Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, αναπτύσσει δράσεις και προγράμματα με στόχο την πρόληψη και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και την ενίσχυση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Οι δράσεις και τα προγράμματα περιλαμβάνουν ιδίως:
α) την επιμόρφωση εκπαιδευτικών, γονέων ή κηδεμόνων και μαθητών,
β) την ανάπτυξη σχετικών δράσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού,
γ) την εκπόνηση επιστημονικών ερευνών,
δ) τη σύναψη συνεργασιών αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με κάθε είδους φορείς και δομές.
Θετική η νομοθετική παρέμβαση σχετικά με την ενδοσχολική βία. Η ενδοσχολική βία όμως δεν προέρχεται μόνο από μαθητές. Βία είναι και η συνέργεια εκπαιδευτικών ή διευθυντών σχολείων στην – μεγάλη μάστιγα για την Ελλάδα – αποξένωση των παιδιών από τον ένα γονέα τους λόγω των δόλιων ενεργειών συνήθως του γονέα που ασκεί αποκλειστικά την επιμέλειά του.
Προτείνω λοιπόν στον ορισμό της ενδοσχολικής βίας να περιληφθούν και οι ενέργειες ή παραλείψεις εκπαιδευτικών, όπως η άρνηση ενημέρωσης γονέα για την σχολική επίδοση και την διαγωγή μαθητών, η άρνηση συμμετοχής γονέα σε σχολικές εορτές με την πρόφαση ότι ο γονέας που ασκεί αποκλειστικά την επιμέλεια των παιδιών το έχει «απαγορεύσει», εφόσον βέβαια δεν έχει αφαιρεθεί συνολικά η γονική μέριμνα από τον γονέα που αποκλείεται.
Ακόμα σοβαρότερη μορφή ενδοσχολικής βίας είναι η εγγραφή παιδιού σε σχολείο, χωρίς την συγκατάθεση και των δύο γονέων, εκτός και αν το επιτρέπει δικαστική απόφαση.
Τέλος, θα πρότεινα, στο πλαίσιο της διδασκαλίας των παιδιών σχετικά με τα δικαιώματά τους σύμφωνα με την ΔΣΔΠ (Διεθνή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού), να δοθεί έμφαση στο δικαίωμά τους να ανατρέφονται και από τους δύο γονείς τους, και στις δυσμενείς επιπτώσεις της γονεϊκής αποξένωσης.
Το άρθρο 3, ακολουθεί μεν τις επιστημονικές κατευθύνσεις, καθώς σχεδιάζεται σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, ωστόσο δεν ορίζονται οι προδιαγραφές για την υλοποίηση των αξόνων, οι οποίοι αναφέρονται απλώς θεωρητικά. Ειδικότερα για την πρόληψη, είναι αναγκαία η διεπιστημονική συνεργασία για την ανάπτυξη δράσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού. Τα παραπάνω αναπτύσσονται και υλοποιούνται στο σχολικό πλαίσιο, σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, από ειδικότητες υποστήριξης (ΕΕΠ-ΕΒΠ).
H ActionAid χαιρετίζει τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή»: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις». Είναι γεγονός πως η υιοθέτηση της νομοθεσίας και των πολιτικών σε συγκεκριμένες θεματικές δεν συνιστούν μόνο προσπάθειες ρύθμισης των θεματικών αυτών, αλλά δηλώνουν τη δέσμευση της πολιτείας να αναδείξει τη σημασία τους δίνοντάς τους ορατότητα και προβλέποντας μέτρα για την αντιμετώπιση και την πρόληψή τους, ιδίως όταν πρόκειται για ζητήματα με έντονο κοινωνικό αντίκτυπο. Ιδίως στο πεδίο της πρόληψης και της αντιμετώπισης της βίας και του εκφοβισμού στο σχολικό περιβάλλον, η ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία και θα διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για την καλλιέργεια μιας κουλτούρας μηδενικής ανοχής σε κάθε μορφή και είδος βίας, κρίνεται εξόχως σημαντική. Η παρούσα νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο για την επίτευξη των ως άνω αναφερόμενων στόχων και τα σχόλια που ακολουθούν έχουν ως επί το πλείστον βελτιωτικό χαρακτήρα με σκοπό την ενίσχυση των όσων προβλέπονται στο σχέδιο νόμου.
