1. Το άρθρο 1 του ν.4310/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«Η ανάπτυξη και η προαγωγή της επιστήμης και της έρευνας ως τομέων ζωτικού εθνικού ενδιαφέροντος αποτελεί θεμελιώδη και πρωταρχική υποχρέωση του Κράτους το οποίο και μεριμνά, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, για τη διάθεση των απαιτούμενων πόρων για το σκοπό αυτό».
2. Το άρθρο 2 του ν.4310/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί, που συμπληρώνονται από τους αναφερόμενους στις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές διατάξεις εθνικού και ενωσιακού δικαίου:
1. «ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα»: τα Ιδρύματα που ορίζονται στο άρθρο 1 του ν.4009/2011.
2. «αξιολόγηση»: η διαδικασία καταγραφής και αποτίμησης του ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, τη βελτιστοποίηση των υπαρχουσών υποδομών και την κοινωνικά επωφελή χρήση των διαθέσιμων πόρων, δημοσίων και μη, στα ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα.
3. «αριστεία»: η δυναμική διαδικασία η οποία αποσκοπεί στη συστηματική επιδίωξη υψηλής επιστημονικής ποιότητας κατά την ανάπτυξη νέων θεωριών ή και ερευνητικών μεθοδολογιών με στόχο την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος σε κάθε θεματική περιοχή δραστηριοποίησης.
4. «βασική έρευνα»: η θεωρητική ή πειραματική εργασία που έχει ως πρωταρχικό στόχο τη γνώση και κατανόηση του κόσμου και την παραγωγή νέας γνώσης.
5. «Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (ΓΑΚ)»: γενικός κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την κοινή αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης.
6. «δαπάνες προσωπικού»: οι πάσης φύσεως αμοιβές που καταβάλλονται σε αντάλλαγμα για την εργασία που επιτελέσθηκε από το σύνολο του προσωπικού των ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων.
7. «διανοητική ιδιοκτησία»: η πνευματική και βιομηχανική ιδιοκτησία, και ενδεικτικά τα περιουσιακά και ηθικά δικαιώματα που απορρέουν από τα έργα που τις εμπεριέχουν, η τεχνογνωσία, τα σήματα, διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τα πιστοποιητικά χρησιμότητας.
8. «δράση ή πρόγραμμα ΕΤΑΚ»: το συνεκτικό πλαίσιο ενεργειών, εντός του οποίου υλοποιούνται και χρηματοδοτούνται έργα ΕΤΑΚ και το οποίο αποβλέπει στην ικανοποίηση οικονομικών και κοινωνικών αναγκών της χώρας.
9. «ένταση ενίσχυσης»: το ακαθάριστο ποσό της ενίσχυσης εκφραζόμενο ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών, προ της αφαίρεσης φόρων ή άλλων επιβαρύνσεων.
10. «ένωση καινοτομίας (Innovation Union)»: πρωτοβουλία που εντάσσεται στη δράση «Ευρώπη 2020» και έχει ως στόχο, με κατάλληλη προώθηση από το ανώτατο πολιτικό επίπεδο, τη διαμόρφωση μιας στρατηγικής προσέγγισης της καινοτομίας, ώστε να αντιμετωπιστούν προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η ασφάλεια του εφοδιασμού με ενέργεια και τρόφιμα, η υγεία και η δημογραφική γήρανση.
11. «επιστημονικό και τεχνολογικό πάρκο (ΕΤΠ)»: περιοχή ή δίκτυο διαμορφωμένων περιοχών, που δημιουργούνται με σκοπό: την ενίσχυση δεσμών των ακαδημαϊκών, ερευνητικών & τεχνολογικών φορέων με τις επιχειρήσεις και τους λοιπούς φορείς, τη μεταφορά τεχνολογίας και τη διάδοση της καινοτομίας και την υποστήριξη νέων επιχειρηματικών προσπαθειών.
12. «επιχείρηση»: κάθε μονάδα, ανεξάρτητα από τη νομική της μορφή, που ασκεί οικονομική δραστηριότητα.
