Στον ν. 4763/2020 (Α΄ 254) προστίθεται άρθρο 31Γ ως εξής:
«Άρθρο 31Γ
Πεδία και κριτήρια αξιολόγησης Διευθυντών και Υποδιευθυντών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης
1. Το έργο των Διευθυντών και Υποδιευθυντών δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων αξιολογείται τεκμηριωμένα σε πεντάβαθμη περιγραφική κλίμακα, στην οποία διαβαθμίζεται σε εξαιρετικό, πολύ καλό, ικανοποιητικό, μέτριο και ακατάλληλο, ως προς τα ακόλουθα τρία (3) πεδία:
Α) προώθηση του σκοπού των Ι.Ε.Κ.,
Β) ποιότητα υπηρεσιών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και
Γ) υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια.
2. Τα πεδία της παρ. 1 αναλύονται σε επιμέρους κριτήρια, ανάλογα με τη θέση του αξιολογούμενου και ειδικότερα:
α) Ως προς τους Διευθυντές Ι.Ε.Κ.:
αα) Το πεδίο Α) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η γνώση σχετικά με το αντικείμενο της θέσης Διευθυντή Ι.Ε.Κ. και την εκτέλεση των καθηκόντων και των αρμοδιοτήτων που αντιστοιχούν στη θέση αυτή, η αποτελεσματικότητα στον προγραμματισμό και την υλοποίηση του σχεδιασμού, οι πρωτοβουλίες και η ευθύνη υλοποίησης καινοτόμων δράσεων προώθησης του σκοπού των Ι.Ε.Κ..
αβ) Το πεδίο Β) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η καθοδήγηση, ο συντονισμός και η εποπτεία της διοικητικής λειτουργίας του Ι.Ε.Κ., η διαχείριση και ο έλεγχος των οικονομικών υποθέσεων και λειτουργιών του, η εφαρμογή του σχετικού νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου και η εύρυθμη λειτουργία του Ι.Ε.Κ., με καλή συνεργασία των οργάνων διοίκησης και με τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ&.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της λειτουργίας του Ι.Ε.Κ. και της παρεχόμενης κατάρτισης.
αγ) Το πεδίο Γ) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η συνέπεια κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη θέση Διευθυντή και ο σεβασμός και η τήρηση των αρχών της επαγγελματικής δεοντολογίας, καθώς και η επίδειξη συμπεριφοράς που αρμόζει στην αποστολή του Διευθυντή Ι.Ε.Κ..
β) Ως προς τους Υποδιευθυντές Ι.Ε.Κ.:
βα) Το πεδίο Α) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η γνώση σχετικά με το αντικείμενο της θέσης Υποδιευθυντή Ι.Ε.Κ. και την εκτέλεση των καθηκόντων και των αρμοδιοτήτων που αντιστοιχούν στη θέση αυτή, καθώς και η αποτελεσματικότητα στην οργάνωση της διεξαγωγής της κατάρτισης και του εκπαιδευτικού έργου.
ββ) Το πεδίο Β) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η αποτελεσματικότητα στη διαχείριση της καθημερινής λειτουργίας του Ι.Ε.Κ. και η άμεση και έγκαιρη ενημέρωση του Διευθυντή για την εκπαιδευτική και διοικητική λειτουργία του Ι.Ε.Κ..
βγ) Το πεδίο Γ) της παρ. 1 αναλύεται σε επιμέρους κριτήρια, όπως ενδεικτικά η συνέπεια κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη θέση του Υποδιευθυντή και ο σεβασμός και η τήρηση των αρχών της επαγγελματικής δεοντολογίας, καθώς και η επίδειξη συμπεριφοράς που αρμόζει στην αποστολή του Υποδιευθυντή Ι.Ε.Κ..
3. Για τον χαρακτηρισμό του έργου Διευθυντών και Υποδιευθυντών Ι.Ε.Κ. ως «εξαιρετικού» απαιτείται η παράθεση από τον αξιολογητή ειδικής αιτιολογίας, με αναφορά στις ιδιάζουσες επιδόσεις που δικαιολογούν την άριστη βαθμολογία σε καθένα από τα αξιολογούμενα πεδία και κριτήρια και με καταγραφή των πραγματικών δεδομένων που τη στοιχειοθετούν. Ως «πολύ καλό» χαρακτηρίζεται το έργο του αξιολογούμενου, όταν μπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις της θέσης του. Ως «ικανοποιητικό» χαρακτηρίζεται το έργο του αξιολογούμενου όταν, ως επί το πλείστον, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της θέσης του, του οποίου ωστόσο η απόδοση δύναται να βελτιωθεί. Ως «μέτριο» χαρακτηρίζεται το έργο του αξιολογούμενου όταν ανταποκρίνεται μερικώς και μόνο στις απαιτήσεις της θέσης του και του οποίου η απόδοση χρήζει βελτίωσης. Ως «ακατάλληλο» χαρακτηρίζεται το έργο του αξιολογούμενου, όταν δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της θέσης του και πρέπει να αντικατασταθεί. Για τον χαρακτηρισμό του έργου του αξιολογούμενου ως «ακατάλληλου», η αξιολογική κρίση επιβάλλεται να αιτιολογείται ειδικά και να βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά και αντικειμενικά στοιχεία.
