Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον ορισμό των πρότυπων–πειραματικών σχολείων
Αρχική Η αναβάθμιση του ρόλου των Πρότυπων – Πειραματικών1α) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον ορισμό των πρότυπων–πειραματικών σχολείων
1α) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον ορισμό των πρότυπων–πειραματικών σχολείων
- 91 Σχόλια1α) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον ορισμό των πρότυπων–πειραματικών σχολείων
- 104 Σχόλια1β) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον τρόπο εγγραφής των μαθητών σ’ αυτά
- 20 Σχόλια1γ) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τη λειτουργία ομίλων με μαθητές των ΠΠΣ αλλά και με μαθητές από όλα τα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης
- 25 Σχόλια1δ) Διατυπώστε τις απόψεις σας για το ρόλο των ΠΠΣ στην αναβάθμιση της εκπαιδευτικής πρακτικής, της πρακτικής άσκησης των φοιτητών και της επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών
- 35 Σχόλια1ε) Διατυπώστε τις απόψεις σας για τον τρόπο διοίκησή τους
- 58 Σχόλια2) Διατυπώστε τις δικές προτάσεις για την αναβάθμιση των πειραματικών σχολείων και τη συμβολή τους στην αναβάθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος
Πλοήγηση στη Διαβούλευση
Αναρτήθηκε
15 Ιανουαρίου 2011, 00:01
Ανοικτή σε Σχόλια έως
25 Ιανουαρίου 2011, 23:59
Εργαλεία
Εκτύπωση Εξαγωγή Σχολίων σεΣτατιστικά
91 Σχόλια 333 Σχόλια επι της Διαβούλευσης 84363 - Όλα τα ΣχόλιαΌλες οι Διαβουλεύσεις
- Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου –Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων
- ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ
- Ζούμε Αρμονικά Μαζί-Σπάμε τη Σιωπή":Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις
- Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις
- «Καθορισμός κριτηρίων πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών στην ΕΑΕ»
- Διαδικασία συγκρότησης των εκλεκτορικών σωμάτων των Α.Ε.Ι.
- ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - Προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών και διδακτορικές σπουδές
- Ρύθμιση θεμάτων του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας και άλλες διατάξεις
- Πλαίσιο για την διασφάλιση της ποιότητας
- Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με τίτλο: «Ρυθμίσεις για την Ψηφιακή Εκπαιδευτική Πύλη και το Ψηφιακό Φροντιστήριο...
- Εκσυγχρονισμός Ακαδημίας Αθηνών...
- Λήψη μέτρων για την αποτροπή,αντιμετώπιση και την καταπολέμηση της βίας στο πλαίσιο αθλητικών συναντήσεων...
- Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων
- Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις
- Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις
- Διατάξεις του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για την ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/958
- Διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της ιδιωτικής εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις»
- Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις
- Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.), Ειδικοί Λογαριασμοί Κονδυλίων Έρευνας Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων και άλλες διατάξεις
- ΝΟΜΟΣ ΠΕΡΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
- Συνέργεια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας
- Συνέργεια Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος με Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης, Τ.Ε.Ι. Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και Τ.Ε.Ι. Κεντρικής Μακεδονίας
- ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ – ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ
- Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλλημνιακό Ταμείο και άλλες διατάξεις
- Δικονομικοί κανόνες επί υποθέσεων δικαιοδοσίας Μουφτή-Σύσταση, οργάνωση και λειτουργία Διεύθυνσης Υποθέσεων Δικαιοδοσίας Μουφτή στις Μουφτείες
- Ιόνιο Πανεπιστήμιο
- Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
- Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις
- Ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και λοιπές διατάξεις
- Εγγραφές, μετεγγραφές, φοίτηση και θέματα οργάνωσης της σχολικής ζωής στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
- Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2013/59/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 5ης Δεκεμβρίου 2013
- Τροπολογία σε σ/ν ρυθμίσεις για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση
- Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση – Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
- Σχέδιο Νόμου - «Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας»
- Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση
- «Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα και άλλες διατάξεις»
- Δημόσια διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις».
- Οργανισμός Λειτουργίας του Ν.Π.Ι.Δ. «Διοικούσα Επιτροπή Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών»
- Αναλωθέντα Καύσιμα και Ραδιενεργά Απόβλητα
- Καθορισμός της εθνικής πολιτικής για τη διαχείριση των αναλωθέντων καυσίμων και των ραδιενεργών αποβλήτων
Είναι επιβεβλημένο τα σχολεία δευτεροβάθμιας τεχνικής- επαγγελματικής εκπαίδευσης που λειτουργούν στο χώρο της ΑΣΠΑΙΤΕ, να επανέλθουν στο καθεστώς σύνδεσης και συνεργασίας με αυτήν και να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος τους. Η σημερινή πραγματικότητα επιτρέπει αυτόν τον επανασχεδιασμό και στο πλαίσιο αλλαγών που επίκεινται στο καθεστώς των Πειραματικών σχολείων.
Είναι σκόπιμο να αναφερθεί ότι το μοντέλο της ΑΣΕΤΕΜ/ΣΕΛΕΤΕ από το 1970 μέχρι και το 2002 και ιδιαίτερα μέχρι το 1985, που ακόμη ήταν ενσωματωμένες και οι τεχνικές πρότυπες μέσες σχολές (ΠΡΟ.ΤΕ.Σ) για την πρακτική άσκηση των φοιτητών της, είχε τις αρχές του λε-γόμενου και συγχρονικού μοντέλου εκπαίδευσης εκπαιδευτικών και έχει εκπαιδεύσει την συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών που υπηρετεί σήμερα στη δευτεροβάθμια τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα συγκλίνει σήμερα σε χαρακτηριστικά που στη χώρα μας είχε καλά εμπεδώσει μια σχολή και μάλιστα ως μοναδική στο χώρο της εκπαίδευσης εκπαιδευτικών για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Είναι επίσης γεγονός ότι η βασική λογική εμπεριέχεται και στη δομή των παιδαγωγικών τμημάτων των πανεπιστημίων με σοβαρή όμως υστέρηση στην πρακτική εμπειρία των υποψηφίων δασκάλων.
Σε πρόσφατες δηλώσεις η κ.Υπουργός ανέφερε: ¨ Όλα τα πειραματικά και πρότυπα σχολεία θα συνδέ-ονται με τα αντίστοιχα Παιδαγωγικά Τμήματα. Για πρώτη φορά θα δημιουργηθούν και δύο πειραματικά Επαγγελματικά Λύκεια και θα συνδεθούν με τα ΤΕΙ.¨
Συμφωνούμε με τη σύνδεση με τα παιδαγωγικά τμήματα αλλά διαφωνούμε με τη σύνδεση με τα ΤΕΙ, η λειτουργία των οποίων άλλο σκοπό επιτελεί. Στο χώρο της Επαγγελματικής εκπαίδευσης υπάρχει αντίστοιχη Παιδαγωγική σχολή, η ΑΣΠΑΙΤΕ και με αυτήν πρέπει να συνδεθούν τα πειραματικά Επαγγελματικά Λύκεια, τα οποία σαφώς πρέπει να είναι περισσότερα από δύο. Άλλωστε ο ρόλος της πρακτικής άσκησης των υποψηφίων εκπαιδευτικών στα πειραματικά σχολεία είναι πολύ σημαντικός.
Πιστεύουμε ότι στο χώρο της ΑΣΠΑΙΤΕ θα πρέπει να λειτουργήσει Πειραματικό Επαγγελματικό (Τεχνολογικό) Λύκειο (Όχι πρότυπο), αφού είναι η μοναδική σχολή εκπαιδευτικών λειτουργών για την Επαγγελματική εκπαίδευση.
Επίσης ο εξακτινωμένος μηχανισμός της ΑΣΠΑΙΤΕ, με τα έξι παραρτήματα (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Βόλος, Ιωάννινα, Ηράκλειο, Σάπες) πρέπει να συμμετέχει στη διαδικασία . Επιβάλλεται να δημιουργηθούν Πειραματικά Επαγγελματικά Λύκεια σε κάθε πόλη που υπάρχει παράρτημα της ΑΣΠΑΙΤΕ.
Η ιστορία της πενηντάχρονης λειτουργίας της ΣΕΛΕΤΕ-ΑΣΠΑΙΤΕ, η τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί στο εκπαιδευτικό της προσωπικό από τη στενή συνεργασία του με τα σχολεία της επαγγελματικής εκπαίδευσης στα οποία διεξάγονται οι εποπτευόμενες ασκήσεις διδασκαλίας των σπουδαστών της καθώς και οι πρότυπες εγκαταστάσεις της (Επαγγελματικό Σχολείο μέσα στο χώρο του Ιδρύματος κατάλληλα διαμορφωμένο για το σκοπό της πρακτικής άσκησης υποψήφιων εκπαιδευτικών καθώς και την πιλοτική εφαρμογή νέων μεθόδων και πρακτικών διδασκαλίας) επιβάλλουν η ΑΣΠΑΙΤΕ να αποτελέσει από τα βασικά εκπαιδευτικά ιδρύματα που θα υλοποιήσουν και θα προωθήσουν το νέο θεσμό των πειραματικών και πρότυπων σχολείων. Άλλωστε θα αποτελούσε παγκόσμια πρωτοτυπία η μοναδική σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης της χώρας να μην είναι συνδεμένη με πειραματικά σχολεία!
Γ.Μουστάκας Πρόεδρος ΕΤΕ
Ο ορισμός Πρότυπα- Πειραματικά Σχολεία δηλώνει αναποφασιστικότητα ως προς τους στόχους και προσπάθεια γεφύρωσης των δυο τύπων Σχολείων με πιθανή συνέπεια την αναποτελεσματικότητα.
Το σημερινό θεσμικό πλαίσιο όπως ορίζεται στο Ν. 1566/1985 δεν ευτύχησε να εξαντλήσει τις πρόνοιές του αφού η ουσιαστική σύνδεση με τα πανεπιστήμια δεν έγινε ποτέ και δεν υπήρξε συστηματική εφαρμογή από την Πολιτεία του εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 31 του παραπάνω νόμου που αναφέρεται στο σκοπό των Πειραματικών Σχολείων «…πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας, καθώς και πειραματική χρήση σχολικών βιβλίων, οπτικοακουστικών και άλλων μέσων εκπαιδευτικής τεχνολογίας.
Επισημαίνεται ότι δεν έχει κατατεθεί από την Πολιτεία μια αξιόπιστη αποτίμηση του έργου των Πειραματικών Σχολείων, ιδιαίτερα εκείνων που ιδρύθηκαν με το Ν. 1566 και μετρούν 26 χρόνια ζωής και δράσης. Με αναφορές περιπτώσεων είτε, καλών πρακτικών των Σχολείων αυτών είτε ανεπιτυχών δε δημιουργείται στέρεη βάση για να κτιστεί το μέλλον ούτε νομιμοποιείται διαδικασία απαξίωσής τους.
Αν, όπως περιγράφεται, στο κείμενο της διαβούλευσης, ένας από τους στόχους των ΠΠΣ είναι «η ανάδειξη, προώθηση και εκπαίδευση μαθητών με υψηλές μαθησιακές δυνατότητες και ταλέντα..» κι αν η εισαγωγή των μαθητών σε σχολές ΑΕΙ υψηλής ζήτησης είναι ένας δείκτης ( έτσι όπως μετριέται η Παιδεία στις μέρες μας) των υψηλών μαθησιακών τους δυνατοτήτων τότε η πλειονότητα των Πειραματικών έχουν όλα αυτά τα χρόνια πετύχει αυτόν το στόχο, αφού κατά κανόνα έχουν από τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στα ΑΕΙ στις περιφέρειές τους, αν και δεν ήταν πρότυπα, με μαθητές που φοιτούν σ΄αυτά κατόπιν κλήρωσης (χωρίς αποκλεισμούς) και με ανενεργό το θεσμικό πλαίσιο.
Κερδίζει η κοινωνία με την ύπαρξη των Πειραματικών που κατά κανόνα κοστίζουν ακριβότερα από άλλα Σχολεία; Ναι, αν η Πολιτεία αξιοποιήσει τη λειτουργία τους για να αναζητήσει τον τύπο του Σχολείου που θα είναι αποτελεσματικότερος στην επίτευξη των στόχων της Παιδείας στον τόπο μας έτσι όπως περιγράφονται στο Σύνταγμα και στους Νόμους . Ένα Σχολείο που δε θα έχει στόχο να συγκεντρώνει «άριστους» αλλά να παράγει «αριστεία».
Προτείνεται:
• να συνεχίσουν να λειτουργούν τα Σχολεία αυτά ως Πειραματικά και να ενεργοποιηθεί και να επικαιροποιηθεί το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο,
• να γίνει η σύνδεση όλων των Πειραματικών Σχολείων με το Πανεπιστήμιο. Το Πανεπιστήμιο να μην εμπλέκεται στη διοίκηση του Σχολείου. Ο ρόλος του να είναι καθοδηγητικός και υποστηρικτικός του παιδαγωγικού και επιστημονικού ερευνητικού-πειραματικού έργου των Σχολείων. (Προτάσεις έχουν κατατεθεί πολλές στη διαβούλευση μ΄αυτό το πνεύμα)
• να γίνεται αξιοκρατική επιλογή των εκπαιδευτικών με επιστημονικά και παιδαγωγικά κριτήρια . Η επιλογή να γίνεται από τα Υπηρεσιακά Συμβούλια της αντίστοιχης βαθμίδας.
• Να θεσμοθετηθούν κίνητρα για τους εκπαιδευτικούς , να επιμορφώνονται συστηματικά και να λογοδοτούν στα αρμόδια όργανα.
• Να διασφαλιστεί η σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή και στέγαση των Πειραματικών .
Πρότυπα και Πειραματικά θα πρέπει να διακρίνονται. Έχουν διαφορετικό ρόλο και στόχο, τα πρώτα την εκπαίδευση των υποψήφιων καθηγητών, τα δεύτερα των φοιτητών.
Έχουν περάσει σχεδόν τρεις δεκαετίες από την κατάργηση των πρότυπων σχολείων και την αντικατάστασή τους από τα πειραματικά. Αυτά τα χρόνια, η απουσία τους έχει αφήσει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στο εκπαιδευτικό τοπίο της χώρας μας. Τα πρότυπα σχολεία, παρείχαν ισότητα εκπαιδευτικών ευκαιριών σε παιδιά μη προνομιούχων οικογενειών που αδυνατούσαν να πληρώσουν πανάκριβα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία καθώς και δυνατότητες ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας. Κατά βάση, αποτέλεσαν πόλο έλξης για μαθητές με φιλοτιμία, επιμέλεια και μαθησιακό ζήλο. Όλοι οι μαθητές, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους προέλευση, είχαν καθολική δυνατότητα πρόσβασης σε υψηλής στάθμης μορφωτικά αγαθά, μετά από εισαγωγικές εξετάσεις.