13. «επιστημονική και τεχνολογική καινοτομία»: το αποτέλεσμα ερευνητικών &τεχνολογικών προσπαθειών που οδηγούν ή επιδιώκεται να οδηγήσουν στην υλοποίηση νέων ή τη βελτίωση υπαρχόντων προϊόντων, υπηρεσιών και διαδικασιών.
14. «έργο έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας (ΕΤΑΚ)» (εφεξής «έργο ΕΤΑΚ»): η σχεδιασμένη δραστηριότητα με συγκεκριμένο αντικείμενο, μεθοδολογία, χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμό για:
− την εκτέλεση κάθε είδους έρευνας,
− την προώθηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας προϊόντων, υπηρεσιών ή
διαδικασιών,
− την προβολή των δραστηριοτήτων και επιτευγμάτων ΕΤΑΚ, καθώς και για την ευαισθητοποίηση του κοινού σε επιστημονικά θέματα,
− την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού,
− την δημιουργία, αναβάθμιση, δικτύωση ερευνητικών υποδομών, όπως αυτές ορίζονται στο εκάστοτε ισχύον θεσμικό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων καθώς και την πρόσβαση σε αυτές.
15. «έρευνα»: οποιαδήποτε συστηματική και δημιουργική εργασία που αναλαμβάνεται με σκοπό την επαύξηση του αποθέματος της γνώσης, συμπεριλαμβανομένης της γνώσης του ανθρώπου, του πολιτισμού και της κοινωνίας.
16. «ερευνητές»: οι επιστήμονες σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 18 του παρόντος, που δραστηριοποιούνται για τη δημιουργία νέας γνώσης, προϊόντων, διαδικασιών, μεθόδων και συστημάτων και τη διαχείριση των αντιστοίχων έργων.
17. «έρευνα και ανάπτυξη (E και A)»: η δημιουργική εργασία η οποία καλύπτει τις δραστηριότητες της βασικής και της εφαρμοσμένης έρευνας και πραγματοποιείται σε συστηματική βάση με σκοπό την αύξηση του αποθέματος της γνώσης, συμπεριλαμβανομένης της γνώσης του ανθρώπου, του πολιτισμού και της κοινωνίας, καθώς και η χρήση του αποθέματος της γνώσης για την ανάπτυξη νέων εφαρμογών.
18. «Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα (ΕΠΙ)»: τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που έχουν συσταθεί δυνάμει των διατάξεων του ν.2083/1992 και του ν.3685/2008.
19. «“Ερευνητικός φορέας”: Το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου που έχει ως κύριο σκοπό την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα, σε συνδυασμό με τη πειραματική ανάπτυξη και επίδειξη, καθώς και τη διάδοση και εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας, μέσω των επιστημονικών δημοσιεύσεων και της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων».
20. «δημόσιος ερευνητικός φορέας δημοσίου δικαίου ή υπηρεσία δημόσιου ερευνητικού φορέα δημοσίου δικαίου»: φορέας ή υπηρεσία, που έχει συσταθεί και λειτουργεί, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ως Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα ή ως ειδικός λογαριασμός κονδυλίων έρευνας ο οποίος ανήκει σε φορέα του δημόσιου τομέα.
21. «Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας»: η αυτοτελής μονάδα που λειτουργεί εντός δημόσιων ερευνητικών φορέων για τις ανάγκες ερευνητικών ή λοιπών προγραμμάτων. Για τις ανάγκες του κεφαλαίου Β’ του παρόντος νόμου και του ν.4310/2014 ως δημόσιος ερευνητικός φορέας νοείται και ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας των Α.Ε.Ι. και των ΝΠΔΔ.
22. «δημόσιος ερευνητικός οργανισμός ιδιωτικού δικαίου»: ο ερευνητικός οργανισμός, ο οποίος έχει συσταθεί και λειτουργεί, ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ή ως ανώνυμη εταιρία του δημόσιου τομέα ή ως ερευνητικό κέντρο και ανεξαρτήτως του τρόπου σύστασής του.