4. Αν το έργο του Διευθυντή ή του Υποδιευθυντή Ι.Ε.Κ. βαθμολογηθεί ως «ακατάλληλο» και εφόσον δεν κριθεί διαφορετικά κατά τη διαδικασία των ενστάσεων, σύμφωνα με τις παρ. 6 και 7 του άρθρου 31Δ: α) λήγει η θητεία του Διευθυντή ή Υποδιευθυντή Ι.Ε.Κ. και διενεργείται διαδικασία αντικατάστασής του και β) ο αξιολογούμενος δεν μπορεί να συμμετάσχει, ως υποψήφιος σε οποιαδήποτε διαδικασία επιλογής Διευθυντών και Υποδιευθυντών σε δομές αρμοδιότητας της Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν. για τα τρία (3) έτη που έπονται της αξιολόγησης. Η λήξη της θητείας, σύμφωνα με την περ. α) του πρώτου εδαφίου, διαπιστώνεται με απόφαση του αρμόδιου για την τοποθέτηση οργάνου, σύμφωνα με το άρθρο 31, περί οργάνων διοίκησης των Ι.Ε.Κ. και η θέση που κενώνεται πληρούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο.».
Με τα άρθρα 22 έως 27 του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή» γίνεται μια προσπάθεια να θεσμοθετηθεί η Αξιολόγηση του Έργου Διευθυντών, Υποδιευθυντών και Εκπαιδευτών Δημοσίων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Καταρχήν δηλώνουμε ότι δεν είμαστε αντίθετοι με την αξιολόγηση. Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε από μια αντικειμενική, αμερόληπτη και αξιοκρατική αξιολόγηση. Για να επιτευχθεί όμως μια τέτοια αξιολόγηση θα πρέπει να γίνει ορθή θεσμοθέτηση και να συμμετέχουν όλα τα μέλη της κοινότητας των Δημοσίων ΙΕΚ ως αξιολογητές και αξιολογούμενοι με πνεύμα συνεργασίας και αξιοκρατίας και κοινό στόχο την βελτίωση της λειτουργίας και της παρεχόμενης κατάρτισης. Αυτό φαντάζει απίθανο στα μάτια μας όταν γινόμαστε κάθε εξάμηνο μάρτυρες αυθαιρεσιών από πλευράς των Διευθύνσεων, ειδικότερα στις αναθέσεις εκπαιδευτών, αψηφώντας την νομοθεσία και ακόμη και τις οδηγίες του Υπουργείου, σε ένα περιβάλλον πλήρους ατιμωρησίας. Επιπλέον από την πλευρά της η παρούσα πολιτική ηγεσία φρόντισε να καταργήσει το μοναδικό κύτταρο δημοκρατικής διαβούλευσης εντός του Δ.Ι.Ε.Κ. που ήταν ο σύλλογος διδασκόντων!
Παρόλα αυτά θεωρούμε ότι μια ορθή νομοθέτηση αξιολόγησης αποτελεί βήμα εξέλιξης προς τη σωστή κατεύθυνση. Τα εν λόγω όμως άρθρα θεωρούμε ότι χρήζουν απαραίτητα τροποποιήσεων, ακόμη δε και για διάταξη που θεωρούμε ότι αντιβαίνει το Σύνταγμα της Ελλάδος:
1. Ο σκοπός της αξιολόγησης είναι η βελτίωση και η αυτοβελτίωση και όχι η τιμωρία. Σε ότι αφορά τους Διευθυντές των Δ.Ι.Ε.Κ. προβλέπεται με την παράγρ. 4 του άρθρου 25, διαδικασία με την οποία ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Εφαρμογής Επαγγελματικής Κατάρτισης δύναται να καλεί τον αξιολογούμενο σε συζήτηση, περί των αποτελεσμάτων αξιολόγησης του. Για τους εκπαιδευτές όμως δεν προβλέπεται καμία διαδικασία βελτίωσης με αποτέλεσμα η αξιολόγηση για αυτούς να είναι απλά τιμωριτική και όχι βελτίωσης και αυτοβελτίωσης. Είναι απαραίτητό να θεσμοθετηθεί όμοια διαδικασία και για τους εκπαιδευτές.
