλέπει και την αντικατάσταση της Κοινωνιολογίας με τα Λατινικά ως εξεταζόμενο μάθημα των Πανελλαδικών εξετάσεων. Επί της συγκεκριμένης αυτής εξέλιξης, το ΔΣ της Ελληνικής Κοινωνιολογικής Εταιρείας, καθώς και όσοι εκπρόσωποι Πανεπιστημιακών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων υπογράφουν το παρόν κείμενο διατυπώνουν τους ακόλουθους προβληματισμούς και σκέψεις:
Αντιλαμβανόμαστε ότι τα Λατινικά είναι χρήσιμα σε ορισμένα επιστημονικά αντικείμενα και διαθέτουν μακρά παράδοση στην ανώτατη εκπαίδευση, στα οποία σπουδάζουν οι φοιτητές και φοιτήτριες. Εκτιμούμε όμως ότι σε σειρά επιστημονικών αντικειμένων, που θεραπεύουν οι φορείς όσων υπογράφουν το παρόν δεν ισχύει το ίδιο. Αντιθέτως, η κοινωνιολογική γνώση είναι εξαιρετικά απαραίτητη για τις σπουδές στα αντικείμενα αυτά, όπως άλλωστε μαρτυρούν και τα προγράμματα σπουδών των αντίστοιχων πανεπιστημιακών τμημάτων. Τέτοια είναι λ.χ. όλα τα τμήματα κοινωνικών επιστημών όπως Κοινωνιολογίας, Πολιτικής Επιστήμης, Δημόσιας Διοίκησης, Νομικής, Ψυχολογίας, Διεθνών Σχέσεων, Ιστορίας, Δημοσιογραφίας, Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Ανθρωπολογίας, Κοινωνικής Γεωγραφίας Κοινωνικής Πολιτικής, Κοινωνικής Διοίκησης, Εκπαιδευτικής Πολιτικής, αλλά και τα Παιδαγωγικά Τμήματα Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα Παιδαγωγικά Τμήματα Προσχολικής, όπως και άλλα τμήματα που εντάσσονται στον ευρύτερο χώρο των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών.
Πιο συγκεκριμένα, από τα 315 Πανεπιστημιακά Τμήματα στο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών, Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών
Συνεπώς, εκτιμάμε ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση του σχεδίου νόμου είναι λανθασμένη αφού και αδικεί τους μαθητές που θα σπουδάσουν σε αυτά τα πανεπιστημιακά τμήματα, ενώ ταυτόχρονα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην έρευνα, τη διδασκαλία και την κοινωνική συνεισφορά αυτών των τομέων της επιστημονικής γνώσης. Απ’ αυτή την άποψη, θα μπορούσε κάποιος να εντοπίσει στοιχεία ανισομερούς αντιμετώπισης των επιστημονικών κλάδων στην χώρα εκ μέρους της Πολιτείας και του αρμόδιου υπουργείου.
Επιπροσθέτως, υπενθυμίζουμε ότι η κοινωνιολογία συμβάλλει στο να κατανοήσουν επιστημονικά οι μαθητές τον ραγδαία μεταβαλλόμενο σύγχρονο κόσμο στον οποίο θα γίνουν πολίτες, τις σύγχρονες τάσεις μεταβολής και τα προβλήματά του. Η διδασκαλία της κοινωνιολογίας παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία να σκεφτούν για αυτόν και να τον ερευνήσουν, μια γνώση που μπορούν να αξιοποιήσουν σε πολλά επαγγελματικά πεδία.
Η άνιση μεταχείριση των κοινωνικών επιστημών, στο στάδιο προετοιμασίας των εισαχθησομένων στα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα, όπως προβλέπει το δημοσιοποιημένο σχέδιο νόμου, πρόκειται να λάβει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία αναδύονται ασυνήθιστα ως προς το μέγεθος και την έκτασή τους κοινωνικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει οι κοινωνίες να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν. Τέτοια προβλήματα είναι λ.χ. όλα εκείνα που προκάλεσαν η πρόσφατη οικονομική κρίση, η εξελισσόμενη υγειονομική κρίση, οι ανακατατάξεις στις διεθνείς σχέσεις και ειδικότερα οι αναταράξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η διαφαινόμενη άνοδος του οικονομικού και πολιτικού ρόλου της Ασίας, η ραγδαία τεχνολογική μεταβολή κ.ά. Ως εκ τούτου, η αποδυνάμωση της επιστημονικής μελέτης των κοινωνικών προβλημάτων που προκαλούν οι μνημονευθείσες και άλλες μεταβολές, αφήνουν απροστάτευτες τις κοινωνίες και τις ηγεσίες τους στην προσπάθεια αντιμετώπισής τους.