Παραταύτα, τα πρότυπα σχολεία στιγματίστηκαν ως ελιτίστικα και καταργήθηκαν με επίκληση στην ισότητα. Όμως η κατάργηση σχολείων που υπερτερούν στην ποιότητα δεν συνάδει από τη δημοκρατική αρχή της ισότητας, αλλά από έναν επίπλαστο εξισωτισμό που καθηλώνει τις ατομικές διαφορές. Σήμερα, τα περισσότερα δημόσια σχολεία παραμένουν υποβαθμισμένα, δέσμια γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, βυθισμένα στην ομοιομορφία και την ασημαντότητα, ενώ αποτελούν τροχοπέδη για την πλήρη ανάπτυξη των δημιουργικών ικανοτήτων των μαθητών. Παρατηρείται ανάσχεση των μαθησιακών κινήτρων των μαθητών, εμφανής καθυστέρηση της μαθησιακής προόδου και συνακόλουθη ισοπέδωση προς τα κάτω. Βεβαίως υπάρχουν μαθητές που διακρίνονται σε ορισμένους τομείς γνώσης και άλλοι σε άλλους. Όμως, περισσότερο αδικούνται οι μαθητές οι πολλά υποσχόμενοι, αφού το σχολικό περιβάλλον δεν αξιοποιεί στο έπακρο όλες τις δυνατότητές τους. Η αριστεία δεν πρέπει ούτε να υπερεκτιμάται ούτε να ενοχοποιείται. Κατά βάση όμως θα πρέπει να προβάλλονται τα δημιουργικά επιτεύγματα των ικανών μαθητών, όχι ακραίοι ιεραρχικοί χαρακτηρισμοί. Προέχει η κατοχύρωση ενός υποστηρικτικού πλαισίου που βοηθά παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες, καλλιεργεί την αυτογνωσία και την αμοιβαία αναγνώριση και όχι ανταγωνισμούς, διακρίσεις και υπεροπτικές συμπεριφορές. Αυτό αποτελεί πρωταρχικό παιδαγωγικό μέλημα κάθε σύγχρονου σχολείου.
Κατά βάση, τα πρότυπα και τα πειραματικά σχολεία δεν αλληλοαποκλείονται, αφού στα πρότυπα σχολεία, μπορούν να διεξάγονται πειραματικές διδασκαλίες και διδακτική άσκηση των φοιτητών, όπως συνέβαινε και κατά το παρελθόν. Ο τίτλος πρότυπα-πειραματικά σχολεία περιλαμβάνει καινοτομικά σχολεία που προωθούν με επιτυχία ακαδημαϊκούς και κοινωνικούς στόχους. Δεν νοούνται πρότυπα σχολεία χωρίς διαρκή παιδαγωγικό στοχασμό και κριτική επανεξέταση της διδακτικής πρακτικής τους. Είναι ζωντανοί μορφωτικοί οργανισμοί που διενεργούν εκπαιδευτικές έρευνες στη διδασκαλία, τις μεθόδους και την αξιολόγηση, προβληματίζονται και συζητούν ακατάπαυστα πασχίζοντας για τη συνεχή αλλαγή και αυτοβελτίωση, ενώ αντιμάχονται την ισοπέδωση, την αναξιοκρατία, και τη μετριότητα. Διακρίνονται για την ποιότητα των πειραματισμών που εφαρμόζονται από εκπαιδευτικούς που έχουν αξιολογηθεί, την παροχή διδασκαλίας υψηλού επιπέδου και τις εξαιρετικές επιδόσεις των μαθητών. Ιδιαίτερα σήμερα είναι πρόκληση των καιρών να υπάρχουν μερικά καλά δημόσια σχολεία που οι καινοτομίες τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο για τα υπόλοιπα.
Όλα τα σχολεία δυνάμει είναι πρότυπα, δηλαδή θα μπορούσαν να πρωτοπορούν σε ορισμένους τομείς, όπως στον εκσυγχρονισμό του περιεχομένου, την επιμόρφωση, τον εθελοντισμό, τη διαπολιτισμική επικοινωνία, τις παρεμβάσεις στο περιβάλλον. Μάλιστα, η έννοια του «αντιπροσωπευτικού σχολείου», που ανταποκρίνεται δήθεν στο μέσο στατιστικό δείγμα είναι κατασκευασμένη αφού κάθε σχολείο είναι μοναδικό. Σε κάθε περίπτωση πειραματικά μαθήματα και διδασκαλίες είναι καλό να δοκιμάζονται τόσο σε σχολεία με πλειονότητα αρίστων, όσο και σε άλλα με περισσότερους μέτριους ή αδύνατους μαθητές. Κατά συνέπεια, όταν η εκπαιδευτική έρευνα διεξάγεται παράλληλα και συμπληρωματικά σε διαφορετικούς τύπους σχολείων, τότε το παραγόμενο αποτέλεσμα όχι απλώς δεν στρεβλώνεται, αλλά εμπλουτίζεται.
Σε μια εποχή που το σχολείο δεν είναι πια επίκαιρο, όπου τα φαινόμενα αδράνειας, φθοράς και παρακμής μαστίζουν τη δημόσια εκπαίδευση, ο ανασχεδιασμός και η επανίδρυση του θεσμού των προτύπων σε σύγχρονες βάσεις αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Όχι όμως απλή αναβίωση με βεβιασμένη επαναλειτουργία τους. Αναμφισβήτητα, η αναμορφωμένη και ρηξικέλευθη επαναφορά τους και η μελετημένη κατανομή τους στην επικράτεια θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Επιπλέον σε μια εποχή, χαλάρωσης του μόχθου, ανερμάτιστης ελαστικότητας και πλειοδοσίας διευκολύνσεων, όπου οι «αριστούχοι» πλεονάζουν, ένα σχολείο αριστείας δεν θα έπρεπε να ταυτίζεται με ένα σχολείο υψηλών βαθμών. Η αριστεία παραπέμπει στην ανάδειξη νέων αξιών, όπως του σεβασμού και της ανεκτικότητας, της συνέπειας και της εργατικότητας, της αξιοσύνης και της συναποδοχής. Επιπλέον, είναι συνυφασμένη με την αποτελεσματική οργάνωση, τη διαρκή καινοτομία, την πρωτοτυπία στην έρευνα, την πρωτοπορία στις μεταρρυθμίσεις και προσφέρει όλες τις προϋποθέσεις για την επιτυχία.
Κατά την γνώμη μου (που εν μέρει και συνοπτικά αποτυπώνεται και σε συλλογικό κείμενο καθηγητών του Πειραματικού Λυκείου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης το οποίο και έχει αναρτηθεί) χρειάζεται να γίνει διάκριση ανάμεσα στα σχολεία που θα εξυπηρετήσουν τις ανάγκες εκπαίδευσης των φοιτητών, της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και της αξιολόγησης νέων μεθόδων και στα σχολεία που θα προωθούν την αριστεία. Η πατρίδα μας ειδικά στην κρίσιμη φάση που περνάει έχει ανάγκη και τα δύο.
Αλλά ειδικά για τα επόμενα δύσκολα χρόνια πρέπει να έχει απόλυτη προτεραιότητα η ανάδειξη της ικανότητας της επινοητικότητας και της πρωτοπορίας. Σε κάθε τομέα: στον ακαδημαϊκό, στον επιχειρηματικό, στον τεχνικό, στον καλλιτεχνικό κτλ. Η λογική του ενός τύπου σχολείου στο όνομα μιας αφηρημένης ισότητας που ούτε φαίνεται να υπάρχει και αργεί να έλθει έχει δοκιμαστεί.
Εκτός από το τυπικό σχολικό ενδιαίτημα που είναι πανομοιότυπο από την Αλεξανδρούπολη ως τα Χανιά χρειαζόμαστε σχολεία όπου ικανοί και αποφασισμένοι μαθητές θα συναντούν ικανούς και αποφασισμένους δασκάλους να πάνε το παιγνίδι της μάθησης και της δημιουργίας πιο πέρα. Αμφότερους επιλεγμένους προσεκτικά. Οι μαθητές με εξετάσεις και oι καθηγητές με βάση τα προσόντα (τίτλοι σπουδών-αξιόλογη διδακτική εμπειρία) και ενδεχομένως συν εξετάσεις (κατά το πρότυπο του ΙΚΥ). Σχολεία που να μπορούν να ξεφεύγουν από την συνήθη εσωστρέφεια των σχολικών μονάδων και να ακτινοβολούν στο όλο εκπαιδευτικό σύστημα. Που να ανεβάζουν το μέτρο. Και που να βοηθούν να το φτάσουν και οι άλλοι.
Αντιλαμβάνομαι τις διάφορες αιτιάσεις σχετικά με την κοινωνική «κατασκευή» της σχολικής επιτυχίας τις αντιρρήσεις για την πρώιμη ένταξη σε ομάδες ελίτ αλλά θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι κατά κανόνα τα σημαντικά πράγματα προήλθαν από ανθρώπους που είχαν περάσει πιο μπροστά από τους άλλους που δεν ήσαν και ούτε επιθυμούσαν να είναι στην σειρά.
Η απόφαση για την δημιουργία Προτύπων σχολείων δεν είναι εκπαιδευτική απόφαση. Είναι απόφαση πρωτίστως πολιτική. Τα ένθεν και ένθεν επιχειρήματα έχουν κατατεθεί. Αυτό που μένει είναι να απαντηθεί το ερώτημα αν υπάρχει η θέληση να έχουμε σχολεία που θα επιταχύνουν τον βηματισμό της εκπαίδευσης ή αν θα ακολουθήσουμε το ενοχικό σημειωτόν που υπαγορεύουν οι κληρώσεις, τα «όχι στην αξιολόγηση χειραγώγηση» και οι αντίληψη ότι η πρωτιά είναι όνειδος.
Είμαι καθηγητής μαθηματικών (συνταξιούχος από 10-10-2010),απόφοιτος της Ιωνιδείου σχολής Πειραιά το 1965 και που δίδαξα κατά τα 2 τελευταία σχολικά έτη στο Γ/Σ αυτού του σχολείου. Το επίπεδο των μαθητών αλλά και αρκετών καθηγητών δεν μπορεί να συγκριθεί με την εποχή που η εισαγωγή των μαθητών ήταν με εξετάσεις και οι καθηγητές έπερναν οργανική θέση μετά από σχολαστική αξιολόγηση και όχι όπως τώρα με μοναδικό προσόν την ύπαρξη μεταπτυχιακού τίτλου. Πρέπει πρώτα να υπάρξει αξιολόγηση για τους καθηγητές και στην συνέχεια επιλογή μαθητών από την ΠΡΩΤΗ γυμνασίου με εξετάσεις,τεστ δεξιοτήτων και ότι άλλο μπορεί να ξεχωρίσει τα παιδιά. Η σημερινή κατάσταση είναι απαράδεκτη,οι καθηγητές (αν όχι όλοι,αρκετοί) προσπαθούν να είναι αρεστοί σε μαθητές και γονείς βάζοντας μεγάλους βαθμούς,καλλιεργόντας μελλοντικές προσδοκίες που συνήθως δεν επαληθεύονται. Οι διευθυντές πρέπει να μπορούν να κάνουν διεύθυνση,να αξιολογούνται και να μένουν στη θέση τους όσο είναι ικανοί. Ο διευθυντής που είχα σαν μαθητής (Αλέξανδρος Καρανικόλας),είχε πυγμή και γνώσεις,σεβαστός απ’όλους και γι’αυτό μπορούσε να έχει ένα σχολείο πραγματικά πρότυπο με απόφοιτους εκλεκτά μέλη της Πειραΐκής και κατ’επέκταση της Ελληνικής κοινωνίας. Η σχολική επιτροπή αυτού του σχολείου πρέπει να ελέγχεται από άνθρωπο του Υπουργείου Οικονομικών γιατί δεν μπορεί να έχει έξοδα 1.050.000 € μέσα σ’ένα οικονομικό έτος (2009). Πάντα στην διάθεση σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
ΑΠΟΨΕΙΣ–ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΙΣΜΟ ΠΡΟΤΥΠΩΝ-ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ
(από ομάδα εκπαιδευτικών του Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Μακεδονίας)
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ:
Α) Η αποστολή ενός Πειραματικού Σχολείου (ΠΣ) δεν είναι μία και δεδομένη για όλες τις εποχές. Συσχετίζεται με τις εκάστοτε απαιτήσεις που προβάλλει το κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
Β) Η οποιαδήποτε προσπάθεια για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας προϋποθέτει την κριτική αποτίμηση της δεύτερης.
Γ) Οι όποιες νέες ρυθμίσεις θεσπιστούν για την αναβάθμιση του ρόλου των ΠΣ έχουν πεπερασμένη δύναμη, γιατί δεν λειτουργούν εν κενώ, αλλά αποτελούν μέρη ενός συγκεκριμένου εκπαιδευτικού συστήματος. Το σύστημα αυτό απαξιώνει την έρευνα και διακατέχεται από μια περιορισμένη και μηχανιστική αντίληψη για τη διδασκαλία και την μάθηση στο σχολείο, στο πλαίσιο της οποίας το εκπαιδευτικό έργο
αντιμετωπίζεται ως διεκπεραίωση της διδακτικής ύλης και απονομή βαθμολογίας.
Δ) Οι προτάσεις που ακολουθούν, προκύπτουν από την εμπειρία έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σε εισηγήσεις, ανακοινώσεις ή άρθρα. Μέχρι
σήμερα δεν υπήρξε κάποια έρευνα για μια συστηματική καταγραφή και αποτίμηση της πραγματικότητας των Πειραματικών Σχολείων με τρόπο
που να πληροί όρους επιστημονικής εγκυρότητας και αξιοπιστίας, όπως επίσης μια αντικειμενική αξιολόγηση του παραγόμενου ερευνητικού
εκπαιδευτικού και επιμορφωτικού έργου στα Πειραματικά Σχολεία, της εφαρμογής καινοτόμων και δημιουργικών δράσεων καθώς και της
παραγωγής άλλων διδακτικών μέσων.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:
Τα Πειραματικά Σχολεία πρέπει να συνδυάζουν τρεις λειτουργίες: την εκπαιδευτική-παιδαγωγική, την ερευνητική και την επιμορφωτική.
Ως προς την εκπαιδευτική-παιδαγωγική λειτουργία προτείνονται τα εξής:
Α) Η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας και τα υψηλά μαθησιακά επιτεύγματα των μαθητών που φοιτούν σε αυτά.
Β) Ο απεγκλωβισμός του σχολικού προγράμματος από τον εξορθολογισμό, τη φιλοσοφία και τις πρακτικές του υπάρχοντος εκπαιδευτικού συστήματος, οι οποίες επιδιώκουν κυρίως τη μονομέρεια της γνώσης και τις υψηλές επιδόσεις στις εξετάσεις.
Γ) Η καλλιέργεια της κριτικής – ερευνητικής διάθεσης και συμπεριφοράς των μαθητών, το πρώτο στοιχείο που δικαιολογεί και την ύπαρξη των Πειραματικών Σχολείων.
Δ) Η μετατροπή των σχολείων αυτών σε κοινότητες ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών.
Ε) Η εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων που θα βοηθήσουν, αφενός στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας των παραδοσιακών ακαδημαϊκών
μαθημάτων μέσα από πολλαπλές προσεγγίσεις, και αφετέρου στην υλοποίηση πολιτιστικών, παιδαγωγικών και κοινωνικών δράσεων που θα
οδηγήσουν στην ανάπτυξη και άλλων δημιουργικών πλευρών της προσωπικότητας του μαθητή.
Στ) Η καλλιέργεια του κατάλληλου ψυχοπαιδαγωγικού κλίματος στο πλαίσιο του οποίου ο μαθητής καθίσταται ικανός να αυτοδιαχειρίζεται
τη μάθησή του ως ένα σημείο, και να οικοδομεί ένα υψηλότερο επίπεδο αυτοεκτίμησης του εαυτού του.
Ζ) Η καλλιέργεια υγιούς –ψυχοσυναισθηματικά – προσωπικότητας, ικανής να πετυχαίνει σταδιακά όλο και υψηλότερες προσδοκίες από αυτές
που σήμερα μπορεί να καταφέρει, και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της νέας τεχνολογικής κοινωνίας και της Κοινωνίας της Γνώσης.
Ως προς την ερευνητική λειτουργία προτείνονται τα εξής:
Α) Η ουσιαστική συμβολή των Πειραματικών Σχολείων στην ανάπτυξη της Παιδαγωγικής επιστήμης, την αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και την αποτελεσματικότητα της σχολικής πράξης.
