1. Από την πρώτη περίοδο της παραγράφου 2 του άρθρου 23 του ν.4310/2014 διαγράφονται οι λέξεις «(…) τις επιχειρήσεις και τους λοιπούς φορείς (…)»
2. Οι παράγραφοι 4, 5 και 6 του άρθρου 23 του ν.4310/2014 αντικαθίστανται ως εξής:
«4. Παρέχεται δημόσια χρηματοδότηση από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων προς τους δημόσιους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, τις επιχειρήσεις και λοιπούς φορείς με προκηρύξεις του αρμόδιου για ζητήματα έρευνας Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, δράσεων, υποδομών ή προγραμμάτων ΕΤΑΚ , τα οποία εκπονούνται σύμφωνα με τους κανόνες του εθνικού και ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου μετά από δημόσια πρόσκληση προς τους δικαιούχους για υποβολή σχετικών προτάσεων. Οι προκηρύξεις συνοδεύονται από εφαρμοστικούς Οδηγούς και ορίζονται κάθε φορά οι δικαιούχοι της δράσεως ή προγράμματος.»
5. Προκηρύξεις δράσεων ή προγραμμάτων, τα οποία αφορούν δραστηριότητες ΕΤΑΚ, που χαρακτηρίζονται ως κρατική ενίσχυση και προβλέπονται οι όροι υλοποίησή τους από αντίστοιχες διατάξεις του εκάστοτε ισχύοντος Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού, προκηρύσσονται και υλοποιούνται στο πλαίσιο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης της επόμενης παραγράφου, με βάση το εθνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο. Για την καταβολή δημόσιας χρηματοδότησης, η οποία καταβάλλεται σε έργα ΕΤΑΚ, που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ακολουθούνται οι όροι της προκήρυξης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων καθώς και οι σχετικοί κανόνες, που επιβάλλουν οι Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Με Κοινή Υπουργική Απόφαση του αρμόδιου για ζητήματα έρευνας Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού καθορίζονται οι δραστηριότητες ΕΤΑΚ, που χαρακτηρίζονται ως κρατική ενίσχυση και απαλλάσσονται της υποχρέωσης έγκρισης καθεστώτος με βάση τον εκάστοτε ισχύοντα Απαλλακτικό Κανονισμό, ορίζονται οι δικαιούχοι εκτέλεσης έργων ΕΤΑΚ, εξειδικεύονται οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται, καθορίζονται τα όρια έντασης ενίσχυσης των δαπανών αυτών, καθορίζονται οι διαδικασίες υποβολής, ένταξης και παρακολούθησης της υλοποίησης και χρηματοδότησης των έργων, οι όροι δημοσιοποίησης δεδομένων και πληροφοριών και κάθε άλλο σχετικό θέμα…»
3. Στο τέλος της παραγράφου 8 του άρθρου 23 του ν.4310/2014 προστίθεται η ακόλουθη φράση:
«8. Στις προκηρύξεις, που προβλέπονται στο παρόν άρθρο δύναται να προβλέπεται η δυνατότητα να πιστοποιούνται οι δαπάνες των επί μέρους έργων από ορκωτούς λογιστές/ελεγκτές, εγγεγραμμένους στο Μητρώο Ελεγκτών της Ε.Λ.Τ.Ε.. Ειδικότερα, το έργο του ορκωτού λογιστή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την υποβολή έκθεσης ελέγχου, η οποία θα αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας και της κανονικότητας διενέργειας και εξόφλησης των δαπανών και της ορθής λογιστικής καταχώρησης αυτών. Επίσης, οι ορκωτοί λογιστές/ελεγκτές θα ελέγχουν ότι υπάρχουν επαρκή δικαιολογητικά, ότι οι δαπάνες πραγματοποιήθηκαν εντός της επιλέξιμης περιόδου και αφορούν το εγκεκριμένο έργο και ότι υπήρξε συμμόρφωση με τους όρους της απόφασης χρηματοδότησης. Οι ορκωτοί λογιστές/ελεγκτές επιλέγονται από τον δικαιούχο και η δαπάνη τους είναι επιλέξιμη στη οικεία δράση ή πρόγραμμα μέχρι και τρείς μήνες από την λήξη του εκάστου έργου. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας εκδίδει ειδικότερες οδηγίες για το περιεχόμενο και τις διαδικασίες υποβολής της έκθεσης ελέγχου. Οι παραπάνω διατάξεις για την δυνατότητα χρήσης των ορκωτών λογιστών καταλαμβάνουν και δράσεις ή προγράμματα, που βρίσκονται σε εξέλιξη και έχουν προκηρυχθεί από την ΓΓΕΤ με βάση το νομικό πλαίσιο του ΠΔ 274/2000 «’Όροι, προϋποθέσεις και διαδικασία χρηματοδότησης (επιχορήγησης ή συνδρομής) έργων και προγραμμάτων που υποβάλλονται από βιομηχανικές ή άλλες παραγωγικές μονάδες» (Α’ 225) ή του άρθρου 17 του ν.3614/2007 «Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2007 –2013»(Α’ 267) και κατά παρέκκλιση των σχετικών προβλέψεων των εν λόγω νομικών πλαισίων».
