[Οδηγός Εφαρμογής] – Διαδικασία και κριτήρια αξιολόγησης των προτάσεων

* Για τον σχολιασμό του παρόντος παρακαλούμε διαβάστε σε μορφή *.pdf τον Οδηγό Εφαρμογής

  • 21 Μαρτίου 2011, 19:34 | Νίκος Β. Πρόνιος, PhD

    – Ο χρόνος από τη χρονική στιγμή που κατατίθενται οι προτάσεις μέχρι τη χρονική στιγμή που ανακοινώνονται τα αποτελέσματα της αξιολόγησης δεν πρέπει να υπερβαίνει τους τέσσερις (4) μήνες.

    Σημειώνεται ότι στην προηγούμενη Δράση «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» ο παραπάνω χρόνος προσδιορίζεται σε περίπου οχτώ (8) μήνες.

    – Είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι αυτή τη στιγμή (21 Μαρτίου 2011) δεν έχουν κοινοποιηθεί τα αποτελέσματα (βαθμολογία και σχόλια) της αξιολόγησης των προτάσεων που κατατέθηκαν στο πλαίσιο της προηγούμενης Δράσης «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ», σε διαχειριστές προτάσεων έργων (project proposal coordinators). Η ΓΓΕΤ θα έπρεπε να έχει στείλει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης σε κάθε διαχειριστή πρότασης και θα πρέπει να φροντίσει ώστε στη νέα Δράση «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2010 – Συμπράξεις Παραγωγικών και Ερευνητικών Φορέων σε Εστιασμένους Ερευνητικούς & Τεχνολογικούς Τομείς» να μην επαναληφθούν τέτοια ή άλλα παρόμοια φαινόμενα.

    Επίσης, για τη νέα Δράση «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2010 – Συμπράξεις Παραγωγικών και Ερευνητικών Φορέων σε Εστιασμένους Ερευνητικούς & Τεχνολογικούς Τομείς» προτείνεται η δημόσια κοινοποίηση της βαθμολογίας όλων των αξιολογηθεισών προτάσεων.

  • 21 Μαρτίου 2011, 17:44 | Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρμα «Food for Life»

    o Επικροτούμε το γεγονός ότι η αξιολόγηση των προτάσεων γίνεται ανά θεματική περιοχή ώστε οι εγκεκριμένες προτάσεις στο σύνολό τους να οδηγούν στο βέλτιστο αποτέλεσμα και επισημαίνουμε ότι στις Επιτροπές Αξιολόγησης θα πρέπει να συμμετέχουν και εκπρόσωποι επιχειρηματικών συλλόγων με δικαίωμα ψήφου. Επισημαίνεται δε ότι για τη θεματική επιτροπή των τροφίμων πρέπει να συμμετέχουν εκπρόσωποι της Βιομηχανίας Τροφίμων, δηλαδή του ΣΕΒΤ.

    o Οι κρίσεις των αξιολογητών να κοινοποιούνται στους συντονιστές των υποβληθέντων προτάσεων.

  • 3. Στην ενότητα «9.ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ» και πιο συγκεκριμένα στην Υπο-ενότητα «9.1 Προκαταρκτικός έλεγχος», οι παρακάτω παράγραφοι (βλ. σελίδα 26 Οδηγού Εφαρμογής): «Κατά τον προκαταρκτικό έλεγχο οι προτάσεις ελέγχονται ως προς την πληρότητα και τις τυπικές προδιαγραφές τους σύμφωνα με τους όρους της παρούσας πρόσκλησης. H αρμόδια Υπηρεσία μεριμνά για τη συγκρότηση επιτροπής (ή επιτροπών, αν κρίνεται απαραίτητο) προκαταρκτικού ελέγχου, η οποία και εξετάζει την τήρηση των προϋποθέσεων της προκήρυξης για κάθε πρόταση. …….
    Από τις προτάσεις που υποβάλλονται, απορρίπτονται εκείνες οι οποίες:…….
    ………..
    •δεν καλύπτουν το κατώτερο όριο ιδίας συμμετοχής, το οποίο είναι 20%
    •προβλέπουν ιδία συμμετοχή ανά έτος άνω του 1/3 του μέσου όρου των κύκλων εργασιών της επιχείρησης των τελευταίων 3 ετών.»,

    να συμπληρωθούν ως ακολούθως:

    «Κατά τον προκαταρκτικό έλεγχο οι προτάσεις ελέγχονται ως προς την πληρότητα και τις τυπικές προδιαγραφές τους σύμφωνα με τους όρους της παρούσας πρόσκλησης. H αρμόδια Υπηρεσία μεριμνά για τη συγκρότηση επιτροπής (ή επιτροπών, αν κρίνεται απαραίτητο) προκαταρκτικού ελέγχου, η οποία και εξετάζει την τήρηση των προϋποθέσεων της προκήρυξης για κάθε πρόταση. …….Από τις προτάσεις που υποβάλλονται, απορρίπτονται εκείνες οι οποίες:…….
    ………..
    •δεν καλύπτουν το κατώτερο όριο ιδίας συμμετοχής, το οποίο είναι 20%
    •προβλέπουν ιδία συμμετοχή ανά έτος άνω του 1/3 του μέσου όρου των κύκλων εργασιών της επιχείρησης των τελευταίων 3 ετών
    •δεν ικανοποιούν τις απαιτήσεις του άρθρου 16 του Κανονισμού ΕΚ 1083/2006, ήτοι δεν ενσωματώνουν τις αρχές του Σχεδιασμού για Όλους ώστε να διασφαλίζεται η προσβασιμότητα των αποτελεσμάτων τους και στα άτομα με αναπηρία.»

  • 21 Μαρτίου 2011, 12:47 | Μάρκος Κούτρας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς

    Παρά το γεγονός ότι το πρόγραμμα Συνεργασία στοχεύει κύρια «στην υποστήριξη έργων κυρίως διεπιστημονικής προσέγγισης, τα οποία αποβλέπουν στην επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων, που με τη σειρά τους βρίσκουν εφαρμογή στην ανάπτυξη ή βελτίωση προϊόντων, διεργασιών, υπηρεσιών ή πολιτικής, με την ενεργό συμμετοχή του εγχώριου παραγωγικού ιστού», στα κριτήρια αξιολόγησης δεν εμφανίζεται κριτήριο που να ενισχύει (πριμοδοτεί) τη διεπιστημονικότητα μιας πρότασης

  • 21 Μαρτίου 2011, 11:36 | Βασίλης Σπιταδάκης, Τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης Forthnet

    Στα πλαίσια της Διαβούλευσης και σε ότι αφορά τη Διαδικασία και τα Κριτήρια Αξιολόγησης των Προτάσεων, παραθέτουμε τα ακόλουθα σχόλια:
    1)Προτείνουμε να υπάρχει σαφές και αυστηρό – εάν όχι δεσμευτικό – χρονοδιάγραμμα της ΓΓΕΤ για τις διαδικασίες αξιολόγησης των υπό εξέταση προτάσεων.

    2)Στη σελ. 25 αναφέρεται «…Συμπράξεις φορέων οι οποίοι έχουν υποβάλει την ίδια πρόταση στην προηγούμενη προκήρυξη της δράσης “Συνεργασία” ανεπιτυχώς, είναι αναγκαίο να αναφέρουν τις βελτιώσεις που έχουν κάνει στη νέα τους πρόταση, βασιζόμενοι στα σχόλια των αξιολογητών που είχαν λάβει..». Παρόλα αυτά μέχρι σήμερα 18/3/2011 υπάρχουν προτάσεις που δεν ανήκουν στις εγκεκριμένες, αλλά για τις οποίες δεν έχουν αποσταλεί σχόλια στους συντονιστές. Θεωρούμε απαραίτητο το συντομότερο δυνατόν και σίγουρα πριν την νέα προκήρυξη να έχουν σταλεί οι επιστολές αποδοχής ή απόρριψης για όλες τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στην προηγούμενη προκήρυξη της δράσης “Συνεργασία”.

    3)Δεν υπάρχει αναλυτική κατανομή της Δ/Δ ανά τομέα. Δίνονται γενικά νούμερα στη σελ.8 (π.χ. 10εκ. € για τις Υπηρεσίες), που σημαίνει – κατά την δική μας εκτίμηση – ότι όλες οι προτάσεις π.χ. για Υπηρεσίες (είτε αφορούν Υγεία είτε Τουρισμό) θα μπουν σε μια σειρά κατάταξης και θα εγκρίνονται μέχρι να εξαντληθούν τα 10εκ €. Στις άλλες κατηγορίες επίσης τα όρια δεν είναι σαφή.

