Αρχική Αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού...ΜΕΡΟΣ Α’ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη Χρήστος Σ. Δικηγόρος | 22 Σεπτεμβρίου 2023, 14:59
  • Σχόλιο του χρήστη 'Χρήστος Σ. Δικηγόρος' | 22 Σεπτεμβρίου 2023, 14:59

    ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΙΔΡΥΣΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ( 1. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ 2. ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ / ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΚΟΙΝΗΣ ΗΣΥΧΙΑΣ 3. ΥΠΟΤΡΟΠΗ & ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΩ ΑΣΑΦΟΥΣ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ) « Η μεταρρύθμιση και η νομιμότητα παντού είναι η νέα συμφωνία αλήθειας που πρέπει να υπογράψουμε » Δραττόμενος της ευκαιρίας από την παραπάνω πρόσφατη δήλωση του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ και από το παρόν, υπό διαβούλευση, νομοσχέδιο που, μεταξύ άλλων, στοχεύει στην βελτίωση της οργάνωσης των Ο.Τ.Α. και στην ενίσχυση της διαφάνειας και της δημόσιας λογοδοσίας των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, επισημαίνω τα παρακάτω χρονίζοντα προβλήματα τα οποία καμία κυβέρνηση διαχρονικά δεν τόλμησε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και τα οποία άπτονται του δημοσίου συμφέροντος, υπαγόμενα διοικητικά στις αρμοδιότητες των 2 βαθμών τοπικής αυτοδιοίκησης : 1. ΠΑΡΑΒIΑΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΤΑ THN ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Μετά και τις πρόσφατες «mega» οικολογικές καταστροφές, ως συνέχεια της διαρκώς επιδεινούμενης κλιματικής κρίσης των τελευταίων ετών, είναι ανάγκη, περισσότερο από ποτέ, να προστατευθούν ως «κόρη οφθαλμού» οι «χρήσεις γης» που καθορίζουν ποιες δραστηριότητες επιτρέπονται σε κάθε περιοχή και που αποτελούν ουσιώδες στοιχείο της κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος επιβαλλομένης προστασίας του περιβάλλοντος και της ορθολογικής χωροταξίας & πολεοδομίας. Για τις ανάγκες της παρούσης διαβούλευσης, το ζήτημα των χρήσεων γης επικεντρώνεται στην ίδρυση και λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος που υπάγονται στις αρμοδιότητες των Δήμων και των Δ/νσεων Υγειονομικού Ελέγχου (Υγειονομικών Υπηρεσιών) των Περιφερειών, δεδομένου ότι διαχρονικά παρατηρείται ένα πρωτοφανές και σχεδόν παγιωμένο καθεστώς ανομίας από την συστηματική παραβίαση των χρήσεων γης που υποβαθμίζει το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων με την σύμπραξη και ανοχή των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, που ενισχύεται από ένα ιδιαίτερα «χαλαρό», σε σχέση με την σπουδαιότητα του θέματος, νομικό πλαίσιο τόσο ως προς τις υποχρεώσεις ελέγχου και τήρησης της νομιμότητας από τις αρχές αυτές, όσο και ως προς τις κυρώσεις, ποινικές και διοικητικές, για την μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών. Πριν από την υποβολή γνωστοποίησης οποιουδήποτε καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος (ΚΥΕ) για την έναρξη ή την μεταβολή λειτουργίας του (προσθήκη – αλλαγή δραστηριότητας ή φορέα) στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) της Γεν. Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι Δήμοι και οι Πολεοδομίες τους, κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου, ελέγχουν εάν επιτρέπεται η συγκεκριμένη δραστηριότητα βάσει των ισχυουσών για την εκάστοτε περιοχή χρήσεων γης και, εφόσον επιτρέπεται, εκδίδουν αντίστοιχη βεβαίωση (ότι επιτρέπεται η δραστηριότητα βάσει των ισχυουσών χρήσεων γης) εντός 15 ημερών από την αίτηση του ενδιαφερομένου (αν αφορά έναρξη λειτουργίας) ή εντός 10 ημερών (αν αφορά μεταβολή λειτουργίας). Εάν δεν εκδώσει ο Δήμος την άνω βεβαίωση χρήσεων γης εντός της προαναφερομένης προθεσμίας των 15 ή 10 ημερών, τότε θεωρείται ότι η βεβαίωση αυτή χορηγήθηκε και το κατάστημα μπορεί κανονικά να υποβάλει γνωστοποίηση έναρξης ή