Μια εύλογη και ορθολογική λύση στο πρόβλημα είναι η διατήρηση της Κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος στα 183 προαναφερθέντα Τμήματα, με τα Λατινικά να καθίστανται «ειδικό μάθημα» για τα Τμήματα εκείνα (κυρίως των Φιλοσοφικών Σχολών) που η γνώση τους είναι προδήλως απαραίτητη.
Τούτων δοθέντων, με την ευθύνη που προκύπτει αποκλειστικά από την ακαδημαϊκή μας ιδιότητα στο πεδίο της διδασκαλίας και έρευνας αιτούμεθα την ακύρωση της συγκεκριμένης διάταξης του νομοσχεδίου. Αυτό θα δώσει χρόνο ώστε να βρεθεί η ακαδημαϊκά και λειτουργικά καλύτερη διευθέτηση του ζητήματος.Μια διευθέτηση που θα διασφαλίζει και θα προοικονομεί την ακαδημαϊκή προοπτική και χρησιμότητα τόσο της Κοινωνιολογίας όσο και των Λατινικών στα αντίστοιχα επιστημονικά πεδία που θεραπεύονται στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
Υπογραφές
Νίκος Δεμερτζής, Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Κοσμήτορας Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Αλεξάνδρα Κορωναίου, Κοσμήτορας, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Κουζέλης Γεράσιμος, Αντιπρόεδρος Τμήματος Κοινωνιολογίας, τ. Πρόεδρος του ΙΕΠ.
Ιωάννης Κουζής, Κοσμήτορας Σχολής Πολιτικών Επιστημών, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Δημήτρης Μυλωνάκης, Κοσμήτορας Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Νίκος Ναγόπουλος, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Γιώργος Πλειός, Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινωνιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ)
Ελένη Ρεθυμιωτάκη, Πρόεδρος Προσωρινής Συνέλευσης Τμήματος Κοινωνιολογίας ΕΚΠΑ
Μιχάλης Σπουρδαλάκης, Κοσμήτορας Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Μιχάλης Ψημίτης, Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου
Καμία γλώσσα που χρησιμοποιείται έστω και ελάχιστα στη σημερινή εποχή δεν μπορεί να θεωρηθεί νεκρή, πόσο μάλλον όταν κουβαλάει τόσο μεγάλη ιστορία. Φυσικά συμφωνώ και εγώ με την επανένταξη των λατινικών στις 2 τελευταίες τάξεις του λυκείου και στην εξέταση τους στις πανελλαδικές εξετάσεις!
Ψήφισμα Διαμαρτυρίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης
Ρέθυμνο, 1-5-2020
Οι διδάσκοντες και οι διδάσκουσες του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης παρακολουθούμε με προβληματισμό το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που μεταξύ άλλων προβλέπει να αφαιρεθεί η Κοινωνιολογία ως εξεταζόμενο μάθημα στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Σε σχέση με την προτεινόμενη αλλαγή επισημαίνουμε τα παρακάτω:
1) Οι συχνές και αιφνίδιες αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία, ιδιαίτερα σε αυτήν την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, φέρνουν ακόμα μια φορά στο προσκήνιο τη μακρόχρονη παθογένεια αποσπασματικών πολιτικών στο χώρο της εκπαίδευσης, οι οποίες μόνο σύγχυση και ανασφάλεια μπορούν να προκαλέσουν στη μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα.
2) Η πρόταση για αυτήν την αλλαγή γίνεται ενάμιση μόλις χρόνο μετά την αναγγελία της αντικατάστασης των Λατινικών από την Κοινωνιολογία και χωρίς καν να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της πρώτης εξέτασης των μαθητών που έχουν επιλέξει το Ανθρωπιστικό πεδίο στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Η πρόταση αυτή γίνεται μέσα από τη σιωπηρή αντικατάσταση της Κοινωνιολογίας, αφού τόσο στο επίμαχο άρθρο 7 όσο και στην αιτιολογική έκθεση παρατηρείται η κραυγαλέα απουσία αναφοράς στην Κοινωνιολογία και απουσιάζει κάθε προσπάθεια επιστημονικής τεκμηρίωσης και σχετικής επιχειρηματολογίας από την πλευρά του Υπουργείου.