Β) Η προώθηση της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής έρευνας στην πράξη.
Γ) Η πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας, σχολικών εγχειριδίων, οπτικοακουστικών μέσων.
Δ) Η συνεργασία με τα ΑΕΙ για την προαγωγή της έρευνας στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων και σε άλλα θέματα της Ψυχοπαιδαγωγικής.
Ε) Η συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και φορείς που αυτό εποπτεύει (ΟΕΠΕΚ, ΚΕΕ, ΠΕΚ) σε θέματα που αφορούν: στην εκπόνηση Αναλυτικών Προγραμμάτων, στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού υλικού και των καινοτόμων προγραμμάτων, στην εσωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών (Κατάρτιση προγραμμάτων επιμόρφωσης, Υλοποίηση επιμορφωτικών δράσεων) και σε
άλλα θέματα, όπως τον καθορισμό διδακτέας – εξεταστέας ύλης για τα Λύκεια, Πανελλαδικές εξετάσεις, διαγωνισμό ΑΣΕΠ, τον προγραμματισμό διδασκαλίας της διδακτέας ύλης κ.α.
ΣΤ) Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη σύνδεση των Πειραματικών Σχολείων με το πανεπιστήμιο, προτείνονται: i) η σχέση τους να είναι
αμφίδρομη επιστημονική και παιδαγωγική, ii) Τα ΠΣ ως οργανικά στοιχεία της παιδαγωγικής λειτουργίας του εποπτεύοντος πανεπιστημίου να αποτελούν κέντρα δοκιμών των εκπαιδευτικών αλλαγών, έρευνας για την εφαρμογή νέων προγραμμάτων, διδακτικών θεωριών και μεθόδων, και iii) στο πλαίσιο της ανοικτής επικοινωνίας και συνεργασίας το πανεπιστήμιο να θέτει όλες του τις πηγές στη διάθεση του σχολείου, ενώ το σχολείο να γίνεται εργαστήριο για το πανεπιστήμιο όπου ο σπουδαστής θα βλέπει να εφαρμόζονται, να δοκιμάζονται και τίθενται σε κριτική οι θεωρίες και ιδέες και, τέλος, να καθιερώνονται, πριν εφαρμοσθούν σε ευρεία κλίμακα.
Ως προς την επιμορφωτική λειτουργία προτείνονται τα εξής:
Α) Η πρακτική παιδαγωγική και διδακτική επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού σε νέες διδακτικές και παιδαγωγικές τάσεις, κ.ά.
Β) Η πρακτική άσκηση των φοιτητών των καθηγητικών σχολών και των Παιδαγωγικών τμημάτων.
Γ) Η πρακτική άσκηση των μεταπτυχιακών φοιτητών στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων.
Κρίνουμε αναγκαίο υπό τις παρούσες συνθήκες τα Πειραματικά Σχολεία να αποκτήσουν ταυτότητα και ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ταυτότητά τους θα αποτελεί την εγγύηση της ποιότητας των σπουδών που θα παρέχουν, θα καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας τους και θα δίνει νόημα στην ύπαρξή τους. Τα πειραματικά θα πρέπει να είναι τα σχολεία του μέλλοντος ώστε να μπορούν να αφουγκράζονται τις επερχόμενες αλλαγές. Έτσι θα έχουν ένα συγκεκριμένο ρόλο, αυτόν του πειραματικού σχολείου που διαφοροποιείται από τα άλλα όχι μόνο για το επίπεδο των σπουδών που παρέχει αλλά και για το καινοτόμο πνεύμα, που θα του επιτρέπει να παρεμβαίνει στην εκπαιδευτική πραγματικότητα, για να την αναδιαμορφώνει.
Πιστεύουμε, όπως και ο Ν. Τερζής ότι «Μόνον ένα πειραματικό σχολείο μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της εκπαίδευσης με τρόπο ευέλικτο, συστηματικό και με τις εγγυήσεις της επιστήμης, αποκαλύπτοντας τον πρωταρχικό παιδαγωγικό τους χαρακτήρα», αφού «ένα πειραματικό σχολείο ΑΕΙ αποτελεί την κλινική και το εργαστήριο για την παιδαγωγική λειτουργία των σχολείων» Μένει, όμως, να αποδειχθεί ότι «η βελτίωση της εκπαίδευσης μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την αναβάθμιση των πειραματικών σχολείων».
Σημείωση: Για τη διατύπωση των απόψεών μας λάβαμε υπόψη σχετικές εισηγήσεις εκλεκτών συναδέλφων που παρουσιάστηκαν στην διημερίδα που διοργάνωσε το σχολείο μας το 2010 (βλ. πρακτικά στην ιστοσελίδα του σχολείου μας: http://peiramatiko.uom.gr/)
Οι εκπαιδευτικοί,
Μαρία Συργιάννη, Σοφία Κασούρη, Κώστας Ναλμπάντης, Θόδωρος Κουρέας, Άννα Ματσιώρη, Ελένη Μαργαρού, Μαρία Χριστοφορίδου, Ράνια Σιδηροπούλου, Βασιλική Γκράτζιου, Ελευθέριος Τιάκας, Ελένη Χειμαριού, Μαρία Ελένη Ζαρφτζιάν.
Η προσπάθεια αναβάθμισης των ΠΠΣ είναι σωστή . Ομως αφορά μία ομάδα παιδιών , τα οποία από τύχη (εαν τηρούνται προυποθέσεις εισαγωγής με κλήρωση), θα βρεθούν σε προνομιακή θέση σε σχέση με τους υπόλοιπους μαθητές.
Η προσπάθεια αναβάθμισης θα πρέπει να αφορά όλο το εκπαιδευτικό σύστημα ξεκινώντας από το εκπαιδευτικό υλικό και φτάνοντας μέχρι τους δασκάλους και καθηγητές. Ετσι μόνο θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για ίσα δικαιώματα των παιδιών και ίση μεταχείριση.
Ας ξεκινήσουμε από τα βιβλία του Δημοτικού και μάλιστα της Γλώσσας, όπου έχει αφανιστεί πάσα λογική σειρά των κεφαλαίων, δεν διδάσκονται σε καθημερινή βάση λογοτεχνικά κείμενα, πηδάμε από τα επίθετα στα ρήματα, στις αντωνυμίες με μιά επιφανεική μελέτη, μπερδεύοντας και το ποιό λογικό άνθρωπο. Τα παιδιά μαθαίνουν τη γλώσσα μας όπως ακριβώς θα τη διδάσκονταν και ένας ξένος.
Δυστυχώς όλα ξεκινάνε από κει.
Η αναβάθμιση ας γίνει για όλους και όχι για ομάδες!!!
Θεωρώ ότι ο όρος «ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ» είναι αδόκιμος για σχολείο 2ας εκπαίδευσης διότι επιτρέπει παρερμηνείες που δεν χωρούν στο χώρο της εκπαίδευσης. Πρέπει κάποτε να σταματήσουν τα πειράματα στην εκπαίδευση και να δημιουργηθούν σχολεία με συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης και πανελλαδική εφαρμογή. Θεωρώ ότι μόνο ο όρος «ΠΡΟΤΥΠΟ» έχει νόημα και αυτό όταν ακολουθούνται αναβαθμισμένα προγράμματα εκπαίδευσης στα συγκεκριμένα σχολεία και έχει γίνει ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΚΗ επιλογή καθηγητών και μαθητών. Τέτοια σχολεία πρέπει να δημιουργηθούν σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας και να παρέχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Το πρότυπο πειραματικό σχολείο πρέπει να έχει ένα καθημερινό πρόγραμμα νέων μαθημάτων ή νέου τρόπου εκπαίδευσης που να γίνεται με τον τρόπο που έχουν άλλες χώρες του εξωτερικού που σίγουρα θα υπάρχουν καλά παραδείγματα προς αντιγραφή.
Σχετικά με τα πειραματικά σχολεία δεν συνφωνώ γιατί η έρευνα που
γίνεται σ’ αυτά δεν ανταποκρείνεται στην πραγματικότητα επειδή τα
τα υπόλοιπα σχολεία συνήθως δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτά .
Η εκπαιδευτική έρευνα πρέπει να γίνεται σε αντιπροσωπευτικά σχολεία
αυτών που υπάρχουν.
Πρότυπα σχολεία είναι εκείνα, στα οποία φοιτούν άριστοι μαθητές και στα οποία διδάσκουν καθηγητές, που είναι άριστοι παιδαγωγοί, με αυξημένα προσόντα, όπως μεταπτυχιακό, ξένες γλώσσες ή όπου απαιτείται να έχουν και επαγγελματική εμπειρία.
Το σχολείο πρέπει να έχει τις κατάλληλες υποδομές και δεν εννοώ μόνο τα σχολικά κτίρια με τον κατάλληλο εξοπλισμό σε εργαστήρια, αίθουσες εκδηλώσεων αλλά και σε αθλητικούς χώρους, χώρους όπου θα γίνεται το διάλειμμα κλπ
Σ’ αυτό το πλαίσιο το σχολείο μπορεί να είναι και πειραματικό και πρότυπο μαζί, αφού θα μπορούν να εφαρμόζονται πρωτοποριακές μέθοδοι διδασκαλίας. Μπορούν να έρχονται καθηγητές για μετεκπαίδευση, να διδάσκουν δοκιμαστικά υποψήφιοι εκπαιδευτικοί της ΑΣΠΑΙΤΕ ή φοιτητές στο πτυχίο, όπου δεν είναι υποχρεωτική η φοίτηση στην ΑΣΠΑΙΤΕ.
Οι καθηγητές και οι μαθητές ενός πρότυπου σχολείου, πρέπει να γνωρίζουν ότι θα δουλεύουν περισσότερο σε ένα πολύ καλό κλίμα και πως σκοπός τους είναι να βοηθήσουν το εκπαιδευτικό σύστημα να βελτιωθεί, να υπάρχει υψηλό ποσοστό μαθητών επιτυχίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Οι άριστοι ανάμεσα στους άριστους αισθάνονται πολύ άνετα να διαβάζουν, να κάνουν εργασίες, αφού δεν υπάρχει ο κίνδυνος να χαρακτηριστού σπασικλάκια και να μετριάσουν την απόδοσή τους για να έχουν φίλους, πράγμα που αντιμετώπιζα και εγώ προσωπικά μέχρι που με τον βαθμό των εισαγωγικών στο Λύκειο έγινα δεκτή στην Α΄ Λυκείου του Πρόυπου Κλασσικού Λυκείου της Σχολής Αναβρύτων το 1977.
Πολλά φροντιστήρια χωρίζουν τους μαθητές ανάλογα σε επίπεδα ανάλογα με την βαθμολογία τους, γιατί να βάζουμε σε ένα τσουβάλι τους πιο ευφιείς και εργατικούς μαθητές με εκείνους που το σχολείο το θεωρούν αγγαρεία ή δεν μπορούν να αποδώσουν περισσότερο. Αυτοί, αναγκάζουν τον καθηγητή να προχωράει πιο αργά, να αναθέτει λιγότερες εργασίες, να βάζει πιο εύκολα διαγωνίσματα. Έτσι ο καλός μαθητής αδικείται. Και για να περάσει σέ κάποια σχολή της αρεσκείας του πρέπει να κάνει φροντιστήριο, αν όμως η οικογένειά του έχει να πληρώσει.
Το 1980, που τελείωσα το Λύκειο, ήρθαμε πρώτοι στις Πανελλήνιες σε όλη την Ελλάδα και αφήσαμε πίσω παιδιά που είχαν τελειώσει πανάκριβα ιδιωτικά σχολεία. Στην Α΄ Λυκείου μάλιστα ήρθαν και παιδιά από γειτονικά ιδιωτικά που για να εξασφαλίσει θέση έπρεπε να γραφτεί κανείς από τη γέννησή του.
Πάντα θυμάμαι το σχολείο μου με αγάπη και νοσταλγία μια που δεν με κούραζε το τόσο πολύ διάβασμα, όσο με κούραζε στο Μαράσλειο που φοίτησα στο Γυμνάσιο η απρόσωπη διδασκαλία σε ένα τμήμα με 64 μαθήτριες με τους περισσότερους εκπαιδευτικούς να μην είναι σωστοί παιδαγωγοί, να ενοχλούν τα κλάξον των αυτοκινήτων στη Μαρασλή, όταν γράφαμε προαωγικές εξετάσεις στο ισόγειο, σε μια μικρή αυλή ανάμεσα σε πολυκατοικίες…
Ειλικρινά λέω χίλιες φορές στα πρότυπα και θα πρότεινα και τάξεις με επίπεδα, να ξεχωρίζουν και τα μέτρια αλλά μελετηρά παιδιά από τα πολύ αδύνατα.
Όλοι οι καθηγητές, όλων των ειδικοτήτων, πρέπει να έχουν επαρκέστατη παιδαγωγική κατάρτιση σαν αυτή που παρέχεται στην ΑΣΠΑΙΤΕ.
Μπορούν να λειτουργούν ως πειραματικά και τμήματα σχολείων μεσαίου επιπέδου, όχι όμως κατωτέρου μια και αυτά τα παιδιά δεν έχουν διάθεση ή δυνατότητα για μόρφωση.
Θα μου πείτε είναι σκληρό να χαρακτηρίζονται μαθητές έτσι. Αλλά είναι γνωστό ότι κάποια παιδιά είναι άτομα με ειδικές ανάγκες και αναγκαστικά βρίσκονται στα σχολεία που δεν είναι ειδικά. Πολλές φορές δεν το θέλουν και οι γονείς.
Τα παιδιά θαύματα, όπως και τα παιδιά του κατωτέρου επιπέδου χρήζουν ειδικής μεταχείρισης από τους εκπαιδευτικούς.
Αν δουλέψουν καλά τα πρότυπα πειραματικά αριστούχων και τα πειραματικά με μέτριους μαθητές, θα μπορούσαν τα σχολεία τουλάχιστον με δύο, τρία ή και περισσότερα τμήματα στην τάξη να χωριστούν σε επίπεδα, αντί να χωρίζονται ανάλογα με αλφαβητική σειρά, όπως γινόταν στα Αγγλικά, που χωριζόμασταν τα 3 τμήματα σε 4 επίπεδα.
Κάτι θεωρείες περί μη προσαρμογής στην κοινωνία των παιδιών των προτύπων τα βρίσκω … ας μην πω καλύτερα! Βέβαια δεν είχαμε όλοι οι απόφοιτοι την ίδια επαγγελματική εξέλιξη. Κάποιοι που είχαν τους γονείς τους υπουργούς, βιομήχανους κλπ και το δημοτικό να μην έβγαζαν χαμένοι δεν θα πήγαιναν! Όμως και σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι δεν πήγαν χαμένοι.
Συνοψίζοντας θα ήθελα να καταλήξω στο συμπέρασμα, πως αν πιστεύουμε στην ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ ας κάνουμε μία αρχή ξεκινώντας δημιουργώντας και πάλι πρότυπα σχολεία.
Ένα σχολείο που έχει ορισθεί ως «Πρότυπο»
και του οποίου οι μαθητές δεν συμμετέχουν
1. Στους διαγωνισμούς της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας
(Θαλής, Ευκλείδης, Αρχιμήδης)
2. Στους διαγωνισμούς της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών.
3) Στους διαγωνισμούς Χημείας.
4. Στους διαγωνισμούς Βιολογίας.
5. Στους διαγωνισμούς Αστρονομίας.
6. Στους διαγωνισμούς Πληροφορικής.
7. Στους διαγωνισμούς Αρχαίων Ελληνικών
8. Στους διαγωνισμούς Επιχειρηματολογίας
9. Καινοτόμων δράσεων για μαθητές.
