Κύριος σκοπός της Ακαδημίας Αθηνών είναι η καλλιέργεια και η προαγωγή των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών και η επιστημονική έρευνα και μελέτη. Σύμφωνα με τον Oργανισμό της, η Aκαδημία συγκροτείται από τρεις Tάξεις: Θετικών Eπιστημών (τάξη Α), Γραμμάτων και Kαλών Tεχνών (τάξη Β), Hθικών και Πολιτικών Eπιστημών (τάξη Γ).
Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, η Ακαδημία ενισχύει την επιστημονική έρευνα, συμμετέχει σε διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς, χορηγεί υποτροφίες, πραγματοποιεί εκδόσεις, απονέμει βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Σήμερα στην Ακαδημία Αθηνών λειτουργούν 14 Ερευνητικά Κέντρα και 10 Γραφεία Ερευνών με εξειδικευμένες βιβλιοθήκες, καθώς και κεντρική Βιβλιοθήκη υπό την επωνυμία «Bιβλιοθήκη Iωάννης Συκουτρής». Από το 2002 υπό την εποπτεία της Ακαδημίας Αθηνών λειτουργεί το Ίδρυμα Iατροβιολογικών Eρευνών (ΙΙΒΕΑΑ).
Η υφιστάμενη διάρθρωση της Ακαδημίας Αθηνών περιλαμβάνει 14 Κέντρα Έρευνας που αντιστοιχούν σε 3 τάξεις, ως ακολούθως:
[1]
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του φαινομένου του κατακερματισμού και πολυδιάσπασης των ερευνητικών δραστηριοτήτων σε πολλά και μικρά κέντρα, της επίτευξης κρίσιμης μάζας σε βασικούς ερευνητικούς τομείς, του αποτελεσματικότερου συντονισμού των ερευνητικών δραστηριοτήτων και της απλοποίησης της δομής του Ακαδημίας, προτείνονται οι εξής παρεμβάσεις αναδιάρθρωσης:
- η συγχώνευση των 3 Κέντρων Έρευνας της τάξης των Θετικών Επιστημών (τάξη Α) σε 1 Κέντρο Έρευνας Θετικών Επιστημών
- η συγχώνευση των 9 Κέντρων Έρευνας της τάξης των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών (τάξη Β) και των 2 Κέντρων Έρευνας της τάξης των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών (τάξη Γ) σε 1 Κέντρο Έρευνας Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
Με βάση τα ανωτέρω, η πρόταση αναδιάρθρωσης της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ περιλαμβάνει δύο (2) Κέντρα Έρευνας ως εξής:
[2]