3) Θεωρούμε ανώφελη και επιστημονικά αστήρικτη κάθε αντιπαραβολή ή σύγκριση μεταξύ Λατινικών και Κοινωνιολογίας και δεν επιθυμούμε να εμπλακούμε σε μια άγονη συζήτηση μεταξύ των λειτουργών αυτών των επιστημονικών αντικειμένων, τα οποία μπορούν να συνυπάρχουν και να υπηρετούν διακριτές ανάγκες του εκπαιδευτικού συστήματος.
4) Το μάθημα της Κοινωνιολογίας δύναται να προσφέρει στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και αντίληψης των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Άλλωστε, η κοινωνιολογική επιστήμη είναι αυτή που συμβάλλει στη συνειδητοποίηση της σχέσης του εγώ με το εμείς και της προσωπικής βιογραφίας με διαδικασίες της ευρύτερης κοινωνίας (C.W. Mills). Έτσι βοηθά στην κατανόηση της κοινωνικής οργάνωσης, των κοινωνικών θεσμών και του κοινωνικού μετασχηματισμού σε έναν ταχύτατα μεταλλασσόμενο κόσμο που μαστίζεται από ποικιλόμορφες κρίσεις (υγειονομική, οικονομική, περιβαλλοντική κλπ.).
5) Η κοινωνιολογική παιδεία μπορεί να εξυπηρετήσει μια κρίσιμη διαδικασία κοινωνικής μάθησης προκειμένου οι σημερινοί νέοι και νέες να γίνουν συνειδητοποιημένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες με δημοκρατικές συνειδήσεις. Έτσι θα αποκτήσουν δεξιότητες για να κατανοήσουν κρίσιμα προβλήματα του κόσμου της ύστερης νεωτερικότητας, όπως η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, οι έμφυλες διακρίσεις, η διάδοση ψευδών ειδήσεων και θεωριών συνομωσίας, η αυταρχική διακυβέρνηση, η κλιματική αλλαγή και τα ψηφιακά χάσματα. Με βάση αυτήν την παρατήρηση φαίνεται παράδοξο πώς αυτό το νομοσχέδιο αγνοεί επιδεικτικά την κοινωνιολογία ενώ στην αιτιολογητική του έκθεση (σελ. 1) διακηρύσσει ότι επιδιώκει «την καλλιέργεια δεξιοτήτων του 21ου αιώνα στους μαθητές, όπως ενδεικτικά η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συνεργασία, η επικοινωνία, η ευελιξία και προσαρμοστικότητα, η πρωτοβουλία, η οργανωτική ικανότητα, η ενσυναίσθηση και οι κοινωνικές δεξιότητες, η επίλυση προβλημάτων, ο ψηφιακός και τεχνολογικός γραμματισμός».
6) Η αναγκαιότητα διατήρησης της κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν αφορά μόνο τους κοινωνιολόγους ή τα αμιγώς κοινωνιολογικά πανεπιστημιακά τμήματα. Ένας απλός έλεγχος των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στα πεδία των Κοινωνικών, Πολιτικών, Ανθρωπιστικών και Παιδαγωγικών επιστημών, μας αρκεί για να διαπιστώσουμε ότι κοινωνιολογικά μαθήματα διδάσκονται, είτε ως υποχρεωτικά είτε ως επιλεγόμενα, στην πλειονότητα των Τμημάτων των παραπάνω σπουδών (σε 183 Τμήματα). Έτσι ελλοχεύει ο κίνδυνος πολλά ακαδημαϊκά τμήματα να δέχονται φοιτητές χωρίς σχετικό επιστημονικό υπόβαθρο από το Λύκειο. Επισημαίνουμε πως η Κοινωνιολογία στη χώρα μας ακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις αποτελεί τον αναγκαίο συνδετικό κρίκο στη εγκύκλια διεπιστημονική γνώση που παρέχεται σε συγγενείς επιστημονικούς κλάδους των κοινωνικών επιστημών (π.χ. Κοινωνιολογία, Κοινωνική Ανθρωπολογία, Νομική, Ψυχολογία, Πολιτική Επιστήμη, Κοινωνική Πολιτική, Κοινωνική Διοίκηση, Κοινωνική Γεωγραφία, Κοινωνική και Εκπαιδευτική Πολιτική, Παιδαγωγικά Τμήματα, Κοινωνική Εργασία, Δημοσιογραφία, Επικοινωνία και ΜΜΕ).