Η βία και ο εκφοβισμός αποτελούν πολυπαραγοντικά φαινόμενα που απαντώνται στα ελληνικά σχολεία για αρκετά χρόνια, αν και όχι με την ίδια ένταση και έκταση σε όλες τις περιόδους. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων έχει παρατηρηθεί πως σε πολλά από τα περιστατικά βίας και εκφοβισμού στα σχολεία εμπλέκονται μαθητές και μαθήτριες όλο και μικρότερων ηλικιών, ενώ τα περιστατικά (μεταξύ των μαθητών) χαρακτηρίζονται από αυξανόμενη ένταση και σκληρότητα σε αρκετές περιπτώσεις, γεγονός εξόχως ανησυχητικό. Παράλληλα, αναγνωρίζεται ότι η βία και ο εκφοβισμός δεν αφορούν μόνο στον μαθητικό πληθυσμό, αλλά και στα υπόλοιπα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, όπως, για παράδειγμα, το διδακτικό προσωπικό. Σε κάθε περίπτωση η βία και ο εκφοβισμός διαταράσσουν σημαντικά την ασφάλεια του σχολικού περιβάλλοντος θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των μελών της σχολικής κοινότητας, αλλά και το ίδιο το δικαίωμα στην εκπαίδευση το οποίο δεν μπορεί να ευοδωθεί σε πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από ανασφάλεια και κινδύνους.
Τα παραπάνω έχουν αποτυπωθεί σε κείμενα νομοθεσίας και πολιτικής που έχουν παραχθεί σε διεθνές επίπεδο και πολλά από αυτά δεσμεύουν την Ελλάδα ως τμήματα της εθνικής νομοθεσίας και των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Όλως ενδεικτικά αναφέρονται τα άρθρα 3, 19, 28 και 29 του Ν. 2101 της 2/2 Δεκεμβρίου 1992 που κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Γενικό Σχόλιο 13 για το Δικαίωμα του Παιδιού να Είναι Ελεύθερο από Κάθε Μορφής Βία (General comment No. 13 (2011) on the right to protection from all forms of violence). Με βάση τα παραπάνω συνάγεται ότι η προστασία του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας από τη βία και τον εκφοβισμό λειτουργεί προς την κατεύθυνση της προστασίας των βέλτιστων συμφερόντων των παιδιών και θα πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα των Συμβαλλομένων Κρατών.
Όπως φαίνεται στα άρθρα 1, 2 και 3 του υπό σχολιασμό σχεδίου νόμου σκοπός της ρύθμισης είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία στη βάση της ενίσχυσης των σχέσεων εμπιστοσύνης των μελών της σχολικής κοινότητας. Ενώ η προσέγγιση και η λογική αυτή κρίνονται απολύτως ορθές, προτείνεται να γίνει σύνδεση με τις δραστηριότητες της πλατφόρμας δεξιοτήτων και όποια άλλη ενέργεια ή δράση υλοποιείται ή πρόκειται να υλοποιηθεί στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος για να αναδειχθεί ισότιμα και η οπτική της πρόληψης. Η συμπερίληψη άρθρου ή παραγράφου με το περιεχόμενο αυτό κρίνεται αναγκαία τόσο γιατί η πρόληψη αποτελεί στόχο, αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση για την εμπέδωση της εμπιστοσύνης όσο και γιατί θα επιτρέπει τη ρύθμιση του ζητήματος υπό ένα ενιαίο πλαίσιο οι βελτιώσεις- ενισχύσεις του οποίου θα είναι μελλοντικά ευχερέστερες. Παράλληλα, θα ήταν χρήσιμη η προσθήκη αναφοράς/ αναφορών στην παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων πρόληψης.
Η παρούσα εκδοχή του σχεδίου νόμου εστιάζει στη χρήση εργαλείων, στην ανάπτυξη διαδικασιών και απονομής αρμοδιοτήτων σε μέλη- επαγγελματίες της σχολικής κοινότητας, τα οποία παρά την αδιαμφισβήτητη χρησιμότητά τους, δεν είναι βέβαιο το πώς εξασφαλίζουν το κατάλληλο περιβάλλον εντός του οποίου αναπτύσσονται οι σχέσεις εμπιστοσύνης. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, πέρα από τα εργαλεία αυτά, θεωρούμε απαραίτητη τη συμπερίληψη προβλέψεων που σχετίζονται αφενός με την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού για όλη τη σχολική κοινότητα και όχι μόνο για το μαθητικό πληθυσμό, αφετέρου την υιοθέτηση μέτρων που επιτρέπουν τη συστηματική αλληλεπίδραση και τη διαμόρφωση χώρων έκφρασης ανάμεσα σε όλα τα μέλη της εκάστοτε σχολικής κοινότητας (παιδιά, διδακτικό προσωπικό, γονείς, επαγγελματίες που απασχολούνται στο σχολικό περιβάλλον κ.λπ.).