μεταβολής της λειτουργίας του. Εάν δεν υφίσταται η παραπάνω βεβαίωση χρήσεων γης, δεν επιτρέπεται να ξεκινήσει την λειτουργία του το κατάστημα, και εάν λειτουργήσει χωρίς την βεβαίωση χρήσεων γης, προβλέπεται προσωρινή ή οριστική διακοπή της λειτουργίας του (αφαίρεση άδειας λειτουργίας) με απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής που με το παρόν νομοσχέδιο ενσωματώνεται στην Δημοτική Επιτροπή και διατάσσεται η σφράγισή του. Για όλα τα παραπάνω βλ. άρθρο 73παρ.1 Ν. 3852/2010, άρθρα 28παρ.2, 34παρ.4 Ν. 4442/2016, άρθρα 2παρ.4και5, 3παρ.8, 5παρ.5και6, 14παρ.8 & 15παρ.1 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄1723). Από τις παραπάνω διατάξεις ευκρινώς διακρίνεται μια ιδιαίτερη και νομικά ανεπίτρεπτη «χαλαρότητα», σχετικά με την υποχρέωση ελέγχου των χρήσεων γης από τον Δήμο και την Πολεοδομία. Συγκεκριμένα, μόνη προϋπόθεση απόδειξης της τήρησης των χρήσεων γης αποτελεί η βεβαίωση ότι επιτρέπεται η εκάστοτε δραστηριότητα του καταστήματος από τις ισχύουσες χρήσεις γης. Την βεβαίωση αυτή την εκδίδει ο Δήμος εντός 15 ή 10 ημερών από την αίτηση του ενδιαφερομένου. Ωστόσο, ο Δήμος ούτε υποχρεούται να ελέγξει τις χρήσεις γης ούτε και να εκδώσει την βεβαίωση χρήσεων γης, αφού ρητώς προβλέπεται ότι εάν παρέλθει η προθεσμία των 15 ή 10 ημερών χωρίς να έχει εκδοθεί η βεβαίωση από τον Δήμο, τότε η εν λόγω βεβαίωση χρήσεων γης (που βεβαιώνει ότι επιτρέπεται συγκεκριμένη δραστηριότητα από τις ισχύουσες χρήσεις γης) θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί αυτοδικαίως στον ενδιαφερόμενο (!!!). Και δυστυχώς, η «αυτοδίκαιη» αυτή χορήγηση βεβαίωσης αποτελεί την πλειονότητα των περιπτώσεων, αφού οι κατ’ εξοχήν αρμόδιες Πολεοδομίες του Δήμου δεν ελέγχουν τις χρήσεις γης και δεν εκδίδουν την βεβαίωση χρήσεων γης, είτε επειδή δεν προλαβαίνουν λόγω της γνωστής υποστελέχωσής τους, είτε, απλώς, επειδή αδιαφορούν δεδομένης της απουσίας ρητής διάταξης που να τις υποχρεώνει. Σε αντίθεση με το ανωτέρω «χαλαρό» νομικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων, το Συμβούλιο της Επικρατείας, κατά πάγια νομολογία, που εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, έχει κρίνει ότι όταν υποβάλλεται αίτημα χορήγησης άδειας λειτουργίας (ή γνωστοποίησης όπως σήμερα ονομάζεται) Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, ερευνάται από την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, ως νόμιμη προϋπόθεση για τη χορήγηση της αιτουμένης αδείας λειτουργίας, αν είναι επιτρεπτή η λειτουργία τέτοιου καταστήματος στην περιοχή, ενόψει των περιορισμών ή απαγορεύσεων ως προς τις χρήσεις γης της περιοχής (βλ. ΣτΕ 3553/1988, 3819/1996, 1442/1996, 2852/1997 κ.α.), ότι η πράξη με την οποία χορηγείται άδεια σε περιοχή που αυτή δεν επιτρέπεται, είναι νομικώς πλημμελής (ΣτΕ 3221/2000 κ.α.) και ότι αν διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι εκδόθηκε άδεια λειτουργίας κατά παράβαση των διατάξεων που καθορίζουν τις επιτρεπόμενες χρήσεις στην περιοχή, ανακαλείται η χορηγηθείσα άδεια, κατά τους κανόνες ανακλήσεως των διοικητικών πράξεων (ΣτΕ 3819/1996, ΝΣΚ 87/2002 κ.α.). Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 22 του Ν. 1650/1986 και την πλούσια και παγιωμένη πλέον νομολογία του ΣτΕ για το άρθρο αυτό, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, επιβάλλεται υποχρεωτικά η σφράγιση από την Πολεοδομία χώρων και ακινήτων οποιασδήποτε περιοχής - οικισμού, που πραγματοποιούν χρήσεις διαφορετικές από αυτές που επιτρέπονται από τις ισχύουσες χρήσεις γης, ως αυτοτελής κύρωση, ανεξαρτήτως, μάλιστα, της υπάρξεως ή μη οποιασδήποτε άδειας (άδειας οικοδομής ή άδειας λειτουργίας). Ωστόσο, πολλοί Δήμοι, οι Πολεοδομίες τους, αλλά και οι Υγειονομικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας που υποχρεούνται να ελέγχουν την νομιμότητα των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, κάνουν τα «στραβά μάτια» και επιτρέπουν χρήσεις που απαγορεύονται