Με βάση τα παραπάνω καλούμε το Υπουργείο να επαναξιολογήσει τη στάση του και να ανακαλέσει την αδικαιολόγητη απόφαση της αφαίρεσης της Κοινωνιολογίας από τα εξεταζόμενα μαθήματα για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα, ζητούμε να ξεκινήσει έναν ουσιαστικό διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα για την ορθολογική οργάνωση και την επιστημονική ευθυγράμμιση των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων με τα επιστημονικά αντικείμενα των Σχολών και των Τμημάτων του πρώτου Επιστημονικού Πεδίου.
Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε η αναγνώριση της χρησιμότητας της Κοινωνιολογίας και η διατήρηση της ακαδημαϊκής προοπτικής της στη μέση εκπαίδευση αποτελεί κοινωνική αναγκαιότητα, η οποία ευελπιστούμε πως δεν θα υπονομευθεί από βιαστικές επιλογές και ατεκμηρίωτες αποφάσεις. Ελπίζουμε πως η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα κατανοήσει αυτήν την αναγκαιότητα και θα εναρμονιστεί με τις σύγχρονες διεθνείς παιδαγωγικές αντιλήψεις για το περιεχόμενο της σχολικής γνώσης και της σύνδεσης της με την κοινωνία.
Ο πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας
Γιάννης Ζαϊμάκης
Η εκπαίδευση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας και το αντίστροφο. Η κοινωνιολογία διευρύνει τις γνώσεις και τις απόψεις του ατόμου με γνώμονα τον άλλο άνθρωπο και την κοινωνία στο σύνολο.Βοηθάει τα παιδιά να ενταχθούν στην κοινωνία, ενισχύει την κοινωνικοποιησή τους και παράγει σκεπτόμενους ΠΟΛΙΤΕ
Σε μια μεταβατική κοινωνία όπου οι μετασχηματισμοί και η δομή της κοινωνίας αλλάζει από μία πανδημία θα καταργηθεί το μάθημα που αυτό διδάσκει; Το μάθημα που εξηγεί πως λειτουργεί η κοινωνία; Το μάθημα που ορίζει τις Κοινωνικές Επιστήμες και αποτελεί τις βάσεις;Να καταργηθούν και οι σχολές κοινωνικών επιστημών τότε ως αχρείαστες καθώς δεν θα μείνει αντικείμενο διδασκαλίας… Είναι δυνατό αντί να ενισχυθούν μαθήματα κοινωνικού περιεχομένου να κατακερματιστούν; Θα ρωτάμε τα παιδιά τι είναι άτομο, τι είναι πολίτης και θα ακούμε απαντήσεις στα λατινικά; Όμορφο…
Οι θεσμοί όπως ΟΗΕ, ΕΕ…η παγκοσμιοποίηση,οι διεθνείς συμβάσεις…οι νόμοι του κράτους, η προστασία των πολιτών, τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι ευάλωτες ομάδες, η περιθωριοποίηση, η φτώχεια, η κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας, η παραβατικότητα, η εργασία, οι φορείς κοινωνικοποίησης….και πόσα άλλα θέματα κοινωνικού προσανατολισμού τον ενδιαφέρουν τον νέο μας λιγότερο από τα λατινικά; Μάλλον
Τάσσομαι και εγώ μαζί με τους υποστηρικτές της επαναφοράς των λατινικών στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Ως άνθρωπος που έξετάστηκε στο μάθημα των λατινικών και μετέπειτα σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών κρίνω ότι τα λατινικά ως απαραίτητη γνώση για την μετέπειτα πορεία των μαθητών. Δεν μπορώ να διανοηθώ πως αυτή τη στιγμή παιδιά σπουδάζουν νομικά χωρίς γνώση λατινικών που είναι μέρος του ποινικού δικαίου και της ιστορίας του δικαίου ενγένει.