Καθώς η εμπιστοσύνη ανάμεσα στα μέλη της σχολικής κοινότητας, αλλά και ανάμεσα σε όλα τα επίπεδα της σχολικής διακυβέρνησης είναι βασικό στοιχείο της επιτυχούς πρόληψης και αντιμετώπισης αναφέρουμε ενδεικτικά ένα παράδειγμα που έχει λειτουργήσει πιλοτικά και από το οποίο έχουν αντληθεί σημαντικά συμπεράσματα. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την υλοποίηση του έργου Youth4Love για το οποίο εταίρος υλοποίησης στην Ελλάδα είναι η ActionAid, επιδιώκεται η διενέργεια δράσεων και η εφαρμογή μεθοδολογιών που έχουν ως στόχο την εμπέδωση της εμπιστοσύνης και τη λειτουργία του σχολικού περιβάλλοντος ως μιας κοινότητας που συμπεριλαμβάνει μια σειρά από πρόσωπα και φορείς η δράση των οποίων περιστρέφεται γύρω από το σχολικό περιβάλλον. Και στις δύο φάσεις υλοποίησης του έργου (2018 -2020 και 2021 -2023) έγινε σαφές από όλα τα μέλη των σχολικών κοινοτήτων που συμμετείχαν ότι απαιτείται ο κατάλληλος χώρος, ο απαραίτητος χρόνος, αλλά και η ουσιαστική υποστήριξη των σχολικών μονάδων και των προσώπων που δραστηριοποιούνται εντός αυτών ώστε να μπορούν να προληφθούν, αλλά και να αντιμετωπιστούν περιστατικά βίας και εκφοβισμού.
Προς την παραπάνω κατεύθυνση είναι/ έχει χαρακτηρισθεί ως σημαντική η υιοθέτηση μιας περιεκτικής/ συμπεριληπτικής πολυτομεακής προσέγγισης που περιλαμβάνει φορείς που τυπικά δεν συνεργάζονται άμεσα ή τόσο τακτικά όλοι μαζί, όπως οι νέοι/τα παιδιά, οι γονείς, οι επαγγελματίες εκπαιδευτικοί (σε σχολικό και κοινοτικό επίπεδο), οι πάροχοι υπηρεσιών και οι εκπρόσωποι άλλων ενώσεων, αλλά συνυπάρχουν σε διαφορετικές πτυχές της σχολικής ζωής. Η προσέγγιση αυτή προϋποθέτει τη συμμετοχή της κοινότητας που περιστρέφεται γύρω από τα σχολεία (νέοι, δάσκαλοι, οικογένειες και ενώσεις κοινότητας) για το χτίσιμο ευρύτερων συνασπισμών και συνεργασιών. Η συμμετοχή τους θα εκκινήσει συνέργειες στοχεύοντας τη διαμόρφωση καλύτερων πολιτικών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού, και κατάλληλη ανατροφοδότηση σχετικά με τις ανάγκες της σχολικής κοινότητας και των μελών της. Με βάση τα παραπάνω, είναι σημαντική η ενίσχυση των προβλεπόμενων δράσεων/ εργαλείων με την υιοθέτηση μιας προσέγγισης που θα εμπλέκει ουσιαστικά όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας και θα ευνοεί την οικοδόμηση των σχέσεων εμπιστοσύνης.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο Youth4Love 2, τα εργαλεία και τις μεθοδολογίες του είναι διαθέσιμες στον παρακάτω σύνδεσμο: https://education.actionaid.gr/dunamikoi-ekpaideutikoi/youth-4-love/.
Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε την προσθήκη διάταξης στο παρόν που θα αναφέρεται στις δράσεις πρόληψης χωριστά και θα συμπεριλαμβάνει όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας (π.χ. Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων που μέχρι στιγμής δεν αναφέρονται στο σχέδιο νόμου).
Πρέπει να προστεθεί:
ε) Την αποστολή σε όλα τα σχολεία α΄βάθμιας και β΄βάθμιας εκπαίδευσης εγκυκλίου με ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΨΗΣ των ΛΟΑΤΚΙ και ΑμεΑ παιδιών, των παιδιών-προσφύγων και κάθε άλλης μειονοτικής ομάδας παιδιών που κινδυνεύει από διακρίσεις και εκφοβισμό.
