Το άρθρο 18 του ν.4310/2014 καταργείται και αναδιατυπώνεται ως ακολούθως:
«1. Το υπηρετούν προσωπικό των ερευνητικών κέντρων και των ινστιτούτων τους του άρθρου 13 του παρόντος νόμου, διορίζεται ή προσλαμβάνεται με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου, ορισμένου ή αορίστου χρόνου, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και διακρίνεται σε ερευνητικό (ερευνητές, ειδικοί λειτουργικοί επιστήμονες), ειδικό επιστημονικό – τεχνικό, τεχνικό, διοικητικό και βοηθητικό. Το ερευνητικό προσωπικό εκλέγεται με ανοικτή διαδικασία μετά από προκήρυξη, στην οποία ορίζονται και οι βαθμίδες στις οποίες αυτό εντάσσεται.
2. Ερευνητές, οι οποίοι είναι επιστήμονες υψηλής επιστημονικής εμπειρίας και κατάρτισης, κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος, που εργάζονται αυτοτελώς και ανεξάρτητα για την παραγωγή ή βελτίωση γνώσεων και την εφαρμογή τους για την παραγωγή προϊόντων, διατάξεων, διαδικασιών, μεθόδων και συστημάτων, ενώ μπορούν να παρέχουν και εκπαιδευτικό και διοικητικό έργο. Τον τίτλο του ερευνητή φέρουν αποκλειστικά οι επιστήμονες ερευνητικών κέντρων, οι οποίοι έχουν εκλεγεί σε βαθμίδα ανάλογη των προσόντων και της εμπειρίας τους που απαιτούνται και οι οποίοι επιβλέπουν ερευνητικές εργασίες, έργα και ομάδες κατά τις πολιτικές έρευνας του κάθε ερευνητικού κέντρου και της ΓΓΕΤ. Ανάλογα με το ερευνητικό έργο τους, τη διεθνή αναγνώρισή τους και τη συμβολή τους στην εκμετάλλευση των επιστημονικών και τεχνολογικών γνώσεων και κατ’ αντιστοιχία με αυτές των καθηγητών ΑΕΙ όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο 16 του ν.4009/2011, οι ερευνητές κατατάσσονται σε τρεις βαθμίδες: Α΄, Β΄ και Γ΄, οι οποίες είναι ανεξάρτητες και αυτοτελείς.
Οι ερευνητές Α΄ και Β΄ βαθμίδας διορίζονται ως μόνιμοι. Οι ερευνητές Γ΄ βαθμίδας εκλέγονται για μία 3ετή θητεία. Μετά τη λήξη της θητείας τους κρίνονται για διορισμό ως μόνιμοι ερευνητές Β’ βαθμίδας. Αν δεν προκριθούν, η θητείας τους ανανεώνεται μέχρι δύο φορές για δύο χρόνια κάθε φορά, μετά το τέλος των οποίων ακολουθεί κάθε φορά νέα κρίση, σύμφωνα με τα ανωτέρω. Εφόσον και κατά την τρίτη κρίση τους δεν επιτύχουν, η θητεία τους δεν ανανεώνεται και απομακρύνονται οριστικά από τη θέση τους μετά τη λήξη της.
Τα ελάχιστα προσόντα που απαιτούνται για τον αρχικό διορισμό του ερευνητή σε κάθε βαθμίδα είναι τα εξής:
α) Για τη Γ` βαθμίδα απαιτείται ο ερευνητής να έχει τεκμηριωμένη ικανότητα να σχεδιάζει και να εκτελεί έργα ή τμήματα έργων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, να κατανέμει τμήματα ή φάσεις του έργου σε άλλους ερευνητές και να τους καθοδηγεί ή επιβλέπει. Επίσης απαιτείται να έχει κάνει πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά διεθνώς αναγνωρισμένα.β) Για τη Β` βαθμίδα απαιτείται ο ερευνητής να έχει τεκμηριωμένη ικανότητα να οργανώνει και να διευθύνει προγράμματα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, να συντονίζει και να κατευθύνει την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη στα επί μέρους έργα του προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, να αναζητεί και να προσελκύει οικονομικούς πόρους από εξωτερικές πηγές για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του ινστιτούτου ή του κέντρου και να προωθεί πρωτοποριακές ιδέες στην επιστήμη και την τεχνολογία. Επίσης απαιτείται να έχει κάνει πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά και τεχνικά περιοδικά διεθνώς αναγνωρισμένου κύρους ή να έχει διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας και να έχει προσφέρει στην πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας και των εφαρμογών τους και να έχει τύχει αναγνώρισης από άλλους ερευνητές η συμβολή του στην πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας.