Θεωρώ ότι το μάθημα της κοινωνιολογίας είναι μία καλή αλλά γενική γνώση που θα μπορούσε να διδάσκεται ως μάθημα γενικής παιδέίας κ έως εκεί. Σίγουρα όμως δεν μοορει να εξετάζεται ως κομμάτι των πανελλαδικών εξετάσεων αντί για τα λατινικά.
Τάσσομαι υπέρ της επαναφοράς των λατινικών στις πανελλαδικές γιατί δεν νοείται κατεύθυνση θεωρητικών και ανθρωπιστικών σπουδών χωρίς την διδασκαλία τους. Η κοινωνιολογία όπως αποδείχθηκε και από την φετινή χρονιά, όχι μόνο δεν βοηθά στην κριτική σκέψη αλλά αντιθέτως είναι ένα μάθημα αποστήθισης που δεν μπορεί να προσφέρει τα απαραίτητα εφόδια στους μαθητές.
Αναγκαία και, ασφαλώς, επικροτούμενη η επαναφορά του μαθήματος των Λατινικών ως διδασκόμενου στην Β’ και Γ’Λυκείου και ως πανελλαδικώς εξεταζόμενου. Η λατινομάθεια είναι αναγκαία για την πρόσβαση σε εμβληματικά, σπουδαία κείμενα της κλασικής γραμματείας, η οποία θεμελιώνει τον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Αρχικά, θέλω να ευχηθώ Χρόνια Πολλά και Χριστός Ανέστη, με υγεία σε όλους! Στη συνέχεια, θα ήθελα να εκφράσω μερικές σκέψεις μου για την επαναφορά και την σπουδαιότητα των Λατινικών. Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω ότι θα προσπαθήσω να βάλω στην άκρη το συναισθηματικό κομμάτι λόγω σπουδών, και να είμαι αντικειμενική στην κρίση μου. Ωστόσο, οι προτάσεις μου, που θα αναπτυχθούν παρακάτω εν συντομία, για την βελτίωση της διδασκαλίας του μαθήματος, σαφέστατα και είναι προσωπικές και αποτέλεσμα ενασχόλησης με τις Κλασικές σπουδές. Η είδηση της επιστροφής των Λατινικών με γεμίζει χαρά όχι μόνο ως Φιλόλογο αλλά και επειδή πιστεύω ότι όλοι οι μαθητές έχουν να μάθουν πολλά από αυτό το μάθημα. Κι αυτό διότι όλες οι ρομανικές γλώσσες (γνωστές ως λατινογενείς) προέρχονται από τα Λατινικά. Οι ορολογίες στις επιστήμες της Φιλολογίας, της Ιατρικής, της Νομικής κ.α. είναι στα λατινικά. Οι μαθητές αποκομμένοι από αυτήν την γλώσσα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν λέξεις που δεν θα γνωρίζουν. Δεν νοείται να δώσει κάποιος εισαγωγικές εξετάσεις για ένα από τα επτά Τμήματα Φιλολογίας χωρίς να γνωρίζει Λατινικά! Επιπλέον, για τους Κοινωνιολόγους που θα βιαστούν να απαντήσουν με αρνητικά σχόλια για την επιστροφή των Λατινικών -κοιτάξτε που τώρα μπήκαν κι αυτοί στο παιχνίδι- οι Φιλόλογοι δεν ζητάμε παραγκωνισμό του μαθήματός τους αλλά συνύπαρξη. Η Κοινωνιολογία μπορεί να διδάσκεται ως ελεύθερης Γενικής Παιδείας για τους μαθητές που το επιθυμούν. Τα Λατινικά καλό θα ήταν, όμως, να διδάσκονται σε όλες τις κατευθύνσεις του Λυκείου όπως γίνεται πλέον με την Νεοελληνική Λογοτεχνία. Παρ’ όλα αυτά, σημαντικό βήμα για την βελτίωση της διδασκαλίας θα είναι η συγγραφή νέων εγχειριδίων από ειδικούς (δηλαδή από Πανεπιστημιακούς της Φιλολογίας) με την προσθήκη μιας ενότητας για τον Λατινικό πολιτισμό. Αυτά είναι ελάχιστα από τα πάρα πολλά οφέλη των Λατινικών και κατ’ επέκταση των Κλασικών Σπουδών