από τις θεσπισμένες χρήσεις γης, εις βάρος του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, και μάλιστα, πολλές φορές, σε ευαίσθητες οικολογικά περιοχές και ζώνες προστασίας. Οι άνω βεβαιώσεις χρήσεων γης, είτε δεν υφίστανται καν, είτε χορηγούνται αυτοδίκαια μετά την παρέλευση του 15ημέρου ή 10ημέρου, χωρίς να έχει προηγηθεί έλεγχος χρήσεων γης (παρόλο που απαγορεύεται η δραστηριότητα του καταστήματος από τις ισχύουσες χρήσεις γης). Ενώ σχεδόν ποτέ δεν επιβάλλεται η σφράγιση του άρθρου 22 του Ν. 1650/1986. Δυστυχώς, το παραπάνω φαινόμενο ανομίας τείνει να γίνει ο κανόνας. Η μόνιμη επωδός των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, προκειμένου να διασκεδάσουν τις διαχρονικές ευθύνες τους, είναι η έλλειψη προσωπικού στις Πολεοδομίες, αλλά και η απώλεια εσόδων για τους Δήμους και θέσεων εργασίας σε περίπτωση διακοπής της λειτουργίας των παράνομων δραστηριοτήτων. Αλλά η πραγματικότητα είναι οι πελατειακές σχέσεις που ευτελίζουν τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης και δρουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, καθώς και η έλλειψη ενός ξεκάθαρου νομικού πλαισίου δημόσιας λογοδοσίας και καθορισμού ευθυνών των δημοτικών - περιφερειακών αρχών και των υπαλλήλων τους για το μείζον αυτό πρόβλημα της παραβίασης των χρήσεων γης. Η παραβίαση των χρήσεων γης βλάπτει και υποβαθμίζει το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, καθώς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Ενδεικτικώς, στο λεκανοπέδιο Αττικής και στα νησιά μας, ακόμη και σε προστατευόμενες από τον νομοθέτη περιοχές, πολλά καταστήματα λειτουργούν κατά παράβαση των χρήσεων γης, αλλοιώνοντας την φυσιογνωμία των οικισμών, προκαλώντας ρύπους και απορρίμματα πάσης φύσεως, κίνδυνο πυρκαγιών, πάνω σε ρέματα, αγροτοδασικές περιοχές, προκαλώντας κυκλοφοριακό φόρτο και κατάληψη πεζοδρομίων με κίνδυνο ατυχημάτων κ.λπ., ενώ πολλές βίλες και κατοικίες, μετατρέπονται παρανόμως, κατά παράβαση των χρήσεων γης, σε βαρέως οχλούσες και υποβαθμίζουσες το περιβάλλον επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος (κέντρα – μπαρ - χώροι διασκέδασης & εκδηλώσεων και χώροι συνάθροισης κοινού με δυνατή μουσική μέχρι πρωίας). Λοιπόν, θα πρέπει να αποφασίσουμε : Νομιμότητα παντού ; ή νομιμότητα α λα καρτ; Είναι ευκαιρία με το παρόν νομοσχέδιο να τεθούν διακριτές διατάξεις για τον απόλυτο, και κατά προτεραιότητα, σεβασμό και τήρηση των διατάξεων περί χρήσεων γης από τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, κατά δεσμία αυτών αρμοδιότητα, για την δημόσια λογοδοσία τους, αλλά και για τις συνέπειες και κυρώσεις (ποινικές – διοικητικές) σε περίπτωση που οι αρχές αυτές παραλείπουν να εκπληρώνουν τα καθήκοντα τους. Ειδικότερα, και προς εναρμόνιση με τις αποφάσεις του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, θα πρέπει να προβλεφθούν διατάξεις που ρητώς θα ορίζουν ότι : (i) Aσχέτως της χορήγησης ή μη βεβαίωσης χρήσεων γης ή ύπαρξης λοιπών δικαιολογητικών που προβλέπει η εκάστοτε αδειοδοτική νομοθεσία, οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές υποχρεούνται, κατά δεσμία αρμοδιότητα : 1) να ελέγχουν εάν οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για τις χρήσεις γης της περιοχής, όπου πρόκειται να ιδρυθεί το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος (ΚΥΕ) ή ήδη λειτουργεί, επιτρέπουν την συγκεκριμένη χρήση – δραστηριότητα του ΚΥΕ, 2) να μην αδειοδοτούν το ΚΥΕ και να μην κάνουν δεκτό αίτημα γνωστοποίησης εάν δεν επιτρέπεται η χρήση – δραστηριότητα του ΚΥΕ στην περιοχή βάσει των ισχυουσών χρήσεων γης, 3) να ανακαλούν - αφαιρούν την παράνομη άδεια, να διακόπτουν την λειτουργία του ΚΥΕ και να σφραγίζουν τις εγκαταστάσεις του, εάν, κατά παράβαση των χρήσεων γης, εκδόθηκε άδεια λειτουργίας ή έγινε γνωστοποίηση λειτουργίας. (ii) H παράβαση των παραπάνω διατάξεων αποτελεί πειθαρχικό αδίκημα και παράβαση καθήκοντος. (iii) Επίσης, για τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, λόγω του ασαφούς νομικού πλαισίου που σήμερα ισχύει, θα πρέπει με ρητή διάταξη να προσδιορισθεί ότι και αυτές, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, υποχρεούνται να ελέγχουν τις χρήσεις γης κατά τα ανωτέρω και με τις ίδιες ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσής τους αυτής. 2. ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ / ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΚΟΙΝΗΣ ΗΣΥΧΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Είναι γνωστό το πρόβλημα της ηχορύπανσης από την μουσική καταστημάτων και οι επιπτώσεις της στην ανθρώπινη υγεία. Η ηχορύπανση, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., έρχεται δεύτερη (μετά την ατμοσφαιρική ρύπανση) στην κατάταξη των περιβαλλοντικών κινδύνων για την υγεία. Εκνευρισμός, δυσφορία, απώλεια ακοής, έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης, ψυχολογικές διαταραχές, ακροαστική κόπωση, επιθετική συμπεριφορά, διαταραχές ύπνου, δυσάρεστες ορμονικές αντιδράσεις, μειωμένη απόδοση στην δουλειά και στο σχολείο, κακή επικοινωνία είναι μόνον μερικά από τα σοβαρά συμπτώματα εξαιτίας της ηχορύπανσης, σύμφωνα με τις εκθέσεις και καταγραφές του Π.Ο.Υ. και του Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (βλ. ενδεικτικώς την υπ’ αρ. 6/2013 Εγκύκλιο του Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου και το υπ’ αρ. πρωτ. Φ.1300.2/34879/22.09.2016 έγγραφο του Συνήγορου του Πολίτη με θέμα “Λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος προβλήματα ηχορύπανσης”). Είναι επίσης γνωστό ότι η ηχορύπανση από τα καταστήματα με μουσική είναι πρόβλημα διαχρονικό, επαναλαμβανόμενο, αλλά και διαρκώς εντεινόμενο. Κάτοικοι πολλών περιοχών ανά την Επικράτεια υποφέρουν και έχει γίνει η ζωή τους μια κόλαση από την ηχητική ρύπανση καταστημάτων που συστηματικά εκπέμπουν μουσική, κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες κοινής ησυχίας και μέχρι πρωίας, καθ’ υπέρβαση του επιτρεπομένου ορίου στάθμης θορύβου, καθ’ υπέρβαση του ωραρίου μουσικής, δίπλα σε κατοικίες, νοσοκομεία κ.λπ., σε υπαίθριους χώρους ή με ανοιχτές πόρτες και παράθυρα ή σε στεγασμένους χώρους χωρίς μέτρα ηχομόνωσης – ηχοπροστασίας, ενώ σε πολλές περιοχές παρατηρείται υπερσυγκέντρωση τέτοιων καταστημάτων με το πρόβλημα να γίνεται εντονότερο. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου η προστασία της ανθρώπινης υγείας από την ηχητική ρύπανση καταστημάτων με μουσική αντιμετωπίζεται με απόλυτη σοβαρότητα και με άμεση εφαρμογή της νομιμότητας, παντού και σε όλους, χωρίς διακρίσεις. Στην Ελλάδα, οι έλεγχοι για ηχορύπανση που πραγματοποιούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες (Αστυνομία & επόπτες υγείας των Υγειονομικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας) είναι ελάχιστοι σε σχέση με τον αριθμό των παραβάσεων και των καταγγελιών κατοίκων. Οι υπηρεσίες ελέγχου επικαλούνται μονίμως έλλειψη προσωπικού. Οι επόπτες υγείας της Περιφέρειας διενεργούν τους ελάχιστους ελέγχους τους σε εργάσιμες ώρες και ημέρες, δηλαδή σε ώρες μη κοινής ησυχίας, και σχεδόν ποτέ τις νυχτερινές ώρες κοινής ησυχίας που κατά κύριο λόγο παρουσιάζεται το πρόβλημα. Ακόμη, όμως, και αυτοί οι ελάχιστοι έλεγχοι, είτε από την Αστυνομία, είτε από τους Επόπτες Υγείας, σπανίως διαπιστώνουν την πλέον κρίσιμη παράβαση της υπέρβασης της μέγιστης επιτρεπομένης έντασης μουσικής, τιμωρούμενη με φυλάκιση έως 1 έτους και χρηματική ποινή τουλάχιστον 5.000€ (άρθρο 10 Υ.Δ. Α5/3010/85), καθώς η υπέρβαση αυτή δύναται να διαπιστωθεί και τεκμηριωθεί επιστημονικά μόνον με ειδικό ηχόμετρο (Υ.Δ. Α5/3010/85), το οποίο χρησιμοποιείται πολύ περιορισμένα, λόγω περιορισμένου αριθμού ηχομέτρων, έλλειψης εκπαίδευσης για την χρησιμοποίησή του κ.λπ. Έτσι οι υπηρεσίες ελέγχου περιορίζονται στην διαπίστωση της διατάραξης κοινής ησυχίας της Αστυνομικής Διάταξης 3/1996 (μουσική με ανοιχτά παράθυρα, υπέρβαση ωραρίου μουσικής, όχληση περιοίκων κ.