1. Το πειθαρχικό παράπτωμα συντελείται με υπαίτια πράξη του φοιτητή που μπορεί να του καταλογιστεί. Το παράπτωμα μπορεί να τελεστεί και με παροχή συνδρομής σε τρίτο πρόσωπο ή διευκόλυνσή του για την τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος.
2. Πειθαρχικά παραπτώματα για τους φοιτητές συνιστούν:
α) Η παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων,
β) η λογοκλοπή και η συνειδητή αποσιώπηση της άμεσης ή έμμεσης συνεισφοράς άλλων προσώπων στο εκάστοτε αντικείμενο επιστημονικής ενασχόλησης, έρευνας ή διδασκαλίας,
γ) η εκ προθέσεως καταστροφή περιουσίας του ιδρύματος, κινητής ή ακίνητης, που χρησιμοποιείται από το ίδρυμα ή ένα ή περισσότερα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας,
δ) η εκούσια παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του ιδρύματος, συμπεριλαμβανομένης τόσο της εκπαιδευτικής, ερευνητικής ή διοικητικής λειτουργίας του όσο και της λειτουργίας των μονομελών και συλλογικών οργάνων και των υπηρεσιών του, καθώς και της απρόσκοπτης χρήσης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του,
ε) η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του ιδρύματος χωρίς την άδεια των αρμόδιων οργάνων του,
στ) η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του ιδρύματος για την εξυπηρέτηση σκοπών που δεν συνάδουν με την αποστολή του, καθώς και η διευκόλυνση τρίτων για την τέλεση της πράξης αυτής,
ζ) η με οποιονδήποτε τρόπο ρύπανση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων του ιδρύματος, συμπεριλαμβανόμενης και της ηχορύπανσης,
η) η χρήση απαγορευμένων ουσιών, που εμπίπτουν στον ν. 4139/2013 (Α΄74), εντός του ιδρύματος και η οποιαδήποτε συμβολή στη διακίνηση αυτών,
θ) η τέλεση οποιουδήποτε πλημμελήματος ή κακουργήματος εντός του ιδρύματος, εφόσον συνδέεται με τη φοιτητική ιδιότητα.
Το άρθρο 17 αποτελεί μια ακραία διάταξη, δείγμα βούλησης για επιβολή ανελευθερίας και αυταρχισμού εντός των ΑΕΙ, και σοβαρή απειλή για κάθε μορφή αγώνα και διεκδίκησης, ακόμα και τη διεξαγωγή εκδηλώσεων, και αφορά. Όλα τα «πειθαρχικά παραπτώματα», που αναφέρονται στον πρωτοφανή ορισμό του άρθρου στον οποίο συγχέεται με την εγκληματική συμπεριφορά., αποτελούν σε ζητήματα εντός και εκτός εισαγωγικών, όπως η λογοκλοπή και η παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων, που ρυθμίζονται ήδη ή μπορούν ρυθμιστούν με εσωτερικούς κανονισμούς των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, και σε φαινόμενα παρανομίας, όπως η διακίνηση απαγορευμένων ουσιών, που μπορεί να αντιμετωπιστεί έτσι κι αλλιώς κατ’ εφαρμογή των ισχυουσών αρμοδιοτήτων της ΕΛ.ΑΣ. ή με αυτεπάγγελτη εισαγγελική έρευνα.
Πειθαρχικές διατάξεις που αφορούν στην εκπαιδευτική και ερευνητική λειτουργία των Πανεπιστημίων αποτελούν αποκλειστική μέριμνα των ΑΕΙ. Διατάξεις πειθαρχικού χαρακτήρα υπάρχουν ήδη στους Κανονισμούς λειτουργίας των πανεπιστημιακών οργάνων. Η ένταξη διατάξεων πειθαρχικού περιεχομένου στο νομοσχέδιο αναιρεί το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ και δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις.
Με το Άρθρο 17 διευκρινίζονται τα πειθαρχικά παραπτώματα του νέου πειθαρχικού δικαίου στα Α.Ε.Ι.
Συγκεκριμένα, τα παραπτώματα είναι τα εξής: αντιγραφή, λογοκλοπή, καταστροφή δημόσιας περιουσίας, παρεμπόδιση λειτουργίας, χρήση υποδομών χωρίς άδεια ή σκοπό, η ρύπανση και η χρήση απαγορευμένων ουσιών.