Ιστορία κατά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο στην Κρήτη.Τον Απρίλιο του 1994 ομάδα Κρητών αγωνιστών με την συνεργασία Βρετανών κατάφερε να απαγάγει τον Γερμανό διοικητή του νησιού,Heinrich kreippe. Μέλος της ομάδας ήταν ο Βρετανός συγγραφέας Patrick Lee Fermor. Ο Γερμανός οδηγήθηκε στα βουνά και αντικρύζοντας τις χιονισμένες κορυφές, άρχισε να απαγγέλλει τους πρώτους στίχους της ωδής 1.9 του Ορατίου. Την σκυτάλη πήρε ο Patrick Lee Fermor, ο οποίος συνέχισε την απαγγελία. Οι 2 εχθροί διαπίστωσαν ότι τους ενώνει ο Οράτιος, τους ενώνει το κοινό ελληνορωμαικο παρελθόν. Στην καρδιά του σφοδρότερου πολέμου που έχει γνωρίσει ποτέ η ανθρωπότητα το αντικείμενο των ανθρωπιστικών σπουδών κατάφερε να ηρεμήσει 2 ταραγμένες ψυχες, να βγάλει στην επιφάνεια την πιο εξευγενισμένη πτυχή 2 εχθρών, να προσφέρει μία κοινή,αμοιβαία εμπειρία χωρίς καν να μιλούν την ίδια γλώσσα θυμίζοντας τους πως και οι 2 είναι απλά άνθρωποι! Τώρα,όπως και τότε,όπως και πάντα η ανθρώπινη ψυχή θα έχει ανάγκη αυτήν την υπενθύμιση!
Η Λατινική Γλώσσα είναι ο έτερος πυλώνας των Κλασσικών Γραμμάτων στο πλαίσιο της Δυτικής Παράδοσης. Η διδασκαλία και η εξέτασή τους, και μάλιστα διευρυμένη, εντός του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος κρίνεται επιβεβλημένη για τους εξής λόγους:
1. Αποτελούν πολύ σημαντική πνευματική άσκηση, όπως και τα Αρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο. Προλαβαίνω αντίρρηση περί «αποστηθίσεως». Υπάρχουν μέθοδοι διδασκαλίας και αξιολόγησης – σε συνδυασμό με νέα Προγράμματα Σπουδών και Εγχειρίδια – που δύνανται να αναβαθμίσουν τη διδασκαλία και την αξιολόγηση του μαθήματος. Πριν από λίγα χρόνια η Επιτροπή Θεματοδοτών στις Πανελλήνιες Εξετάσεις έδειξε τον δρόμο προς την κατεύθυνση αυτή, με θέματα που απαιτούσαν ουσιαστική επαφή με τη Λατινογλωσσία. Η προσπάθεια θα τελεσφορήσει υπό τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις. Το μάθημα πρέπει να διδάσκεται και να εξετάζεται ενδοσχολικώς και πανελλαδικώς.
2. Τα Λατινικά συνιστούν γέφυρα που συνδέει την Ελληνική παράδοση με τη Δυτική. Οι Έλληνες μαθητές είναι απολύτως αναγκαίο να είναι μέτοχοι της σύζευξης αυτής με τρόπο γλωσσικό (Λατινογλωσσία) και θεματικό (Λατινομάθεια) διότι είναι και πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα καταστεί δυνατός ο καλύτερος προσανατολισμός τους στον σύνθετο κόσμο που θα ζήσουν, όπου οι πνευματικές προϋποθέσεις της Δυτικής/Λατινικής (και ευρύτερης) παράδοσης είναι, παρά τα θρυλούμενα, περισσότερο ενεργές από ποτέ.
3. Οι πυλώνες αυτής της παράδοσης θεμελιώνουν την «ευρωπαϊκότητα», δηλαδή την κοινή ευρωπαϊκή πολιτισμική συνείδηση. Ποιοι είναι αυτοί; (i) Ελληνορωμαϊκό σύστημα αξιών [Ορθός Λόγος-Ανθρώπινη Αυτονομία-Αυτορρυθμιζόμενη Συλλογικότητα], (ii) Χριστιανική παράδοση, (iii) Εθνικές παραδόσεις επί μέρους λαών. Εξ αυτών καθίσταται αυτονόητη η συμπερίληψη των λατινικών σε οποιοδήποτε προηγμένο, ευρωπαϊκά προσανατολισμένο, εκπαιδευτικό σύστημα.