γ) Για την Α` βαθμίδα απαιτείται ο ερευνητής να έχει αποδεδειγμένη ικανότητα να αναπτύσσει την έρευνα και τις εφαρμογές της σε νέους τομείς, να συντονίζει δραστηριότητες σε ευρύτερα πεδία έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, να συμβάλλει στη χάραξη ερευνητικής και τεχνολογικής πολιτικής και την ανάπτυξη ερευνητικών οργανισμών με την προσέλκυση εξωτερικών χρηματοδοτήσεων, να έχει αναγνωριστεί διεθνώς για τη συμβολή του σε επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς της ειδικότητάς του, να έχει συμβάλει στη διάδοση και εφαρμογή της παραγόμενης από την έρευνα γνώσης, να έχει πλούσιο συγγραφικό έργο σε μονογραφίες ή δημοσιεύσεις σε περιοδικά διεθνώς αναγνωρισμένου κύρους ή και σημαντικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας και να έχει τύχει αναγνώρισης από άλλους ερευνητές η συμβολή του στην πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας.
Στη βαθμίδα Α` αντιστοιχεί ο τίτλος Διευθυντής Ερευνών, στη βαθμίδα Β` αντιστοιχεί ο τίτλος Κύριος Ερευνητής, στη βαθμίδα Γ` αντιστοιχεί ο τίτλος Εντεταλμένος Ερευνητής.
3. Για κάθε βαθμίδα απαιτούνται και τα προσόντα όλων των προηγούμενων βαθμίδων. Εξειδίκευση των προσόντων μπορεί να προβλεφθεί στους εσωτερικούς κανονισμούς των ερευνητικών κέντρων και ινστιτούτων.
4. Οι προβλεπόμενες θέσεις ερευνητών είναι κοινές ως προς όλες τις βαθμίδες (Α’, Β’, Γ’). Οι Διευθυντές Ερευνητικών Κέντρων, ινστιτούτων τους και αυτοτελών ερευνητικών ινστιτούτων θεωρείται ότι κατέχουν με το διορισμό τους προσωποπαγή θέση ερευνητή Α` για όλες τις συνέπειες. Η διαδικασία επιλογής για διορισμό των Διευθυντών Ερευνητικών Κέντρων και των Ινστιτούτων τους, καθώς και των Διευθυντών των αυτοτελών Ερευνητικών Ινστιτούτων, αρχίζει έξι μήνες πριν από τη λήξη της θητείας του υπηρετούντος Διευθυντή.
Οι προσωποπαγείς θέσεις ερευνητών σε ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα τους και αυτοτελή ερευνητικά ινστιτούτα, οι οποίες έχουν καταληφθεί από πρόσωπα που διορίσθηκαν σε θέσεις Διευθυντών ή μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των κέντρων και ινστιτούτων αυτών, καταργούνται, αυτοδικαίως, όταν τα πρόσωπα αυτά παραιτηθούν, συνταξιοδοτηθούν ή συμπληρώσουν το εκάστοτε ισχύον όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ερευνητών, ελλείψουν ή αποχωρήσουν για οποιονδήποτε λόγο.
5. Ειδικοί λειτουργικοί επιστήμονες, οι οποίοι είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών της ημεδαπής ή αλλοδαπής και έχουν εμπειρία στο σχεδιασμό ή εφαρμογή επιστημονικών και τεχνολογικών προγραμμάτων και έργων. Οι ειδικοί λειτουργικοί επιστήμονες εντάσσονται σε τρεις βαθμίδες, Α΄, Β΄, Γ΄ ανάλογα με την προσφορά τους, τα ειδικά τους προσόντα και λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια και τους όρους των παραγράφων 2-4 του παρόντος άρθρου. Η διαδικασία εκλογής και προαγωγής τους σε βαθμίδα, καθορίζεται στον εσωτερικό κανονισμό ή οργανισμό του ερευνητικού κέντρου ή του τεχνολογικού φορέα.