λπ.) και είτε υποβάλλουν μια απλή σύσταση στον παραβάτη, είτε υποβάλλουν μήνυση κατά αυτού για το σαφώς ελαφρύτερο πλημμέλημα της διατάραξης κοινής ησυχίας που τιμωρείται, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν.4637/2019, με φυλάκιση έως 5 μηνών ή χρηματική ποινή έως 150 ημερησίων μονάδων (συχνά αθωώνονται οι παραβάτες επικαλούμενοι ότι η μουσική ήταν χαμηλής έντασης και ότι δεν προκάλεσαν διατάραξη της κοινής ησυχίας, δεδομένου ότι η μουσική δεν μετρήθηκε με ηχόμετρο). Η κύρωση αυτή είναι αμελητέα μπροστά στα κέρδη που αποκομίζουν οι παράνομες επιχειρήσεις. Το δε νομικό πλαίσιο διοικητικών κυρώσεων που η επιβολή τους υπάγεται στην αρμοδιότητα των Δήμων, είναι παντελώς αναχρονιστικό, παρωχημένο και αναποτελεσματικό. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Π.Δ. 180/1979, το άρθρο 80 παρ. 6, 7 και 7Α του ΚΔΚ και το άρθρο 73 παρ. 1 του Ν.3852/2010, απαιτείται να βεβαιωθούν από τις υπηρεσίες ελέγχου τρεις (3), εντός έτους, παραβάσεις ηχορύπανσης – διατάραξης ησυχίας ή τρεις (3) καταδικαστικές αποφάσεις από μηνύσεις ιδιωτών για να επιβληθεί μία ολιγοήμερη - προσωρινή διακοπή της λειτουργίας (προσωρινή αφαίρεση άδειας λειτουργίας) από τον Δήμο με αντίστοιχη προσωρινή σφράγιση ολίγων ημερών από την Αστυνομία ή την Δημοτική Αστυνομία. Εάν οι 3 παραβάσεις γίνουν χρονικά σε διάστημα πλέον του έτους, ουδεμία κύρωση επιβάλλεται. Σημειωτέον ότι ακόμη και αυτές οι προσωρινές σφραγίσεις κατά κανόνα επιβάλλονται μετά το πέρας της περιόδου λειτουργίας του καταστήματος προς «διευκόλυνση» των επιχειρηματιών (π.χ. τον φθινόπωρο ή χειμώνα σε τουριστικά μέρη που τα καταστήματα λειτουργούν μόνον κατά την θερινή περίοδο ή τον Δεκαπενταύγουστο στις πόλεις όπου είναι νεκρή περίοδος και τα περισσότερα καταστήματα κλείνουν για διακοπές κ.ο.κ.). Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Π.Δ. 180/1979, σε οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας (οριστική διακοπή της λειτουργίας) δύναται, κατά την διακριτική του ευχέρεια, χωρίς να υποχρεούται, να προβεί ο Δήμος μόνον εάν μετά από τρεις (3) αποφάσεις προσωρινής αφαιρέσεως της άδειας λειτουργίας καταστήματος, δηλ. μετά από 9 παραβάσεις ή 9 καταδικαστικές αποφάσεις (αφού για κάθε απόφαση αφαίρεσης απαιτούνται 3 παραβάσεις ή 3 καταδικαστικές αποφάσεις), βεβαιωθεί εκ νέου παράβαση (10η) εντός έτους από την έκτιση της τελευταίας προσωρινής αφαιρέσεως. Δηλαδή, εάν η 10η παράβαση βεβαιωθεί μετά το έτος, όλες οι προηγούμενες μηδενίζονται!!! Επίσης, ενώ με το άρθρο 9 του Ν. 4235/2014 προβλέπεται η δυνατότητα του Δήμου να επιβάλει μερική ή ολική αναστολή – ανάκληση της άδειας λειτουργίας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την νομοθεσία που ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία (όπου αυτονοήτως συμπεριλαμβάνεται και η έντονη ηχορύπανση που προκαλεί προβλήματα υγείας), ο νομοθέτης επέλεξε, με το άρθρο 16 της υπ’ Αριθ. Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/21.6.2017 Απόφασης του Υπουργού Υγείας - Υγειονομικής Διάταξης (ΦΕΚ Β΄2161), να ορίσει ότι στις ρυθμίσεις και κυρώσεις αυτές του άρθρου 9 του Ν. 4235/2014 υπάγονται μόνον οι παραβάσεις που αφορούν στα τρόφιμα. Αποτέλεσμα του παραπάνω αναποτελεσματικού και αποσπασματικού νομικού πλαισίου και της πραγματοποίησης πολύ περιορισμένων ελέγχων, είναι οι παράνομες επιχειρήσεις, είτε να σφραγίζονται σπανίως, είτε να σφραγίζονται για ελάχιστες μόνον ημέρες και σχεδόν ποτέ οριστικά και έτσι να μην σταματούν ποτέ να ηχορυπαίνουν, καταδυναστεύοντας τις ζωές των πολιτών. Πρόκειται για ένα καθεστώς ανομίας, το οποίο για πολλές δεκαετίες όχι μόνον δεν αντιμετωπίζεται, αλλά αντιθέτως επιδεινώνεται. Πρόκειται για μία εικόνα ντροπής που παραπέμπει σε τριτοκοσμικές χώρες και όχι σε μία ευνομούμενη και πολιτισμένη χώρα, όπως θέλουμε να αποκαλούμε την Ελλάδα. Την εικόνα αυτή ντροπής, δυστυχώς συμπληρώνει η εμπέδωση από τους πολίτες