Το άρθρο 10 του ν.4310/2014 καταργείται και αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, συγκροτείται Περιφερειακό Επιστημονικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΣΕΚ), ως όργανο υποστήριξης αναπτυξιακών δράσεων και υλοποίησης της ΕΣΕΤΑΚ. Η υποστήριξη παρέχεται με εισηγήσεις, μελέτες πεδίου, καταγραφές και αξιολογήσεις των υφιστάμενων υποδομών ή του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού και συγκριτικές εκτιμήσεις σε ό,τι αφορά στη δημιουργία περιφερειακών συσπειρώσεων ερευνητικών οργανισμών, τεχνολογικών φορέων, επιχειρήσεων, λοιπών φορέων και περιφερειακών αρχών, για την προώθηση της καινοτομίας, την ενθάρρυνση ανάπτυξης σχημάτων σύμπραξης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και τη διαμόρφωση συνθηκών και προοπτικών επιτυχούς συμμετοχής οργανισμών των περιφερειών σε εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα.
Ειδικότερα, το περιεχόμενο των εισηγήσεων και της υποστήριξης του ΠΣΕΚ αφορά:
α) Στην οριζόντια δικτύωση των περιφερειακών συντελεστών που εμπλέκονται στην ΕΤΑΚ, όπως δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί, τεχνολογικοί φορείς, επιχειρήσεις και λοιποί φορείς, καθώς και σε προτάσεις ένταξης και διασύνδεσης των συντελεστών και ερευνητικών οργανισμών στις περιφερειακές οικονομίες.
β) Στην από κοινού με τη ΓΓΕΤ ανάλυση των στρατηγικών για την ανάπτυξη της ΕΤΑΚ στην περιφέρεια και την ανάληψη συντονισμένων δράσεων Κέντρου-Περιφέρειας.
γ) Στον καθορισμό κριτηρίων και προϋποθέσεων για την αξιολόγηση ερευνητικών προτάσεων που υποβάλλονται στις περιφερειακές αρχές.
δ) Στη διεύρυνση της πρόσβασης των δικαιούχων σε πηγές χρηματοδότησης, καθώς και της ένταξης και διασύνδεσης των ερευνητικών οργανισμών στις περιφερειακές οικονομίες.
ε) Στην πλήρη αξιοποίηση του ερευνητικού δυναμικού των περιφερειών και της ενίσχυσης της απασχόλησης νέων αποφοίτων σε εθνικό, ενωσιακό ή διεθνές επίπεδο, με μέτρα, όπως:
αα) Η υποστήριξη δημόσιων ερευνητικών οργανισμών για την απόκτηση κατάλληλου ερευνητικού εξοπλισμού και την ανάπτυξη υλικού περιβάλλοντος που τους επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση του διαθέσιμου ερευνητικού δυναμικού.
ββ) Η παροχή ενισχύσεων για ερευνητικές υποδομές στις οποίες εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε διαφανή βάση που δεν εισάγει διακρίσεις.
γγ) Η στήριξη για τη διοργάνωση συναντήσεων εργασίας (workshops) και συνεδρίων για τη διευκόλυνση της μεταφοράς γνώσεων ή την ανάπτυξη δραστηριοτήτων προβολής και δημοσιοποίησης, καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλιών διασποράς και μεταφοράς ερευνητικών αποτελεσμάτων στον παραγωγικό τομέα της χώρας, σε άλλες χώρες και σε διεθνείς αγορές.
δδ) Ο προσδιορισμός των αναγκών και δυνατοτήτων ενίσχυσης της ερευνητικής ικανότητας των δημόσιων ερευνητικών φορέων που υπάρχουν στις Περιφέρειες και οι οποίες μπορούν να χρηματοδοτούνται.