Οι προτεινόμενες δράσεις να στοχεύουν στην πρόληψη και να διατρέχουν διαχρονικά κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Να μην ενεργοποιούνται κυρίως θεραπευτικά αφού γεννηθεί και γιγαντωθεί το πρόβλημα στο σχολείο. Να υπάρχει ένας ιστότοπος όπου να συγκεντρώνονται με απλό και ξεκάθαρο τρόπο όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα εκπαιδευτικών φορέων που μπορούν να ενισχύσουν τα σχολεία δωρεάν. Η αναζήτηση των φορέων ανά γεωγραφική περιοχή, ανά βαθμίδα εκπαίδευσης κλπ. να μπορεί να γίνεται απλά με χρήση φίλτρων στην ιστοσελίδα για να μη χάνονται οι εκπαιδευτικοί σε μπερδεμένες πληροφορίες πολλών εγγράφων που λαμβάνουν, τυχαίων αναζητήσεών τους για φορείς και προγράμματα στο διαδίκτυο κλπ.
Λαμβάνοντας υπόψη, ελλείψει στοιχείων σε εθνικό επίπεδο, ότι σύμφωνα με την UNESCO (Βλ. «Violence and bullying in educational settings: The experience of children and young people with disabilities», UNESCO 2021: Σύνδεσμος: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000378061):
οι μαθητές με αναπηρία, και δη οι μαθητές με νοητική αναπηρία, είναι περισσότερο πιθανό να πέσουν θύματα σχολικού εκφοβισμού από τους μη αναπήρους συνομήλικούς τους,
το να είσαι μαθητής με αναπηρία αποτελεί παράγοντα για σχολικό εκφοβισμό,
οι μαθητές με αναπηρία είναι περισσότερο ευάλωτοι στον ηλεκτρονικό/ψηφιακό εκφοβισμό,
οι μαθητές με αναπηρία βιώνουν όλες τις μορφές βίας και εκφοβισμού από τους συμμαθητές τους,
μερικά παιδιά με αναπηρία μπορεί να μην αναγνωρίζουν τον εκφοβισμό ως κακοποιητική συμπεριφορά,
τα κορίτσια με αναπηρία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα σεξουαλικής βίας από συνομήλικούς τους από ότι τα κορίτσια χωρίς αναπηρία κ.α.
Προτείνουμε να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, αναπτύσσει δράσεις και προγράμματα με στόχο την πρόληψη, τον εντοπισμό και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και την ενίσχυση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Οι δράσεις και τα προγράμματα περιλαμβάνουν ιδίως: α) την επιμόρφωση εκπαιδευτικών, γονέων ή κηδεμόνων και μαθητών, καθώς και τη συμβουλευτική καθοδήγηση εκπαιδευτικών για το φάσμα των αναγκαίων μεθόδων για την αναγνώριση περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, συμπεριλαμβανομένης της επαυξητικής και εναλλακτικής επικοινωνίας για περιπτώσεις μαθητών/τριών με αναπηρία, όταν κρίνεται αναγκαίος ο διαφορετικός τρόπος επικοινωνίας, β) την ανάπτυξη σχετικών δράσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού, πλήρως προσβάσιμων σε άτομα με αναπηρία, γ) την εκπόνηση επιστημονικών ερευνών, δ) τη σύναψη συνεργασιών αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με κάθε είδους φορείς και δομές».
Αιτιολόγηση: Η συμπερίληψη στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, των γονέων ή κηδεμόνων και των μαθητών εκπαιδευτικής ενότητας για τον εντοπισμό/αναγνώριση των πολλαπλών μορφών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017 «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, […] ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του».