2. Με την παράγρ. 6β του άρθρου 26, δεν γίνονται δεκτές ενστάσεις κατά της αξιολογικής κρίσης που αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτών. Πρόκειται για μία απαράδεκτη διάταξη που αντιβαίνει στις αρχές του Συντάγματος και πρέπει να καταργηθεί. Να θεσμοθετηθεί και για τους εκπαιδευτές διαδικασία ένστασης επί της αξιολογικής κρίσης, όπως συμβαίνει με τους Διευθυντές, με αντίστοιχο όργανο εξέτασης ενστάσεων σε επίπεδο Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Και μόνο για αυτή τη διάταξη, η αξιολόγηση μπορεί να προσβληθεί νομικά.
3. Σύμφωνα με τις παραγρ. 2 & 3 του άρθρου 26 προβλέπεται αξιολόγηση στον εκπαιδευτή για το παρεχόμενο εκπαιδευτικό του έργο και ειδικότερα για την «Ετοιμότητα ως προς το γνωστικό αντικείμενο κατάρτισης, με αξιολόγηση της επιστημονικής και πρακτικής εγκυρότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, βαθμός επικαιροποίησης της γνώσης και επιτυχής μετασχηματισμός του γνωστικού αντικειμένου σε γνώση για την ικανοποίηση των αναγκών της κατάρτισης.» Δεν είναι δυνατόν να μας αξιολογεί κάποιος για την Ετοιμότητα ως προς το γνωστικό αντικείμενο κατάρτισης και μάλιστα για βαθμό επικαιροποίησης της γνώσης, όταν ο ίδιος δεν είναι γνώστης του αντικειμένου! Το εν λόγω άρθρο θα πρέπει να καταργηθεί ή να μεταβληθεί σε ότι αφορά την αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτών.
4. Στην παράγρ. 3βα αναφέρει: «Συνέπεια και ενδιαφέρον κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεων και των καθηκόντων του εκπαιδευτή,……». Να προστεθεί: των καθηκόντων του εκπαιδευτή, «όπως αυτά αναφέρονται στον Κανονισμό Λειτουργίας των Δ.Ι.Ε.Κ. (τ. Β΄, αρ. φύλ. 5837/15-12-2021)».
5. Όπως έχει αναφερθεί στην αξιολόγηση θα πρέπει να συμμετέχουν όλα τα μέλη της κοινότητας των Δημοσίων ΙΕΚ ως αξιολογητές και αξιολογούμενοι. Ως εκ τούτου δεν κατανοούμε γιατί με την παράγρ. 4 του άρθρου 22 εξαιρούνται από τη διαδικασία της αξιολόγησης οι εκπαιδευτικοί που ασκούν αμιγώς διοικητικά καθήκοντα, αφού αποτελούν βασικό γρανάζι για τη λειτουργία ενός Δ.Ι.Ε.Κ. και θα πρέπει να αξιολογούνται σε ότι αφορά τα διοικητικά καθήκοντα που εκτελούν.
6. Το έργο των Διευθυντών και Υποδιευθυντών δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) κρίνεται σε τρία πεδία. Το έργο των Εκπαιδευτών κρίνεται σε δύο πεδία. Για να φτάσει ένας Διευθυντής ή Υποδιευθυντής να τιμωρηθεί θα πρέπει το έργο του να κριθεί ακατάλληλο συνολικά στα τρία πεδία. Για να φτάσει ένας εκπαιδευτής να τιμωρηθεί αρκεί να χαρακτηριστεί ακατάλληλο το έργο του σε ένα από τα δύο πεδία. Το γεγονός αυτό αποτελεί άνιση μεταχείριση του νόμου στα μέλη της κοινότητας του Δ.Ι.Ε.Κ. Θα πρέπει ότι ισχύει για Διευθυντές και Υποδιευθυντές να ισχύει και για τους Εκπαιδευτές και όχι ο νόμος να γίνεται αυστηρός μόνο για αυτούς.
7. Τέλος θα πρέπει ο συγγραφέας του νομοσχεδίου να αποσαφηνίσει ένα σημείο. Σύμφωνα με την παράγρ. 7 του άρθρου 26, αν το έργο ενός εκπαιδευτή αξιολογηθεί ως «ακατάλληλο», τίθεται, αμέσως μετά τη λήξη του τρέχοντος έτους κατάρτισης και εντός του πρώτου μήνα του επομένου έτους κατάρτισης, εκτός του Μητρώου Εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης των Ι.Ε.Κ. και των Ε.Σ.Κ. για το επόμενο ένα (1) έτος κατάρτισης. Όπως είναι γνωστό ένας Εκπαιδευτής Δ.Ι.Ε.Κ. μπορεί να έχει ώρες ανάθεσης σε 2-3 Δ.Ι.Ε.Κ. Αν το έργο του σε ένα Δ.Ι.Ε.Κ. κριθεί ακατάλληλο και σε ένα άλλο Δ.Ι.Ε.Κ. κριθεί πολύ καλό, τι θα γίνει τότε; Δεν είναι άδικο αυτός ο εκπαιδευτής να αποκλειστεί για ένα έτος από όλα τα Δ.Ι.Ε.Κ.;
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ Ι.Ε.Κ. ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