Αρχική Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου των φορέων Γενικής ΚυβέρνησηςΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ ΜΟΝΑΔΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Άρθρο 9 Σύσταση, οργάνωση και στελέχωση της Μονάδας Εσωτερικού ΕλέγχουΣχόλιο του χρήστη ΑΡ | 28 Φεβρουαρίου 2021, 21:27
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΑΡ' | 28 Φεβρουαρίου 2021, 21:27

    Από την εμπειρία μου τόσο σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και σε λοιπά Νομικά πρόσωπα του δημοσίου (Δημόσια Νοσοκομεία, λοιποί φορείς Γενικής Κυβέρνησης κλπ) θεωρώ ιδιαιτέρως δύσκολη ως αδύνατη την κάλυψη των αναγκών αναφορικά με τις υπηρεσίες Εσωτερικού ελέγχου από το υφιστάμενο προσωπικό των φορέων χωρίς την υποστήριξη της υπηρεσίας από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες με σχετική εμπειρία στις αρχές και τα πρότυπα του Εσωτερικού ελέγχου. Τόσο από την έρευνα που διενεργώ για την διδακτορική μου διατριβή με θέμα τον ΕΕ στο Δημόσιο Τομέα, όσο και από τη συνεργασία μου με Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κυρίως Δήμους τόσο Μητροπολιτικούς, όσο και περιφερειακούς (ηπειρωτικούς, νησιωτικούς) σε μεγαλύτερο βαθμό η δεύτερη κατηγορία, η στελέχωση των φορέων κρίνεται μη επαρκής τόσο αριθμητικά (αριθμός υπαλλήλων) όσο και ποιοτικά (ελάχιστοι υπάλληλοι με εξειδίκευση στα οικονομικά πόσο δε σε θέματα Εσωτερικού Ελέγχου) ώστε να δύναται να καλύψουν με επάρκεια την συγκεκριμένη υπηρεσία. Πιο συγκεκριμένα υφίσταται υποστελέχωση σε προσωπικό και ειδικότερα σε νευραλγικές θέσεις όπως στις οικονομικές διοικητικές και τεχνικές υπηρεσίες πχ Τμήμα Εσόδων, Λογιστήριο - Τμήμα Προϋπολογισμού, Ταμείο και Τμήμα Προμήθειων, Τεχνική Υπηρεσία η οποία δημιουργεί τόσο λειτουργικά προβλήματα σε επίπεδο καθημερινότητας πχ καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των Δημοτών, μη άμεσες βεβαιώσεις εσόδων, καθυστερήσεις απορρόφησης Προϋπολογισμών και καθυστερήσεις στην υλοποίηση των Τεχνικών προγραμμάτων με αποτέλεσμα τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού των δημοτικών αρχών, κλπ. Επιπλέον στην πλειονότητα των φορέων υφίστανται ελάχιστοι υπάλληλοι με ειδικότητες που μπορούν να καλύψουν θέσεις Εσωτερικών ελεγκτών καθώς ήδη κατέχουν θέσεις ευθύνης με εξειδικευμένες αρμοδιότητες και καθήκοντα κυρίως στις Οικονομικές και Διοικητικές Υπηρεσίες, οι οποίες αποτελούν βασικό στοιχείο στη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των φορέων. Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι η πλειονότητα των φορέων να μην έχουν καν τη δυνατότητα μετακίνησής τους για να καλύψουν τις ανάγκες της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου πολύ δε περισσότερο να την καλύψουν με επάρκεια χωρίς καμία σχετική πρότερη εμπειρία. Επιπρόσθετα σε καμία αναπτυγμένη χώρα και σε καμία κατηγορία φορέων η νομοθεσία δεν περιορίζει τη δυνατότητα επιλογής εμπειρογνωμόνων Εσωτερικών Ελεγκτών για την κάλυψη των απαραίτητων δεξιοτήτων που απαιτούνται από το φορέα είτε αυτοί προέρχονται από το εσωτερικό του φορέα, είτε μέσω εξωτερικών λύσεων. Το εν λόγω σχέδιο νόμου περιορίζει την ευελιξία των