και από τις δημοτικές – περιφερειακές αρχές ότι «έτσι έχουν τα πράγματα και δεν μπορούν να αλλάξουν», αλλά, και κυρίως, η πεποίθηση των εκμεταλλευτών των παράνομων επιχειρήσεων ότι μπορούν να δρουν στο απυρόβλητο και η συμπεριφορά πολλών από αυτούς που λειτουργούν ως σερίφηδες στην Άγρια Δύση. Η απόλαυση ενός ήρεμου περιβάλλοντος ελεύθερου από ηχητικούς ρύπους (ηχορύπανση) αποτελεί έκφανση του δικαιώματος επί της προσωπικότητας. Εάν η ηχορύπανση είναι τόσο ισχυρή, ώστε να απειλεί και την υγεία των κατοίκων, τότε επέρχεται προσβολή και ως προς μία επιπλέον έκφανση του γενικού δικαιώματος της προσωπικότητας, εκείνης που αφορά το δικαίωμα στην υγεία (βλ. ενδεικτικώς ΑΠ 43/2016). Και μέσα σε όλα τα παραπάνω, ο νομοθέτης επέλεξε να καταργήσει την άδεια μουσικής που χορηγείτο με απόφαση του Δήμου. Ειδικότερα, στο νέο καθεστώς γνωστοποίησης καταστημάτων στο ΟΠΣ-ΑΔΕ καταργείται η άδεια μουσικής του προϊσχύσαντος αδειοδοτικού πλαισίου του άρθρου 80 του ΚΔΚ και της Α.Δ. 3/1996, όπου εξετάζονταν εάν πληρούνται οι όροι και προϋποθέσεις μουσικής (μη γειτνίαση με κατοικίες για αποφυγή όχλησης, μέτρα ηχοπροστασίας κ.λπ. της Α.Δ. 3/1996 και των Υγειονομικών Διατάξεων). Πλέον, το μόνο που απαιτείται για την χρήση μουσικής είναι να δηλώσει ο ενδιαφερόμενος στην γνωστοποίηση ότι θα κάνει χρήση μουσικής ή μουσικών οργάνων !!! (βλ. άρθρο 29 παρ. 1&2 Ν. 4442/2016 και άρθρο 7 παρ. 1 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ / ΦΕΚ Β΄1723). Μόνον η άδεια παράτασης ωραρίου της Α.Δ. 3/1996 που χορηγείται από τον Δήμο εξακολουθεί να ισχύει (βλ. άρθρο 29 παρ. 3 Ν. 4442/2016 και άρθρο 7 παρ. 3 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ / ΦΕΚ Β΄1723), αλλά και εκεί παρατηρείται κατά κανόνα το φαινόμενο να μην ελέγχονται επί της ουσίας και να μην λαμβάνονται υπ’ όψιν οι όροι και προϋποθέσεις μουσικής (μη όχληση περιοίκων κ.λπ.), οι οποίοι απλώς αναφέρονται στην εκάστοτε απόφαση παράτασης, υπό μορφή ευχολογίου, ότι θα πρέπει να τηρούνται, χορηγώντας αφειδώς οι Δήμοι παρατάσεις ωραρίου για μουσική μέχρι τα ξημερώματα. Μετά όλα τα ανωτέρω πρέπει επιτέλους να δημιουργηθεί το κατάλληλο νομικό πλαίσιο που θα επιλύσει οριστικά το μείζον αυτό πρόβλημα για την εμπέδωση της νομιμότητας από πολίτες και αρχές. Προτείνονται: - Πρόβλεψη μέτρων για την εντατικοποίηση των ελέγχων ηχορύπανσης από τις αρμόδιες υπηρεσίες με το ειδικό ηχόμετρο. - Με την κάθε μία βεβαίωση παράβασης από τις υπηρεσίες ελέγχου (υπέρβασης ανώτατης ηχοστάθμης, διατάραξη κοινής ησυχίας, υπέρβαση ωραρίου μουσικής κ.λπ.), θα κατάσχεται συγχρόνως ο εξοπλισμός που αφορά στην μουσική (στερεοφωνικό, ηχεία, woofer κ.λπ.) για χρονικό διάστημα 10 ημερών. - Εάν μετά την μία σφράγιση και προσωρινή αφαίρεση της άδειας λειτουργίας – προσωρινή διακοπή λειτουργίας (λόγω 3 παραβάσεων) βεβαιωθεί νέα παράβαση, τότε ο Δήμος θα υποχρεούται, κατά δεσμία αρμοδιότητα, να αφαιρεί οριστικά την άδεια λειτουργίας - να διακόπτει οριστικά την λειτουργία του καταστήματος. - Να οριστεί ότι δεν θα επιτρέπεται γνωστοποίηση λειτουργίας ή χορήγησης άδειας λειτουργίας σε ακίνητο όπου λειτουργούσε κατάστημα του οποίου η άδεια αφαιρέθηκε οριστικά ή διακόπηκε οριστικά η λειτουργία του, εφόσον το νέο κατάστημα έχει ίδια δραστηριότητα με αυτήν που διακόπηκε οριστικά ή δραστηριότητα που κάνει χρήση μουσικής/μουσικών οργάνων, πριν από την πάροδο τριών (3) ετών από την οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας ή την οριστική διακοπή της λειτουργίας. Αιτιολόγηση τελευταίας πρότασης : Υφίσταται παρόμοια διάταξη στην παρ. 5 του άρθρου 2 του Π.Δ. 180/1979, η οποία, ωστόσο, ορίζει την απαγόρευση αυτή μόνον ως προς το πρόσωπο – εκμεταλλευτή και όχι ως προς το ακίνητο και την δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται το φαινόμενο, το φυσικό/νομικό πρόσωπο που του αφαιρέθηκε η άδεια λειτουργίας, να υποβάλει νέα γνωστοποίηση καταστήματος υπό άλλο φορέα, π.