6. Το ανωτέρω ερευνητικό προσωπικό, εφόσον δεν συντρέχουν λόγοι παρουσίας του εκτός του ερευνητικού κέντρου στο πλαίσιο ερευνητικής δραστηριότητας, οφείλει να παρευρίσκεται στους χώρους του ερευνητικού κέντρου κατ’ ελάχιστον είκοσι (20) ώρες εβδομαδιαίως κατανεμημένες σε τουλάχιστον τέσσερις εργάσιμες ημέρες, να παρέχει τις πάσης φύσεως υπηρεσίες του (ερευνητικές, επιστημονικές, τεχνικές, διοικητικές) για την υποστήριξη του ερευνητικού έργου του ερευνητικού κέντρου ή του ινστιτούτου και να συνεργάζεται γι’ αυτόν το σκοπό με το υπόλοιπο προσωπικό.
7. Το εν γένει ειδικό επιστημονικό-τεχνικό προσωπικό εκτελεί ειδικές επιστημονικές και τεχνικές εργασίες για την υποστήριξη της έρευνας που πραγματοποιείται στους ερευνητικούς φορείς. Στο προσωπικό αυτό περιλαμβάνονται και το τεχνικό προσωπικό του άρθρου 20 παρ. 3 β και γ του ν.1514/1985.
8. Το τεχνικό προσωπικό υποστηρίζει τη λειτουργία και συντήρηση των ερευνητικών υποδομών και των κτιριακών εγκαταστάσεων και την υλοποίηση των ερευνητικών προγραμμάτων και αποτελείται από τις εξής κατηγορίες:
α) Τεχνικούς μέσης εκπαίδευσης αποφοίτους τεχνικού λυκείου ή τεχνικής σχολής μέσης εκπαίδευσης,
β) Λοιπό τεχνικό προσωπικό, αποφοίτους στοιχειώδους εκπαίδευσης.
9. Το διοικητικό και το βοηθητικό προσωπικό. Το διοικητικό προσωπικό των ερευνητικών κέντρων και των ινστιτούτων στελεχώνει υπηρεσίες διοικητικού και οικονομικού χαρακτήρα για την υποστήριξη της λειτουργίας τους και την εκτέλεση των προγραμμάτων και έργων. Το βοηθητικό προσωπικό υποστηρίζει τη λειτουργία των ερευνητικών κέντρων.
10. Με τον εσωτερικό κανονισμό ή οργανισμό του ερευνητικού κέντρου ή του τεχνολογικού φορέα το προσωπικό των παραγράφων 7, 8 και 9 του παρόντος άρθρου κατανέμεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και ανάλογα με τα προσόντα του σε ειδικότητες και καθορίζονται τα ειδικότερα προσόντα που απαιτούνται για το διορισμό ή την πρόσληψή του. Το προσωπικό αυτό διορίζεται σε μόνιμες οργανικές θέσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα στα νπδδ και με συμβάσεις αορίστου χρόνου, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, για τους λοιπούς ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς.
11. Σε περίπτωση αποχώρησης ή κένωσης της οργανικής θέσης, για οποιοδήποτε λόγο, προσωπικού που υπηρετεί ως μόνιμο σε ερευνητικό κέντρο που έχει χαρακτήρα Ν.Π.Δ.Δ., η θέση δεν καταργείται, αλλά διατηρείται και μπορεί να επαναπροκηρύσσεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
12. Πέραν των ανωτέρω κατηγοριών προσωπικού, οι ερευνητικοί φορείς δύνανται να απασχολούν συνεργαζόμενο επιστημονικό τεχνικό και λοιπό προσωπικό, με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή χορηγίας (υποτροφία) ή με συμβάσεις μίσθωσης έργου για τις ανάγκες των ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων. Οι συμβάσεις συνάπτονται μετά από απόφαση του διοικητικού συμβουλίου και πρόταση του διευθυντή του οικείου ινστιτούτου. Οι αποδοχές που θα λαμβάνουν θα βαρύνουν πόρους εκτός τακτικού προϋπολογισμού. Στην κατηγορία αυτή του προσωπικού συμπεριλαμβάνονται οι καθηγητές σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν.4009/2011, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές ΑΕΙ (για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ή λήψη μεταπτυχιακού διπλώματος), οι μεταδιδακτορικοί συνεργάτες, οι επισκέπτες ερευνητές της ημεδαπής ή της αλλοδαπής:
α) Οι μεταδιδακτορικοί συνεργάτες που συμμετέχουν στην εκτέλεση του ερευνητικού έργου απασχολούνται δυνάμει σχέσης ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ή δυνάμει σύμβασης μίσθωσης έργου. Οι κάθε είδους αμοιβές που θα λαμβάνουν θα βαρύνουν υποχρεωτικά πόρους εκτός τακτικού προϋπολογισμού και θα αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο στο 90% των αντίστοιχων αμοιβών που λαμβάνουν ερευνητές Γ’ βαθμίδας.
β) Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές δύνανται να απασχοληθούν και ως υπότροφοι μεταπτυχιακοί ερευνητές, δυνάμει συμβάσεως χορηγίας υποτροφίας, η οποία συνάπτεται μεταξύ του ερευνητικού κέντρου και του μεταπτυχιακού φοιτητή. Οι υπότροφοι διέπονται κατά το χρόνο διάρκειας της σύμβασης από το καθεστώς ασφάλισης των φοιτητών των ΑΕΙ, με την επιφύλαξη του δικαιώματος του ερευνητικού κέντρου ή του ινστιτούτου να τους παρέχει επιπρόσθετη ασφαλιστική κάλυψη για την αντιμετώπιση ειδικών κινδύνων που γεννώνται κατά τη διαδικασία της ερευνητικής τους δραστηριότητας.
Η διάρκεια, το είδος της σχέσης, οι υποχρεώσεις και όλα τα σχετικά θέματα των ανωτέρω συμβάσεων καθορίζονται με απόφαση του ΔΣ του ερευνητικού κέντρου ανάλογα με τους όρους της απόφασης χρηματοδότησης ή της σύμβασης, που υπογράφεται μεταξύ του οργανισμού που χρηματοδοτεί το έργο και του ερευνητικού κέντρου ή συμπληρωματικά από τον εσωτερικό κανονισμό του ερευνητικού κέντρου. Οι διατάξεις της παρούσας εφαρμόζονται αναλογικά και στις περιπτώσεις προπτυχιακών φοιτητών ΑΕΙ που εκπονούν πτυχιακή ή διπλωματική ή άλλου είδους ερευνητική εργασία.
γ. Οι καθηγητές και οι υπηρετούντες λέκτορες των Α.Ε.Ι. μπορούν να εκτελούν ερευνητικό και λοιπό έργο στους ερευνητικούς φορείς, σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν.4009/2011, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Η αμοιβή τους ορίζεται με απόφαση του ΔΣ του ερευνητικού φορέα και βαρύνει αποκλειστικά τους ίδιους πόρους ή τον προϋπολογισμό του έργου.
13. Σε ερευνητές Α΄ βαθμίδας, καθώς και σε καθηγητές ΑΕΙ Α΄ βαθμίδας που έχουν διατελέσει διευθυντές ερευνητικών κέντρων ή ινστιτούτων, έχουν διακριθεί διεθνώς και αποχωρούν λόγω συνταξιοδότησης, μπορεί να απονέμεται ο τίτλος του ομότιμου ερευνητή, μετά από απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ερευνητικού κέντρου. Ειδικά για τους πρώην διευθυντές ερευνητικών κέντρων ή ινστιτούτου απαιτείται επιπλέον η γνώμη των ερευνητών του οικείου ινστιτούτου ή κέντρου αντιστοίχως και, ειδικά για τα Ινστιτούτα, η σύμφωνη γνώμη του Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου. Με τον εσωτερικό κανονισμό του ερευνητικού κέντρου καθορίζονται ο τρόπος και τα κριτήρια αξιολόγησης των ομότιμων ερευνητών.»
14. Οι ερευνητές των ερευνητικών κέντρων ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του εξηκοστού έβδομου έτους της ηλικίας τους ή με τη συμπλήρωση 35ετίας. Δικαιούνται να παραμείνουν και μετά από τη συμπλήρωση 35ετίας, μέχρι τη συμπλήρωση του εξηκοστού έβδομου έτους της ηλικίας τους.
15. Οι Διευθυντές των ερευνητικών Κέντρων και Ινστιτούτων να μην έχουν συμπληρώσει κατά τον χρόνο υποβολής της υποψηφιότητάς τους το 63ο έτος της ηλικίας τους.
16. Το άρθρο 1 του ν.1894/1990 (Α’ 110) παραμένει σε ισχύ και εφαρμόζεται αναλόγως.»