Στον ν. 4763/2020 (Α΄ 254) προστίθεται άρθρο 31Α ως εξής:
«Άρθρο 31Α
Σκοπός και πεδίο εφαρμογής της αξιολόγησης του έργου των Διευθυντών, Υποδιευθυντών και εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης των δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων
1. α) Τα άρθρα 31Α έως 31Ε καθιερώνουν ένα δυναμικό σύστημα πολυεπίπεδης και αποτελεσματικής αξιολόγησης των Διευθυντών, των Υποδιευθυντών και των εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης των δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο ενσωματώνει και εξειδικεύει τις αρχές, τα κριτήρια και τις διαδικασίες του Πλαισίου Ποιότητας των Ι.Ε.Κ., στο πλαίσιο των εθνικών πολιτικών και των ευρωπαϊκών κατευθύνσεων και εξελίξεων για τη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
β) Σκοπός του συστήματος αξιολόγησης είναι η προώθηση της συνεχιζόμενης ανάπτυξης και βελτίωσης της ατομικής απόδοσης των Διευθυντών, Υποδιευθυντών και εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης των Ι.Ε.Κ., καθώς και η καθοριστική συμβολή στην ουσιαστική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών επαγγελματικής κατάρτισης από τα Ι.Ε.Κ.. Η αξιολόγηση διέπεται από τις αρχές της αμεροληψίας και της διαφάνειας των σχετικών διαδικασιών, ενώ αξιολογείται η υπηρεσιακή, εκπαιδευτική και υποστηρικτική ικανότητα και αποδοτικότητα των αξιολογούμενων, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας του προσφερόμενου έργου των Ι.Ε.Κ..
2. Η συμμετοχή σε οποιαδήποτε διαδικασία αξιολόγησης του έργου των Διευθυντών, Υποδιευθυντών και εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης Ι.Ε.Κ., όπως και η διευκόλυνση και προώθηση της διαδικασίας αυτής μέχρι την επιτυχή ολοκλήρωσή της, από τη θέση του αξιολογητή, του αξιολογούμενου και εν γένει του συμπράττοντος καθ’ οιονδήποτε τρόπο σε αυτήν, είναι υποχρεωτική και συνιστά υπηρεσιακό καθήκον μείζονος σημασίας, λόγω των επιδιωκόμενων με αυτή σκοπών, για τους Διευθυντές, Υποδιευθυντές και εκπαιδευτές επαγγελματικής κατάρτισης Ι.Ε.Κ., εξαιρουμένων των καταρτιζόμενων των Ι.Ε.Κ..
3. α) Αν Διευθυντής ή Υποδιευθυντής Ι.Ε.Κ. αρνείται να υποβληθεί στη διαδικασία αξιολόγησης, είτε ως αξιολογητής είτε ως αξιολογούμενος, σε οποιοδήποτε στάδιο αυτής, ή την παρακωλύει με την εν γένει στάση του, αντικαθίσταται, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 31Γ και αποκλείεται από τη διαδικασία επιλογής για την πλήρωση οποιασδήποτε θέσης Διευθυντή ή Υποδιευθυντή σε δομές αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά Βίου Μάθησης και Νεολαίας (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν.) για τα επόμενα έξι (6) έτη.
β) Αν εκπαιδευτής επαγγελματικής κατάρτισης Ι.Ε.Κ. αρνείται να υποβληθεί στη διαδικασία αξιολόγησης, σε οποιοδήποτε στάδιο αυτής, ή την παρακωλύει με την εν γένει στάση του, τίθεται, μετά από τη λήξη της εξεταστικής περιόδου και πριν από την έναρξη του επόμενου εξαμήνου κατάρτισης, εκτός του Μητρώου Εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης των Ι.Ε.Κ. και των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) του άρθρου 55 του ν. 4692/2020 (Α΄ 111) για τα επόμενα δύο (2) έτη.
4. Στο πεδίο εφαρμογής των άρθρων 31Α έως 31Ε δεν εμπίπτουν οι εκπαιδευτικοί που ασκούν αμιγώς διοικητικά καθήκοντα σε δημόσιο Ι.Ε.Κ. αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
5. α) Αρμόδια για την ορθή τήρηση των διαδικασιών αξιολόγησης είναι η Διεύθυνση Εφαρμογής Επαγγελματικής Κατάρτισης της Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν. του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
β) Αρμόδια για τον σχεδιασμό των εργαλείων αξιολόγησης Διευθυντών, Υποδιευθυντών και εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης Ι.Ε.Κ., καθώς και για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της αξιολογικής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της περ. γ) είναι η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Επικοινωνίας της Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ.&Ν., η οποία αναλύει στατιστικά δεδομένα και συντάσσει εκθέσεις ανάλυσης δεδομένων στο πλαίσιο της παρακολούθησης του Εθνικoύ Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ.).