Με άλλα λόγια, παραπτώματα είναι οι παράνομες προς αγοραπωλησία απαρχαιωμένες σημειώσεις της Δ.Α.Π.-Ν.Δ.Φ.Κ., τα πάρτυ της Δ.Α.Π.-Ν.Δ.Φ.Κ. και οι αφίσες της Δ.Α.Π.-Ν.Δ.Φ.Κ. Η Υπουργός μπορεί κάλλιστα να ζητήσει από τα «δικά της παιδιά» να παύσουν τις παραβατικές τους συμπεριφορές.
Τα παραπτώματα ουσιαστικά είναι τριών κατηγοριών, που αποδεικνύουν ότι το πειθαρχικό δίκαιο είναι παρείσακτο νομοθέτημα και θα έπρεπε να αποτελεί ζήτημα εσωτερικής διευθέτησης των Α.Ε.Ι.:
α) η αντιγραφή και η λογοκλοπή αποτελούν παραπτώματα που ήδη τιμωρούνται από τους καθηγητές με μηδενισμό της εξέτασης ή της εργασίας, συνεπώς δεν απαιτούν νομοθετική παρέμβαση·
β) η χρήση απογρευμένων ουσιών (η οποία ωσάν σκέψη της τελευταίας στιγμής τέθηκε στο τέλος της παραγράφου, καθώς πράγματι δεν αποτελεί ζήτημα της ακαδημαϊκής κοινότητας), η χρήση των υποδομών των Α.Ε.Ι., η καταστροφή δημόσιας περιουσίας και η εξουσία παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας δημόσιας υπηρεσίας αποτελούν ήδη ποινικά αδικήματα, και η επιπλέον τιμωρία τους ως πειθαρχικά παραπτώματα αποτελεί δυσανάλογη τιμωρία μιας πράξεως·
γ) η ρύπανση και η χρήση των υποδομών των Α.Ε.Ι. χωρίς σκοπό αποτελούν παραπτώματα χωρίς να επηρεάζουν αρνητικά κάποιο πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, και θα έπρεπε, αντί να απαγορευτούν, να ρυθμιστούν από εσωτερικούς κανονισμούς και αποφάσεις των Α.Ε.Ι. για την εύρυθμη λειτουργία τους ως κοινωνικοί χώροι των φοιτητών, πέραν του ακαδημαϊκού τους έργου.
Συνοπτικά, τα πειθαρχικά παραπτώματα δεν έχουν λόγο να υπάρχουν ως τέτοια, και χωρίς πειθαρχικό δίκαιο δε λογίζεται πειθαρχική δικονομία. Συνεπώς, προτείνεται η απόσυρση του Άρθρου 17 και συνολικά του Κεφαλαίου Γ.
Συμφωνώ με τα α), β), ζ) και θ).
Ωστόσο η αξία του άρθρου χάνεται, όταν η χρήση απαγορευμένων ουσιών αναγράφεται στα παραπτώματα των φοιτητών.
Το παράπτωμα αυτό αφορά το σύνολο της κοινωνίας, παρ’όλ’αυτά κρίθηκε σημαντικό να γίνει ειδική αναφορά εδώ.
Δεν υπάρχει ουσιαστική λογική σ’ αυτήν την κρίση.
Επιπλέον, τα παραπτώματα γ) και δ) μπορούν εύκολα να αναιρεθούν με κατάλληλη ευρηματικότητα ή/και ικανότητα διαπραγμάτευσης και χρήζουν απαραίτητης διευκρίνισης.
Τα παραπτώματα ε) και στ) έχουν εκφραστεί υπερβολικά και επίσης χρήζουν διευκρίνισης.
