1. Σε κάθε Διεύθυνση Εκπαίδευσης συνιστάται τετραμελής «Ομάδα Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού» η οποία αποτελείται από: α) τον Διευθυντή Εκπαίδευσης, ο οποίος αναπληρώνεται από τον Προϊστάμενο του Τμήματος Εκπαιδευτικών Θεμάτων της οικείας Διεύθυνσης Εκπαίδευσης β) έναν (1) Σύμβουλο Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, με τον αναπληρωτή του, γ) έναν (1) ψυχολόγο σχολικής μονάδας ή Κέντρου Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.) της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης με τον αναπληρωτή του και δ) έναν (1) κοινωνικό λειτουργό σχολικής μονάδας ή ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης με τον αναπληρωτή του. Τα μέλη των περ. β), γ) και δ) ορίζονται με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης. Καθήκοντα προέδρου ασκεί ο Διευθυντής Εκπαίδευσης. Η θητεία της ομάδας ξεκινά με την τοποθέτηση του Διευθυντή Εκπαίδευσης και λήγει με τη λήξη της θητείας του σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 42 του ν. 4823/2021 (Α΄ 136). Καθήκοντα γραμματέα της ομάδας ασκεί εκπαιδευτικός ή διοικητικός υπάλληλος που ορίζεται με απόφαση του Προέδρου της. Η απόφαση επιλογής ψυχολόγου ή κοινωνικού λειτουργού από ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., λαμβάνεται μετά από εισήγηση του Προϊσταμένου του ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.
2. Η ομάδα δράσης:
α) σε συνεργασία με τους υπευθύνους των σχολικών μονάδων, εκτός από τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στο άρθρο 8, ενημερώνει και ευαισθητοποιεί την εκπαιδευτική κοινότητα και την τοπική κοινωνία σε θέματα αντιμετώπισης βίας και προωθεί σχετικές δράσεις, προγράμματα και εκπαιδευτικό υλικό στις σχολικές μονάδες,
β) τελεί σε άμεση και διαρκή επικοινωνία με τους υπευθύνους των σχολικών μονάδων, τους οποίους συνεπικουρεί στον χειρισμό περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, ιδίως αν το περιστατικό χρήζει αντιμετώπισης που υπερβαίνει τις δυνατότητες επίλυσης σε επίπεδο σχολικής μονάδας,
γ) διενεργεί, όποτε κρίνεται αναγκαίο, επιτόπιες επισκέψεις στις σχολικές μονάδες για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού,
δ) εποπτεύει και συμβάλλει στην ταχεία και αποτελεσματική επίλυση των περιστατικών που είτε παρακολουθεί είτε της γνωστοποιούνται.
3. Τα μέλη της ομάδας δράσης επιμορφώνονται σε περιοδική βάση από δράσεις και προγράμματα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.).
Στο άρθρο 10 που αφορά τις ομάδες δράσης, οι οποίες βρίσκονται στη δεύτερη γραμμή αναφορών, ενώ σε αυτές προβλέπεται η συμπερίληψη κοινωνικού λειτουργού και ψυχολόγου, οι οποίοι πρέπει να προέρχονται από τις σχολικές μονάδες, καλύπτεται η έλλειψή τους, με την διάθεσή τους, από τα αντίστοιχα ΚΕΔΑΣΥ.