4. Η παράγραφος 3 του άρθρου 23 του ν. 4310/2014 καταργείται.
ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ
Άρθρο 31 – Δημόσια Χρηματοδότηση
Παρατηρήσεις / προτεινόμενες ρυθμίσεις:
Όπως προαναφέρθηκε, η υποχρηματοδότηση της Ε&Κ στη χώρα μας σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας και τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ, κινείται επί χρόνια σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη, τα Ερευνητικά Κέντρα της ΓΓΕΤ έχουν ιδιαίτερα υψηλές ερευνητικές και επιστημονικές επιδόσεις, παρά την πενιχρή τους χρηματοδότηση από την Πολιτεία (βλ. δεδομένα σχετικά με τα προαναφερθέντα στο http://www.eee-researchers.gr/Anakoinoseis-EEE/EEE-Paroysiasi_Epitropi-ET-BOYLH_27-11-13.pdf).
Ένα επιπλέον ενδεικτικό του πραγματικού «ενδιαφέροντος» που δείχνει η Πολιτεία για την Έρευνα είναι ότι τα τελευταία χρόνια τα ΝΠΙΔ Ερευνητικά Κέντρα έχουν επανειλημμένα ενταχθεί σε ρυθμίσεις που αφορούν πάσης φύσεως οργανισμούς του δημοσίου και μη (ΔΕΚΟ, ΜΚΟ, κλπ.) και για να εξαιρεθούν από αυτές χρειάστηκαν επίπονες προσπάθειες στην συνέχεια. Το παρόν σ/ν πιστεύουμε ότι θα πρέπει να διασφαλίζει το έργο και την ιδιαιτερότητα των Ερευνητικών Κέντρων από τέτοιες μελλοντικές αστοχίες.
Πρόταση της ΕΕΕ:
Να προστεθεί στην παράγραφο 2 β) Η χρηματοδότηση να καλύπτει και το λειτουργικό κόστος συντήρησης των εθνικών ερευνητικών υποδομών.
Να εξασφαλίζονται οι χρηματοδοτικές ανάγκες των Κέντρων για μισθούς και ανελαστικές λειτουργικές δαπάνες μέσω του Τακτικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου.
Άρθρο 31: Δημόσια χρηματοδότηση
Μία από τις θετικές ρυθμίσεις αυτού του Σχεδίου Νόμου, είναι η θεσμοθέτηση της δυνατότητας παροχής πρόσθετων αμοιβών σε όλο το προσωπικό των Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Πρόσθετες αμοιβές οι οποίες θα προέρχονται από ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα, ίδια έσοδα, εκμετάλλευση τεχνογνωσίας, παραγωγή και πώληση προϊόντων κ.α.
Προκειμένου όμως αυτή η δυνατότητα, να μπορέσει να υλοποιηθεί, απαιτείται η άμεση υλοποίηση της παραγράφου 2, του άρθρου 23, του Ν.4310/14 για «χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό για την πλήρη κάλυψη των μισθολογικών δαπανών των ερευνητών, των ΕΛΕ, του ειδικού επιστημονικού − τεχνικού, διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού των ερευνητικών κέντρων και των τεχνολογικών φορέων».
