Αρχική Πρόγραμμα «Καλλικράτης»1. Αξιολόγηση υπάρχουσας κατάστασηςΣχόλιο του χρήστη ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ | 14 Ιανουαρίου 2010, 23:50
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ' | 14 Ιανουαρίου 2010, 23:50

    Στο ψήφισμα του συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο στις 20-24 Οκτωβρίου 1999, καταγράφεται ότι : « Η Κυβέρνηση, τα συλλογικά όργανα και οι υποστηρικτικοί μηχανισμοί της T.A. πρέπει να αναπτύξουν όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε οι Ο.Τ.Α. στο συντομότερο δυνατό χρόνο να μεταβληθούν σε ισχυρούς και σύγχρονους Δήμους…». Το επιχείρημα είναι να έχουμε και στην Ελλάδα «ισχυρούς και σύγχρονους Δήμους…» Τι σημαίνει όμως για την Ελλάδα να αποκτήσει «ισχυρούς και σύγχρονους δήμους» και τι πρέπει να αλλάξει σε σχέση με την σημερινή ελληνική πραγματικότητα ; Μία από τις χώρες όπου η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει μακρά παράδοση πετυχημένης λειτουργίας και λειτουργεί ως πρότυπο είναι η Σουηδία αφού οι βάσεις της Τ/Α στη Σουηδία τέθηκαν το 1634. Αν και σε έκταση είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από την Ελλάδα, η Σουηδία έχει 290 Δήμους. Σε αναλογία δηλαδή η Ελλάδα θα είχε περίπου 100 Δήμους. Ας δούμε όμως τι χαρακτηρίζει την Σουηδική Τοπική Αυτοδιοίκηση και ποιοι είναι οι τομείς ευθύνης των Δήμων στη Σουηδία σε σχέση με την Ελλάδα : Οι Δήμοι έχοντας οικονομική αυτοδυναμία αφού περίπου το 30% των φόρων εισπράττονται κατ ευθεία από τους Δήμους, που έχουν την ευθύνη μεταξύ άλλων για τους εξής τομείς : - Σχολική Εκπαίδευση. Νηπιαγωγεία, Παιδικοί σταθμοί, Γυμνάσιο, Λύκειο, δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, όλα ανήκουν στην δικαιοδοσία των Δήμων, εκτός από την Ανώτατη Εκπαίδευση (Πανεπιστήμια). - Κοινωνική Πολιτική, Προστασία της Υγείας, Α.Μ.Ε.Α., Γηροκομεία, υποδοχή μεταναστών και προσφύγων - Προγραμματισμό και υλοποίηση πολεοδομικού σχεδιασμού. - Προστασία του Περιβάλλοντος. - Πολιτική Προστασία, και ασφάλεια των πολιτών όπως σε θέματα Οδικής Κυκλοφορίας και Πυροπροστασίας. - Οικιστική Πολιτική. Πολλοί Δήμοι λειτουργούν οικοδομικές εταιρίες που κατασκευάζουν και οικιστικά συγκροτήματα. - Πολιτισμός. - Ενέργεια. Π.χ. παραγωγή ενέργειας από την διαχείριση απορριμμάτων και τις Α.Π.Ε. - Επιχειρηματική δραστηριότητα όπως Διαχείριση Δημοτικής Περιουσίας, Διαχείριση Απορριμμάτων και Υδάτινων πόρων, Συμμετοχή σε Ασφαλιστικές εταιρίες, επενδύσεις σε χρήσεις γης κ.α. Όλες οι δημοτικές επιχειρήσεις λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Για τις ανάγκες μεγαλύτερων γεωγραφικών περιοχών λειτουργούν ως υπέρ-Δήμοι 20 εκλεγμένα Περιφερειακά Συμβούλια (lansting) που έχουν την ευθύνη για την λειτουργία των Νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας, για τις τοπικές συγκοινωνίες, και γενικότερα για τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, τον πολιτισμό, και την έρευνα. Παράλληλα με τους Δήμους λειτουργεί ο θεσμός των 21 Περιφερειακών Συμβουλίων (lenstyrelse) με επί κεφαλής τον περιφερειάρχη (Landshevding) που ορίζεται με συναίνεση από όλα τα κόμματα και ανάλογα με την εκπροσώπησή των κομμάτων στη Βουλή. Τα διορισμένα με πολιτική συναίνεση Συμβούλια έχουν την ευθύνη για θέματα περιφερειακής ανάπτυξης, χωροταξίας, για τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό, τον έλεγχο τροφίμων, την έκδοση διαβατηρίων και αδειών κυκλοφορίας, και πιο γενικότερα την εφαρμογή των νόμων του κράτους. Έχει επίσης την ευθύνη για την λειτουργία ειδικού δικαστηρίου που εκδικάζει φορολογικές υποθέσεις. Η χρηματοδότηση γίνεται με φόρους που αποδίδονται κατ ευθείαν στους Δήμους χωρίς την κρατική παρέμβαση. Για κάθε 100 ευρώ από το φορολογήσιμο εισόδημα των πολιτών, το 30% προορίζεται για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. (Περίπου 18% ευρώ για τους «βασικούς» Δήμους και περίπου 12% για τους « περιφερειακούς Δήμους» (Lansting). Ένα επί πλέον μικρότερο ποσό περίπου 0,90% εισπράττεται για τα νεκροταφεία και την εκκλησία. Το αντίστοιχο ποσό των φόρων για τις ανάγκες του Κράτους είναι περίπου 20%, δηλαδή το Κράτος εισπράττει λιγότερα έσοδα από την Τ/Α. Είναι ευνόητο ότι με τέτοια οικονομική αυτοδυναμία, οι