Σε ότι αφορά στην Ομάδας Δράσης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία, λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκρότηση είναι σε επίπεδο Διεύθυνσης εκπαίδευσης (που έχει υπό την εποπτεία της ένα πολύ μεγάλο αριθμό σχολικών μονάδων) ελλοχεύει ο κίνδυνος της μη έγκαιρης παρέμβασης στην αντιμετώπιση των περιστατικών. Επιπλέον, τα περισσότερα ΚΕΔΑΣΥ αδυνατούν να προχωρήσουν σε υπηρεσίες υποστήριξης προς τα σχολεία λόγω του φόρτου των αξιολογήσεων, ως εκ τούτου είναι πιθανό να μην μπορέσουν να ανταποκριθούν επιπρόσθετα και στην αξιολόγηση όλων των καταγγελιών και δράσεων στα σχολεία προληπτικά και παρεμβατικά. Αντιστοίχως η εμπειρία μας με τις ΣΔΕΥ λέει ότι ακόμα και στα σχολεία που υπάρχει αυτή η δομή, απασχολούνται με μεμονωμένα περιστατικά αδυνατώντας να υλοποιήσουν δράσεις πρόληψης και ενδυνάμωσης στην σχολική κοινότητα, ενώ έχουν μόλις 5 σχολεία υπό την εποπτεία τους. Κατ’ επέκταση υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ούτε η 4μελής επιτροπή να μπορεί να προχωρά σε εξειδικευμένες δράσεις και παρεμβάσεις. Ένα μοντέλο ενδοσχολικής διεπιστημονικής ομάδας δράσης που θα αναφέρεται στην διεύθυνση, θα μπορούσε να είναι περισσότερο αποτελεσματική και άμεση στην παρέμβαση.
Η πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού (ιδωμένη υπό το πρίσμα της ειρηνικής επικοινωνίας στο σχολείο) χρειάζεται να απασχολεί ικανά στελεχωμένες ομάδες συστηματικά και καθημερινά σε κάθε σχολείο. Επίσης, η στελέχωση των ομάδων αυτών, κυρίως θα πρέπει να γίνεται από ανθρώπους που βιώνουν την πραγματικότητα του σχολείου και έχουν δομήσει σχέσεις με τα μέλη της σχολικής κοινότητας, σε συνεργασία φυσικά με εξειδικευμένους επιστήμονες οι οποίοι και θα μπορέσουν να βοηθήσουν. Ομάδες επιφορτισμένες με δεκάδες άλλες αρμοδιότητες, που συντίθενται κυρίως «στα χαρτιά» και εμφανίζονται πυροσβεστικά και εξαιρετικά σπάνια στο σχολείο, συμβάλουν, αλλά ελάχιστα.
Για τη δημιουργία αποτελεσματικών ομάδων απαιτείται να αφιερώσουν χρόνο εκπαιδευτικοί και ψυχολόγοι του σχολείου, ο / η διευθυντής/ρια του σχολείου αλλά και φορείς της τοπικής κοινωνίας που εργάζονται με τη σχολική κοινότητα όπως για παράδειγμα η ΑΝΤΙΓΟΝΗ (και άλλοι φορείς). Με σχολικούς διευθυντές/ριες απασχολημένους/ες με εκατοντάδες άλλα ζητήματα κάθε μέρα, με εκπαιδευτικούς απογοητευμένους από τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από το Υπουργείο τους και εξαιρετικά κουρασμένους απο τη συνθήκη του σχολείου και με ειδικό προσωπικό (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς) οι οποίοι/ες ακόμα δεν έχουν βρει τον χώρο, τον χρόνο και τον τρόπο να εξηγήσουν καν τον ρόλο τους στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς του σχολείου όπου εργάζονται για μία μόνο ημέρα ανά εβδομάδα, είναι εξαιρετικά δύσκολο η «Ομάδα Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού» που προτείνεται στο παρόν άρθρο να επιτύχει το έργο για το οποίο συστήνεται. Προτείνουμε τη δημιουργία σταθερών ομάδων οι οποίες θα μπορούν να αφιερωθούν εξ’ ολοκλήρου στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο.