2. Το (ΠΣΕΚ) αποτελείται από ένδεκα (11) μέλη, από τα οποία 6 είναι καθηγητές ΑΕΙ ή ερευνητές που προέρχονται από ερευνητικά κέντρα που εποπτεύονται από τον αρμόδιο για ζητήματα έρευνας Αναπληρωτή Υπουργό ΠοΠαιΘ. Τα υπόλοιπα 5 μέλη προέρχονται από επαγγελματικά επιμελητήρια και επιστημονικούς συλλόγους, τους πολιτιστικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς της περιοχής. Όλα τα μέλη του ΠΣΕΚ πρέπει να είναι κάτοχοι τουλάχιστον διπλώματος μεταπτυχιακών σπουδών ή ισοδύναμου τίτλου με αναγνωρισμένο κύρος και να έχουν μακρόχρονη ερευνητική και επαγγελματική εμπειρία σε θέματα ΕΤΑΚ. Η θητεία των μελών του (ΠΣΕΚ) είναι τετραετής και μπορεί να ανανεώνεται μία μόνο φορά με την ακόλουθη διαδικασία, με την οποία επιλέχθηκαν αρχικά.
3. Τα μέλη του ΠΣΕΚ επιλέγονται με την ακόλουθη διαδικασία:
αα) Με απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου συγκροτείται πενταμελής επιτροπή που αποτελείται από 2 επιστήμονες ασχολούμενους με την έρευνα, καθηγητές ΑΕΙ με βαθμίδα καθηγητή ή αναπληρωτή καθηγητή, 2 ερευνητές Α΄ ή Β’ βαθμίδας της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και 1 εκπρόσωπο των παραγωγικών φορέων της οικείας Περιφέρειας, οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των επιλέξιμων υποψηφίων.
ββ) Η Επιτροπή προκηρύσσει ανοιχτή πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων, η οποία δημοσιεύεται στον ημερήσιο τύπο και το δικτυακό τόπο της οικείας Περιφέρειας και της ΓΓΕΤ. Η επιτροπή αξιολογεί τις υποψηφιότητες, συντάσσει κατάλογο υποψηφίων, περιλαμβάνοντας σε αυτόν τουλάχιστον τον διπλάσιο και ει δυνατόν τον τριπλάσιο αριθμό του συνόλου των μελών του ΠΣΕΚ, κατά προτίμηση υποψηφίους που προέρχονται από τον εθνικό κατάλογο κριτών και τον υποβάλλει στο περιφερειακό συμβούλιο. Το περιφερειακό συμβούλιο επιλέγει από αυτόν τον κατάλογο τους καταλληλότερους και ο Περιφερειάρχης διορίζει τα μέλη του ΠΣΕΚ που έχουν επιλεγεί.
γγ) Μετά από το διορισμό τους τα μέλη του ΠΣΕΚ συγκροτούνται σε σώμα και εκλέγουν τον πρόεδρο, αντιπρόεδρο και τον γραμματέα του με τον αναπληρωτή του.
4. Οι πρόεδροι και οι αντιπρόεδροι των ΠΣΕΚ συνέρχονται σε ολομέλεια των ΠΣΕΚ, συγκροτούνται σε σώμα και εκλέγουν μεταξύ των μελών τους πρόεδρο και αντιπρόεδρο.
5. Ο τόπος και ο χρόνος συνεδριάσεων, η απαρτία, ο τρόπος λήψης απόφασης και κάθε ειδικότερο θέμα λειτουργίας του ΠΣΕΚ ορίζονται με απόφαση του Προέδρου του οικείου ΠΣΕΚ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. Όσον αφορά την ολομέλεια των ΠΣΕΚ, τα ανωτέρω ζητήματα ορίζονται με απόφαση του Γ.Γ.Ε.Τ.
6. Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη των ΠΣΕΚ παρέχονται από την περιφέρεια. Τα ΠΣΕΚ υποβοηθούνται ως προς το έργο τους από τις υφιστάμενες δομές της οικείας περιφέρειας. Τα μέλη των ΠΣΕΚ είναι δυνατόν να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις εξ αποστάσεως μέσω τηλεδιάσκεψης.
7. Τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις έξοδα μετακίνησης, διανυκτέρευσης και ημερήσιας αποζημίωσης των μελών του ΠΣΕΚ για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις τους καλύπτονται από ίδιους πόρους της Περιφέρειας και δεν επιβαρύνουν τον τακτικό προϋπολογισμό.
8. Για τα ΠΣΕΚ εφαρμόζεται αναλογικώς το άρθρο 7 του ν. 2690/1999, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
9. Προσκλήσεις υποβολής υποψηφιοτήτων που έχουν εκδοθεί και αποφάσεις συγκρότησης επιτροπών που κατά τη δημοσίευση του παρόντος έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν.4310/2014, όπως αυτό ίσχυε, ανακαλούνται και εκδίδονται εκ νέου σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
18. Θα πρέπει να προβλεφθεί προθεσμία σύστασης του ΠΣΕΚ έως το τέλος του τρέχοντος έτους.
Σχέδιο Νόμου – Άρθρο 22, Παρ. 2. – Προσθήκη: Η θητεία των μελών του (ΠΣΕΚ) είναι τετραετής και μπορεί να ανανεώνεται μία μόνο φορά με την ακόλουθη διαδικασία, με την οποία επιλέχθηκαν αρχικά. Η σύσταση του ΠΣΕΚ θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.»
Το πλήρες κείμενο του Συλλόγου Ερευνητών ΙΤΕ: http://www.forth.gr/rc/
Για τα μέλη του ΠΣΕΚ είναι απαραίτητη η τεκμηρίωση πρότερης επαρκούς εμπειρίας μέσω συμμετοχής σε έργα και δραστηριότητες ΕΤΑΚ.
ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ
Άρθρο 22 – Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΣΕΚ)
Παρατηρήσεις / προτεινόμενες ρυθμίσεις:
Η αναγκαιότητα του να συμπεριληφθούν στο σύστημα διακυβέρνησης της ερευνητικής δραστηριότητας της χώρας εκπρόσωποι των Περιφερειών είχε επισημανθεί από καιρό από την ΕΕΕ, οπότε οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις του παρόντος Άρθρου θεωρούνται πως βρίσκονται καταρχάς σε θετική κατεύθυνση. Στα θετικά αποτιμώνται: (i) η εφαρμογή στα ΠΣΕΚ του άρθρου 7 του Ν. 2690/1999, η οποία θα πρέπει να επεκταθεί όμως και σε άλλα όργανα όπως ΕΣΕΚ, ΤΕΣ, κ.ά. (ii) η δυνατότητα συνεδριάσεων μέσω τηλεδιάσκεψης, η οποία θα πρέπει να επεκταθεί ομοίως και σε άλλα όργανα.
Πρόταση της ΕΕΕ:
Να εξειδικευτεί και να διασφαλιστεί η οριζόντια δικτύωση των μεγάλων δημοσίων Ερευνητικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ και ΕΚ), στα οποία βρίσκεται και μεγάλο τμήμα των εθνικών ερευνητικών υποδομών και τα οποία έχουν την έδρα τους σε ορισμένες μόνο Περιφέρειες της χώρας (όπως Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Κρήτης) με ερευνητικούς φορείς των λοιπών Περιφερειών. Τούτο διότι πρέπει να αποφευχθεί ο άσκοπος πολλαπλασιασμός των ερευνητικών φορέων, οι αλληλοεπικαλύψεις στα ερευνητικά αντικείμενα εδραιωμένων ερευνητικών Ιδρυμάτων, καθώς και αυτών που ιδρύθηκαν με το Άρθρο 13.Α του Ν. 4310/2014 (που παραμένει και στο παρόν σ/ν), ή εκείνων που ενδεχομένως θα συσταθούν, για την απορρόφηση των κονδυλίων στο πλαίσιο της υλοποίησης του ‘smart specialization’, και η πιθανή σπατάλη των ερευνητικών αυτών κονδυλίων, και βέβαια για να αποφευχθούν οι πελατειακές σχέσεις και η συνακόλουθη αναξιοκρατία. Ειδικότερα σε μια εποχή κρίσης και αναγκαστικών περικοπών, είναι σημαντικό η έμφαση να δοθεί στη διασύνδεση των υπαρχόντων φορέων έρευνας με ομοειδή αντικείμενα, μέσω δικτυώσεων και στην πλήρη αξιοποίηση και ενίσχυση του υπάρχοντος ερευνητικού δυναμικού, εξοπλισμού και τεχνογνωσίας, και όχι στην περαιτέρω διάσπαση του ερευνητικού ιστού και στον κατακερματισμό των εθνικών ερευνητικών πόρων.