Δήμοι ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος που αφορά την λειτουργία του κράτους. Στην ουσία η διοίκηση και η λειτουργία του Κράτους είναι ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η κεντρική εξουσία, δηλαδή η Κυβέρνηση και τα υπουργεία, έχουν την ευθύνη για την άμυνα, την εξωτερική πολιτική, την εθνική οικονομία και την ψήφιση νομοσχεδίων. Σήμερα η συντριπτική πλειονότητα των ΟΤΑ στην Ελλάδα δεν έχει οικονομική αυτονομία, και οι ΟΤΑ εξαρτώνται από την χρηματοδότηση της κεντρικής κυβέρνησης. Έτσι οι δήμαρχοι συχνά αναγκάζονται να γίνονται επαίτες και να χρησιμοποιούν πολύτιμο χρόνο για να πιέζουν την κεντρική εξουσία για τα αυτονόητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι βουλευτές, οι οποίοι τρέχουν στα εκάστοτε υπουργεία για να αποσπάσουν χρηματοδοτήσεις όπως για Αθλητικούς και Πολιτιστικούς Συλλόγους, για παιδικές χαρές, και μικρές παρεμβάσεις για να εξασφαλίζουν κομματική πελατεία. Αντί να προγραμματίζουν το μέλλον του τόπου, αντί να σχεδιάζουν μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές παρεμβάσεις, αντί να στοχεύουν στην υλοποίηση οραμάτων, ασχολούνται με διορισμούς ψηφοφόρων και άλλα αιτήματα, που αμφιβάλλω αν έχουν πάντα και τα αναμενόμενα αποτελέσματα στις εκλογές. Διότι ουδείς μπορεί με σιγουριά να εκβιάσει την ψήφο των πολιτών. Σήμερα όλα τα πολιτικά κόμματα έχουν συνειδητοποιήσει ότι ήρθε η ώρα για τις μεγάλες αλλαγές και στην Ελλάδα. Ότι η Αποκέντρωση πρέπει να γίνει πράξη. Ότι η Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση πρέπει να αποκτήσει οικονομική αυτοδυναμία για να λειτουργήσει όπως στις άλλες χώρες της Ε.Ε. Αναμφίβολα θα υπάρξουν πολλά προβλήματα και πολλές δυσκολίες, όμως η πορεία αυτή είναι μονόδρομος αν πραγματικά θέλουμε να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο και να παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους πολίτες. Με βάση τα παραπάνω, η Διοικητική Μεταρρύθμιση είναι μονόδρομος. Το επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον και οι ανάγκες της χώρας. Υπάρχουν βέβαια και αντίθετες απόψεις που τονίζουν τον κίνδυνο απομόνωσης των μικρών χωριών προς όφελος των πόλεων και των οικονομικά εύρωστων περιοχών. Οι αντιρρήσεις είναι κατανοητές και οι απόψεις πρέπει να παρθούν σοβαρά υπ όψιν ώστε οι κίνδυνοι που επισημαίνονται μην επαληθευτούν. Όμως με σωστές αποφάσεις τα πλεονεκτήματα για την Τ/Α θα είναι πολλά όπως η οικονομική αυτοδυναμία και ο προγραμματισμός για την οικονομική ανάπτυξη περιοχών που έχουν κοινά συμφέροντα.(διαχείριση απορριμμάτων, ύδρευση, αποχέτευση κ.α.) Ήρθε η ώρα για τις μεγάλες αποφάσεις που στόχο θα έχουν να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος δεκαετιών. Τα προβλήματα με το χρόνο έχουν γιγαντωθεί και απειλούν το ίδιο το μέλλον όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος. Η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω και δεν υπάρχει χρόνος για νέο γύρο «εθελοντικών συνενώσεων». Άλλωστε η σημερινή πολιτική ηγεσία έχει εκλεγεί για να εφαρμόσει συγκεκριμένο πρόγραμμα και όχι για να αρχίσει τις παλινωδίες όπως έπραξε η Ν.Δ. με τα γνωστά αποτελέσματα. Για τα οικονομικά των Δήμων σημειώνω την ακατανόητη και αχαρακτήριστη απόφαση της Ν.Δ. να μειώσει το 2% από τα τέλη παρεπιδημούντων σε 0,5%. Μια απόφαση που έπληξε τα οικονομικά των Δήμων, χωρίς η προηγούμενη Κυβέρνηση να αναπληρώσει το κενό όπως είχε υποσχεθεί στον Δήμαρχο Αθηναίων και πρόεδρο της ΚΕΔΚΕ κ. Κακλαμάνη ! Με το νέο νομοσχέδιο πρέπει να μπει τέλος στην στο «δικαίωμα» της Κτηματικής Υπηρεσίας και των Λιμενικών Ταμείων να εκμεταλλεύονται τη χρήση γης που φυσικά και δεοντολογικά ανήκει στους Δήμους. Η ανάληψη της ευθύνης από τους Δήμους θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για την οικονομική αυτοτέλεια, και η ανάληψη της χρήσης γης από τους φυσικούς ιδιοκτήτες όπως είναι οι Δήμοι θα βάλει τέλος στην σημερινή πολυαρχία, την σύγχυση και την αναποτελεσματικότητα της διαχείρισης και εκμετάλλευσης. Πρέπει επίσης να βρεθεί τρόπος ώστε να φορολογούνται οι χιλιάδες αλλοδαποί ιδιοκτήτες πολυτελών καταλυμάτων που υπενοικιάζονται σε τουρίστες από γραφεία του εξωτερικού. Γιώργος Λογοθέτης Δήμαρχος Απολλωνίων Λευκάδα