Άρθρο 1
Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής – Σύσταση, αποστολή
Συστήνεται Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής (στο εξής ΓΓΨΠ), της οποία προΐσταται Γενικός Γραμματέας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 του παρόντος νόμου. Η ΓΓΨΠ αποτελεί αυτοτελή επιτελική δημόσια υπηρεσία, υπάγεται απευθείας στον Πρωθυπουργό και έχει ως αποστολή:
(α) τη χάραξη και εποπτεία υλοποίησης της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, ως προς τις ανάγκες, τους στόχους, τις προτεραιότητες, και τον προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής για τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), τη Ψηφιακή Αγορά και Επιχειρηματικότητα, το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, τις Τεχνολογίες Πρόσβασης Νέας Γενεάς (Next Generation Access Networks) και για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, ύστερα από συνεργασία και κατάθεση προτάσεων από τα Υπουργεία και τους Φορείς του Δημοσίου, και τις αποφάσεις για την επίλυση οριζόντιων θεμάτων διακυβέρνησης στα ως άνω θέματα,
(β) την παρακολούθηση και το συντονισμό των σχετικών δράσεων μεταξύ όλων των Υπουργείων και φορέων για την εφαρμογή και διασφάλιση της συνεκτικότητας της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, την ανάλυση κόστους/ωφέλειας, την προτεραιοποίηση, την ωρίμανση, την αξιολόγηση,
(γ) την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και τη διατύπωση σχετικών προτάσεων στα αρμόδια Υπουργεία και φορείς,
(δ) την κατάθεση προτάσεων στους αρμόδιους Υπουργούς για την βελτίωση και κωδικοποίηση της νομοθεσίας καθώς και την προώθηση δράσεων απλούστευσης διαδικασιών,
(ε) την άσκηση και εφαρμογή της πολιτικής Ηλεκτρονικής και Ανοικτής Διακυβέρνησης στο Δημόσιο Τομέα, ιδίως σε σχέση με την ανάπτυξη οριζόντιων εφαρμογών και συστημάτων ΤΠΕ, την εθνική πολιτική δημοσίων και ανοικτών δεδομένων, τις ψηφιακές υποδομές του δημοσίου τομέα, τις προμήθειες ΤΠΕ, το συντονισμό των έργων ΤΠΕ του δημοσίου τομέα,
(στ) την τήρηση σχετικών αρχείων και μητρώων.
(ζ) το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την άμεση εποπτεία της λειτουργίας και ασφάλειας συστημάτων, εφαρμογών και υποδομών του Δημοσίου, καθώς και άλλων κρίσιμων υποδομών,
(η) την εποπτεία, ενσωμάτωση, ή δημιουργία νέων φορέων του Δημοσίου με αντικείμενο τις ΤΠΕ,
(θ) τη διαχείριση έργων, κρατικών ενισχύσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων, έργων τεχνικής βοήθειας, για τις ΤΠΕ,
(ι) την πολιτική διαχείρισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού στο αντικείμενο των ΤΠΕ,
(κ) την άμεση εποπτεία των Μητρώων του Δημοσίου της εκκαθάρισης, διαλειτουργικότητας, καθώς και τον έλεγχο των τρόπων και μέσων πρόσβασης σε αυτά.
Προτείνεται η υιοθέτηση της πλατφόρμας JOINUP (https://joinup.ec.europa.eu/), το JOINUP είναι ανοιχτό λογισμικό (https://joinup.ec.europa.eu/software/joinup/description) και έχει υλοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε https://www.drupal.org/ στο πλαίσιο του ISA (http://ec.europa.eu/isa/). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να υποστηρίξει τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής στην υιοθέτηση του και θα υπάρχουν σημαντικά οφέλη για τη Δημόσια Διοίκηση καθώς ολο το λογισμικό που θα παράγεται θα διατίθεται ως Ανοιχτό Λογισμικό και θα μπορεί να επαναχρησιμοποιείται από όλους τους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης.
ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΑΡ.1
Στην περίπτωση εφαρμογής της νομοθεσίας για την έκδοση επιμέρους αδειών/εγκρίσεων για τους σταθμούς βάσης κινητής τηλεφωνίας υπάρχει σε κάποιες περιπτώσεις έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών διαφορετικών υπουργείων, ενώ υπάρχουν διαφορετικοί στόχοι για κάθε υπηρεσία. Για παράδειγμα, οι κατά τόπους πολεοδομίες, αρχαιολογίες και αποκεντρωμένες διοικήσεις δεν συμμερίζονται τους στόχους της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και καθυστερούν σημαντικά την έκδοση των εγκρίσεων για τους σταθμούς βάσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μη-αδειοδότηση αλλά και την καθυστέρηση αδειοδότησης εκατοντάδων σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας οι οποίοι είναι σημαντικοί για την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών στους πολίτες, με αποτέλεσμα να παραμένει πίσω η Ελλάδα στην επίτευξη των στόχων της ψηφιακής ατζέντας 2020 αλλά και να μην μειώνεται σημαντικά το ψηφιακό χάσμα της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι απαραίτητος λοιπόν ο συντονισμός τόσο στο επίπεδο εφαρμογής όσο και στο νομοπαρασκευαστικό πεδίο της συγκεκριμένης νομοθεσίας.
παράγραφος (ζ)
Θεωρούμε ότι πρέπει να διευκρίνιστεί εάν η εποπτεία των κρίσιμων υποδομών αφορά και τις ιδιωτικές κρίσιμες υποδομές. Αν ναι, τότε θα πρέπει να αποσαφηνισθεί η σχέση με αντίστοιχες Υπηρεσίες άλλων Υπουργείων (π.χ. Εμπορικής Ναυτιλίας, Υποδομών). Εάν υπάρξει τελικά τέτοια πρόβλεψη δεν θα πρέπει να εισάγει νέες υποχρεώσεις στους ιδιώτες Φορείς Κρίσιμων Υποδομών.
παράγραφος (η)
Δεν θα πρέπει να επιδιώκεται η δημιουργία νέων φορέων , μιας και η ανάγκη δημιουργίας της συγκεκριμένης ΓΓΨΠ είναι ακριβώς ο αντίθετος.
(Ειδικά για το παρόν άρθρο)
Αναφέρεται ως μέρος της αποστολής η χάραξη στρατηγικής για τις … «Τεχνολογίες, πρόσβασης νέας γενιάς». Υπάρχει διάκριση αρμοδιοτήτων με την αρμόδια ΓΓ των Τηλεπικοινωνιών;
Αντίστοιχα «η πολιτική διαχείρισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού στο αντικείμενο των ΤΠΕ» δεν είναι αποστολή της Διοικητικής Μεταρρύθμισης, έχουν οριστεί οι αρμοδιότητες για να αίρονται τυχόν περιοχές συν-ευθύνης και συναρμοδιότητας που μπορεί να οδηγούν σε διαχειριστική πολυπλοκότητα, αύξηση της γραφειοκρατίας;
Στο σημείο (α) να προστεθεί «…κατάθεση προτάσεων από τα Υπουργεία, τους φορείς του Δημοσίου και τους θεσμικούς φορείς του κλάδου και της αγοράς ΤΠΕ».
Στο σημείο (κ) να προσδιοριστούν τα μητρώα στα οποία αναφέρεται.
Δεν υπάρχει αναφορά πουθενά στην αποστολή της ΓΓΨΠ, η αλληλεπίδραση με τους φορείς της αγοράς ΤΠΕ, τις επαγγελματικές ενώσεις και η προώθηση θεμάτων για την αξιοποίηση και την ανάπτυξη του κλάδου των ΤΠΕ της χώρας.
Η δημιουργία της Γ.Γ.Ψ.Π η οποία μέσω των αρμοδιοτήτων της θα έχει τόσο συντονιστικό όσο και εκτελεστικό ρόλο θα συντελέσει στην επίλυση θεμάτων τα οποία οφείλονται στην έλλειψη «συνδετικού κρίκου» μεταξύ των ανεξάρτητων υπηρεσιών και φορέων του δημόσιου τομέα.