γ) Η πλατφόρμα αξιολόγησης του έργου των Διευθυντών, Υποδιευθυντών και εκπαιδευτών επαγγελματικής κατάρτισης των δημόσιων Ι.Ε.Κ. υλοποιείται με συνεργασία της Διεύθυνσης Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας και Καινοτομίας και της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων της Γενικής Διεύθυνσης Ψηφιακών Συστημάτων, Υποδομών και Εξετάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.».
Με τα άρθρα 22 έως 27 του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή» γίνεται μια προσπάθεια να θεσμοθετηθεί η Αξιολόγηση του Έργου Διευθυντών, Υποδιευθυντών και Εκπαιδευτών Δημοσίων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Καταρχήν δηλώνουμε ότι δεν είμαστε αντίθετοι με την αξιολόγηση. Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε από μια αντικειμενική, αμερόληπτη και αξιοκρατική αξιολόγηση. Για να επιτευχθεί όμως μια τέτοια αξιολόγηση θα πρέπει να γίνει ορθή θεσμοθέτηση και να συμμετέχουν όλα τα μέλη της κοινότητας των Δημοσίων ΙΕΚ ως αξιολογητές και αξιολογούμενοι με πνεύμα συνεργασίας και αξιοκρατίας και κοινό στόχο την βελτίωση της λειτουργίας και της παρεχόμενης κατάρτισης. Αυτό φαντάζει απίθανο στα μάτια μας όταν γινόμαστε κάθε εξάμηνο μάρτυρες αυθαιρεσιών από πλευράς των Διευθύνσεων, ειδικότερα στις αναθέσεις εκπαιδευτών, αψηφώντας την νομοθεσία και ακόμη και τις οδηγίες του Υπουργείου, σε ένα περιβάλλον πλήρους ατιμωρησίας. Επιπλέον από την πλευρά της η παρούσα πολιτική ηγεσία φρόντισε να καταργήσει το μοναδικό κύτταρο δημοκρατικής διαβούλευσης εντός του Δ.Ι.Ε.Κ. που ήταν ο σύλλογος διδασκόντων!
Παρόλα αυτά θεωρούμε ότι μια ορθή νομοθέτηση αξιολόγησης αποτελεί βήμα εξέλιξης προς τη σωστή κατεύθυνση. Τα εν λόγω όμως άρθρα θεωρούμε ότι χρήζουν απαραίτητα τροποποιήσεων, ακόμη δε και για διάταξη που θεωρούμε ότι αντιβαίνει το Σύνταγμα της Ελλάδος:
1. Ο σκοπός της αξιολόγησης είναι η βελτίωση και η αυτοβελτίωση και όχι η τιμωρία. Σε ότι αφορά τους Διευθυντές των Δ.Ι.Ε.Κ. προβλέπεται με την παράγρ. 4 του άρθρου 25, διαδικασία με την οποία ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Εφαρμογής Επαγγελματικής Κατάρτισης δύναται να καλεί τον αξιολογούμενο σε συζήτηση, περί των αποτελεσμάτων αξιολόγησης του. Για τους εκπαιδευτές όμως δεν προβλέπεται καμία διαδικασία βελτίωσης με αποτέλεσμα η αξιολόγηση για αυτούς να είναι απλά τιμωριτική και όχι βελτίωσης και αυτοβελτίωσης. Είναι απαραίτητό να θεσμοθετηθεί όμοια διαδικασία και για τους εκπαιδευτές.
2. Με την παράγρ. 6β του άρθρου 26, δεν γίνονται δεκτές ενστάσεις κατά της αξιολογικής κρίσης που αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτών. Πρόκειται για μία απαράδεκτη διάταξη που αντιβαίνει στις αρχές του Συντάγματος και πρέπει να καταργηθεί. Να θεσμοθετηθεί και για τους εκπαιδευτές διαδικασία ένστασης επί της αξιολογικής κρίσης, όπως συμβαίνει με τους Διευθυντές, με αντίστοιχο όργανο εξέτασης ενστάσεων σε επίπεδο Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Και μόνο για αυτή τη διάταξη, η αξιολόγηση μπορεί να προσβληθεί νομικά.