4. Σε πρακτικό επίπεδο είναι αυτονόητη η Λατινογλωσσία/Λατινομάθεια ως παράγοντας προώθησης της εκμάθησης ξένων γλωσσών, ειδικώς των Λατινογενών (αλλά όχι μόνο αυτών – η συνάφεια της Αγγλικής με τα Λατινικά δεν είναι καθόλου αμελητέα) σε περίοδο μάλιστα που η Ελληνική Πολιτεία θεσπίζει την δυνατότητα απόκτησης ΚΠΓ για τις ξένες γλώσσες εντός σχολείου. Η προσπάθεια αυτή μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με τη διδασκαλία των Λατινικών.
Αντώνιος Βράκας δρ φ. πρώην Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ευβοίας.
Η επαναφορά των λατινικών στις πανελλαδικές είναι αναγκαία, καθώς τα λατινικά μαζί με τα αρχαία ελληνικά αποτελούν τη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η όποια υποβάθμιση αυτών των γλωσσών συντελεί χτύπημα στις ανθρωπιστικές σπουδές.
Σύμφωνω με την επανένταξη των λατινικών και στις δύο τάξεις του Λυκείου αλλά κυρίως και στην εξέταση της γ λυκείου ανθρωπιστικών σπουδών!
Στηρίζω την επαναφορά των λατινικών, καθώς αποτελούν αναγκαίο εφόδιο όχι μόνο για τους μαθητές που σκέφτονται να ακολουθήσουν τις λεγόμενες ανθρωπιστικές σπουδές (κρίνεται άκρως απαραίτητη η γνώση τους στη Φιλολογία, τη Νομική κ.λπ.), αλλά και για όσους ενδιαφέρονται για πιο θετικούς κλάδους, μια και λατινικές ονομασίες θα βρούμε και στη Γεωπονική και στη Χημεία κ.λπ. – δε θα ήταν πιο ωραίο οι φοιτητές να καταλαβαίνουν περί τίνος πρόκειται αντί να παπαγαλίζουν…; Ποιος μπορεί, λοιπόν, να ισχυριστεί ότι τα λατινικά είναι «άχρηστα», όταν είναι παντού γύρω μας; Μακάρι να μυηθούν και οι μαθητές άλλων κατευθύνσεων σε αυτήν τη γλώσσα – έστω με κάποιες βασικές γνώσεις – ενώ αναφορικά με την κοινωνιολογία, θα μπορούσε να μείνει ως μάθημα γενικής παιδείας, όπως ήταν λίγα χρόνια πριν, στη Γ’ Λυκείου.
Τα λατινικά πρέπει να αρχίσουν όσο πιο νωρίς γίνεται και γιατί όχι να μπουν στη γενική εκπαίδευση με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο (ενίσχυση της ρωμαϊκής ιστορίας, αντικατάσταση υπαρχόντων βιβλίων με εμπλουτισμένα ανθολόγια γενικού ενδιαφέροντος…).
Καιρός να έρθουμε όσο πιο κοντά γίνεται με το παρελθόν, το οποίο καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το παρόν και το μέλλον μας…
Συμφωνώ απολύτως με την επανένταξη των Λατινικών στα πανελλαδικώς ενεταζόνενα μαθήματα. Η Λατινική, κάθε άλλο παρά νεκρή γλώσσα είναι. Σαφώς και πρέπει να μεταβληθεί η διάρθρωση του μαθήματος ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στα ενδιαφέροντα των μαθητών. Τα παιδιά αξίζει να γνωρίσουν το μεγαλείο της Λατινικής γραμματείας.
Δεν προκαλεί καμία εντύπωση η απόφαση για κατάργηση της κοινωνιολογίας από τις πανελλαδικές εξετάσεις. Για να την κατανοήσει κάνεις αρκεί: να έχει τη στοιχειώδη επίγνωση ότι η κοινωνιολογία είναι μια επιστήμη που συμβάλλει στην απελευθέρωση των ατόμων από τη μοιρολατρία, είναι μια επιστήμη χειραφέτησης και αυτογνωσίας καθώς στον πυρήνα της βρίσκεται η κριτική προσέγγιση των πραγμάτων. Όπως λέει και ο σπουδαίος Δ.Γ.Τσαούσης «δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η κοινωνιολογία είναι μια επιστήμη ελευθερίας». Άμεσο συνεπακόλουθο του παραπάνω, είναι και η ταραχώδη ιστορία του μαθήματος στην ελληνική εκπαίδευση αλλά και η αντιμετώπιση της ίδιας της επιστήμης της κοινωνιολογίας από συντηρητικά έως ακραία συντηρητικά καθεστώτα. Αν έχουμε κατά νου τα δύο παραπάνω στοιχεία, η επιλογής της κατάργησης της κοινωνιολογίας αιτιολογείται απόλυτα, αλλά δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση.