Να προστεθεί: «Ερευνητικά Κέντρα τα οποία θα δημιουργηθούν για τις ανάγκες των περιφερειών θα εντάσσονται διοικητικά στην ΓΓΕΤ, ενώ τυχόν άλλοι νέοι Ερευνητικοί Φορείς ή Ινστιτούτα που θα δημιουργηθούν θα εντάσσονται σε ήδη υπάρχοντα ερευνητικά κέντρα της ΓΓΕΤ και θα υπόκεινται στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο»
Να εξειδικευτεί και να διασφαλιστεί η οριζόντια δικτύωση των μεγάλων δημοσίων Ερευνητικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ και ΕΚ), στα οποία βρίσκεται και μεγάλο τμήμα των εθνικών ερευνητικών υποδομών και τα οποία έχουν την έδρα τους σε ορισμένες μόνο Περιφέρειες της χώρας (όπως Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Κρήτης) με ερευνητικούς φορείς των λοιπών Περιφερειών. Τούτο διότι πρέπει να αποφευχθεί ο άσκοπος πολλαπλασιασμός των ερευνητικών φορέων, οι αλληλοεπικαλύψεις στα ερευνητικά αντικείμενα εδραιωμένων ερευνητικών Ιδρυμάτων, καθώς και αυτών που ιδρύθηκαν με το Άρθρο 13.Α του Ν. 4310/2014 (που παραμένει και στο παρόν σ/ν), ή εκείνων που ενδεχομένως θα συσταθούν, για την απορρόφηση των κονδυλίων στο πλαίσιο της υλοποίησης του ‘smart specialization’, και η πιθανή σπατάλη των ερευνητικών αυτών κονδυλίων, και βέβαια για να αποφευχθούν οι πελατειακές σχέσεις και η συνακόλουθη αναξιοκρατία. Ειδικότερα σε μια εποχή κρίσης και αναγκαστικών περικοπών, είναι σημαντικό η έμφαση να δοθεί στη διασύνδεση των υπαρχόντων φορέων έρευνας με ομοειδή αντικείμενα, μέσω δικτυώσεων και στην πλήρη αξιοποίηση και ενίσχυση του υπάρχοντος ερευνητικού δυναμικού, εξοπλισμού και τεχνογνωσίας, και όχι στην περαιτέρω διάσπαση του ερευνητικού ιστού και στον κατακερματισμό των εθνικών ερευνητικών πόρων.
Να προστεθεί: «Ερευνητικά Κέντρα τα οποία θα δημιουργηθούν για τις ανάγκες των περιφερειών θα εντάσσονται διοικητικά στην ΓΓΕΤ, ενώ τυχόν άλλοι νέοι Ερευνητικοί Φορείς ή Ινστιτούτα που θα δημιουργηθούν θα εντάσσονται σε ήδη υπάρχοντα ερευνητικά κέντρα της ΓΓΕΤ, και θα υπόκεινται στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο»
Άρθρο 22: Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΣΕΚ)
Σχόλιο παραγράφου 2: Η κάθε Περιφέρεια θα πρέπει να μπορεί να επιλέξει με μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας τα υπόλοιπα μέλη του ΠΣΕΚ, ανάλογα με τις προτεραιότητές της, όπως αυτές αποτυπώνονται επίσημα στην κάθε Περιφερειακή Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020. Η κατοχή τουλάχιστον διπλώματος μεταπτυχιακών σπουδών δεν αποτελεί τεκμηριωτικό παράγοντα κατοχής ερευνητικών προσόντων. Προς τούτο προτείνεται ως ελάχιστο προσόν εκείνο της κατοχής πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών ή ισοδυνάμου τίτλου.