Χρηματοδότηση για την οποία η παρούσα Κυβέρνηση, ως Αξιωματική Αντιπολίτευση κατά την ψήφιση του Ν.4310/14, υπερθεμάτιζε!
Όπως γνωρίζετε η ελλιπέστατη επιχορήγηση των Ερευνητικών Κέντρων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του κράτους προβλέπεται να μειωθεί στο ποσό των 29,8 εκατ. Ευρώ το 2015, από 80 εκατ. Ευρώ που ήταν το 2008 (μείωση 62%), με αποτέλεσμα η κάλυψη της μισθοδοσίας (και) του τακτικού προσωπικού και των λειτουργικών δαπανών να καλύπτεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, από ερευνητικά προγράμματα και ίδια έσοδα των Ε.Κ., μην αφήνοντας έτσι το περιθώριο για χορήγηση πρόσθετων αμοιβών.
Γνωρίζουμε την κρισιμότητα της κατάστασης που διέρχεται η χώρα μας και έχουμε επιδείξει αμέριστη κατανόηση και συμπαράσταση στον Αγώνα της Κυβέρνησης.
Όμως αναμένουμε την υλοποίηση των προεκλογικών εξαγγελιών και θα σταθούμε δίκαιοι αλλά και αυστηροί κριτές, όσον αφορά την συνέπεια λόγων και πράξεων της Κυβέρνησης, μόλις η Χώρα διέλθει της κρίσιμης αυτής φάσης.
Να προστεθεί στην παράγραφο 2 β) Η χρηματοδότηση να καλύπτει και το λειτουργικό κόστος και το κόστος συντήρησης των εθνικών ερευνητικών υποδομών.
Να προστεθεί επίσης : Με την ισχύ του παρόντος τα ΕΚ της ΓΓΕΤΚ εξαιρούνται από γενικότερες ρυθμίσεις και νομοσχέδια που αφορούν ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ οργανισμούς του δημοσίου, εκτός αν υπάρχει ρητή αναφορά σε αυτά.
Ο Ν.4310/2014 (Άρθρο 23, παρ. 2, περ.β ) προβλέπει την κάλυψη «μέρους» των λειτουργικών δαπανών των ερευνητικών κέντρων από τον τακτικό προϋπολογισμό. Το παρόν νομοσχέδιο δεν τροποποιεί τη συγκεκριμένη διάταξη. Οι λειτουργικές δαπάνες των ερευνητικών κέντρων είναι κατά κανόνα ανελαστικές, καθώς αφορούν για παράδειγμα έξοδα όπως η καταβολή ενοικίων, η εξόφληση λογαριασμών κοινής ωφελείας και η συντήρηση του εξοπλισμού. Είναι προφανές ότι ενδεχόμενη αδυναμία κάλυψης των συγκεκριμένων δαπανών απειλεί την ίδια την επιβίωση των ερευνητικών κέντρων. Προτείνουμε την πρόβλεψη κάλυψης του συνόλου των ανελαστικών λειτουργικών δαπανών, κατ’ αναλογία με την πρόβλεψη πλήρους κάλυψης της μισθολογικής δαπάνης των ερευνητικών κέντρων από τον τακτικό προϋπολογισμό.
Προτεινεται η παρακάτω διατυπωση των παραγραφων 4,5 του άρθρου 23 προκειμένου να εισαχθει αρμοδιοτητα του Περιφερειάρχη για την προκηρυξη δράσεων ΕΤΑΚ και υλοποίηση έργων ΕΤΑΚ
Άρθρο 31
Δημόσια χρηματοδότηση
…………………………………………………………………………………………………………….