ή συμμετέχουν υποτονικά και χωρίς αποτέλεσμα,
μπορεί να αποκαλείται «Πρότυπο»;
Μήπως πρέπει να τεθούν και τα κριτήρια αυτά για να παραμείνει
ένα σχολείο στην κατηγορία του «Προτύπου»;
Ανδρέας Πούλος, μαθηματικός, Πειραματικό Σχολείο Α.Π.Θ.
Πειραματικά πρότυπα και πρωτοπόρα σχολεία όχι μόνο πρέπει να υπάρχουν αλλά πρέπει να πολλαπλασιασθούν. Οφείλουν να είναι η ναυαρχίδα του εκπαιδευτικού μας συστήματος,για την βελτίωση των εκπαιδευτικών μεθόδων και καινοτομιών στην σύγχρονη διδασκαλεία.
Είμαι απόφοιτος Προτύπου (Ιωνίδειος-Πειραιά) και διδάσκω σε Πειραματικό Λύκειο (1ο ΓΕΛ Αθηνών-Γεννάδειο).
Πιστεύω ότι οποιαδήποτε καινοτομία ακόμα και το «τέλειο μέτρο» δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα αν δεν υπάρχουν οι συνθήκες να εφαρμοστεί και κατάλληλα εκπαιδευμένοι άνθρωποι για να το εκτελέσουν. Θα εκθέσω μερικές σύντομες σκέψεις μου για τα: α) Πρότυπα, β) Πειραματικά και γ) Πρότυπα-πειραματικά, όχι τόσο γιατί κάτι δεν έχει ειπωθεί έως τώρα, όσο για να δούμε πόσο «συναντιόμαστε» ή όχι.
Ξεκινώ με μια άποψη που άκουσα πρόσφατα από συνάδελφο που δεν έχει οργανική θέση σε Πειραματικό σχολείο: “Αυτός ο διάλογος είναι καλός. Ας μη θεωρήσουν όμως «οι υπεύθυνοι» του Υπουργείου ότι είναι και αντιπροσωπευτικός. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί ή και γονείς δεν συμμετέχουν. Συμμετέχουν και εκφράζουν απόψεις κυρίως αυτοί που το θέμα των προτύπων-πειραματικών τους αφορά άμεσα. Εμένα δε με αφορούν τα πρότυπα ή πειραματικά. Με αφορά το ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. Μήπως θα πρέπει να γίνει δημόσια διαβούλευση και γι’αυτό το θέμα;”
α) Πρότυπα: Το ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει αρχικά δεν είναι αν θα πρέπει να υπάρχουν πρότυπα σχολεία αλλά πώς θα «αξιοποιούνται» οι απόφοιτοι από αυτά τα σχολεία. Οι «άριστοι» αποτελούν «ΚΕΦΑΛΑΙΟ» για μια χώρα γι’ αυτό είναι ευπρόσδεκτοι και στο εξωτερικό όπου πολλές φορές μεγαλουργούν . Υπάρχει από το Υπουργείο Παιδείας κάποιος σχεδιασμός ή μήπως θα διευκολύνεται την εύρεσή τους και με αυτό τον τρόπο η «μετανάστευσή τους» στο εξωτερικό;
Δεν είναι, σίγουρα, μόνο το κοινωνικό περιβάλλον που κάνει ένα μαθητή «άριστο». Το DNA μας δεν κάνει διακρίσεις σε πλούσιους και φτωχούς. Σε όλες τις κοινωνικές τάξεις υπάρχουν -ευτυχώς- άτομα με μειωμένες ή αυξημένες δυνατότητες. Το περιβάλλον αξιοποιεί ή όχι αυτές τις δυνατότητες. Με το παραπάνω σκεπτικό είναι κοινωνικά πιο δίκαιο να υπάρχουν τα πρότυπα σχολεία έστω και ως ευκαιρία για τις οικονομικά αδύνατες οικογένειες. Η κατάργησή τους περισσότερο ευνοεί την «ελίτ» παρά την αποδυναμώνει, καθώς τα παιδιά των οικονομικά ισχυρών οικογενειών θα βρουν τρόπο να σπουδάσουν και να ξεχωρίσουν, ανεξάρτητα τις περισσότερες φορές από την αξία και τις δυνατότητές τους.
β) Πειραματικά: Είναι απαραίτητο να υπάρχει η έρευνα ή η «πιλοτική δοκιμή» κάθε αλλαγής ή καινοτομίας πριν την εφαρμογή της στο σύνολο. Όμως τα σημερινά «πειραματικά» είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα του συνόλου των σχολείων; Με την ίδια λογική και σκεπτικό που τα πρότυπα δεν είναι αντιπροσωπευτικά (γιατί έχουν τους καλύτερους μαθητές) με την ίδια λογική, και τα πειραματικά δεν είναι αντιπροσωπευτικά γιατί έχουν επιλεγμένους και με αυξημένα προσόντα καθηγητές (οι οποίοι στην ουσία θα εφαρμόζουν κάθε τι καινούργιο). Πώς θα πρέπει επομένως να γίνεται η πιλοτική δοκιμή; Το Πανεπιστήμιο που θα διεξάγει την έρευνα θα επιλέγει κάθε φορά διαφορετικό δείγμα σχολείων ώστε να είναι και περισσότερο αντιπροσωπευτικό. Γιατί αλήθεια δεν μπορεί να είναι ή να γίνεται για κάποιο χρονικό διάστημα «πειραματικό» οποιοδήποτε δημόσιο σχολείο; Έτσι όλα τα σχολεία και οι καθηγητές θα ωφελούνται από την αλληλεπίδρασή τους με τα Πανεπιστήμια της περιοχής τους. «Δια βίου» πειραματικό που δεν διαφέρει σε τίποτα από ένα καλό δημόσιο σχολείο (διότι παντού υπάρχουν καθηγητές με αυξημένα προσόντα όπως και άριστοι μαθητές) εξυπηρετεί κάποιες φορές μη εκπαιδευτικές ανάγκες ή πρακτικές…
γ) Πρότυπα-πειραματικά: Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, όλα τα σχολεία μπορούν να λειτουργήσουν ως πειραματικά, επομένως και τα πρότυπα. Επειδή δε όπως έχει δείξει η «ιστορία» της εκπαίδευσης, οι περισσότερες από τις αλλαγές που έχουν επιχειρηθεί τις τελευταίες δεκαετίες ήταν μη εφαρμόσιμες «χαμένες ευκαιρίες», θα ήταν σκόπιμο να δοκιμάζονται αρχικά και στα πρότυπα για να απορρίπτονται με βεβαιότητα.
Αυτά και ευχαριστώ που αντέξατε να διαβάσετε όλο το κείμενο, γιατί οι απόψεις είναι πράγματι πολλές, ενδιαφέρουσες, αντικρουόμενες πολλές φορές και πιθανόν να έχουν μέρος της αλήθειας, η οποία θα πρέπει να αναδειχθεί με την εφαρμογή (και όχι σίγουρα βεβιασμένα όπως συνήθως συμβαίνει και όπως φαίνεται ότι θα γίνει και τώρα).
Γιατί η πράξη ακυρώνει πολλές φορές και τις καλύτερες προθέσεις και θεωρίες.
ΥΓ. Και να μην ξεχνάμε: Ποια κριτήρια αξιολόγησης θα «καθορίζουν» τους άριστους; Θα έχουν γνωστικές ικανότητες, συναισθηματική νοημοσύνη, κοινωνικές δεξιότητες…;
θα ήθελα να προσυπογράψω την πρόταση για συνύπαρξη πειραματικών και πρότυπων σχολείων με διακριτούς ρόλους.
Προτείνω τη διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος για τα πειραματικά σχολεία.Η εικόνα του πειραματικού σχολείου για τους εκκολαπτόμενους εκπαιδευτικούς (φοιτητές) είναι πιο αντιπροσωπευτική, απ΄ ό,τι στα υπό διαμόρφωση πρότυπα, καθώς η εισαγωγή των μαθητών γίνεται με κλήρωση. Η αποκλειστική σύνδεση των πανεπιστημιακών τμημάτων με τα νέα πρότυπα, όπου θα πρυτανεύει η αντίληψη της αριστείας, θα δημιουργήσει στους φοιτητές στρεβλή εντύπωση για την δευτεροβάθμια εκπαιδευτική πραγματικότητα (ύπαρξη μόνο άριστων μαθητών)και, κατά συνέπεια, πλημμελή και ανεδαφική προετοιμασία τους.
Όσον αφορά τις διαφορετικές λειτουργίες και στοχεύσεις των δύο σχολείων, καλύπτομαι από πάρα πολλά παρακείμενα σχόλια.
Τέλος, θα ήθελα να προτείνω τη διατήρηση του υφιστάμενου ωρολόγιου προγράμματος στα πειραματικά και πρότυπα σχολεία, διότι αυτό διευκολύνει την παραγωγική εξωσχολική εργασία των καθηγητών (προετοιμασία, διεκπεραίωση προγραμμάτων). Θεωρώ πως ο μόνος λόγος που προβάλλεται για την κατάργηση του μειωμένου ωραρίου είναι ο φθόνος των υπόλοιπων συναδέλφων των συμβατικών σχολείων. Εξάλλου, εάν πρόκειται για αναβίωση των παλαιών προτύπων, τότε και αυτά λειτουργούσαν με το ίδιο ωράριο.
Ευχαριστώ
Θεωρώ ότι ο όρος πειραματικό θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει και να μην εξοβελιστεί στο όνομα του «καλύτερου» από πλευράς επιδόσεων σχολείου. Αρκεί βέβαια ν’ αξιοποιηθεί ο ρόλος του ως πειραματικού. Αυτό σημαίνει πειραματικές δράσεις, πειραματικό αναλυτικό πρόγραμμα, αλλάγή στις δομές, σύνδεση με φορείς όχι μόνο πανεπιστημιακούς αλλά και παραγωγικούς, όπου κρίνεται ωφέλιμο. Ιδιαίτερα τα μαθήματα εκτός πανελλαδικών εξετάσεων μπορούν να μπουν σε ένα στάδιο δοκιμών με πρωτοπόρες μεθόδους ακολουθούμενες πάντοτε από τον αναγκαίο εξοπλισμό, ο οποίος πρέπει να είναι δεδομένος σ’ αυτά τα σχολεία.
Εκπαιδευτικοός του Πειραματικού Λυκείου Αναβρύτων
Στο κείμενο που ακολουθεί περιεχονται οι προτάσεις των μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού του Πειραματικού Γυμνασίου του Πανεπιστημίου ΜΑκεδονίας
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΣΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
1. Από το σύνολο των μελών του συλλόγου, ως τρόπος επιλογής των μαθητών προκρίνεται η κλήρωση, γιατί αυτό απαιτείται σύμφωνα με το ρόλο αυτού του σχολείου που έχει ως σκοπό της λειτουργίας του την εξυπηρέτηση της έρευνας και την εφαρμογή καινοτομιών με γενικεύσιμο χαρακτήρα.
2. Για το σύνολο των μελών, η ενίσχυση της σύνδεσης με το Πανεπιστήμιο θεωρείται αναγκαία, γιατί συνακόλουθα ενισχύεται η αυτονομία του σχολείου και η εφαρμογή καινοτομιών σε αυτό. Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς του Πανεπιστημίου συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης του προσωπικού, στην αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, στην συμβουλευτική υποστήριξή των εκπαιδευτικών και στην επιμόρφωσή τους. Το σχολείο, από την πλευρά του, λειτουργεί ως χώρος εκπαίδευσης και προετοιμασίας των υποψήφιων εκπαιδευτικών αλλά, πρωτίστως, και ως χώρος όπου γίνεται η πειραματική εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης που παράγεται στο χώρο του Πανεπιστημίου.
3. Στο σύνολό τους σχεδόν, τα μέλη του συλλόγου θεωρούν ότι η επιλογή του εκπαιδευτικού προσωπικού πρέπει να γίνεται με βάση τα αντικειμενικά ακαδημαϊκά προσόντα, ενώ κάποια μέλη προτείνουν και το συνυπολογισμό της πιστοποιημένης παιδαγωγικής τους ικανότητας. Τα μέλη του συλλόγου θεωρούν ότι η λειτουργία του Πειραματικού εξυπηρετείται καλύτερα με την μονιμότητα του προσωπικού (συνέχεια εκπαιδευτικού έργου, καλύτερος σχεδιασμός, βάθος χρόνου για ανάπτυξη εκπαιδευτικών). Ορισμένα μέλη προτείνουν να επαπροκηρύσσονται μόνο οι θέσεις των εκπαιδευτικών που από την αξιολόγηση του έργου τους προκύπτει η ανεπάρκεια στην άσκησή του.
4. Τα περισσότερα μέλη υποστηρίζουν την ενίσχυση πλευρών του διαχειριστικού ρόλου του διευθυντή του σχολείου που κατατείνουν στον αυξημένο βαθμό αυτονομίας του σχολείου. Προτείνουν όμως ο διευθυντής να έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο στην επιλογή του προσωπικού και να αξιολογεί τον εκπαιδευτικό μόνο διοικητικά.
5. Κοινός τόπος για όλους τους εκπαιδευτικούς υπήρξε η πρόταση για αναβάθμιση της αυτονομίας στην παιδαγωγική λειτουργία του εκπαιδευτικού, κυρίως στην εφαρμογή του Αναλυτικού Προγράμματος (ευέλικτο πρόγραμμα) και στην οργάνωση των σπουδών. Στο πλαίσιο αυτό, διατυπώθηκαν προτάσεις για ύπαρξη προαιρετικών-επιλεγόμενων μαθημάτων και δραστηριοτήτων εκτός διδακτικού ωραρίου (κάτι που ήδη υφίσταται στο σχολείο μας), ώστε να δίνεται ταυτόχρονα διέξοδος σε παιδιά με καλλιτεχνικά ή αθλητικά ενδιαφέροντα. Προτάθηκε επίσης η λειτουργία παράλληλων τάξεων για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, για παιδιά με αναπηρίες και για ταλαντούχα παιδιά.
6. Με βάση τις θέσεις που διατυπώθηκαν για ένα σχολείο με διαφορετικό χαρακτήρα υποστηρίζεται ότι το υποχρεωτικό ωράριο διδακτικής απασχόλησης των εκπαιδευτικών πρέπει να μείνει ως έχει.
7. Μηδενός μέλους εξαιρουμένου, υποστηρίζεται η αναγκαιότητα της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού, όπως και σε όλα τα σχολεία, προκειμένου αυτό να βελτιώνεται. Υπήρξαν προτάσεις επεξεργασμένες που υποστηρίζουν την ένταξη της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού στην αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται είτε από πανεπιστημιακούς φορείς είτε από σχολικούς συμβούλους και γίνεται με βάση τους στόχους που διατυπώνονται στην αρχή του έτους στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού. Υπήρξε η πρόταση να γίνεται και αυτοαξιολόγηση με βάση το «πορτοφόλιο» του εκπαιδευτικού.
8. Από όλους υποστηρίχθηκε η ενίσχυση των δεσμών του σχολείου με τους γονείς και την τοπική αυτοδιοίκηση: οι γονείς συμμετέχουν στη ζωή του σχολείου εκφράζοντας γνώμη, ενημερώνονται για τα προβλήματά του και συμβάλλουν στην επίλυση προβλημάτων, χωρίς να υποκαθιστούν τους εκπαιδευτικούς.
9. Απαραίτητη κρίνεται η αναβάθμιση των υποδομών του σχολείου μέσω της εξασφάλισης χώρων πέραν των σχολικών τάξεων
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
• Αναγκαιότητα αποσαφήνισης του χαρακτήρα του Πειραματικού Σχολείου.
• Προσανατολισμός στη δοκιμαστική εφαρμογή καινοτομιών που τροφοδοτούνται από την αντίστοιχη επιστημονική έρευνα.