Στην περίπτωση εφαρμογής της νομοθεσίας για την έκδοση αδειών/εγκρίσεων για τους σταθμούς βάσης κινητής τηλεφωνίας υπάρχει έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών διαφορετικών υπουργείων, ενώ υπάρχουν διαφορετικοί στόχοι και προτεραιότητες για κάθε υπηρεσία. Για παράδειγμα, οι κατά τόπους πολεοδομίες, αρχαιολογίες και αποκεντρωμένες διοικήσεις δεν δεσμεύονται από τους στόχους του Εθνικού Ευρυζωνικού Πλάνου και καθυστερούν σημαντικά την έκδοση των εγκρίσεων για τους σταθμούς βάσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση αδειοδότησης αλλά και τη μη-αδειοδότηση εκατοντάδων σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας οι οποίοι είναι σημαντικοί για την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών στους πολίτες, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες να μείνει η Ελλάδα πίσω στην επίτευξη των στόχων της ψηφιακής ατζέντας 2020. Είναι απαραίτητος λοιπόν ο συντονισμός τόσο στην εφαρμογή όσο και στο νομοπαρασκευαστικό στάδιο της συγκεκριμένης νομοθεσίας.
Η Ένωση μας χαιρετίζει τη δημιουργία της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής και ακόμα περισσότερο την αναβάθμισή της σε Υπουργείο, ένα πάγιο αίτημα του κλάδου.
Θα θέλαμε όμως να τονίσουμε την ανάγκη διαλόγου, συλλογικότητας και διαφάνειας για την κατάρτιση της στρατηγικής για τον κλάδο των ΤΠΕ με τους επιστημονικούς, επαγγελματικούς και συλλογικούς φορείς. Είμαστε στη διάθεση της πολιτείας εφόσον απαιτηθεί για να βοηθήσουμε πρακτικά με βάση την εμπειρία των μελών μας. Ακόμα θα επιθυμούσαμε την υλοποίηση του παραπάνω σχεδιασμού να αναλάβουν κύρια τα στελέχη με επαρκή κατάρτιση στο αντικείμενο ΤΠΕ.
Ως γενικό σχόλιο παρατηρούμε μεγάλη συγκέντρωση αρμοδιοτήτων στην ΓΓΨΠ, που αφενός απαιτεί την ανάλογη στελέχωση σε προσωπικό, αφετέρου πιθανό είναι να οδηγήσει σε σύγκρουση αρμοδιοτήτων και ευθυνών με άλλα υπουργεία (κυρίως με ΥΔΜΗΔ) με γραμματείες όπως η ΓΓΤΤ, ΓΓΠΣ, με ανεξάρτητες αρχές (ΕΕΤΤ, ΑΔΑΕ) ή και υπηρεσίες (όπως η ΕΥΠ στην περίπτωση της ασφάλειας).
Γενικά Σχόλια
• Η σύσταση γενικής γραμματείας υπό τον πρωθυπουργό με αντικείμενο την χάραξη της ψηφιακής πολιτικής της χώρας αποτελεί πάγιο αίτημα του κλάδου των επικοινωνιών, καθώς συνιστά ένα σημαντικό βήμα για την υπέρβαση των χρόνιων παθογενειών και την συγκρότηση μίας συνεκτικής και μακρόπνοης πολιτικής στον τομέα αυτόν. Ως εκ τούτου, η WIND θεωρεί ως πολύ θετική εξέλιξη την κατάθεση του υπό διαβούλευση ν/σ, το οποίο -ανταποκρινόμενο στο αίτημά μας- κινείται σε αυτή την κατεύθυνση. Προσβλέπουμε ότι μετά την ψήφισή του ν/σ θα υπάρξει άμεσα η σύσταση και στελέχωση της ΓΓΨΠ και η εκκίνηση του έργου της.
• Σύμφωνα με το υπό διαβούλευση ν/σ η υπό σύσταση Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής [«ΓΓΨΠ»] έχει αρμοδιότητες που κυρίως άπτονται του δημοσίου τομέα και μόνο δευτερευόντως της αγοράς. Η ετεροβαρής αυτή κατεύθυνση πρέπει να διορθωθεί, ώστε η νέα γραμματεία να ενσωματώσει και αρμοδιότητες, οι οποίες σχετίζονται με την ενίσχυση του επιχειρηματικού κλάδου των ΤΠΕ.
• Η υπό σύσταση ΓΓΨΠ αναλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό αρμοδιότητες, οι οποίες αφορούν την καθημερινή λειτουργία του δημοσίου τομέα, όπως λειτουργίες τήρησης αρχείων και μητρώων καθώς και λειτουργίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του δημοσίου. Υφίσταται λοιπόν κίνδυνος υπερφόρτωσης της ΓΓΨΠ με ελάσσονος σημασίας αρμοδιότητες, που ενδέχεται να αποτρέψουν τον αποτελεσματικό σχεδιασμό και υλοποίηση πολιτικών που θα ενισχύουν πραγματικά τον εγχώριο επιχειρηματικό κλάδο των ΤΠΕ.