Σχετικά με τα επιχειρήματα περί Ελληνορωμαϊκού Πολιτισμού και Κλασικής Γραμματείας, ας αναρωτηθούμε το εξής: οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, Αριστοτέλης, Πλάτωνας, Σωκράτης κοκ ή οι αντίστοιχοι της Ρωμαϊκής εποχής, οι οποίοι μεγάλο κομμάτι του έργου τους (υπό τη σκέπη της φιλοσοφίας φυσικά) το αφιέρωσαν στη μελέτη της πολιτείας/κοινωνίας, άραγε θα ήταν αντίθετοι στη διδασκαλία μιας επιστήμης με αντικείμενο την κοινωνία και τα κοινωνικά φαινόμενα; Δε νομίζω.
Η αντίληψη ότι η Κοινωνιολογία δε θα πρέπει να εξετάζεται πανελλαδικά επειδή το αντικείμενό της καλύπτεται εν μέρει από την Έκθεση και την Ιστορία, ισοδυναμεί με την άποψη ότι η Έκθεση και η Ιστορία δε θα πρέπει να εξετάζονται πανελλαδικά γιατί το αντικείμενό τους καλύπτεται εν μέρει από την κοινωνιολογία!!!
Η κοινωνιολογία είναι τρόπος σκέψης και, ως τέτοιος, δεν μπορεί παρά να είναι εφαρμοσμένη επιστήμη. Όλα τα άλλα περί παπαγαλίας και «θεωρητικούρας» δείχνουν, στην καλύτερη περίπτωση, στερεοτυπική σκέψη και, στη χειρότερη, άγνοια.
Χρειάζονται στις Πανελλήνιες εξετάσεις βασικά μαθήματα που δεν μπορούν να γίνουν παπαγαλία, όπως τα μαθηματικά, η φυσική, τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά. Λόγω του βαθμού δυσκολίας που έχουν γίνονται διανοητική πρόκληση στους εφήβους και συγχρόνως τους παρέχουν εφόδια για να μυηθούν σε πιο εξειδικευμένους κλάδους στα ΑΕΙ. Δεν νοούνται ανθρωπιστικές επιστήμες χωρίς τις βασικές πηγές τους, που είναι και στα λατινικά. Ειδικά στην εποχή μας οι κλασσικές γλώσσες ανοίγουν τον πολιτιστικό ορίζοντα, ενισχύουν τη φαντασία και την κριτική σκέψη.
Η χρήσιμη αχρηστία των λατινικών θα φανεί σε πολλούς μελλοντικούς φοιτητές διαφόρων ειδικοτήτων.
Επιτέλους το μάθημα των Λατινικών επιστρέφει στη θέση του. Η προηγούμενη απόφαση του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την καρατόμηση του από το Γενικό Λύκειο όχι μόνο υποβάθμιζε τις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά δημιουργούσε και σημαντικά προβλήματα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς οι φοιτητές των φιλολογικών και παρεμφερών τμημάτων εισάγονται σε αυτά χωρίς την παραμικρή λατινομάθεια. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η ίδια απόφαση υποβάθμιζε τη χώρα διεθνώς, καθώς τα Λατινικά διδάσκονται από την Αμερική έως την Κίνα, με την Ελλάδα να επιλέγει να τα χαρακτηρίσει ως μία νεκρή γλώσσα. Τέλος, η επιστροφή του μαθήματος θα πρέπει να συνοδευτεί και από μία ριζική αλλαγή του περιεχομένου, της διδασκαλίας και του τρόπου εξέτασης του μαθήματος, έτσι ώστε οι μαθητές να συνειδητοποιούν την στενή σχέση λατινικής και ελληνικής γλώσσας και την από κοινού τους πορεία στο πέρασμα των αιώνων.