Τροποποίηση: να προστεθούν οι κοινωνικοί φορείς στους φορείς προέλευσης: «…τους πολιτιστικούς φορείς, τους κοινωνικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς της περιοχής…»
Τροποποίηση: «…Όλα τα μέλη του ΠΣΕΚ πρέπει να είναι κάτοχοι τουλάχιστον πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών ή ισοδύναμου τίτλου με αναγνωρισμένο κύρος και να έχουν μακρόχρονη ερευνητική ή/και επαγγελματική εμπειρία σε θέματα ΕΤΑΚ…».
Το πλήρες κείμενο του ΣΕΙΤΕ: http://www.forth.gr/se/pdfs/ΣΕΙΤΕ_2015-06-26_259.pdf
Στο επόμενο ευρωπαϊκό πλαίσιο, υπάρχει μία στροφή στην χρηματοδότηση της ερευνητικής πολιτικής και σημαντικά κονδύλια από την Διεύθυνση Έρευνας θα διοχετευθούν μεσω της Διεύθυνσης Περιφερειών. Το προηγούμενο νομοσχέδιο δημιουργούσε ένα θεσμικό περιβάλλον που επέτρεπε την κατασπατάληση των χρημάτων για έρευνα σε αλλότριους σκοπούς. Για τον λόγο αυτό οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες αλλά ανεπαρκείς. Είναι αναγκαία η άμεση θεσμική θωράκιση της χρήσης των κονδυλίων για την έρευνα. Αν αυτό δεν γίνει, οι Περιφέρειες θα αποτελέσουν μια επιπλέον πηγή που θα εντείνει την πολυδιάσπαση της έρευνας, που αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα Ελληνικής Έρευνας δημοσίου συμφέροντος.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να προβλέπεται ρητά στον νόμο ότι τυχόν νέα Ερευνητικά Κέντρα, τα οποία θα δημιουργηθούν στην περιφέρεια, θα εντάσσονται διοικητικά στην ΓΓΕΤ, ενώ τυχόν άλλοι νέοι Ερευνητικοί Φορείς ή Ινστιτούτα που θα δημιουργηθούν θα εντάσσονται σε ήδη υπάρχοντα ερευνητικά κέντρα της ΓΓΕΤ, και θα υπόκεινται στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο
Θανάσης Μαχιάς
Διευθυντής Ερευνών ΕΛΚΕΘΕ
Παρ.2. Εδώ δεν θα πρέπει να αποκλείονται, τουναντίον να προβλέπονται θέσεις για εκλεγμένα μέλη Διοικητικών Συμβουλίων Συλλόγων Εργαζομένων, Σωματείων και Ομοσπονδιών των διαφόρων Ερευνητικών Φορέων της κάθε περιφέρειας. Το ερευνητικό, τεχνικό προσωπικό θα πρέπει να έχει λόγο και εκπροσώπηση στα ΠΣΕΚ.
Στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου πρέπει να υπάρξει αναλογία με την αντίστοιχη παρ. 2 του Ν.4310/2014 προσθέτοντας μετά «τους παραγωγικούς φορείς» και «τον επιχειρηματικό χώρο».
Επίσης, θα πρέπει να γίνεται σαφές ότι στα «επαγγελματικά επιμελητήρια και επιστημονικούς συλλόγους» συμπεριλαμβάνονται τα «Επιστημονικά Επιμελητήρια» ήτοι ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΟΕΕ.
Τέλος, η «προϋπόθεση» του μεταπτυχιακού τίτλου να αντικατασταθεί με «προτίμηση» (στις κατηγορίες φορέων-επιχειρήσεων).