• Διατήρηση παράλληλα του χαρακτήρα που ως σκοπός τίθεται για όλα τα σχολεία: ανοικτό, πολυπολιτισμικό, διευρυμένα ενιαίο (συνεκπαίδευση παιδιών ειδικών ικανοτήτων, δημοκρατικό.
• Υπό αυτούς τους όρους ο σκοπός της «αριστείας», αποτελεί ένα επιμέρους σκοπό της λειτουργίας των Πειραματικών.
ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΝΑ ΜΑΘΩ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΖΗΤΑΜΕ.
Ή Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΥΡΙΟΣ ΣΠΗΛΙΟΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ (ΑΝ ΚΑΙ ΟΤΑΝ) ΑΠΟ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ ΟΠΩΣ ΕΚΑΝΕ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΛΙΓΟΝΗΝΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ (ΒΑΣΙΚΑ) ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΡΟΩΘΗΣΕΙ, Η ΚΑΤΑ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ, ΑΞΙΟΛΟΓΗ ΚΥΡΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ;
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΣΙΩΠΗ;
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΟΥΛΟΣ, ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ, ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Α.Π.Θ.
Κατα την γνώμη μου πρέπει το σχολειο να πριμοδοτεί τους μεταπτυχιακους φοιτητες με επιπλεον μοναδες διοτι η εμπειρία που αποκτάται από τη φοίτηση στα μεταπτυχιακά προγράμματα είναι πολύτιμη και σημαντική για το σύγχρονο σχολείο. Η στελέχωση των σχολικών μονάδων με ειδικευμένους φιλολόγους δίνει τη δυνατότητα σε κάθε σχολείο να καταστεί κέντρο αριστείας και εφαρμογής σύγχρονων μεθόδων, προκειμένου να αναπτυχθούν οι ιδιαίτερες ικανότητες και κλίσεις των μαθητών, που μέχρι τωρα παρέχονται αποκλειστικά από πειραματικά σχολεία
Έχω δύο επισημάνσεις:
1. Τα Πρότυπα σχολεία καταργήθηκαν με τον νόμο 1566 του ΠΑΣΟΚ με συγκεκριμένο σκεπτικό, και
2. Τα Πρότυπα-Πειραματικά σχολεία θα (επαν)ιδρυθούν επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ με διαμετρικά αντίθετο σκεπτικό.
Έχω 15 ερωτήματα:
1. Είναι το σχολείο συνδεδεμένο με την κοινωνία;
2. Αν ναι, σε ποια μορφή κοινωνίας εξυπηρετεί η ίδρυση Προτύπων σχολείων, στα οποία η επιλογή των μαθητών θα γίνεται με εξετάσεις και όχι με κλήρωση;
3. Για ποιον λόγο χρειάζονται σχολεία, στα οποία θα φοιτούν μόνο μαθητές και μαθήτριες με υψηλό IQ και εξαιρετικές ικανότητες;
4. Γιατί θα πρέπει να υπάρχουν ειδικά σχολεία για λίγους εκλεκτούς;
5. Μήπως στοχεύουμε σε μια κοινωνία «αρίστων», ή, αφού αυτό δεν είναι εφικτό, σε μια κοινωνία πολλών και σαφώς διακριτών ταχυτήτων;
6. Τι ακριβώς άλλαξε από την κατάργηση αυτών των σχολείων έως σήμερα, ώστε να δικαιολογείται και να επιβάλλεται η επανίδρυσή τους;
7. Με ποια κριτήρια θα δημιουργηθούν τα «νέα» Πρότυπα σχολεία;
8. Ποιο το όφελος των μαθητών και μαθητριών των Προτύπων σχολείων μετά την αποφοίτησή τους από αυτά;
9. Θα δημιουργηθούν και Πρότυπα πανεπιστήμια για να τους υποδεχτούν;
10. Θα ιδρυθούν και Πρότυπες εταιρείες για να τους απορροφήσουν;
11. Θα δημιουργηθούν και Πρότυπες υπηρεσίες στο δημόσιο για τα παιδιά αυτά;
12. Γιατί δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι της ίδρυσης των Πειραματικών σχολείων κατά τα 25 χρόνια της λειτουργίας τους;
13. Τι θα γίνουν τα ήδη υπάρχοντα Πειραματικά σχολεία, στα οποία φοιτούν μαθητές και μαθήτριες που ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τη γνώση, την τέχνη και την κοινωνική δράση στην πλειονότητά τους, αν και έχουν επιλεγεί με κλήρωση;
14. Δεν θα μπορούσαν να αναδείξουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους, να πειραματιστούν και να διακριθούν όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες όλων των σχολείων μέσα από δραστηριότητες σε προγράμματα που ήδη υπάρχουν και ευδοκιμούν σε πολλά σχολεία ή σε διαγωνισμούς που διεξάγονται σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο;
15. Δεν μπορούν να αποτελέσουν «κέντρα παραγωγής και διάχυσης καλών πρακτικών» ή «εργαστήρια ανασυγκρότησης της ελληνικής εκπαίδευσης» ή «σχολεία αναφοράς ποιοτικού εκπαιδευτικού έργου» (κτλ.) τα ήδη υπάρχοντα Πειραματικά σχολεία;
Εν κατακλείδι, προτείνω να εφαρμοστεί ο νόμος που προβλέπει και καθορίζει τους στόχους και τη λειτουργία των Πειραματικών σχολείων.
Η ανάγκη για θεσμική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των Πειραματικών σχολείων επιβάλλεται για τους εξής λόγους: α) το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αφορά τουλάχιστον τρεις διαφορετικές περιπτώσεις σχολείων, τα οποία αναφέρονται στη νομοθεσία ως πρότυπα (με ή χωρίς οικοτροφείο), πειραματικά και πειραματικά των πανεπιστημίων, γεγονός που προκαλεί σύγχυση και δυσχέρειες ερμηνείας του νόμου. β) Παρότι, στη νομοθεσία (Ν.1566/1985 ΦΕΚ 167 τ. Α΄, άρθρο 31, παρ. 1) αναφέρεται στο σκοπό «…πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας, καθώς και πειραματική χρήση σχολικών βιβλίων, οπτικοακουστικών και άλλων μέσων εκπαιδευτικής τεχνολογίας.» φαίνεται πως δεν εφαρμόζονται, ενώ θα μπορούσαν να προσφέρουν στην εκπαιδευτική έρευνα και την παραγωγή εκπαιδευτικής εμπειρίας, η οποία αφού αξιολογηθεί θα μπορεί να γενικευτεί ή όχι σε όλα τα άλλα σχολεία.
Γι αυτό χρειάζονται πειραματικά για όλους τους τύπους σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το νέο πειραματικό σχολείο είναι σημαντικό να συνδέεται με ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα, όπου θα υπάγεται επιστημονικά, ενώ διοικητικά θα υπάγεται στην οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δηλαδή ό,τι ήδη ισχύει για τα πειραματικά των πανεπιστημίων. Η σύνδεση τους με το πανεπιστήμιο θα πρέπει να επεκτείνεται πέρα από την πρακτική άσκηση φοιτητών, για εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων που θα προάγουν την εφαρμοσμένη εκπαιδευτική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας θα συμβάλλουν στην πορεία της παιδείας και της εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Ορισμός Πειραματικού Σχολείου: Α) Ένα σχολείο το οποίο θα χαρακτηρίζεται από τις έννοιες του ανοιχτού σχολείου, του πολυσυλλεκτικού σχολείου, του σχολείου συνεκπαίδευσης, του δημοκρατικού σχολείου. Σε ένα τέτοιο σχολείο με τις ανάλογες υποστηρικτικές δομές μπορούν να καλύπτονται οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες όλων των μαθητών/ριών (μαθησιακές δυσκολίες, αναπηρίες, ειδικά ταλέντα, δίγλωσσα περιβάλλοντα, διαφορετική κοινωνικό οικονομική και πολιτισμική προέλευση). Β) Πειραματική εφαρμογή διδακτικών μεθόδων, αναλυτικών προγραμμάτων, σχολικών βιβλίων, οπτικοακουστικών και άλλων μέσων εκπαιδευτικής τεχνολογίας (ΤΠΕ), καινοτομιών. Δημόσιο σχολείο ίσων ευκαιριών εισαγωγής σε αυτό για όλα τα παιδιά, το οποίο θα δημιουργεί τις συνθήκες, έχοντας μαθητές /ριες τυχαία επιλεγμένες (τυχαίο δείγμα) για πειραματική εφαρμογή αναλυτικών προγραμμάτων, διδακτικών εγχειριδίων, μεθόδων διδασκαλίας, διδασκαλία με βάση τις ΤΠΕ και των καινοτόμων προγραμμάτων, τέτοιων ώστε να μπορούν να εξαχθούν (συνεργασία σχολείου, πανεπιστημίου και Υπουργείου Παιδείας) ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα ή όχι των πιο πάνω. Έτσι ώστε να γενικευτούν ή όχι σε όλα τα άλλα σχολεία και να δοκιμαστούν καινούριες συνθήκες, που να βασίζονται στα σύγχρονα δεδομένα της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας. Γ) Για τη συμβολή του στην εκπαιδευτική έρευνα είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει όλες τις βαθμίδες Α/θμιας και Β/ θμιας εκπαίδευσης, με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες κάθε ηλικιακής ομάδας και όλων των παιδιών. Δ) Σύνδεση με πανεπιστήμια για επιστημονική και ερευνητική υποστήριξη (άσκηση φοιτητών, εκπόνηση εφαρμοσμένων ερευνών για την εκπαίδευση, επιμόρφωση του διδακτικού δυναμικού του, πιλοτική εφαρμογή σύγχρονων ερευνητικών δεδομένων της παιδαγωγικής και της ψυχολογίας). Ε) ελεγχόμενη διοικητικά και επιστημονικά αυτονομία για την εκπόνηση καινοτομιών. Στ) Αναβάθμιση με αξιολόγηση και κρίση ανά 4-5 χρόνια της διεύθυνσης και διδασκόντων, για εξασφάλιση ποιότητας. Ζ) Απαραίτητες οι υλικοτεχνικές υποδομές: Σχολικό κτίριο και εξοπλισμός που να υποστηρίζει τη λειτουργία του (θεματικές αίθουσες, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων που να υποστηρίζουν την καλλιέργεια του πολιτισμού, αίθουσες προβολών, εξοπλισμός με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα για αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία, εποπτικό υλικό, υποστηρικτικό υλικό, προσβασιμότητα και εξοπλισμός για ΑΜΕΑ). Η) Γραμματεία για γραφειακή υποστήριξη σχολείου. Θ) Δυνατότητες συνεργασίας με γονείς, τοπική κοινωνία, φορείς με παροχή μεγαλύτερης αυτονομίας.
Συμπερασματικά, το πειραματικό σχολείο θα μπορούσε να αποτελέσει μοντέλο δημοκρατικού, πολυσυλλεκτικού σχολείου προαγωγής ισότιμων ευκαιριών για όλα τα παιδιά και τόπο παραγωγής επιστημονικών δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και των εκσυγχρονισμό διδακτικών μεθόδων, σχολικών βιβλίων, αναλυτικών προγραμμάτων, εφαρμογή καινοτομιών. Χώρο άσκησης των φοιτητών, επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και προαγωγή της έρευνας. Κυψέλη δημιουργικότητας, ενσυναίσθησης, καλλιέργειας αξιών όπως του αμοιβαίου σεβασμού, της αποδοχής του διαφορετικού και παροχής ευκαιριών για ολόπλευρη ανάπτυξη και βελτίωση των δεξιοτήτων όλων των παιδιών.
Το κείμενο για τα πρότυπα-πειραματικά σχολεία, επί του οποίου γίνεται η συζήτηση, υποθέτω ότι φιλοδοξεί απλώς να θέσει το γενικό πλαίσιο του διαλόγου. Είναι μια αρκετά γενικόλογη διακήρυξη προθέσεων, που αφήνει πολλά ζητήματα αδιευκρίνιστα. Παρακάμπτοντας λοιπόν αυτή τη δυσκολία, έχω να κάνω τις εξής παρατηρήσεις:
1. Κατ’ αρχάς, η «ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε μαθητή», που τίθεται ως σκοπός λειτουργίας των ΠΠΣ, πρέπει να είναι στόχος όλου του εκπαιδευτικού συστήματος.
2. Κατά τα άλλα, το κείμενο προσπαθεί να βάλει δύο καρπούζια σε μία μασχάλη. Με άλλα λόγια, όπως έχει ήδη επισημανθεί από πολλούς, η φιλοσοφία και η εκπαιδευτική στόχευση ενός πειραματικού και ενός προτύπου σχολείου διαφέρουν.
3. Οι περισσότεροι από τους στόχους που θέτει το προς συζήτηση κείμενο, όπως η προαγωγή της εκπαιδευτικής έρευνας, η πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας και η σύνδεση με πανεπιστημιακές σχολές και τμήματα, προσιδιάζουν στη φιλοσοφία ενός πειραματικού σχολείου. Γιατί το πειραματικό σχολείο είναι σχολείο που πειραματίζεται, δηλ. καλείται να υλοποιήσει προγράμματα που βρίσκονται σε στάδιο πειραματικής εφαρμογής και αποτίμησης των αποτελεσμάτων τους, προκειμένου να τύχουν στη συνέχεια γενικής αποδοχής ή απόρριψης. Ένα τέτοιο σχολείο, για να επιτελέσει τον ρόλο του, πρέπει να συνεχίσει να δέχεται τους μαθητές του με κλήρωση, γιατί πρέπει το μαθητικό δυναμικό του να είναι αντιπροσωπευτικό του γενικού μαθητικού πληθυσμού. Τα ήδη υπάρχοντα πειραματικά σχολεία μπορούν να υλοποιήσουν τους στόχους αυτούς, χωρίς ευρεία θεσμική αλλαγή. Αρκεί το διδακτικό τους προσωπικό να επιμορφωθεί ουσιαστικά, και να εφαρμοστεί ένα αξιόπιστο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού τους έργου.
4. Ο στόχος όμως της «ανάδειξης, προώθησης και εκπαίδευσης μαθητών με υψηλές μαθησιακές δυνατότητες και ταλέντα» και η «υποστήριξη του στόχου της αριστείας» είναι διαφορετική υπόθεση. Σήμερα χρειαζόμαστε και σχολεία αριστείας (το άν θα τα ονομάσουμε «πρότυπα» ή θα τους δώσουμε άλλη ονομασία δεν έχει σημασία). Τα σχολεία αυτά θα ξαναχτίσουν μια εκπαιδευτική παράδοση, την οποία σήμερα θαυμάζουμε σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, και κάποτε μπορούσαμε να επικαλεστούμε και για κάποια δικά μας εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η ίδρυση σχολείων αριστείας δεν είναι ένδειξη ελιτισμού αλλά βαθιά φιλολαϊκό μέτρο, γιατί θα συντελέσει στην αναβάθμιση όλου του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Σε αυτά τα σχολεία οι μαθητές πρέπει να εισέρχονται με εξετάσεις (από το Γυμνάσιο) στα τρία θεμελιώδη πεδία της ανθρώπινης γνώσης: γλώσσα, μαθηματικά, φυσική. Όχι με τεστ ευφυίας, γιατί δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε σχολεία παιδιών-θαυμάτων, πείραμα που δοκιμάστηκε στο εξωτερικό και αποδοκιμάστηκε παιδαγωγικά. Οι εξετάσεις εισαγωγής έχουν το εξής νόημα: οι μαθητές (και οι οικογένειές τους) επιδιώκουν ενσυνείδητα να εισέλθουν σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον υψηλών απαιτήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε κόπο, χρόνο και οργανωτική προσπάθεια. Ο αριθμός των μαθητών να είναι σχετικά μικρός (ολιγομελή τμήματα), να υπάρχει όμως η δυνατότητα πλήρωσης ορισμένων θέσεων – πάλι μέσω εξετάσεων – στις ενδιάμεσες τάξεις. Ορισμένα σχολεία της χώρας (όχι κατ’ ανάγκη μόνο από τα πειραματικά) μπορούν να μετεξελιχθούν σε πρότυπα, αφού τεθούν συγκεκριμένα μετρήσιμα κριτήρια της μέχρι τώρα εκπαιδευτικής τους προσφοράς. Επειδή όμως οι υψηλές απαιτήσεις δεν αφορούν μόνο τους διδασκομένους αλλά και τους διδάσκοντες, πρέπει να ισχύουν για τους δεύτερους συγκεκριμένα κίνητρα-αμοιβές. Το μειωμένο διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών είναι κατά τη γνώμη μου προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για να λειτουργήσουν σωστά αυτά τα σχολεία. Ενδεχόμενη κατάργησή του θα υπονομεύσει το έργο των εκπαιδευτικών που με αίσθημα ευθύνης αξιοποιούν αυτή τη διάταξη για να προσφέρουν περισσότερα στους μαθητές.