3. Σύμφωνα με τις παραγρ. 2 & 3 του άρθρου 26 προβλέπεται αξιολόγηση στον εκπαιδευτή για το παρεχόμενο εκπαιδευτικό του έργο και ειδικότερα για την «Ετοιμότητα ως προς το γνωστικό αντικείμενο κατάρτισης, με αξιολόγηση της επιστημονικής και πρακτικής εγκυρότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, βαθμός επικαιροποίησης της γνώσης και επιτυχής μετασχηματισμός του γνωστικού αντικειμένου σε γνώση για την ικανοποίηση των αναγκών της κατάρτισης.» Δεν είναι δυνατόν να μας αξιολογεί κάποιος για την Ετοιμότητα ως προς το γνωστικό αντικείμενο κατάρτισης και μάλιστα για βαθμό επικαιροποίησης της γνώσης, όταν ο ίδιος δεν είναι γνώστης του αντικειμένου! Το εν λόγω άρθρο θα πρέπει να καταργηθεί ή να μεταβληθεί σε ότι αφορά την αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτών.
4. Στην παράγρ. 3βα αναφέρει: «Συνέπεια και ενδιαφέρον κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεων και των καθηκόντων του εκπαιδευτή,……». Να προστεθεί: των καθηκόντων του εκπαιδευτή, «όπως αυτά αναφέρονται στον Κανονισμό Λειτουργίας των Δ.Ι.Ε.Κ. (τ. Β΄, αρ. φύλ. 5837/15-12-2021)».
5. Όπως έχει αναφερθεί στην αξιολόγηση θα πρέπει να συμμετέχουν όλα τα μέλη της κοινότητας των Δημοσίων ΙΕΚ ως αξιολογητές και αξιολογούμενοι. Ως εκ τούτου δεν κατανοούμε γιατί με την παράγρ. 4 του άρθρου 22 εξαιρούνται από τη διαδικασία της αξιολόγησης οι εκπαιδευτικοί που ασκούν αμιγώς διοικητικά καθήκοντα, αφού αποτελούν βασικό γρανάζι για τη λειτουργία ενός Δ.Ι.Ε.Κ. και θα πρέπει να αξιολογούνται σε ότι αφορά τα διοικητικά καθήκοντα που εκτελούν.
6. Το έργο των Διευθυντών και Υποδιευθυντών δημόσιων Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) κρίνεται σε τρία πεδία. Το έργο των Εκπαιδευτών κρίνεται σε δύο πεδία. Για να φτάσει ένας Διευθυντής ή Υποδιευθυντής να τιμωρηθεί θα πρέπει το έργο του να κριθεί ακατάλληλο συνολικά στα τρία πεδία. Για να φτάσει ένας εκπαιδευτής να τιμωρηθεί αρκεί να χαρακτηριστεί ακατάλληλο το έργο του σε ένα από τα δύο πεδία. Το γεγονός αυτό αποτελεί άνιση μεταχείριση του νόμου στα μέλη της κοινότητας του Δ.Ι.Ε.Κ. Θα πρέπει ότι ισχύει για Διευθυντές και Υποδιευθυντές να ισχύει και για τους Εκπαιδευτές και όχι ο νόμος να γίνεται αυστηρός μόνο για αυτούς.
7. Τέλος θα πρέπει ο συγγραφέας του νομοσχεδίου να αποσαφηνίσει ένα σημείο. Σύμφωνα με την παράγρ. 7 του άρθρου 26, αν το έργο ενός εκπαιδευτή αξιολογηθεί ως «ακατάλληλο», τίθεται, αμέσως μετά τη λήξη του τρέχοντος έτους κατάρτισης και εντός του πρώτου μήνα του επομένου έτους κατάρτισης, εκτός του Μητρώου Εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης των Ι.Ε.Κ. και των Ε.Σ.Κ. για το επόμενο ένα (1) έτος κατάρτισης. Όπως είναι γνωστό ένας Εκπαιδευτής Δ.Ι.Ε.Κ. μπορεί να έχει ώρες ανάθεσης σε 2-3 Δ.Ι.Ε.Κ. Αν το έργο του σε ένα Δ.Ι.Ε.Κ. κριθεί ακατάλληλο και σε ένα άλλο Δ.Ι.Ε.Κ. κριθεί πολύ καλό, τι θα γίνει τότε; Δεν είναι άδικο αυτός ο εκπαιδευτής να αποκλειστεί για ένα έτος από όλα τα Δ.Ι.Ε.Κ.;
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ Ι.Ε.Κ. ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