• Στην αιτιολογική έκθεση του ν/σ αναφέρεται πως η σύσταση ΓΓΨΠ είναι το πρώτο βήμα για την σύσταση ενός υπουργείου ψηφιακής πολιτικής. Συμφωνούμε με την προσέγγιση αυτή, καθώς πιστεύουμε πως ένα υπουργείο, το οποίο θα καλύπτει τους τομείς της πληροφορικής και των επικοινωνιών είναι αναγκαίο στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Κρίνουμε όμως πως θα πρέπει να υφίσταται συγκεκριμένος χρονικός ορίζοντας για την σύσταση του εν λόγω υπουργείου, ώστε η λειτουργία της ΓΓΨΠ ήδη από την εκκίνησή της να προσανατολιστεί σταθερά σε αυτή την κατεύθυνση.
Ειδικά Σχόλια
• Από τις έντεκα [11] προτεινόμενες αποστολές της ΓΓΨΠ μόνο δύο [υπ’ αρ. α’ και θ’] αφορούν την χάραξη πολιτικής για την ενίσχυση του επιχειρηματικού κλάδου των ΤΠΕ, ενώ οι περισσότερες αποστολές αφορούν την λειτουργία του δημοσίου τομέα. Επιπλέον, οι προτεινόμενες αποστολές παραμένουν στον επίπεδο του σχεδιασμού και δεν προχωρούν στο επίπεδο της υλοποίησης.
• Θεωρούμε πως η σύσταση γενικής γραμματείας ψηφιακής πολιτικής [ΓΓΨΠ], που προτείνεται με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, κινείται προς την σωστή κατεύθυνση για την συγκρότηση μίας συνεκτικής εθνικής πολιτικής αλλά και για τον αποτελεσματικό συντονισμό του δημοσίου στον τομέα αυτόν.
• Προτείνουμε τον εντοπισμό των αρμοδιοτήτων της νέας γραμματείας σε θέματα σχεδιασμού και υλοποίησης των δημόσιων πολιτικών για τις ΤΠΕ και την απάλειψη από το ν/σ των ελάσσονος σημασίας αρμοδιοτήτων, που αφορούν την λειτουργία του δημοσίου τομέα [βλ. ενδεικτικά άρθρο 2 § 2]. Κρίνουμε πως η ενασχόληση της ΓΓΨΠ με θέματα που αφορούν την καθημερινή λειτουργία του Δημοσίου θα προσθέσει σημαντικό φόρτο εργασίας, θέτοντας σε κίνδυνο το σημαντικό έργο το οποίο η εν λόγω υπηρεσία καλείται να φέρει εις πέρας σε σχέση με την προώθηση των ΤΠΕ της χώρας.
• Θεωρούμε πως οι αποστολές και οι αρμοδιότητες της ΓΓΨΠ επικεντρώνουν κυρίως στον δημόσιο τομέα και δευτερευόντως στην ενίσχυση και προώθηση της αγοράς των ΤΠΕ. Ενδεικτικά, από τις έντεκα [11] προτεινόμενες αποστολές της ΓΓΨΠ [βλ. άρθρο 1] μόνο δύο [υπ’ αρ. α’ και θ’] αφορούν την χάραξη πολιτικής για την ενίσχυση του επιχειρηματικού κλάδου των ΤΠΕ. Ως εκ τούτου, κρίνουμε πως θα πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση στον ρόλο της ΓΓΨΠ σε σχέση με τις ανάγκες του ιδιωτικού τομέα.
• Κρίνουμε πως η νέα γενική γραμματεία πρέπει να έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες δεσμευτικού χαρακτήρα για όλο το δημόσιο και όχι απλώς αρμοδιότητες συντονισμού ή διαβούλευσης με ήδη υπάρχοντες φορείς και υπηρεσίες [βλ. ενδεικτικά άρθρο 2 § 3].
Ι. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Η ίδρυση της ΓΓΨΠ κρίνεται κατ΄ αρχήν ως θετικό γεγονός. Η υπαγωγή στον Πρωθυπουργό εκτιμάται ότι μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητά της και να επιλύσει πολλά προβλήματα συντονισμού του σχεδιασμού και της υλοποίησης της ψηφιακής πολιτικής, τα οποία έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν.