5. Τέλος, κακά τα ψέματα: χωρίς γενναία οικονομική υποστήριξη, καμία θεσμική αλλαγή, καμία νομοθετική ρύθμιση, δεν θα δημιουργήσει από μόνη της ποιοτικά σχολεία. Χωρίς πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια, πλούσιες βιβλιοθήκες, χώρους άθλησης, σύγχρονες αίθουσες εκδηλώσεων, χωρίς υποδομές γενικά, σχολεία αριστείας δεν πρόκειται να υπάρξουν.
Ειδοποιός διαφορά: ένα Πειραματικό Σχολείο μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοιο, εφόσον συνδέει τη λειτουργία του με τη διενέργεια εκπαιδευτικής έρευνας. Η οργανική σύνδεση με το Πανεπιστήμιο, από αυτήν την άποψη, αποτελεί συνθήκη sine qua non για τη λειτουργία ενός σχολείου ως εργαστηρίου παιδαγωγικής έρευνας. Μόνο από αυτήν την άποψη τα ενλόγω σχολεία είναι αποδεκτό να λειτουργούν ως «πρότυπα». Κάτι τέτοιο ποτέ δεν ίσχυσε στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα για τα υφιστάμενα Πειραματικά.
Δοικητική λειτουργία:γενικότερα, η εφαρμογή καινοτομιών προϋποθέτει αναβάθμιση της αυτονομίας της σχολικής μονάδας. Κατά μείζονα λόγο,ένα Πειραματικό δεν είναι δυαντό να μην διαθέτει υψηλό βαθμό αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων για ζητήματα που αφορούν τη σχολική μονάδα.Η σύνδεση με το Πανεπιστήμιο φαίνεται να διασφαλίζει αυτήν την λειτουργία. Εννοείται, πως πάντοτε το σχολείο αυτό πρέπει να υπόκειται στους κανόνες λογοδοσίας προς τους αρμόδιους φορείς.
Διαφοροποίηση ή συνεκπαίδευση:Η εφαρμογή πολιτικών διαφοροποίησης πολλές φορές συνδέθηκε με την αναπαραγωγή κοινωνικών ανισοτήτων. Αλλά και η εφαρμογή του «εναίου σχολείου», χωρίς την απαιτούμενη παιδαγωγική υποστήριξη, κατέληξε συνώνυμη της «ισοπέδωσης». Η διατήρηση των Πειραματικών με το χαρακτήρα που προανέφερα είναι μια νότα διαφοροποίησης στην ελληνική εκπαίδευση, χωρίς να κατ΄ανάγκη να οδηγεί σε «ελιτίστικες»΄εκδοχές. Αντίθετα,τα σχολεία «αριστείας» που εστιάζουν στην επίδοση-κατάταξη θα λειτουργήσουν προς μια τέτοια κατεύθυνση.
Όμως, στην ελληνική εκπαίδευση έχει διαπραχθεί ιστορικά μια κατάφωρη αδικία σε βάρος των «χαρισματικών παιδιών». Έχουν και αυτά τις δικές τους, ιδιαίτερες, ανάγκες ανάπτυξης. Ας μην διαπράξουμε το ίδιο λάθος από την άλλη κατεύθυνση τώρα: να τα γκετοποιήσουμε και τα απομονώσουμε από την υπόλοιπη κοινωνία. Η λύση είναι: να ενταχθεί αυτή η συνιστώσα (της εκπαίδευσης χαρισματικών παιδιών) στα Πειραματικά, εφόσον διασφαλιστεί η παιδαγωγική υποστήριξη της εφαρμογής της στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εφαρμογής της διαφοροποιημένης διδασκαλίας στα Πειραματικά αλλά και στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα
Θεωρώ πως πρέπει να μετατραπεί ο θεσμός πρότυπα-πειραματικά σχολεία σε ΠΡΟΤΥΠΑ-ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ τμήματα σχολείων.
Σε σχολικές μονάδες που διαθέτουν χώρους και κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή να δημιουργείται ένα ή περισσότερα τμήματα( υποχρεωτικά 20μελή σε διάταξη 5Χ4) που θα δέχονται μαθητές με καθορισμένες διαδικασίες επιλογής (τεστ-συνέντευξη-κ.α.) από την ευρύτερη περιοχή, και στα οποία θα διδάσκουν εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα και υποχρεωτική πιστοποιημένη γνώση διδακτικής του αντικειμένου των, καθώς και νέων τεχνολογιών επιπέδου-Β.
Η διοίκηση των σχολείων αυτών να είναι αυστηρά επιλεγμένη με αυξημένες αρμοδιότητες και ελευθερίες καθώς και με πλήρη, διαφανή και δημοσιοποιημένο προγραμματισμό τριετίας.
Διόρθωση σε προηγούμενη ανάρτηση:
«… Χαρακτηριστικά σας αναφέρουμε ότι τα σχολεία μας, 138ο και 76ο συστεγαζόμενα Δημοτικά Σχολεία, …»
«
Διοικητικό Συμβούλιο Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Μαθητών 138ου Δημοτικού Σχολείου
19.1.2011
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Το σχολείο του οποίου τους γονείς και κηδεμόνες εκπροσωπούμε έχει κατά το παρελθόν λειτουργήσει βάσει της Φ50/116/72388/Γ1/11-07-2003 Υπουργικής Απόφασης ως πειραματικό σχολείο και συνεχίζει να διατηρεί αυτόν τον χαρακτήρα βάσει της Φ51/603/97285/Γ1/23-09-2005 Υπουργικής Απόφασης. Γνωρίζουμε ότι οι καινοτομίες που δοκιμάστηκαν στο παρελθόν στα 28 σχολεία* τα οποία εντάχθηκαν σε αυτό τον θεσμό έχουν υπάρξει ευεργετικές** τόσο για τους μαθητευόμενους, τους γονείς και τις τοπικές κοινωνίες, όσο και, σε δεύτερο χρόνο, για το εκπαιδευτικό σύστημα συνολικά.
Θα θέλαμε για αυτό το θέμα να καταθέσουμε τις απόψεις μας.
Η κοινωνία μας αλλάζει με ρυθμούς που δυσκολευόμαστε να παρακολουθήσουμε όσο αφορά τόσο την ανάπτυξη των τεχνολογιών, όσο και τα κοινωνικά δεδομένα.
Ο συνωστισμός στο αστικό περιβάλλον με την ταυτόχρονη υποβάθμισή του, η εντατικοποίηση της ζωής, η οικονομική κρίση, η διάχυτη εντύπωση αποσύνθεσης των θεσμών, μαζί και η επίδρασή όλων αυτών στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων δημιουργούν μια εικόνα πισωγυρίσματος της κοινωνίας μας.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες η ανάγκη για πειραματισμό και καινοτομία ξεπροβάλει ως μονόδρομος. Ο πλέον κατάλληλος τόπος για αναζήτηση και προσαρμογή στις νέες συνθήκες είναι εκεί όπου οι άνθρωποι δοκιμάζονται μέσα από αντιξοότητες, σε γειτονιές όπου κυριαρχούν χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι γονείς, ξενόγλωσσοι μετανάστες πρώτης γενιάς κ.λπ.
Η ύπαρξη πειραματικών σχολείων σε τέτοιες γειτονιές έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να παρέχει τα εργαλεία αλλά και να αποτελέσει τον μοχλό αναβάθμισης ολόκληρων περιοχών που δοκιμάζονται ή θα δοκιμαστούν πολύ περισσότερο από αντιξοότητες στο μέλλον.
Η θεσμοθέτηση των πειραματικών σχολείων ως εργαλείων τα οποία αποσκοπούν στην απόδοση ίσων ευκαιριών και στην διατήρηση της κοινωνικής συνοχής είναι μια προσπάθεια που θα μας έχει συμμάχους με όλες μας τις δυνάμεις.
Προκειμένου, ωστόσο, να είναι σαφής αυτός ο ρόλος των πειραματικών σχολείων θεωρούμε ότι θα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις:
1. Η θεσμοθέτηση αυτών των σχολείων στην πλειοψηφία τους να γίνει σε περιοχές όπως αυτές που προαναφέρθηκαν.
2. Η εγγραφή να γίνεται με βάση την εντοπιότητα των μαθητών και μόνο η συμπλήρωση των κενών με κλήρωση.
3. Η εμπειρία των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν σε αυτό τον θεσμό να διαχέεται στα υπόλοιπα σχολεία της περιοχής και σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.
4. Η συνολική εμπειρία που θα προκύπτει να μελετάται από συγκεκριμένους φορείς προκειμένου στην συνέχεια να διαχέεται σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.
5. Ο θεσμός να μεταφέρεται σε άλλο σχολικό περιβάλλον της περιοχής μετά από την πάροδο κάποιων ετών, ώστε οι υποδομές να αναπτύσσονται σταδιακά σε όλο και περισσότερα σχολεία.
Θεωρούμε ότι αυτός ο προβληματισμός είναι κοινός τόσο σε εσάς όπως και σε εμάς, και σε καμμία περίπτωση δεν θα ήταν στις προθέσεις σας αυτός ο θεσμός να αποσκοπεί, ή έστω να αφήνει περιθώρια, για την μετεξέλιξή του σε ένα διπολικό εκπαιδευτικό σύστημα όπου η μια του πλευρά θα ακμάζει και η άλλη θα παραπαίει, πράγμα το οποίο θα μας έβρισκε αντιδιαμετρικά αντίθετους.
Θα θέλαμε τέλος να καταθέσουμε την βεβαιότητά μας ότι κάθε εξαγγελία θα παραμείνει κενό γράμμα εφόσον δεν διαμορφωθεί και θεσμοθετηθεί συγκεκριμένο πλαίσιο διοικητικού ελέγχου σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος και εφόσον οι ίδιοι οι συμμετέχοντες, διοικητικό και εκπαιδευτικό προσωπικό, μαζί και γονείς και μαθητές, δεν βρίσκονται σε ετοιμότητα ώστε να διαφυλάττουν τον αξιοκρατικό και δημοκρατικό χαρακτήρα αυτών των μέτρων. Κενό γράμμα επίσης θα παραμείνει η εξαγγελία εφόσον οι πόροι για την υλοποίηση κάθε τέτοιου προγράμματος δεν είναι εξασφαλισμένοι εκ των προτέρων.
Χαρακτηριστικά σας αναφέρουμε ότι τα σχολεία μας αν και -όπως προαναφέραμε- είναι ενταγμένα σε πειραματικό ολοήμερο πρόγραμμα λειτουργίας, διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές και αυξημένο αριθμό διδακτικού προσωπικού, εξακολουθούν μέχρι και σήμερα 19 Ιανουαρίου 2011, σχεδόν τεσσεράμιση μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς να μην έχουν λειτουργήσει ως ολοήμερα σχολεία.
Με τιμή,
το Διοικητικό Συμβούλιο Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Μαθητών 138ου Δημοτικού Σχολείου
[Για την ανάρτηση, Κώστας Μπεβεράτος, Πρόεδρος ΔΣ]
* http://www.pi-schools.gr/programs/oloimero/oloimero_03_05/pages/progr_sinop.htm
** http://www.pi-schools.gr/download/programs/Oloimero/oloimero_03_05/ekp_yliko/76/76sxoleio.htm
Το forum του Σχολείου μας: http://ison214.freeforums.org/topic-t3.html
»
Αφού επαινέσω τη συμβολή του κ. Νάστου (ανωτέρω) έχω να συμβάλλω κι εγώ στη συζήτηση ως εξής:
Α.Διαπιστώσεις
-Τα σημερινά πειραματικά είναι αποτέλεσμα ορισμού (σε σημαντικό βαθμό αλλά όχι για όλα) πελατειακού τύπου σχέσεων.
-Η επιθυμία των γονέων να φοιτήσουν στα σχολεία αυτά μεταξύ άλλων έχει στόχο να ικανοποιήσει στόχους κοινωνικής καταξίωσης. Σε πολλά από αυτά η προσφερόμενη εκπαίδευση υπολείπεται του μέσου ελληνικού σχολείου.
-αν μελετήσει κανείς το σχέδιο νόμου που έχει κυκλοφορήσει το Υπουργείο, θα δει την αναβίωση της μικροαστικής επιθυμίας για συμμετοχή στο παιχνίδι της εξουσίας μέσω της φοίτησης σε πειραματικό και ένταξης στην ελίτ της κοινωνίας. Ξεχνούν οι γονείς ότι η ελίτ παράγεται από συγκεκριμένα σχολεία και πανεπιστήμια. Δείτε τη σύνθεση της Βουλής. Πόσοι έχουν αποφοιτήσει από συγκεκριμένο ιδιωτικό σχολείο.
-Η επίδοση των μαθητών έχει κοινωνικοοικονομική προέλευση. Είναι δηλαδή ταξικά προσδιορισμένη. Βελτίωση του βιοτικού-πολιτισμικού επιπέδου της οικογένειας οδηγεί (κατά κανόνα) σε υψηλότερες επιδόσεις των παιδιών.
-Κάθε χρόνο γίνονται εκατοντάδες έρευνες στην παιδαγωγική, στη διδακτική και σε άλλες πλευρές της εκπαίδευσης. Σχεδόν καμιά δεν γίνεται στα πειραματικά.
Β. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
-Κατάργηση όλων των σημερινών πειραματικών. Όσα πανεπιστήμια και ερευνητές θέλουν να κάνουν έρευνα, θα επιλέγουν από τα 15.000 σχολεία της χώρας, εκείνα που ταιριάζουν με τα σχετικά πρωτόκολλα της έρευνας. Όταν τελειώνει η έρευνα το σχολείο συνεχίζει την πορεία του.
-Πρότυπα σχολεία ή σχολεία αριστείας. Μολονότι υπάρχουν επιστημονικές αμφιβολίες για την αναγκαιότητα ύπαρξής τους, ας υποθέσουμε ότι χρειάζονται.
Το υπουργείο δημιουργεί μια σειρά από δείκτες και κριτήρια (όχι φωτογραφίες για σημερινά πειραματικά!!) και καλεί όλα τα σχολεία που θέλουν να κριθούν να υποβάλλουν φάκελο. Τα κριτήρι ασφαλώς δεν θα περιλαμβάνουν ως προϋπόθεση να υπάρχουν σύλλογοι αποφοίτων με «εξέχοντα στελέχη της πολιτικής και οικονομικής ζωής του τόπου».
Τα σχολεία που θα επιλεγούν ως πρότυπα σχολεία αριστείας θα κρίνοντα αυστηρά από ειδική επιτροπή με έλληνες και ξένους παιδαγωγούς και ειδικούς της εκπαίδευσης, προκειμένου να συνεχίσουν.
Οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στα πρότυπα θα πρέπει να έχουν πιστοποιημένο έργο και θα κρίνονται αυστηρά για να εργαστούν στα σχολεία αυτά. Κάθε δύο χρόνια θα κρίνονται από τον Διευθυντή, το εποπτικό συμβούλιο, τους μαθητές και τους γονείς. Έτσι θα μπορούν να συνεχίζουν. Ασφαλώς και θα αμείβονται καλύτερα από τους υπόλοιπους (αφού θα το αξίζουν).
Οι μαθητές θα εισάγονται με εξετάσεις δεξιοτήτων και όχι γνώσεων. Υπάρχουν εργαλεία που μπορεί να είναι αρκετά αντικειμενικά.
Στα Πρότυπα σχολεία αριστείας ασφαλώς θα εμπλέκονται τα πανεπιστήμια.
Πρότυπο-Πειραματικό:
1.Είναι το σχολείο που εφαρμόζονται υποχρεωτικά από τους διδάσκοντες πειραματικές μέθοδοι διδασκαλίας,
2.Εκπαιδεύονται υποχρεωτικά με ευθύνη των αντίστοιχων Πανεπιστημιακών Σχολών και τμημάτων οι φοιτητές που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με την εκπαίδευση.
3.Υπάρχει υποχρεωτική δοκιμασία νέων βιβλίων ή αλλαγών στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών σε τμήματα της ύλης μαθημάτων.
4.Προωθεί και ενισχύει οργανωμένα την συμμετοχή των παιδιών σε διαγωνισμούς Ελληνικών επιστημονικών ενώσεων καθώς και σε Διεθνών οργανισμών.
5.Μετράει τα αποτελέσματα των πειραματικών εφαρμογών σε ετήσια βάση και τα θέτει στην διάθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας.Οι αρμόδιοι φορείς κρίνουν τον τρόπο της αξιοποιησής τους.
6.Όλα τα παραπάνω και ενδεχομένως και άλλα γίνονται με πρότυπες διαδικασίες.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
1. Τα υφιστάμενα Πειραματικά Λύκεια πρέπει να διαιρεθούν σε δύο κατηγορίες:
(α) Τα Πειραματικά Σχολεία Πανεπιστημίων, όπου θα εκπαιδεύονται οι νέοι φοιτητές.
(β) Τα Πειραματικά Σχολεία Νέων Μεθόδων, όπου θα δοκιμάζονται οι νέες τεχνικές διδασκαλίας, τα νέες εργαστηριακές πρακτικές, κλπ.
Ευνόητο είναι ότι τα δύο αυτά Σχολεία δεν μπορούν να λειτουργούν μαζί, δεδομένου ότι οι νέοι φοιτητές δεν μπορούν να δοκιμάζονται μαζί με, π.χ., ένα νέο βιβλίο διδασκαλίας.
Οι μαθητές για τα Πειραματικά Σχολεία Πανεπιστημίων πρέπει να εξακολουθήσουν να επιλέγονται όπως σήμερα (με κλήρωση).
Τα Πειραματικά Σχολεία Νέων Μεθόδων πρέπει να μην είναι σταθερά, αλλά να ανακηρύσσονται ειδικά κάθε φορά που δοκιμάζονται Νέες Μέθοδοι. Πρέπει να αντιπροσωπεύουν γεωγραφικά και οικονομο-κοινωνικά όλη την Ελληνική Επικράτεια. Οι μαθητές τους θα είναι οι ίδιοι που ήσαν εκεί τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς καμιά ιδιαίτερη μέριμνα επιλογής.
2. Πρέπει να επανεισαχθούν τα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια, όπου θα εκπαιδεύονται οι μαθητές με ιδιαίτερες μαθησιακές ικανότητες, ικανότητες που θα πιστοποιούνται με αυστηρές και αδιάβλητες εξετάσεις πριν την εισαγωγή στην Α΄ Γυμνασίου.
Οι μαθητές αυτοί, οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από τα κατώτερα οικονομο-κοινωνικά στρώματα δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να καλλιεργήσουν την ιδιαίτερη κλίση τους. Αντίθετα, μαθητές που έχουν ιδιαίτερη κλίση στη Μουσική ή τον Αθλητισμό μπορούν να καλλιεργήσουν τις ικανότητες αυτές στα Μουσικά ή τα Αθλητικά Γυμνάσια και Λύκεια, αντίστοιχα, αφού οι τα Σχολεία αυτά δέχονται μαθητές με αυστηρά κριτήρια εισαγωγής.
Η πινακίδα μπροστά από το Σχολείο μας γράφει από δεκαετίες «Πρότυπος Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης». Παρακαλούμε να μην υποχρεωθούμε να την αλλάξουμε.
Υπογραφές και Ονόματα
Αγαπητοί,
Την 30η Ιουνίου 2010 στο σχολείο μας (Πειραματικό Γενικό Λύκειο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης) συντάξαμε και υπογράψαμε το ακόλουθο κείμενο το οποίο στείλαμε και στην ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας του Υπουργείου μας. Δεδομένου ότι τώρα επανέρχεται το θέμα επίκαιρο, σας στο ξαμναστέλνουμε. [Ήταν συνημμένο και απλώς ακολουθεί την παλιά εισαγωγή.]
Ο υπεύθυνος επικοινωνίας του Λυκείου (για το ζήτημα αυτό μόνο)
Βασίλειος Ορφανόπουλος
«Πληροφορηθήκαμε ότι αυτές τις μέρες γίνεται έντονη συζήτηση για το μέλλον των Πειραματικών Γυμνασίων και Λυκείων. Επειδή οι προτάσεις της ΕΛΜΕ Προτύπων (για τις οποίες ενημερωθήκαμε προ δεκαημέρου) δεν μας εκφράζουν, αποφασίσαμε να συντάξουμε το ακόλουθο κείμενο, το οποίο προσυπέγραψαν 18 (ως τώρα) καθηγητές του Σχολείου μας, δηλαδή του Πειραματικού Γενικού Λυκείου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης.
Οι υπογραφές έχουν τεθεί στο πρωτότυπο έγγραφο που έχουμε αναρτήσει στο σχολείο μας. Ο πρώτος από τους καθηγητές φέρει την ευθύνη μόνο για την ηλεκτρονική αποστολή του κειμένου που θα βρείτε ως συνημμένο.
1. Βασίλειος Ορφανόπουλος
2. Αμπελάς Παναγιώτης
3. Ασημακοπούλου Αλεξάνδρα, Υποδιευθύντρια
4. Γουρνά Σοφία
5. Γράψας Ιωάννης
6. Ζαβός Αλέξανδρος
7. Κουμαριανός Γεώργιος
8. Κύρκος Χρήστος
9. Λιτσάρδου Μαρία
10. Μαυρογιάννης Νικόλαος
11. Μιχαλακόπουλος Κωνσταντίνος, Διευθυντής
12. Μιχαλακοπούλου Γεωργία
13. Μοσχοπούλου Νικολέτα
14. Ορεινός Θεόδωρος
15. Παπαδάκη Ευθαλία
16. Παπανδρέου Ευθυμία
17. Ράμμος Χρήστος
18. Φανίδης Χρηστος
ΥΓ: Ευνόητο είναι ότι οι 18 καθηγητές περιμένουμε κάποια απάντηση, τουλάχιστο μία ενημέρωση ότι το ηλεκτρονικό μας μήνυμα διαβάστηκε από κάποιο αρμόδιο.»
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ:
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
1. Τα υφιστάμενα Πειραματικά Λύκεια πρέπει να διαιρεθούν σε δύο κατηγορίες:
(α) Τα Πειραματικά Σχολεία Πανεπιστημίων, όπου θα εκπαιδεύονται οι νέοι φοιτητές.
(β) Τα Πειραματικά Σχολεία Νέων Μεθόδων, όπου θα δοκιμάζονται οι νέες τεχνικές διδασκαλίας, τα νέες εργαστηριακές πρακτικές, κλπ.
Ευνόητο είναι ότι τα δύο αυτά Σχολεία δεν μπορούν να λειτουργούν μαζί, δεδομένου ότι οι νέοι φοιτητές δεν μπορούν να δοκιμάζονται μαζί με, π.χ., ένα νέο βιβλίο διδασκαλίας.
Οι μαθητές για τα Πειραματικά Σχολεία Πανεπιστημίων πρέπει να εξακολουθήσουν να επιλέγονται όπως σήμερα (με κλήρωση).
Τα Πειραματικά Σχολεία Νέων Μεθόδων πρέπει να μην είναι σταθερά, αλλά να ανακηρύσσονται ειδικά κάθε φορά που δοκιμάζονται Νέες Μέθοδοι. Πρέπει να αντιπροσωπεύουν γεωγραφικά και οικονομο-κοινωνικά όλη την Ελληνική Επικράτεια. Οι μαθητές τους θα είναι οι ίδιοι που ήσαν εκεί τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς καμιά ιδιαίτερη μέριμνα επιλογής.
2. Πρέπει να επανεισαχθούν τα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια, όπου θα εκπαιδεύονται οι μαθητές με ιδιαίτερες μαθησιακές ικανότητες, ικανότητες που θα πιστοποιούνται με αυστηρές και αδιάβλητες εξετάσεις πριν την εισαγωγή στην Α΄ Γυμνασίου.
Οι μαθητές αυτοί, οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από τα κατώτερα οικονομο-κοινωνικά στρώματα δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να καλλιεργήσουν την ιδιαίτερη κλίση τους. Αντίθετα, μαθητές που έχουν ιδιαίτερη κλίση στη Μουσική ή τον Αθλητισμό μπορούν να καλλιεργήσουν τις ικανότητες αυτές στα Μουσικά ή τα Αθλητικά Γυμνάσια και Λύκεια, αντίστοιχα, αφού οι τα Σχολεία αυτά δέχονται μαθητές με αυστηρά κριτήρια εισαγωγής.
Η πινακίδα μπροστά από το Σχολείο μας γράφει από δεκαετίες «Πρότυπος Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης». Παρακαλούμε να μην υποχρεωθούμε να την αλλάξουμε.
Υπογραφές και Ονόματα
α) Τα Πρότυπα σχολεία καταργήθηκαν εδώ και 30 χρόνια και σωστά καταργήθηκαν και ελπίζω να μην ξαναγυρίσουν, γιατί ήταν καλά για τους μαθητές τους, καλά για τους καθηγητές τους, μεγάλη όμως η ζημιά για τη δημόσια μέση εκπαίδευση.
β) Τα Πειραματικά, αν δεν υπήρχαν, θα έπρεπε να εφευρεθούν για να αποτελέσουν εργαλεία αλλαγής της δημόσιας εκπαίδευσης. Το πρόβλημα των δημόσιων σχολείων δεν πρέπει να το βλέπουμε με τη λογική πώς οι μαθητές δεν θα πηγαίνουν φροντιστήριο, ( Οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων, που πολλοί τα θαυμάζουν, κάνουν πιο πολλά φροντιστήρια ) αλλά πώς ένας μαθητής πηγαίνοντας στο σχολείο του μόνο, διαβάζοντας τα σχολικά του βιβλία μόνο , δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να πετύχει στη σχολή που ταιριάζει στις ικανότητές του και στον κόπο του.
Ο ορισμός ότι πειραματικό θέτει ως προϋπόθεση να «έχουν συνδεθεί με ΑΕΙ».
«Παιδαγωγικό αξίωμα από την εποχή του Rousseau είναι η φυσική ανέλιξη της σκέψης του παιδιού. Η ορθή παιδαγωγική πράξη ξεκινά από τη φύση, από την ενυπάρχουσα στο μαθητή πραγματικότητα» (Ζ. Σμυρνάκης 2004).Επομένως η μαθησιακή διαδικασία γίνεται ενδιαφέρουσα για όλους τους μαθητές αν ασχοληθούν με το άμεσο περιβάλλον τους.
1. Τα τοπικό φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον αποτελούν ένα καλό πεδίο για περιβαλλοντική σφαιρική εκπαίδευση- ευαισθητοποίηση των μαθητών, μαθητριών, των αυριανών, δηλαδή, πολιτών με την ανάδειξη της συνεργασίας, καλλιέργειας αξιών και δημιουργίας νέων προτύπων, στάσεων και συμπεριφορών ατόμων, ομάδων και κοινωνίας απέναντι στο περιβάλλον.
2. Υπάρχουν πολλά πεδία για την ανάπτυξη δεξιοτήτων, αξιών και στάσεων που απαιτούνται για την προστασία και την βιώσιμη ανάπτυξη του περιβάλλοντος.
3. Η ανάπτυξη δεσμών μεταξύ του σχολείου και της τοπικής κοινωνίας είναι αναγκαία τόσο για το σύγχρονο σχολείο όσο και για την ίδια την κοινωνία.
4. Η μεγάλη ανάγκη που υπάρχει για ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων, η οποία προκύπτει από τη ραγδαία υποβάθμιση των ορεινών όγκων, λόγω της πίεσης που ασκείται σε αυτούς κυρίως από την υπερβόσκηση, από την αλλαγή των κλιματικών συνθηκών (ερημοποίηση) αλλά και της στρεβλής «ανάπτυξης» που ακολουθείται σε κάποιες περιπτώσεις. Έτσι είναι επιτακτική η ανάγκη εκπαίδευσης του πληθυσμού για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ασφαλώς η Ελληνική εκπαίδευση χρειάζεταιαυτήν την τεχνογνωσία σύνδεσης σχολείου με την κοινωνία και πρέπει να προβλέψει ώστε να δημιουργηθούν πρότυπες πειραματικές σχολικές μονάδες ή να ενισχυθούν σχολικές μονάδες που έχουν τα περασμένα χρόνια αναπτύξει αυτή την τεχνογνωσία. Σε επόμενο πεδίο θα ανφερθώ με συγκεκριμένη πρόταση.
να μη δημιουργηθεί παιδεία δύο ταχυτήτων.
Ολα τα παιδιά έχουν ιδιαίτερες ικανότητες μάθησης ‘
Αρκει να υπάρξει μελετημένος προσανατολισμός και ευχέρεια
διάκρισης στην εφηβική ηλικία.
Να δίνονται ίσες ευκαιρίες.
Εξετάσεις από το δημοτικό στο Γυμνάσιο με κλειστές κόλλες
Εξετάσεις σε κάθε τάξη Γυμνασίου Λυκείου . Βαθμολόγηση
από τρίτους βαθμολογητές – άλλων σχολικών μονάδων της
ίδιας πόλης.
Κατάργηση των εξετάσεων στα ΑΕΙ-ΑΤΕΙ.
Ελεύθερα τα ιδιαίτερα και στους διορισμένους εκπαιδευτικούς
αφού αν και ο νόμος είναι αυστηρός δεν μπορεί να εφαρμοσθεί
Να κόβουν όμως απόξειξη παροχής υπηρεσιών και να φορολογούνται .
Ολοι κάνουν ιδιαίτερα , και όσοι τα κατηγορούν , δεν υπάρχει
επιτυχία αντίθετα , αφού στα Γυμνάσια-Λυκεια δεν μαθαίνουν
τίποτα.
Οι εκπαιδευτικοί να εργάζονται 8ωρο . Οχι δυο 45λεπτα την
ημέρα , επι 7 μήνες.
Να προσφέρουν τις υπηρεσίες σε άλλη υπηρεσία τους
δυο μήνες του καλοκαιριού.
Να υπάρξει αξιολόγηση . Σε κάθε τάξη να υπάρχει κλειστό
κύκλωμα BΙΝΤΕΟΣΚΟΠΗΣΗ , ώστε να μη μπορούν να λένε και
να κάνουν ότι θέλουν .