  • Σε ότι αφορά τα κριτήρια αξιολόγησης και συγκεκριμένα στο 9.2.2.A.3.: Είναι λογικό τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας να συμπεριλαμβάνονται στους δείκτες αξιολόγησης ενός ερευνητικού έργου. Ωστόσο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τις Ευρεσιτεχνίες, άρθρο 52, παράγραφος 2, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας δεν καλύπτουν προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών (λογισμικό). Ως συνέπεια, τα γραφεία ευρεσιτεχνιών των κρατών-μελών δεν επιτρέπουν την έκδοση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Στην Ελλάδα, ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, στον οδηγό για την απόκτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας (έκδοση 2008), αναφέρει στο μέρος Α, κεφάλαιο 2, παράγραφος 2.3 το εξής: «Εξαιρούνται από τη χορήγηση ΔΕ τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών». Προτείνω λοιπόν να υπάρχει ρητή εξαίρεση των έργων που αφορούν την έρευνα και ανάπτυξη λογισμικού από τον δείκτη αξιολόγησης που σχετίζεται με τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

  • Εδώ και χρόνια πέρα από Ακαδημαϊκός ερευνητής Πανεπιστημίων και φορέων του Εξωτερικού έχω διατελέσει ως κριτής/αξιολογητής και μέλος επιτροπών του Εθνικού Ερευνητικού Φορέα των ΗΠΑ (NSF), και αντίστοιχων στην Ολλανδία, στην Αυστραλία, μεταξύ άλλων. Το σχόλιό μου παρέχει τις σκέψεις και προβληματισμούς που ανακύπτουν από την ανάγνωση του οδηγού εφαρμογής σχετικού με την διαδικασία της αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων.
    Πριν απ’ όλα, πιστεύω πως το προτεινόμενο πλαίσιο κινείται προς την σωστή κατεύθυνση και ενθαρρύνει την ανταγωνιστικότητα, καινοτομία και την παραγωγή υψηλού κύρους και κοινωνικά συναφούς έρευνας, επιστημονικής γνώσης και τεχνολογίας.

    Τα παρακάτω σημεία πιστεύω πως θα πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα:

