Αρχική Πρόγραμμα «Καλλικράτης»2. Η Επαναθεμελίωση των ΔήμωνΣχόλιο του χρήστη Αντώνης Καλής | 18 Ιανουαρίου 2010, 16:13
  • Σχόλιο του χρήστη 'Αντώνης Καλής' | 18 Ιανουαρίου 2010, 16:13

    Χαιρετίζω κάθε πρωτοβουλία για περισσότερη δημοκρατία και διαφάνεια στη λειτουργία του κράτους, όπως αυτή του προγράμματος «Καλλικράτης». Αυτό που με προβληματίζει είναι το εξής: προσπάθειες αναδιάρθρωσης του κράτους έγιναν και επί προηγούμενης κυβέρνησης, με αντίστοιχη μείωση των περιφερειών. Τότε η πρωτοβουλία αυτή είχε παρουσιαστεί και πάλι ως σημαντική μείωση του κράτους και των πελατειακών του σχέσεων, που θα οδηγούσε στην αυξημένη αποτελεσματικότητα των περιφερειών και στη μείωση της διαφθοράς σε τοπικό επίπεδο. Το αποτέλεσμα βεβαίως ήταν διαφορετικό. Πρώτον, το κράτος δεν μειώθηκε ούτε έγινε πιο αποτελεσματικό, αφού οι υπάλληλοι των προγενέστερων περιφερειών δεν απομακρύνθηκαν, ενώ στα νέα διοικητικά όργανα που δημιουργήθηκαν, η πρώην κυβέρνηση βρήκε την ευκαιρία να προσλάβει επιπλέον «τα δικά της παιδιά». Το δεύτερο, και ίσως σημαντικότερο, είναι ότι τα φαινόμενα διαφθοράς δεν μειώθηκαν ούτε κατά την «μεταρρύθμιση» που ανέφερα πιο πάνω ούτε με τον «Καποδίστρια». Αυτό που παρατηρείται είναι μία απλή μεταφορά της διαπλοκής από κεντρικό σε τοπικό επίπεδο, ακολουθώντας την μεταφορά των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων. Πιστεύω ότι πράγματι περισσότερη δημοκρατία σημαίνει λιγότερη διαπλοκή. Και αυτό γιατί η διαπλοκή εμφανίζεται σε συγκεντρωτικές μορφές διοίκησης, όπου ο κρατικός λειτουργός δεν ελέγχεται από τον εντολέα της κυβέρνησης (τον πολίτη), αλλά από ένα κλειστό περιβάλλον εντολοδόχων (τον πολιτικών, κομματικών στελεχών κλπ.) Το να δημιουργηθεί όμως ένα μικρό αντίγραφο της κεντρικής αιρετής (και απόλυτης) εξουσίας σε τοπικό επίπεδο δεν νομίζω ότι λύνει το πρόβλημα. Το πρόβλημα της διαφθοράς (όπως και το πρόβλημα των αμέτοχων πολιτών) θα αντιμετωπιζόταν μεταφέροντας περισσότερες εξουσίες στους δημότες. Αυτό που θα πρότεινα προς αυτήν την κατεύθυνση θα ήταν το εξής: να δημιουργηθεί ο θεσμός του «κληρωτού πολίτη». Κατ’ αντιστοιχία με τον «κληρωτό οπλίτη», ο κληρωτός πολίτης θα έχει την υποχρέωση να μετέχει σε συνοικιακά, δημαρχιακά ή διαμερισματικά συμβούλια, για ένα μικρό χρονικό διάστημα με κλήρο και τουλάχιστον για μία φορά στη ζωή του. Με το θεσμό αυτό θα είχαμε τα εξής αποτελέσματα: 1. Ο πολίτης που αντιπροσωπεύει τον εαυτό του στα κέντρα αποφάσεων και δεν έχει εκχωρήσει την άποψή του σε κάποιον αντιπρόσωπο, νιώθει συνυπεύθυνος των επιλογών της κοινότητας, του δήμου, της περιφέρειας, αναγνωρίζοντας την ισχύ των αποφάσεων των συμβουλίων. Οι πολίτες θα σέβονται τις τοπικές αποφάσεις αφού θα προέρχονται από τους ίδιους. Και αφού αναπτυχθεί η πεποίθηση ότι όλοι σέβονται και υποστηρίζουν τους τοπικούς νόμους, τότε όσοι μετέχουν κάθε φορά στα συμβούλια θα φροντίζουν οι αποφάσεις να είναι προς το συμφέρον της κοινότητας, πάνω από στενά προσωπικά συμφέροντα που μπορεί να ακυρωθούν από μία επόμενη σύνθεση των συμβουλίων. 2. Με την υποχρεωτική εν δυνάμει συμμετοχή όλων των πολιτών σε κυβερνητικές-εκτελεστικές διαδικασίες, θα αναπτυχθεί η ανάγκη για όλους να μετέχουν ενεργητικά και να ενημερώνονται συνεχώς στα ζητήματα της τοπικής κοινωνίας. Μεγαλύτερη ενεργητικότητα και συμμετοχή οδηγεί ιστορικά σε αναβάθμιση της ποιότητας της δημοκρατίας και του βιοτικού επιπέδου. Αλλά κυρίως, θα είναι αδύνατο τα τοπικά συμβούλια να εξελιχθούν σε ομήρους μικρών αλλά δυναμικών μειοψηφιών, όπως συχνά γίνεται στα Πανεπιστήμια ή στις συνδικαλιστικές οργανώσεις. 3. Μέσω της διαδικασίας των κληρωτών συμβουλίων όλοι θα έχουν τη δυνατότητα τόσο να προσφέρουν με καινοτόμες ιδέες στην εξέλιξη του συστήματος, όσο και να γνωρίσουν και να κρίνουν την ικανότητα προσφοράς των συμπολιτών τους. Η ανάπτυξη καινοτομιών στη λειτουργία του συστήματος είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του συστήματος ειδικά σε περιόδους κρίσης (και θα αποτελούσε μία καλή εναλλακτική στη συνήθεια να μεταφράζονται νόμοι άλλων κρατών με την ελπίδα ότι θα λειτουργήσουν και στην Ελλάδα). Η γνωριμία με τις ιδέες και την προσωπικότητα των συμπολιτών θα αναδείξει τους ικανότερους στην στελέχωση των αντιπροσωπευτικών τμημάτων του πολιτεύματός μας, έξω και πέρα από κομματικές διαδικασίες, οι οποίες βάζουν τα θεμέλια φαινομένων διαφθοράς στο δημόσιο βίο. Ευχαριστώ