Συμφωνώ με τον ορισμό των σχολείων. Τα προτυπα πειραμάτικά σχολεια πρέπι να αποτελέσουν τον τόπο που θα εφαρμόζονται όλες οι καινοτόμες δράσεις . Αυτό θα καταστήσει δυνατή τη γενίκευση και εφαρμογή των συμπερασμάτων των καινοτόμων δράσεων, παρεμβάσεων, αλλαγών σε όλα τα σχολεία της χώρας.
Συμφωνούμε με τον ορισμό των σχολείων, ωστόσο διαφωνούμε με τον καθορισμό τους ως προτύπων. Είναι σημαντικό να παραμείνουν μόνο πειραματικά έτσι ώστε να ανταποκρίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο στις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας των σχολείων της χώρας από πλευράς μαθητικού πληθυσμού. Αυτό θα καταστήσει δυνατή τη γενίκευση και εφαρμογή των συμπερασμάτων των καινοτόμων δράσεων, παρεμβάσεων, αλλαγών σε όλα τα σχολεία της χώρας.
‘ΠΡΟΤΥΠΟ’ VERSUS ‘ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ’
ΠΡΩΤΟΝ >> ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ‘ΠΡΟΤΥΠΟΥ’: Ένα εκπαιδευτικό ‘πρότυπο’, είτε πρόκειται για μαθητή, είτε για δάσκαλο, είτε για σχολική τάξη, είτε για διδακτική προσέγγιση, μπορεί ν’ αναδυθεί ακόμη και μέσα από τα πλέον στερημένα περιβάλλοντα… (βλ. επιτυχίες ή βραβεύσεις μικρών και άσημων σχολείων, εκπαιδευτικών ή ‘μη επώνυμων’ μαθητών). Ωστόσο, πολλά από τα παραπάνω εκπαιδευτικά ‘πρότυπα’ παραμένουν συχνά στην αφάνεια, εφόσον δεν αποτελούν στατιστικώς σημαντικά μεγέθη.
Διατηρώ έντονες επιφυλάξεις για το κατά πόσον η υπερ-συγκέντρωση έμψυχων ή μη ‘εκπαιδευτικών προτύπων’ σε ‘Πρότυπα Σχολεία’ είναι όντως εκπαιδευτικά χρήσιμη και κοινωνικά δίκαιη εφόσον, ανάλογες απόπειρες ίδρυσης ξεχωριστών τύπων σχολείων στο παρελθόν, καταδεικνύουν πως σύντομα αυτά καταλήγουν στο να ικανοποιούν κυρίως την επιθυμία ορισμένων γονέων μαθητών ή εκπαιδευτικών να ανήκουν σε ‘προνομιακά περιβάλλοντα’. Επιπρόσθετα, έχει διαφανεί πως η ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΧΥΣΗ του ‘παραδείγματος’ των σχολείων αυτών στο ευρύτερο εκπαιδευτικό πλαίσιο είναι ελάχιστα ρεαλιστική ενώ, ταυτόχρονα, αρκετοί άξιοι μαθητές και εκπαιδευτικοί συνήθως στερούνται πρόσβασης σ’ αυτά (πχ. μαθητές και εκπαιδευτικοί της ‘κοινωνικής’ ή ‘γεωγραφικής’ περιφέρειας…).
Στη σχετική ερευνητική βιβλιογραφία έχει καταδειχθεί πως, η θεσμοθέτηση περισσότερων τύπων σχολείων σ’ ένα εκπαιδευτικό σύστημα ενέχει πάντοτε τον κίνδυνο μεγαλύτερου κοινωνικού διαχωρισμού (segregation) και ανισοτήτων, ιδίως όταν απουσιάζει η διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης σ’ αυτά (βλ. Jenkins et al., 2006). Αντίθετα, όσο λιγότεροι είναι οι τύποι και υποκατηγορίες σχολείων και όσο μεγαλύτερη είναι η καθολικότητα πρόσβασης σ’ αυτά, τόσο μικρότερος είναι ο κοινωνικός διαχωρισμός που υφίσταται στο πλαίσιο ενός εκπαιδευτικού συστήματος. Σύμφωνα με τους παραπάνω ερευνητές, το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα βρισκόταν το 2003 στο μέσον περίπου της κλίμακας ‘κοινωνικού διαχωρισμού’ συγκριτικά με 26 άλλες χώρες του OECD. Τον μεγαλύτερο κοινωνικό διαχωρισμό παρουσίαζαν τα εκπαιδευτικά συστήματα της Ουγγαρίας, του Βελγίου και της Γερμανίας, ενώ αντίθετα, τα εκπαιδευτικά συστήματα των Σκανδιναβικών χωρών, της Σκωτίας και της Ν. Ζηλανδίας παρουσίαζαν τον μικρότερο. Αξίζει να σημειωθεί πως οι τελευταίες αυτές χώρες διακρίνονται από περισσότερο ΚΑΘΟΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ.
Κατά συνέπεια, θεωρώ πως, εάν η πολιτεία ενδιαφέρεται κατ’ ουσίαν για την αξιοποίηση των ‘έμψυχων προτύπων’ που υφίστανται διάσπαρτα στην κοινωνία μας με τις μορφές που προαναφέρθηκαν, χρειάζεται να εφαρμόσει ‘έξυπνους’ τρόπους εντοπισμού τους και στη συνέχεια να τα ενισχύσει/ ενδυναμώσει εκεί ακριβώς που αναδύονται. Προϋπόθεση βέβαια για το παραπάνω είναι η ύπαρξη ενός πλαισίου κοινώς αποδεκτών δεικτών (standards) σε όλο το εύρος του εκπαιδευτικού μας συστήματος, τα οποία ωστόσο χρειάζεται να συνοδεύονται από μια διαρκή και συστηματική εκτίμηση αναγκών, ανατροφοδότηση και, αναπόφευκτα, από την καθολική αξιολόγηση των δομών και του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου.
Σε συνέχεια των παραπάνω, ο όρος ‘Πρότυπο Σχολείο’ απορρίπτεται ως περιοριστικός, στατικός, απηρχαιωμένος και, εν τέλει ως ανεπαρκής να περιγράψει – πόσο μάλλον να ονοματοδοτήσει – το όραμα για εκσυχρονισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ >> ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ‘ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ’: Ο όρος ‘πειραματικό’ συνδέεται με κάθε είδους επιστημονική πρόοδο. Στο εκπαιδευτικό πλαίσιο είναι επίσης συνυφασμένος με την έρευνα, το όραμα, την καινοτομία, την πρωτοπορία και, ταυτόχρονα, με τις αυξημένες απαιτήσεις και τη σκληρή δουλειά. Το ‘πειραματικό’ ΔΕΝ αποτελεί εξ ορισμού ‘πρότυπο’, ωστόσο όμως στοχεύει – ή τουλάχιστον οφείλει να στοχεύει – στη διαρκή ανάδειξη νέων προτύπων.
Στόχος του Πειραματικού Σχολείου θα πρέπει να είναι κυρίως η ανάδειξη της αριστείας σε επίπεδο διδακτικών και παιδαγωγικών πρακτικών και όχι τόσο της αριστείας ενός μεμονωμένου συνόλου ‘τυχερών’ μαθητών, οι οποίοι ευτύχησαν να βρεθούν ΕΝΤΟΣ, αφήνοντας απέξω πάμπολλους άλλους, οι οποίοι ωστόσο, δεν υπολείπονται αναγκαστικά σε ικανότητες και δεξιότητες.
Σημαντικό είναι να αποφευχθεί ο περιορισμός των Πειραματικών Σχολείων αποκλειστικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, ώστε να αποτραπεί ο αποκλεισμός πλήθους μαθητών και εκπαιδευτικών της περιφέρειας από το να αποτελέσουν τμήμα της εκπαιδευτικής πρωτοπορίας. Αντίθετα, απαιτείται η διάχυση της ‘ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ’ στο μεγαλύτερο δυνατό αριθμό σχολείων ή και μεμονωμένων τάξεων της κάθε περιφέρειας (βλ. ανάλογες ευρωπαϊκές δράσεις, π.χ. ‘Leadership for LEARNING’/ Πανεπ. Cambridge). Οι συγκεκριμένες τάξεις/ σχολεία θα λειτουργούν υπό ειδικό καθεστώς ακαδημαϊκής εξάρτησης από γειτονικά πανεπιστήμια και θα αποτελούν ΝΗΣΙΔΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ στην ευρύτερη περιοχή, ώστε να επιτυγχάνεται η αμεσότερη ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ σε γειτονικές τάξεις και σχολεία. Οι πειραματικές τάξεις θα μπορούσαν να θεσμοθετηθούν ως οργανικές θέσεις με συγκεκριμένη διάρκεια (πχ δύο χρόνια), ώστε να μπορούν να προσφέρουν σ’ αυτές περισσότεροι εκπαιδευτικοί και να μην αποτελέσουν άλλο ένα είδος κακής εκδοχής της (δημοσιουπαλληλικής) μονιμότητας.
Επίσης, όλα τα δημόσια σχολεία θα πρέπει να θεωρούνται δυνάμει πειραματικά, διαμέσου της δυνατότητας συμμετοχής σε ‘πειραματικά δίκτυα συνεργασίας’ και της ανάληψης ‘πειραματικών δράσεων’ σε ποικίλους τομείς, ώστε να δοθεί η ευκαιρία στον ΚΑΘΕ μαθητή και δάσκαλο να αποτελέσει ‘ΠΡΟΤΥΠΟ’ ευρηματικότητας και καινοτομίας για πλείστους άλλους.
Τέλος, η θεσμοθέτηση μιας ειδικής κατηγορίας σχολείων που στοχεύουν στο να υπηρετήσουν τις σύγχρονες ερευνητικές και κοινωνικές ανάγκες και προκλήσεις – εν προκειμένω των Πειραματικών – δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να κατευθύνεται από την προσωπική νοσταλγία κανενός ούτε επομένως να μιμείται κατ’ ανάγκη ‘πρότυπα’ του παρελθόντος, όσο πετυχημένα κι αν υπήρξαν στην εποχή τους.
Αντίθετα, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση κάθε (ουσιαστικά) καινοτόμου θεσμού οφείλει να βασίζεται σε επίκαιρες έρευνες, εκτιμήσεις εκπαιδευτικών και κοινωνικών αναγκών (συγκριτικών και διεθνών) και, εν τέλει, να παραμένει ανοικτή σε συνεχείς βελτιώσεις και αναμορφώσεις. (βλ. επίσης 1β και 1ε)
Τα Πειραματικά να μη μεταμορφωθούν σε σχολεία ξεχωριστά και διαφοροποιημένα, που θα ξεχωρίσουν μαθητές και εκπαιδευτικούς από τους άλλους. Θα πρέπει να έχουν κάποιο θέμα-στόχο και να συνδεθούν με κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα και τομέα εξειδίκευσης κατά κάποιο τρόπο.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:
1. ΠΕΙΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ,ΒΑΘΜΙΔΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ,ΤΡΟΠΟΥΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΛΗΣΗ ΤΑΛΕΝΤΩΝ.ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΑΣΕΙ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΚΑΙ ΑΔΙΑΒΛΗΤΗΣ ΚΛΗΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ.
2. ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ,ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ, ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ, ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ, ΚΑΘΟΤΙ ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΥΦΥΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ,ΜΕ ΟΛΗ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΑΥΤΩΝ, ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΥΤΑ.
3. ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΒΑΣΕΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΡΙΤΙΡΙΩΝ ΑΠΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΣΥΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ.π.χ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΒΑΣΕΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΟΠΩΣ ΤΑ Α.Ε.Ι.,ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ,ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ,ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ.
4. Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΟΥΜΕΝΗ , ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ, ΚΑΘΟΤΙ ΘΑ ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ,Η ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΘΗΤΕΙΑ ΤΗΣ.
Πειραματικά σχολεία ; Ναι. Πρότυπα ; Όχι. ( Δεν παίζω με τις λέξεις). Αλλος ο ρόλος ενός πειραματικού σχολείου
και άλλος ενός προτύπου (Model School, όχι modeling school !). Όπου υπήρξαν τέτοια σχολεία (Model Schools) καταργήθηκαν ή έχασαν
τον χαρακτήρα τους ( και τους έμεινε το όνομα ! ) ενός σχολείου δηλαδή παράδειγμα για μίμηση, υπόδειγμα ίσως και φυτώριο
μιάς ελιτικής κάστας…
Τα πειραματικά να μην συνδέονται μόνο με Πανεπιστημιακές σχολές για την εκπαίδευση των φοιτητών αλλά και να συνδέονται και
με άλλους φορείς για την εφαρμογή καινοτομιών και προγραμμάτων (υγείας για παράδειγμα – σύνδεση με κάποιο νοσοκομείο) όπως
συμβαίνει περίπου σε πειραματικά σχολεία της Ρωσίας και αλλού. Στην Κριμέα υπάρχουν 29 πειραματικά-πιλοτικά σχολεία στα οποία εφαρμόζονται
καινοτομίες σε θέματα υγείας και υγειινής, διατροφής διδασκαλίας και ψυχολογίας. Καλό παράδειγμα πειραματικού σχολείου που προσελκύει διεθνή ενδιαφέρον είναι το Hafkar Hayarok πειραματικό σχολείο στο Ισραήλ.
Αν πρόκειται να ξανακάνουμε τα πειραματικά-πρότυπα του παρελθόντος (όπως είναι σήμερα τα Πειραματικά Σχολεία της Λ.Δ.της Κίνας) για να
δημιουργήσουμε φυτώρια για την ηγεσία της χώρας τότε να μη συζητήσουμε καν.
Ίσως, θα ήταν καλύτερα να επιλέγουμε για μερικά χρόνια κάποια σχολεία με βάση συγκεκριμμένα κριτήρια για την εφαρμογή πειραματικών προγραμμάτων αρκεί να υπάρχει πάντα αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων ανάλογα. Όχι να ξεχαστούν όπως έγινε με τα ΣΕΠΠΕ πριν δέκα χρόνια. Θα δημιουργηθούν κίνητρα και στα σχολεία ( εκπαιδευτικούς και μαθητές) για δράση και αριστεία (excellence).
Βεβαιότατα να επανακριθούν οι ήδη υπηρετούντες στα Πειραματικά σχολεία, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή σ’αυτά με την
νοοτροπία που διέπει ορισμένους ,οχι όλους, εξ’αυτών.Υπάρχουν «κοινά’
δημόσια σχολεία που σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν να παρουσιάσουν
καινοτόμες δράσεις ,ενώ δεν είναι πειραματικά ,και το αντίστροφο,δηλ.πειραματικά που μόνο κατ΄όνομα είναι.
Ωστόσο ,αν όντως θέλετε να επιφέρετε ουσιαστικές αλλαγές προς το καλύτερο, η επιλογή των διδασκόντων θα πρέπει να γίνει με ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ διαδικασίες και τέτοιες είναι αδιάβλητες εξετάσεις σε πανελλαδικό επίπεδο ανάμεσα σ’όσους διαθέτουν τα τυπικά προσόντα δηλ.
διδακτορικά, μεταπτυχιακά ,ξένες γλώσσες κλπ,και ας υπάρχουν και κάποια ψυχομετρικά τεστ , γιατί ο καθηγητής διαμορφώνει νέους ανθρώπους. Άν τεθούν τέτοιες προϋποθέσεις εξασφαλίζετε από τη μια
μεριά αποφασισμένους και με μεράκι και ικανότητες δασκάλους και από την άλλη και οι ενδιαφερόμενοι εκπ/κοι δεν θα γίνουν λεία των ημετέρων διαφόρων «επιτροπών» επιλογής και του γνωστού σε όλους μας
αλισβερεσιού που κατατρώει τη δημόσια ζωή.