χ. μία ΙΚΕ που ο ίδιος ή οικείο του πρόσωπο έχει ιδρύσει και έτσι να συνεχίζει την παράνομη ηχορύπανση. Επίσης, το πρόβλημα αυτό που παρατηρείται συχνά δεν αντιμετωπίζεται ούτε από την απαγόρευση της παρ. 2 του άρθρου 5 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ / ΦΕΚ Β΄1723, καθώς αφορά απαγόρευση αλλαγής φορέα σε ήδη υπάρχον κατάστημα που έχει διαπιστωθεί παράβαση που επισύρει διακοπή λειτουργίας και επομένως δεν καταλαμβάνει την περίπτωση που υποβάλλεται νέα γνωστοποίηση. 3. ΥΠΟΤΡΟΠΗ & ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΛΟΓΩ ΑΣΑΦΟΥΣ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Σε συνέχεια της άνω τελευταίας πρότασης, επισημαίνεται ότι η προαναφερομένη παρ. 2 του άρθρου 5 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ των Υπουργών Εσωτερικών - Οικονομίας – Πολιτισμού - Περιβάλλοντος (ΦΕΚ Β΄1723) ορίζει επί λέξει : « 3. Δεν επιτρέπεται αλλαγή του φορέα της δραστηριότητας, είτε πρόκειται για φυσικό είτε για νομικό πρόσωπο, εάν έχει διαπιστωθεί παράβαση της κείμενης νομοθεσίας που επισύρει το διοικητικό μέτρο της διακοπής της λειτουργίας του καταστήματος. Εάν ο νέος και παλαιός φορέας προβούν στη μεταβολή κατά παράβαση του προηγούμενου εδαφίου, η διακοπή της λειτουργίας επέρχεται στο νέο φορέα. » Η παραπάνω απαγόρευση αφορά γνωστοποίηση για αλλαγή φορέα σε ήδη υπάρχον κατάστημα που έχει διαπιστωθεί παράβαση που επισύρει διακοπή λειτουργίας και όχι νέα γνωστοποίηση για έναρξη λειτουργίας νέου καταστήματος. Ειδικότερα, πουθενά στις κείμενες διατάξεις δεν υφίσταται αντίστοιχη απαγόρευση για την περίπτωση που, ενώ έχει επιβληθεί το διοικητικό μέτρο της οριστικής διακοπής λειτουργίας – οριστικής αφαίρεσης άδειας λειτουργίας καταστήματος σε συγκεκριμένο εκμεταλλευτή, υποβάλλεται νέα γνωστοποίηση στο ΟΠΣ-ΑΔΕ για νέο κατάστημα στο ίδιο ακίνητο, είτε από τον ίδιο τον εκμεταλλευτή, είτε από άλλον φορέα (π.χ. μία ΙΚΕ που ο ίδιος ή οικείο του πρόσωπο έχει ιδρύσει). Αποτέλεσμα αυτού του κενού νόμου είναι οι επιχειρηματίες των καταστημάτων που διακόπηκε οριστικά η λειτουργία τους με απόφαση του Δήμου λόγω σοβαρότατων παραβάσεων (παραβίασης χρήσεων γης, έλλειψη οικοδομικής άδειας και εγγράφων πολεοδομικής νομιμότητας, έλλειψη κυκλοφοριακής σύνδεσης κ.λπ.), να υποβάλλουν νέα γνωστοποίηση στο ΟΠΣ-ΑΔΕ για νέο κατάστημα στο ίδιο ακίνητο και να συνεχίζουν κανονικά την παράνομη δραστηριότητά τους μέχρι να κινητοποιηθεί εκ νέου ολόκληρος ο μηχανισμός των αρμοδίων υπηρεσιών των δημοτικών και περιφερειακών αρχών για να επιβάλλουν εκ νέου την κύρωση της οριστικής διακοπής λειτουργίας και μετά ο παράνομος επιχειρηματίας να υποβάλει και πάλι νέα γνωστοποίηση στο ΟΠΣ-ΑΔΕ για νέο κατάστημα στο ίδιο ακίνητο κ.ο.κ., συνεχίζοντας εσαεί το καθεστώς παρανομίας και απασχολώντας τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές με δαπάνες του Δημοσίου. Η δε επιβαλλόμενη από το νόμο σφράγιση που πρέπει να ακολουθεί υποχρεωτικά την εκάστοτε απόφαση του Δήμου περί οριστικής διακοπής λειτουργίας, είτε δεν εφαρμόζεται ποτέ, είτε ισοδυναμεί με ένα έγγραφο που επικολλάται στην είσοδο του καταστήματος. Γίνεται αντιληπτό ότι εν προκειμένω «τινάζεται στον αέρα» κάθε έννοια νομιμότητας. Και όλα τα παραπάνω με τις ευλογίες του νομοθέτη, ο οποίος ρητώς ορίζει στο άρθρο 34 του Ν. 4442/2016 και στο άρθρο 16 της υπ’ Αριθ. Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/21.6.2017 Απόφασης του Υπουργού Υγείας - Υγειονομικής Διάταξης (ΦΕΚ Β΄2161) ότι : «Η έλλειψη γνωστοποίησης ή η γνωστοποίηση αναληθών στοιχείων ή η παράλειψη γνωστοποίησης μεταβληθέντων στοιχείων δεν επιφέρουν ως αυτοτελείς παραβάσεις ποινικές κυρώσεις». Η παραπάνω διάταξη δεν συνάδει με το δικαιϊκό μας σύστημα. Αποτελεί επιτομή της ανομίας και συνώνυμο της προτροπής σε παράνομες πράξεις. Ο παράνομος επιχειρηματίας, χωρίς οποιαδήποτε ποινική κύρωση, έχει την δυνατότητα να δηλώνει στην υποβαλλόμενη γνωστοποίηση προς την Διοίκηση ότι διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις και δικαιολογητικά που ορίζει ο νόμος, παρόλο που δεν τα διαθέτει (π.