Αποτελεί τουλάχιστον εξευτελισμό της δικαιοσύνης το γεγονός να λαμβάνονται μέτρα ΕΝΑΝΤΙΩΝ των φοιτητών και ταυτόχρονα ο καθηγητής να παραμένει ανέγγιχτος
από την δικαιοσύνη. Όπως έχει αναφερθεί και πιο πριν, ένας απλός έλεγχος της κατανομής της βαθμολογίας αρκεί για να εξαχθεί ένα ασφαλές συμπέρασμα για τον εκάστοτε καθηγητή. Είναι προφανές το εκάστοτε όργανο που εκτελεί αυτή την διαδικασία καταμέτρησης αλλά και απόδωση ποινών στον καθηγητή να είναι ανεξάρτητο από το εκάστοτε ίδρυμα αλλιώς δεν θα υπάρχει ουσιαστικό αποτέλεσμα. Επομένως πρέπει και οι καθηγητές να ελέγχονται όχι (τόσο) για το ερευνητικό τους έργο αλλά ΚΥΡΙΩΣ για το διδακτικό μιας και αυτό εν τέλει επηρεάζει πολύ κόσμο. Και ίσως τελικά η αυθαιρεσία πολλών καθηγητών να είναι η αιτία που πολύ φοιτητές καταφεύγουν σε αγορά έτοιμων εργασιών και άλλων τέτοιων ενεργειών.
Δεν θεωρώ βέβαια κακό το μέτρο την επιβολής ποινών προς φοιτητές που αντιγράφουν αλλά είναι εξίσου σημαντικό να ελέγχονται και οι καθηγητές για την αυθαιρεσία τους.
Τα παραπτωματα αυτά ηδη καλύπτονται από το Ελληνικό Δικαιο και τους κανονισμούς τον Ιδρυματων. Ο Νόμος είναι παντού ίδιος και για όλους τους κατοίκους αυτού του τοπου. Αυτό και σε συνδυασμό με αναφορές σε ανακριτικες πρακτικες (σε επόμενο άρθρο) νομιζω πως προκαλούν μια εντονα αρνητική εικόνα και φόβο στην πανεπιστημιακή κοινοτητα. Αν όμως δεχθούμε οτι η κυβερνηση μας απλά επιθυμεί να υπερτονισει την ανάγκη εφαρμογής αυτων των νόμων γιατί δεν γίνεται καμια αναφορα σε πειθαρχικά παραπτώματα των διδασκόντων; Αυτών που αμαυρωνουν το τιτλο του δασκάλου και επιστήμονα, θετουν στον πάγο την λήψη πτυχίου για μεγαλη μερίδα φοιτητων, απαξιωνουν, υποβιβαζουν το επιπεδο σπουδων; Θελω να πω δημοσιως πως υπάρχουν πολλοί καθηγητες που με την προσωπική τους εργασια, το φιλοτιμο και την αγαπη για την επιστημη τους βοηθησαν χιλιαδες νεους να συνεχισουν να σπουδαζουν παρά τις δυσκολιες των τελευταιων χρόνων (οικονομική κριση κλπ)και να αγαπησουν αυτό σπουδαζουν και αυτοί είναι που αξιζουν πολλά συγχαρητηρια και ευγνωμοσυνη. Ένας καλός καθηγητης και ενας καλός φοιτητης μεγαλουργουν και επιστρέφουν εργο στην ελληνική κοινωνια. Οποιοσδηποτε αλλος συνδυασμος απλα επαναλαμβάνει παθογενειες ετων.
Πρέπει να υπάρχουν παράλληλα και πειθαρχικές διαδικασίες στην πράξη για τους καθηγητές. Πρέπει να υπάρχει αυστηρός έλεγχος των καθηγητών, ώστε να μην αυθαιρετούν. Η προσωπική μου εμπειρία μου έχει δείξει ότι ένας στους 20 ή στους 50 καθηγητές έχει κάποιο θέμα και αυθαιρετεί. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει το σώμα των φοιτητών να μπορεί να θέσει ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ κάποιον τέτοιον καθηγητή ενώπιον κάποιου είδους πειθαρχικής διαδικασίας. Δηλαδή, αν οι φοιτητές υπόκεινται σε πειθαρχικό έλεγχο, πρέπει και οι καθηγητές να υπόκεινται σε κάποιον αντίστοιχο έλεγχο, ώστε να εκλείψουν φαινόμενα εκβιασμών για να περάσει κάποιος ένα μάθημα ή κοψίματος της πλειοψηφίας επανειλλημένα άνευ σοβαρής αιτίας. Αν και ακραία, είναι γνωστά στο πανελλήνιο παραδείγματα καθηγητών που εκβίαζαν φοιτήτριες για να της περάσουν ή και πιο συχνά καθηγητών που νομίζουν ότι το αντικείμενο τους το ξέρουν μόνο αυτοί και ο Θεός και κόβουν όλους τους φοιτητές ή έχουν το 8 ως τον μέγιστο βαθμό για εργασίες και εξετάσεις. Στην πραγματική ζωή αν τύχεις σε τέτοιο προϊστάμενο ή σε τέτοιο δάσκαλο ή καθηγητή μέσης εκπαίδευσης, μπορείς να αλλάξεις εργοδότη ή σχολείο έστω με κάποια δυσκολία. Πανεπιστήμιο όμως δεν μπορείς να αλλάξεις. Άρα, πρέπει το κράτος να φρονίσει για τους διδάσκοντες στα πανεπιστήμια με πολύ μεγαλύτερη επιμέλεια από όσο φροντίζει για τα σχολεία ή για την εργοδοσία. Η υπάρχουσα πειθαρχική διαδικασία δεν οδηγεί σε βελτίωση, καθώς σπανίως εφαρμόζεται και συνήθως ανατίθεται σε συναδέλφους των κρινομένων. Θα πρέπει να αναληφθεί από το υπουργείο ο έλεγχος και οι πειθαρχικές διαδικασίες των καθηγητών και να οριστούν μέτριες και επιεικείς ποινές για μικρά αλλά ουσιώδη παραπτώματα, όπως η μικροαυθαιρεσία στους βαθμούς κ.τ.λ. Δηλαδή, αν υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι κάποιος καθηγητής βαθμολογεί κακόβουλα, θα πρέπει να υπάρχει κάποιος έλεγχος. Αυτό μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί με την παρατήρηση της κατανομής των βαθμολογιών για 3-5 χρόνια (ή εξάμηνα). Αν αυτή η κατανομή δεν έχει ποτέ το σχήμα καμπάνας (λίγοι πολύ κακοί βαθμοί, πολλοί μέτριοι, λίγοι πολύ καλοί), θα πρέπει το υπουργείο να προβαίνει σε κάποιον έλεγχο, ο οποίος να γίνεται όλο και πιο προσεκτικός όσο αυτό συνεχίζεται. Έτσι και οι φοιτητές ανά 3-5 χρόνια θα έχουν μια ευκαιρία αξιολόγησης από κάποια επιτροπή του υπουργείου, ώστε να φανεί αν υπήρξε κάποιο εσκεμμένο ή μη λάθος από τον καθηγητή και ο καθηγητής θα υπόκειται σε ολοένα και αυξανόμενες πειθαρχικές ποινές, αν διαπισώνεται αμέλεια (ή και ενδεχομένως δόλος), και έτσι δεν θα μπορεί να αυθαιρετήσει. Το σημερινό πλαίσιο με ΕΔΕ, απολύσεις, αργίες, στερήσεις μισθών κ.τ.λ. δεν λειτουργεί στην πράξη, καθώς απαιτεί από πρόσωπα που εμπλέκονται με τον κρινόμενο (άλλοι καθηγητές, φοιτητές που πρέπει να καταγγείλουν) να στραφούν ενάντια στις τυχόν κακόβουλες πράξεις του και ορίζει σκληρές ποινές. Μία ήπια και επαρκής ποινή θα ήταν η αφαίρεση της διδασκαλίας του συγκεκριμένου μαθήματος από αυτόν τον καθηγητή και η ανάθεση του σε άλλον, και μόνο εάν οι αμέλειες ή ο δόλος συνεχίζονταν, οι πιθανές βαρύτερες τιμωρίες. Εν προκειμένω, το υπουργείο καλείται το ίδιο να ελέγξει τους υπαλλήλους του που διδάσκουν και όχι μόνο τους διδασκόμενους και να μην εναποθέτει τον έλεγχο μόνο στο ίδιο το ίδρυμα επικαλούμενο το αυτοδιοίκητο. Η υποτιθέμενη αξιολόγηση δεν μπορεί να γίνεται μόνο σε επίπεδο τμήματος, αλλά θα πρέπει να γίνεται και σε επίπεδο ξεχωριστών διδασκόντων και όπου υπάρχει ικανός αριθμός