ΜΟΥ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΠΟΛΥ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΜΗ ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ..ΕΠΙΣΗΣ ΠΑΛΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ…Η ΜΑΓΙΚΗ ΛΕΞΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ(ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ,ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ,ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ),ΕΝΤΑΓΜΕΝΟ ΣΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΩΣ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ! (ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΥ «ΔΙΑΤΡΕΧΕΙ »ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΠΩΣ ΣΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ!). ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΟΣΟ Η ΤΕΧΝΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΞΟΣΤΡΑΚΙΣΜΕΝΗ ΑΠΤΟ ΤΟ ΑΚΡΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ-ΒΑΘΜΟΘΗΡΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΧΕΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ…
Μια πλατφορμα καταγγελίων, επιμορφώσεις που επί του πρακτέου δεν θα εφαρμοστούν γιατί έτσι και αλλιώς οι εκπαιδευτικοί μας είναι αδυναμοί και δεν μπορούν να παρεμβούν δραστικά, επιτροπές επί επιτροπών, το μόνο που θα τροφοδοτήσουν είναι ερευνες – μελετές και τίποτα παραπάνω. Δεν βοηθούν πρωτιστώς τα θύματα ( που ενσωματώνουν την όχληση σχεδόν για παντα), αλλά ούτε και τους θύτες. Ο ρόλος των ψυχολόγων πρέπει να είναι ουσιαστικός και όχι συμβουλευτικός προς τους εκπαιδευτικούς. Οι ποινές πρέπει να αλλάξουν. Οι αποβαλές δεν νουθετούν ούτε κατά διάνοια! Ο παραβατικός εντός σχολείου συνεχίζει το «έργο» του ες αεί, αφού απλώς ‘συλλέγει’ απουσιες και ποινές κομπάζοντας. Συμβουλευτείτε τις προτάσεις για την επιβολή ποινών του καθηγητή κου Πανούση. Μοιάζουν πιο ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες. Το υπό διαβουλεύση νομοσχέδιο (το οποίο φυσικά και θα γίνει νομος του Ελληνικού κράτους) δεν προσφέρει τιποτα ουσιαστικό, δεν παρεμβαίνει δραστικά στην καταστάση που έχει διαμορφωθεί στα ελληνικά σχολεία, όπου κάποια παιδια ζούν υπό καθεστώς καθημερινής τρομοκρατίας και οι εκπαιδευτικοί είναι απογυμνωμένοι στο όνομα του κοινωνικού «πολιτισμού».
Δεδομένου ότι η σχολική βία έχει ξεφύγει καθώς αντικατοπτρίζει την κοινωνία με αποδέκτες εκπαιδευτικούς και μαθητές θα πρέπει να ληφθούν δραστικά μέτρα. Συνεχώς ακούμε για ψυχολόγους και για επιμόρφωσεις εκπαιδευτικών, αγνοώντας ότι για να παρέμβει ο ψυχολόγος σε παραβατικά παιδιά ή στις οικογένειές τους, χρειάζεται συναίνεση του γονιού. Κ οποτε μιλάμε για επιμόρφωσεις εκπαιδευτικών τι εννοούμε; Διευκρινιστε μας να επιμορφωθεί σε τι ακριβώς,στο πώς να εμποδίσει το εμπόριο ναρκωτικών μέσα στο σχολείο; Στα ευρηματικά όπλα που κουβαλάνε οι μαθητές μεταξύ τους σε τι ακριβώς πρέπει να επιμορφωθεί για να αντιμετωπίσει την σχολική βία.Δεν μπορείς απέναντι σε έναν μαθητή ο όποιος σε απειλεί με όπλο η την έχει στημένη έξω από το σχολείο μαζί με εξωσχολικούς που οπλοφορούν να επιμορφώνεται να του μιλάει με το σας και με το σεις. Ουτε είναι δυνατόν, το μέτρο νουθέτησης να είναι η αποβολή χωρίς απομάκρυνση του μαθητη από το σχολείο με τον διευθυντή να παριστάνει την κουβερνάντα. Χρόνια τώρα έχετε αφήσει το σχολείο να παριστάνει το αναμορφωτήριο με μαθητές που παραβατούν σε παραπτώματα κοινού ποινικού δικαίου. Οι γονείς έρχονται στο σχολείο χωρίς να δέχονται καμία παρατήρηση για το παραβατικό παιδί τους και αν πρόκειται για αλλοδαπούς στην πλειονότητά τους δεν πατάνε στο σχολείο καθόλου για να ενημερωθούν και όταν έρχονται απειλούν θεούς και δαίμονες. Ενω στον αντίποδα οι έλληνες γονείς έρχονται με το τουπέ του «εγώ τα ξέρω όλα» και το «ξέρεις ποιον έχω εγώ μέσα στο υπουργείο παιδείας ρε; Θα σου δείξω που θα σου στείλω»!! Και ας μη μιλήσουμε για το ρόλο της διεύθυνσης και του και δάση που χρονοτριβούν τόσο πολύ και ανεπισήμως μας χτυπούν τις πλάτες και λέει «κάντε υπομονή να περάσει η χρονιά η μέχρι ο παραβατικός μαθητησ να φύγει να πάρει το απολυτήριο από το σχολείο να ξεμπερδεύετε»! Βέβαια αν είμαστε τόσο άτυχη στο μεταξύ και παραβατικός κάψει το σχολείο ή μας βγάλουν τα κανάλια για καμιά υπόθεση μπου league το και δάση και η διεύθυνση ήταν τα χείρας τους και βγαίνει ο κάθε Κόπτσης και μιλάει για ψυχολόγους και επιμόρφωσεις καθηγητών!