23. «εφαρμοσμένη ή βιομηχανική έρευνα»: η σχεδιασμένη έρευνα ή κριτική διερεύνηση ενός πεδίου που αποσκοπεί στην απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών ή για τη σημαντική βελτίωση προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών που υπάρχουν.
24. «ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη»: η ευρεσιτεχνία στην οποία έχει απονεμηθεί σχετικό δίπλωμα, το οποίο είναι σε ισχύ και έχει πιστοποιηθεί από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) ότι εμπίπτει σε μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες περιπτώσεις: α) Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας που χορηγείται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office «EPO») και έχει κατοχυρωθεί στην Ελλάδα, β) Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας κατοχυρωμένο στον ΟΒΙ (αποκλειομένων των Πιστοποιητικών Υποδείγματος Χρησιμότητας (Π.Υ.Χ.)), το οποίο έχει κατοχυρωθεί σε ένα ακόμη κράτος (ενδεικτικά ΗΠΑ, Γερμανία, Κίνα, Ιαπωνία, Γαλλία, Ελβετία), που: i) έχει προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (EPC) ή συνεργάζεται στο πλαίσιο αυτής ή ii) είναι μέλος του ΟΟΣΑ ή σε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας (accession candidate country) ή σε καθεστώς ενισχυμένης δέσμευσης (enhanced engagement country).
25. «ευρωπαϊκός χώρος έρευνας»: πλαίσιο εργασίας που περιγράφει και συστηματοποιεί τις ερευνητικές δραστηριότητες και την πολιτική καινοτομίας σε ολόκληρη την Ευρώπη και περιλαμβάνει: α) την εσωτερική αγορά για την έρευνα, στο πλαίσιο της οποίας ερευνητές, τεχνολογία και γνώση διακινούνται ελεύθερα, β) το συντονισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο των εθνικών και περιφερειακών ερευνητικών δραστηριοτήτων, προγραμμάτων και πολιτικών, γ) την εφαρμογή και χρηματοδότηση πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη συγκέντρωση και την εντατικοποίηση των προσπαθειών έρευνας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και το συντονισμό τους με εθνικές και διεθνείς πρωτοβουλίες.
26. «ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης»: η ημερομηνία της απονομής στον δικαιούχο του εννόμου δικαιώματος να λάβει την ενίσχυση σύμφωνα με το εφαρμοστέο εθνικό καθεστώς.
27. «καινοτομία», η αξιοποίηση υφιστάμενης ή/και νέας γνώσης: ή/και η μετατροπή μιας ιδέας σε προϊόν ή διαδικασία ή υπηρεσία.
28. «καθεστώς ενισχύσεων»: κάθε πράξη με βάση την οποία, χωρίς να απαιτούνται περαιτέρω μέτρα εκτέλεσης, μπορούν να χορηγούνται μεμονωμένες ενισχύσεις σε επιχειρήσεις οι οποίες ορίζονται στην εν λόγω πράξη κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο και κάθε πράξη βάσει της οποίας μπορεί να χορηγείται ενίσχυση μη συνδεόμενη με συγκεκριμένο έργο σε μια ή περισσότερες επιχειρήσεις για αόριστο χρονικό διάστημα και/ή για απροσδιόριστο ποσό.
29. «καινοτόμος επιχείρηση», επιχείρηση η οποία αναπτύσσει προϊόντα, υπηρεσίες ή διεργασίες που είναι νέες και ουσιωδώς βελτιωμένες σε σχέση με τη σύγχρονη τεχνολογία στον σχετικό κλάδο,
30. «κοινότητες γνώσης και καινοτομίας (ΚΓΚ)», αυτόνομες εταιρικές συμπράξεις, οι οποίες πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) με αριθ. 294/2008, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2008, στο πλαίσιο της καινοτομίας, μεταξύ ερευνητικών οργανισμών, επιχειρήσεων και λοιπών φορέων, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή τους και λειτουργούν ως ένα στρατηγικό δίκτυο που βασίζεται σε κοινό μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό καινοτομίας.
31. «κρατική ενίσχυση»: κάθε μέτρο το οποίο πληροί το σύνολο των κριτηρίων που καθορίζονται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.