φορέων και λαμβάνοντας υπόψιν ότι οποιαδήποτε προγενέστερη προσπάθεια (με ελάχιστες εξαιρέσεις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού) είναι ξεκάθαρο ότι έχει αποτύχει, το προτεινόμενο μοντέλο κατέχει μηδαμινά ποσοστά εφαρμογής και επιτυχίας αναφορικά με την παραγωγή ουσιαστικής ελεγκτικής υπηρεσίας. Ένα ακόμα σημαντικότατο πρόβλημα στην άσκηση των αρμοδιοτήτων Εσωτερικού ελεγκτή από στελέχη του Δήμου είναι ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολη ως ανέφικτη η διασφάλιση της Ανεξαρτησίας και της Αντικειμενικότητας που θα έχει ο Εσωτερικός Ελεγκτής καθώς θα κληθεί να διενεργεί ελεγκτικές υπηρεσίες σε συναδέρφους του υπαλλήλους που έχουν συνυπηρετήσει για σωρεία ετών στις ίδιες υπηρεσίες. Το εν λόγω πρόβλημα αμβλύνεται ιδιαιτέρως στους επαρχιακούς Δήμους καθώς τα φαινόμενα συνυπηρέτησης συγγενών και οικογενειών μέσα στον ίδιο φορέα είναι σύνηθες. Το εν λόγω εγχείρημα έχει αποτύχει παταγωδώς όπου έχει επιχειρηθεί και με το υφιστάμενο – τρέχων νομοθετικό πλαίσιο, καθώς μην ξεχνάμε ότι ήδη υφίσταται η υποχρέωση των φορέων για την κατάρτιση Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου και έχουν πραγματοποιηθεί αντίστοιχες ενέργειες από Δήμους της χώρας. Αντίστοιχες περιπτώσεις και ίσως σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό αποτελούν και οι περισσότεροι φορείς Δημοσίου πέρα των ΟΤΑ (Δημόσια Νοσοκομεία και λοιπά Νομικά Πρόσωπα Γενικής Κυβέρνησης) όπου για να λειτουργήσουν αναγκάζονται υπάλληλοι να ασκούν αλλότρια καθήκοντα και αρμοδιότητες. Το να μετακινηθούν στελέχη των φορέων για την κάλυψη των αναγκών της υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου θεωρείται ανέφικτο καθώς οι περισσότεροι φορείς δεν κατέχουν καν το απαραίτητο προσωπικό για την κάλυψη καίριων θέσεων ευθύνης, οι οποίες καλύπτονται με αλχημείες και πολύ συχνά από στελέχη που δεν καλύπτουν καν τα απαραίτητα προσόντα για την κάλυψη των εν λόγω θέσεων. Επιπρόσθετα είναι σαφές ότι δε δύναται να διασφαλιστεί η επάρκεια των ελεγκτικών υπηρεσιών και να επιτευχθεί η προστιθέμενη αξία που εξ ορισμού πρέπει να προσδίδει ο Εσωτερικός Έλεγχος μόνο μέσω βραχυχρονίου προγράμματος εκπαίδευσης των στελεχών των φορέων όπως ορίζεται στο άρθρο 9 παρ. 9 του σχεδίου νόμου, χωρίς να υφίσταται η απαραίτητη εργασιακή εμπειρία και η πρακτική τριβή στην εφαρμογή των προτύπων εσωτερικού ελέγχου. Για τους ανωτέρω λόγους θεωρώ ότι η σωστή προσέγγιση ώστε να έχει αποτέλεσμα το ως άνω εγχείρημα που περιγράφεται στο προς ψήφιση νομοσχέδιο είναι η συνδυαστική κάλυψη των αναγκών από εσωτερικά στελέχη και εμπειρογνώμονες με βαθιά γνώση των αρχών και των προτύπων του Εσωτερικού ελέγχου καθώς και επάρκεια όσον αφορά τη Δημόσια Διοίκηση, το κανονιστικό πλαίσιο και την κουλτούρα των φορέων. Μόνο με αυτό τον τρόπο δύναται να επιτευχθεί η επάρκεια, η αντικειμενικότητα και η ανεξαρτησία της υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου. Προς αυτή την κατεύθυνση πρόταση μου είναι να αξιοποιηθεί το Μητρώο Εσωτερικών Ελεγκτών του Υπουργείου Οικονομικών/ ΜΑΔΚΑΕΣ, το οποίο στελεχώνεται από αξιόλογα στελέχη του χώρου με σημαντική εμπειρία σε φορείς Δημοσίου.