καταγγελιών, υποψιών ή πιθανόν στοιχείων, να προβαίνει το ίδιο το υπουργείο σε έλεγχο (και όχι αμέσως σε ΕΔΕ/πειθαρχική διαδικασία) και να λαμβάνει κάποια μέτρα. Δηλαδή, αν ένας καθηγητής κόβει το 40% των φοιτητών του και έχει μέγιστο βαθμό το 8 με 2-3 εξαιρέσεις μόνο, επανειλημμένα τα τελευταία 3-5 χρόνια, το τμήμα θα πρέπει να καλεί το υπουργείο να ελέγξει και αντίστοιχα, αν βρει κάποιο πρόβλημα, να θέσει/λάβει κάποια ήπια και επιεική ποινή/απόφαση. Αυτό είναι ένα εκ των ουκ άνευ στοιχείων για να μπορέσει να σταθεί και ο πειθαρχικός έλεγχος των φοιτητών, καθώς εξαλείφει τα κίνητρα για (κάπως αιτιολογημένη) βία, για αντιγραφές, για καταλήψεις και γενικά βοηθάει την ακαδημαϊκή κοινότητα να πιστέψει στη δικαιοσύνη, καθώς και ο έχων την εξουσία καθηγητής θα ελέγχεται αυτεπάγγελτα από τον εργοδότη του και όχι από συναδέλφους που είναι φίλοι και γνωστοί του, αλλά και δεν θα αντιμετωπίζει εξ αρχής πειθαρχικές διώξεις και ποινές. Παράλληλα, και ο φοιτητής δεν θα βρίσκεται εγκλωβισμένος σε ένα δίλημμα (έκνομης) αντίδρασης και απειθαρχίας ή υποταγής στην αυθαιρεσία των καθηγητών που έχουν την εξουσία. Εάν όσο συνεχίζεται η πιθανή αυθαιρεσία, που διαπιστώνεται με απλή κατανομή των βαθμολογιών, η εποπτεύουσα αρχή κλιμακώνεται από τη συνέλευση του τμήματος στη σύγκλητο και τέλος στο υπουργείο (σε κλιμάκιο αυτού), είναι βέβαιο ότι θα εκλείψουν σχεδόν εντελώς οι αυθαιρεσίες και θα αποκλιμακωθούν και τα πειθαρχικά παραπτώματα των φοιτητών, πολλά εκ των οποίων πηγάζουν εν τέλει από την έλλειψη ελέγχου ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ της ποιότητας των σπουδών και ιδίως των διδασκόντων.
Το νομοσχέδιο είναι κάτι που θα βελτιώσει την εικόνα των Πανεπιστημίων: πιο ασφαλή, πιο καθαρά Πανεπιστήμια. Χώροι που δεν θα φοβάσαι να κυκλοφορείς και χώροι που θα υπηρετούν το σκοπό τους και δεν θα είναι όμηροι ατόμων που θα καταστρατηγούν την έννοια του ασύλου.
Στο (2) θα ήθελα να προσθέσω:
– η εγκατάσταση εξοπλισμού χωρίς την άδεια του ιδρύματος
– η αφαίρεση εξοπλισμού
– το να δώσεις πρόσβαση στους χώρους του Πανεπιστημίου σε άτομα στα οποία δεν έχει δωθεί πρόσβαση από το Ίδρυμα (πχ. να δίνεις την κάρτα πρόσβασης σου σε τρίτο)
– ο εκφοβισμός (bullying) άλλου φοιτητή, ή προσωπικού του Πανεπιστημίου
Έχετε βάλει πειθαρχικό παράπτωμα π.χ. μια πολιτική ή κινηματική εκδήλωση με αφισοκόλληση και μικροφωνική.
Αυτό δεν συνάδει με την δημοκρατία, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του φοιτητή αλλά και κάθε πολίτη, που μπορεί ελεύθερα να παρακολουθήσει μια ακαδημαϊκή ή πολιτική εκδήλωση.
Πρέπει να εξαλειφθεί το μέτρο αυτό.
Επίσης, γίνονται κάποια πάρτυ στο Πανεπιστήμιο για κοινωνικούς σκοπούς αλληλεγγύης και χωρίς μεσάζοντες (μαγαζιά), οπότε είναι δίκαιο να γίνονται.
Τέλος, δεν είναι δυνατόν να έχουμε την αστυνομία μπαμπούλα στο Πανεπιστήμιο για το τι λέμε, για τα βιβλία που διακινούμε και για τις εκδηλώσεις μας.