2. Οι παράγραφοι 4, 5 και 6 του άρθρου 23 του ν.4310/2014 αντικαθίστανται ως εξής:
«….4. α) Η δημόσια χρηματοδότηση δύναται να παρέχεται από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων προς τους δημόσιους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, τις επιχειρήσεις και λοιπούς φορείς με προκηρύξεις του αρμόδιου για ζητήματα έρευνας Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων δράσεων ή προγραμμάτων ΕΤΑΚ , τα οποία εκπονούνται σύμφωνα με τους κανόνες του εθνικού και ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου και δημόσια πρόσκληση προς τους δικαιούχους για υποβολή σχετικών προτάσεων. Στις προκηρύξεις ορίζονται κάθε φορά οι δικαιούχοι της δράσεως ή προγράμματος, οι οποίοι θα πρέπει να είναι εγκατεστημένοι εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας και συνοδεύονται από εφαρμοστικούς Οδηγούς, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του παρόντος.
β) Η δημόσια χρηματοδότηση δύναται επίσης να παρέχεται από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων της κάθε Περιφέρειας με προκηρύξεις του Περιφερειάρχη δράσεων ή προγραμμάτων ΕΤΑΚ και δημόσια πρόσκληση προς τους δημόσιους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, τις επιχειρήσεις και λοιπούς φορείς, οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι εντός των εδαφικών ορίων της οικείας Περιφέρειας, για υποβολή σχετικών προτάσεων. Στις προκηρύξεις αυτές δύναται να συμμετέχουν και φορείς άλλων περιφερειών της χώρας , εφόσον η συμβολή τους είναι απαραίτητη για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου προς όφελος της περιφέρειας , που προκηρύσσει το πρόγραμμα. Η συμμετοχή αυτή δεν μπορεί να ξεπερνά το 20% της δημόσιας χρηματοδότησης του αντίστοιχου έργου. Επιπρόσθετα η δημόσια χρηματοδότηση δύναται να καλύπτει συμμετοχή της περιφέρειας ή φορέων της σε έργα η δράσεις, που χρηματοδοτούνται από ανταγωνιστικά προγράμματα της Ε.Ε., όπως το εκάστοτε πρόγραμμα πλαίσιο της Ε.Ε. για έρευνα και καινοτομία.
5. Προκηρύξεις δράσεων ή προγραμμάτων, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, τα οποία αφορούν δραστηριότητες ΕΤΑΚ, που χαρακτηρίζονται ως κρατική ενίσχυση και προβλέπονται οι όροι υλοποίησή τους από αντίστοιχες διατάξεις του εκάστοτε ισχύοντος Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού, προκηρύσσονται και υλοποιούνται στο πλαίσιο των προβλέψεων της Κοινής Υπουργικής Απόφασης της επόμενης παραγράφου, με βάση το εθνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο. Για την καταβολή δημόσιας χρηματοδότησης, η οποία καταβάλλεται σε έργα ΕΤΑΚ, που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ακολουθούνται οι όροι της προκήρυξης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων καθώς και οι σχετικοί κανόνες, που επιβάλλουν οι Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κρατική ενίσχυση δεν θα πρέπει να πηγαίνει σε ήδη μόνιμα μέλη ΔΕΠ/ερευνητές. Θα πρέπει να πηγαίνει και σε κατόχους διδακτορικού οι οποίοι δεν έχουν μόνιμοι θέση σε κάποιο Ίδρυμα, αλλά και σε κατόχους διδακτορικού οι οποίοι ζούν στο εξωτερικό. Οι άνθρωποι αυτοί είναι εκτός των κονδυλίων και μόνο μέσα από το «πατρονάρισμα» ήδη μόνιμων μπορούν να έχουν πρόσβαση στα κονδύλια.
Η έως σήμερα πολιτική, είναι να πηγαίνει η χρηματοδότηση σε επιμήσθια ήδη μονίμων μελών ΔΕΠ/ερευνητών. Εάν αυτά γίνουν μόνιμες θέσεις τότε ένα κομμάτι των Ελλήνων του εξωτερικού θα γυρίσει πίσω και κάποιοι ικανοί νέοι ερευνητές θα αποδεσμευθούν από τους μεγαλοκαθηγητές που πάντα παίρνουν τα προγράμματα.
Ίσως καλό θα ήταν να γίνει και μια λίστα με το ποιοί παίρνουν κρατική ενίσχυση και σε μελλοντικές προκηρύξεις να απορρίπτονται, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα συγκεντρωτισμού.