Καλησπέρα σας. Ο σχ. εκφοβισμός είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο που για να περιοριστεί θα πρέπει να υπάρξει ένα καλά συντονισμένο πρόγραμμα σε συνεργασία του ΥΠΑΙΘ με άλλους φορείς. Οι εκπαιδευτικοί είναι ήδη πολύ πιεσμένοι με το μαθησιακό αλλά και το διοικητικό έργο που διευθυντής και εκπαιδευτικός(που έχει τάξη) είναι ανέφικτο να ανταπεξέλθουν στην καταγραφή, παρακολούθηση και επίλυση τέτοιων θεμάτων. Καθημερινά στα σχολεία συμβαίνουν πολλά μικρής ή μεγαλύτερης σημαντικότητας περιστατικά που μάλιστα αν κάποιος εκπαιδευτικός βρει λίγο χρονο για να ψάξει τί πραγματικά έχει γίνει, συχνά δεν βρίσκει άκρη. Οι εκπαιδευτικοι πρέπει να ελαφρυνθούν ώστε να είναι πιο παραγωγικοί κι όχι να επιφορτιστούν με περισσότερα καθήκοντα. Και μιλάμε για ένα τόσο σοβαρό θέμα που δεν πρέπει να ασχοληθούμε επιδερμικά. Επομένως, χρειάζεται ένα επιμορφωμένος ειδικά εκπαιδευτικός(χωρίς τάξη) που μαζί με έναν μόνιμο στο σχολείο ψυχολόγο ή κοιν. λειτουργό θα αναλάβουν αυτήν τη δουλειά. Δουλεύοντας χρόνια πάνω στον σχ. εκφοβισμό θεωρώ πως πάει να γίνει μια αρχή και χαίρομαι ιδιαίτερα γι’αυτό, όμως πρέπει να αποφασιστούν τα βήματα σωστά. Κι όχι στηριζόμενοι σε ευρωπαϊκά μοντέλα καθώς δεν έχουμε τα εφόδια να τα στηρίξουμε. Με τα όσα λοιπόν έχουμε ως χώρα με αυτά πρέπει να οργανωθεί τουλάχιστον ένα καλό αρχικό σχέδιο περιορισμού των φαινομένων του σχ. εκφοβισμού.
Αν τα ΚΕΔΑΣΥ είχαν μόνο αυτήν την αρμοδιότητα τότε ίσως να ήταν εφικτό.οταν όμως πρέπει να κάνουν αξιολογικές εκθέσεις με προθεσμίες πχ παράλληλες τότε κάτι θα πρέπει να μεινει πισω. Σίγουρα όχι ο μαθητής που χρειάζεται παράλληλη. Οι αναμονες είναι πολλές ούτως ή άλλως και αυτό διογκώνεται σε συνδυασμό με το ελλιπεςπροσωπικο και την έλλειψη χώρων. Όσο για την επιτόπια παρατήρηση για να είναι εφικτή σημαίνει ότι οι συνάδελφοι που θα επισκεφτούν τη σχολική μονάδα δεν θα κάνουν ραντεβού κάποια μέρα οπότε θα μείνουν πίσω οι αξιολογήσεις, για να μην πω για τα μεταφορικά έξοδα. Δεν υπάρχουν σε όλα τα σχολείαΕΔΥ συνεπώς αυτό από μόνο του είναι προβληματικό. Για να διατίθενται συνάδελφοι που θα είναι υπεύθυνοι για αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ζητηθούν παραπάνω αναπληρωτές για να μην μείνουν πίσω οι αξιολογήσεις. Και αν έρθουν οι παραπάνω αναπληρωτές (που οι πιστώσεις είναι ελάχιστες)δεν θα έχουν γραφείο.
Τα ΚΕΔΑΣΥ συχνά είναι υποστελεχωμένα και το προσωπικό τους έχει ήδη επιφορτιστεί με πολλές αρμοδιότητες. Θα πρέπει να προβλεφθούν επιπλέον προσλήψεις ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών που θα εδρεύουν ενδεχομένως στα ΚΕΔΑΣΥ ή στις ΕΔΕ που λειτουργούν ανά ομάδες σχολείων, για να φέρουν εις πέρας υπό καλύτερες προϋποθέσεις την εφαρμογή των όσων προτείνονται (λ.χ. να έχουν πιο άμεση επαφή με σχολεία και να αναλάβουν να ενδυναμώσουν-επιμορφώσουν το προσωπικό των σχολείων). Δεν αρκεί η εξ αποστάσεως περιοδική επιμόρφωση μέσω του ΙΕΠ. Σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που αφορά τις σχέσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς και διοίκηση) πρέπει να προβλεφθεί και ένα πρωτόκολλο λειτουργίας για διά ζώσης εποπτεία, καθοδήγηση και ανατροφοδότηση.
Ok