χ. κυκλοφοριακή σύνδεση, οικοδομική άδεια και έγγραφα πολεοδομικής νομιμότητας, πιστοποιητικό ενεργητικής πυροπροστασίας κ.λπ.). Του δίνεται η δυνατότητα να υποβάλει αναληθή γνωστοποίηση προς την Διοίκηση (που ισοδυναμεί με άδεια λειτουργίας) και να εξαπατά το Δημόσιο ότι δήθεν ξεκινά ή διατηρεί νόμιμη επιχείρηση. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 4 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄1723), δεν υποχρεούται να αναρτά τα δικαιολογητικά αυτά στην γνωστοποίηση, παρά μόνον να τα έχει στο χώρο του καταστήματός του, στην διάθεση του ελέγχου των αρχών, αν ποτέ γίνει, δεδομένου ότι οι έλεγχοι είναι δειγματοληπτικοί !!! Συγκεκριμένα, υποχρέωση ελέγχου υπάρχει για μόλις το 30% των δραστηριοτήτων που υποβάλουν γνωστοποίηση, σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 3 της υπ’ Αριθ. Οικ. 16228/17-5-2017 (ΚΥΑ/ΦΕΚ Β΄1723). Ο παράνομος επιχειρηματίας δεν έχει να φοβάται τίποτα, καθώς δεν έχει ποινικές ευθύνες, ενώ τα διοικητικά πρόστιμα θα επιβάλλονται σε νεοϊδρυόμενες εταιρείες του χωρίς περιουσία. Σκοπός του νέου νομικού πλαισίου γνωστοποίησης (αδειοδότησης) είναι η απλούστευση, συντόμευση και προτυποποίηση των διαδικασιών έναρξης και λειτουργίας καταστημάτων για την ενίσχυση της υγιούς και νόμιμης επιχειρηματικότητας και όχι της επιχειρηματικότητας που καταστρατηγεί και παραβιάζει το νόμο, δημιουργώντας κινδύνους και προβλήματα στο Κράτος και τους πολίτες του. Σε κάθε περίπτωση, οι κάτωθι προτεινόμενες διατάξεις δεν δημιουργούν πρόβλημα στην απλούστευση και συντόμευση των διαδικασιών, παρά μόνον επικεντρώνονται στην κάλυψη του κενού νόμου που υφίσταται και στην διόρθωση του ασαφούς πλαισίου που επιτρέπει σε μία κατηγορία επιχειρηματιών να δρουν συστηματικά εκτός νόμου. Προτείνονται ενδεικτικώς οι κάτωθι διατάξεις : α. « Από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) της Γεν. Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων θα αποκλείονται τα ακίνητα καταστημάτων για τα οποία αποφασίστηκε το διοικητικό μέτρο της οριστικής διακοπής λειτουργίας τους ή της οριστικής αφαίρεσης της άδειας λειτουργίας τους για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών από την ημερομηνία λήψης της απόφασης του διοικητικού αυτού μέτρου. Ο Δήμος υποχρεούται αμελλητί να αποστείλει στο ΟΠΣ-ΑΔΕ την ακριβή θέση των ακινήτων αυτών. Για το παραπάνω χρονικό διάστημα της 5ετίας απαγορεύεται οποιαδήποτε γνωστοποίηση στο ΟΠΣ-ΑΔΕ καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος στα ακίνητα αυτά από οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Οι ενδιαφερόμενοι να γνωστοποιήσουν νέο κατάστημα εντός της 5ετίας στα παραπάνω ακίνητα, θα υποβάλλουν το αίτημά τους στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου με τα δικαιολογητικά που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου υποχρεούται να απορρίψει το αίτημα εάν αυτό αφορά κατάστημα με δραστηριότητα ίδια με αυτήν για την οποία αποφασίστηκε το διοικητικό μέτρο της οριστικής διακοπής λειτουργίας / οριστικής αφαίρεσης της άδειας λειτουργίας ή εάν αφορά κατάστημα, ακόμη και διαφορετικής δραστηριότητας, για το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται η παράβαση για την οποία αποφασίστηκε το διοικητικό αυτό μέτρο. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου, εφόσον διαπιστώσει με αιτιολογημένη έκθεσή της ότι δεν υφίστανται οι άνω λόγοι απόρριψης της αίτησης, θα προωθεί σχετική γνωστοποίηση του καταστήματος μαζί με την έκθεσή της στο ΟΠΣ-ΑΔΕ, προκειμένου να ακολουθηθεί η περαιτέρω διαδικασία που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία ». β. «Η έλλειψη γνωστοποίησης ή η γνωστοποίηση αναληθών στοιχείων ή η παράλειψη γνωστοποίησης μεταβληθέντων στοιχείων επιφέρουν ως αυτοτελείς παραβάσεις ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις του Ποινικού Κώδικα».