32. «μελέτη σκοπιμότητας»: η αξιολόγηση και ανάλυση των δυνατοτήτων ενός έργου με στόχο την υποστήριξη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων αποκαλύπτοντας κατά τρόπο αντικειμενικό και ορθολογικό τα δυνατά του σημεία και τις αδυναμίες του, τις ευκαιρίες και τις απειλές που προκύπτουν από αυτό, καθώς και προσδιορίζοντας τους πόρους που απαιτούνται για την εκτέλεσή του και, τελικά, τις προοπτικές επιτυχίας του.
33. «μεταφορά τεχνολογίας»: η παροχή τεχνολογίας, όπως ορίζεται από τις κείμενες διατάξεις και κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου από τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν.1733/1987, όπως ισχύει.
34. «οικονομική δραστηριότητα»: κάθε δραστηριότητα που συνίσταται στην παροχή αγαθών ή υπηρεσιών σε δεδομένη αγορά.
35. «πειραματική ανάπτυξη»: η απόκτηση, ο συνδυασμός, η διαμόρφωση και η χρήση υφισταμένων επιστημονικών, τεχνολογικών, και άλλων συναφών γνώσεων και δεξιοτήτων που αποσκοπούν στην ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή υπηρεσιών.
36. «προ−εμπορικές δημόσιες συμβάσεις»: η αγορά υπηρεσιών έρευνας στην περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας δεν αναλαμβάνει όλους τους κινδύνους, τα αποτελέσματα και τα οφέλη χρήσης κατά την άσκηση της δραστηριότητάς του/της, αλλά τα μοιράζεται με τους παρόχους υπό όρους της αγοράς. Η σύμβαση, το αντικείμενο της οποίας εμπίπτει σε μία ή περισσότερες κατηγορίες έρευνας και ανάπτυξης οριζόμενες στο παρόν πλαίσιο, είναι περιορισμένης διάρκειας. Με την εξαίρεση του πρωτοτύπου ή ενός περιορισμένου συνόλου πρώτων δοκιμαστικών στοιχείων, η αγορά προϊόντων ή υπηρεσιών που αναπτύσσονται στο πλαίσιο μιας προ-εμπορικής δημόσιας σύμβασης δεν πρέπει να αποτελεί αντικείμενο της ίδιας σύμβασης.
37. «σύμβαση ορισμένου χρόνου»: η σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, η οποία συνάπτεται απευθείας μεταξύ του εργοδότη και του εργαζομένου και η λήξη της οποίας καθορίζεται από αντικειμενικούς όρους, όπως η παρέλευση συγκεκριμένης ημερομηνίας ή η εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή η πραγματοποίηση συγκεκριμένου γεγονότος.
38. «συμβουλευτικές υπηρεσίες συνεργασίας»: η παροχή συμβουλών, βοήθειας και εκπαίδευσης για την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, καθώς και για τη βελτίωση της συνεργασίας.
39. «τεχνολογικός φορέας»: νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από τον Υπουργό Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, περιλαμβάνει στους στόχους του την ανάπτυξη τεχνολογίας και τεχνολογικών υποδομών και δραστηριοτήτων, την παροχή επιστημονικών, εξειδικευμένων εκπαιδευτικών και τεχνολογικών υπηρεσιών προς τρίτους σύμφωνα με τις ρυθμίσεις για τις κρατικές ενισχύσεις, και την επίλυση συγκεκριμένων τεχνολογικών προβλημάτων που εμπίπτουν στην επιστημονική περιοχή που υπηρετεί.
40. «τεχνολογική ανάπτυξη»: η ανάπτυξη και μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας στην παραγωγική διαδικασία, που αποσκοπεί στη βελτίωση των τεχνολογικών και οικονομικών παραμέτρων παραγωγής προϊόντων ή προσφοράς υπηρεσιών, με την εφαρμογή μελετών και ερευνητικών προγραμμάτων και τη λήψη των αναγκαίων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών μέτρων στην κατεύθυνση αυτή.