    1. Οι κριτές θα πρέπει να επιλέγονται μεταξύ των άλλων κριτηρίων μέσω δήλωσης ασυμβίβαστου της ιδιότητας του κριτή όχι μόνο με βάση μη-συμμετοχής στην συγκεκριμένη πρόταση, αλλά και αποκλεισμό με βάση κάθε προηγούμενη συνεργασία με οποιαδήποτε μέλος της ομάδας συμμετοχής στην ερευνητική πρόταση σε ερευνητικά προγράμματα, δημοσιεύσεις, σύνδεσης μέσω κοινών μεταπτυχιακών ή μεταδιδακτορικών φοιτητών, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, ή κάθε επαγγελματικής, οικονομικής ή προσωπικής/κοινωνικής δράσης που θέτει την επιστημονική κρίση και την ποιότητά της υπό αμφισβήτηση, κατά τα τελευταία 5 έτη.
    3. Τα αποτελέσματα της κρίσης αξιολόγησης των προτάσεων θα πρέπει να είναι ανοικτά και δημόσια ακολούθως της τελικής αξιολόγησης των προτάσεων (για τις επιτυχόντες προτάσεις), τόσο προς τους υποβάλλοντες φορείς των προτάσεων, αλλά και στο κοινό εν γένει, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και η ποιότητα της διαδικασίας αξιολόγησης και του κύρους του φορέα διοργάνωσης των προκηρύξεων.
    4. Η αξιολόγηση αυτή καθεαυτή θα πρέπει να αναζητά και να αναγνωρίζει πρώην επιτυχημένες ή αποτυχημένες προτάσεις και αξιολογήσεις, και να ζητείται από τους φορείς συμμετέχοντες στην πρόταση να δηλώσουν υποχρεωτικά κάθε παρούσα ή ενεργούς ερευνητικής πρότασης που έχει χρηματοδοτηθεί με εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους και έχει κοινό γνωστικό αντικείμενο έρευνας με την πρόταση για την οποία ζητείται η χρηματοδότηση. Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει τους κριτές/αξιολογητές και τον φορέα διακήρυξης (την ΓΓ εν προκειμένω) να απορρίπτει προτάσεις από αναξιόπιστους φορείς ή μέλη των κοινοπραξιών, ή με ιστορία κακής διαχείρισης κονδυλίων και πόρων σε προηγούμενες χρηματοδοτήσεις έργων (πχ, στα προηγούμενα 5 έτη).
    5. Η παραγωγή δεδομένων, βάσεων δεδομένων, συστηματικών παρατηρήσεων και αξιολογήσεων κριτηρίων, χρονικών, χωρικών και άλλων μορφών διαχείρισης της πληροφορίας θα πρέπει να είναι ένας από τους βασικούς άξονες τόσο της πρωτοβουλίας, αλλά σημαντικότερα, της διαδικασίας αξιολόγησης. Επιστημονική έρευνα δίχως την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή στοιχείων και επιστημολογικών βάσεων έχει λίγη αξία και είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί με βάση τις μεσο- και μακροχρόνιες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές επιπτώσεις της. Οι προτάσεις θα πρέπει να υποβάλλουν και να αξιολογούνται αναλόγως ολοκληρωμένο σχεδιασμό/πλάνο διαχείρισης πληροφορίας και βάσεων δεδομένων.
    6. Επιστημονικό και ερευνητικό έργο έχει σημαντικές ωφέλειες στην Παιδεία και την εκπαίδευση. Η μεταφορά της state-of-the-art ερευνητικής τεχνογνωσίας στην Ανώτατη Παιδεία πρέπει να αποτελεί έναν από τους βασικούς τομείς αξιολόγησης των προτάσεων, ιδιαίτερα όταν ΑΕΙ ή ινστιτούτα του ευρύτερου δημοσίου τομέα συμμετέχουν. Η ωφέλεια προς την κοινωνία δεν επαρκεί όταν δεν δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την μεταφορά της τεχνογνωσίας, επιστημονικής και ερευνητικής μεθοδολογίας και επιστημολογικού πλαισίου από την πρωτογενή έρευνα στην διδασκαλία (τόσο σε πτυχιακό, μεταπτυχιακό και μεταδιδακτορικό επίπεδο εκπαίδευσης). Σε ιδιαίτερες κατηγορίας έρευνας (πχ, επιπτώσεις κλιματικής αλλαγής), τούτη η εκπαιδευτική ανάγκη πρέπει να επεκτείνεται και στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (πχ, ανανέωση της ύλης και πρωτόκολλων διδασκαλίας σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της).
    7. Η αξιολόγηση θα πρέπει επίσης να αναγνωρίζει την ανάγκη όχι μόνο της εθνικής οικονομίας και της ελληνικής κοινωνίας εν γένει, αλλά θα πρέπει να παρέχει κίνητρα και αντίστοιχη αξιολόγησης που επιβραβεύει την σύνδεση των τοπικών και περιφερειακών κοινωνιών με την ερευνητική προσπάθεια, τόσο σε επίπεδο πολιτών και των οργανώσεών τους, όσο και των φορέων όπως τοπικών κυβερνητικών ή μη-κυβερνητικών ομάδων, εκπαιδευτικών ή κοινωφελών οργανισμών κλπ. Έρευνα και ανάπτυξη θεμελιωμένη σε γερά θεμέλια στις τοπικές κοινωνίες και με συνεργασία κοινωνικών ομάδων και φορέων έχει περισσότερες πιθανότητες να επιτύχει αλλά και να φέρει επωφελείς κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές αλλαγές και μετασχηματισμούς.
    8. Η αξιολόγηση θα πρέπει να έχει συγκεκριμένες και κατοχυρωμένες διαδικασίας λύσης ουσιαστικά και φαινομενικά αντικρουόμενων στόχων και στρατηγικών. Για παράδειγμα, μοντέλα επιχειρηματικής αριστοποίησης/μεγιστοποίησης έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην βιώσιμη διαχείριση φυσικών πόρων στα μοντέλα πράσινης ανάπτυξης, και έρχονται σε σοβαρές προστριβές με τις κοινωνικές διαστάσεις της ανάπτυξης. Παρόμοιες αντικρούσεις παρά το γεγονός πως ενέχουν πολιτικών στόχων και πρωτοβουλιών, παραμένουν συχνά θεματικά αντικείμενα των επιστημονικών διαλεκτικών και επιστημολογικών διαδικασιών που τις γεννούν.

    Με αυτές τις σκέψεις, θα ήθελα να κλείσω τον σχολιασμό μου. Θα επιθυμούσα να ευχηθώ κάθε επιτυχία στην παρούσα διαβούλευση και το προτεινόμενο πλαίσιο στο μέλλον.