2. Με αυτό το δεδομένο, η συγκέντρωση μεγάλου πλήθους αρμοδιοτήτων στην προτεινόμενη Γενική Γραμματεία μπορεί να δημιουργήσει δυσκαμψίες και προβλήματα στην υλοποίηση. Ειδικότερα, η υπό ίδρυση ΓΓΨΠ διαθέτει αρμοδιότητες σχεδιασμού, παρακολούθησης, ελέγχου, και υλοποίησης. Προτείνεται οι κύριες αρμοδιότητες υλοποίησης να διεκπεραιώνονται από εξειδικευμένους φορείς υλοποίησης, όπως την ΚτΠ Α.Ε.
3. Ο βασικός στόχος της εκπόνησης της Ψηφιακής Πολιτικής, και της επιτυχούς εφαρμογής της θα πρέπει να είναι η συμβολή στην επανεκκίνηση της οικονομίας, μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης των ΤΠΕ. Κρίνουμε ότι αυτό θα πρέπει να αναφέρεται ρητά στον ιδρυτικό νόμο της ΓΓΨΠ. Ειδικότερα θα πρέπει να αναφέρεται ότι μέσω της εφαρμογής της Ψηφιακής Πολιτικής επιδιώκεται η δημιουργία ενός φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η μείωση των διοικητικών βαρών των επιχειρήσεων. Θα πρέπει συνεπώς να γίνεται ρητή αναφορά σε αυτό, με μετρήσιμες μειώσεις στα διοικητικά βάρη των επιχειρήσεων, και όχι να προκύπτει εμμέσως από την περιγραφή του σκοπού και των αρμοδιοτήτων της ΓΓΨΠ.
4. Επιπλέον, σημαντικό μέρος της αποστολής της ΓΓΨΠ θα πρέπει να είναι η ενίσχυση του κλάδου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Ελλάδα. Ειδικότερα, στις αρμοδιότητες της ΓΓΨΠ θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται δράσεις οι οποίες προωθούν την εξωστρέφεια, την ενίσχυση της καινοτομίας, την προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων στις ΤΠΕ, και γενικότερα την βελτίωση του οικοσυστήματος του κλάδου Πληροφορικής και Επικοινωνιών στην Ελλάδα. Επισημαίνεται ότι στο νομοσχέδιο το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση δεν υπάρχουν ειδικές αναφορές για την ενίσχυση του κλάδου ΤΠΕ.
5. Η υπό ίδρυση ΓΓΨΠ οφείλει να λάβει υπόψη της και να αξιοποιήσει βέλτιστα τις μέχρι σήμερα προσπάθειες εκπόνησης ψηφιακής στρατηγικής. Ειδικότερα αναφέρεται η Εθνική Στρατηγική για τις ΤΠΕ και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση η οποία είχε τεθεί σε συστηματική διαβούλευση από το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ήδη από το 2012.
6. Η εξειδικευμένη φύση του έργου της ΓΓΨΠ και το μέγεθος ορισμένων δράσεων όπως προδιαγράφονται απαιτεί την συνεργασία με εξειδικευμένες επιχειρήσεις της αγοράς, (μελετητές, εταιρίες υλοποίησης, κλπ) που διαθέτουν το μέγεθος και την τεχνογνωσία. Το Σχέδιο Νόμου θα πρέπει να κάνει συγκεκριμένες αναφορές στην εξωτερική ανάθεση (outsourcing) των υπηρεσιών αυτών.
7. Η αλλαγή πλαισίου, ιδιαίτερα στην αρχή μιας νέας Προγραμματικής Περιόδου, μπορεί να επιφέρει καθυστερήσεις, τόσο στην έγκριση, όσο και στην υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων. Η παρεμβολή μιας ακόμη εγκριτικής διαδικασίας από έναν νεότευκτο φορέα μπορεί να απορρυθμίσει την υλοποίηση των έργων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Γι’ αυτό προτείνεται να τεθούν δεσμευτικές προθεσμίες για όλες τις διαδικασίες στις οποίες θα εμπλέκεται η ΓΓΨΠ, να τεκμαίρεται δε σιωπηρά η έγκριση αν αυτές παρέλθουν χωρίς έκδοση απόφασης.
===========================================================================
Άρθρο 1
1. Όπως είναι κοινά διαπιστωμένο, τα έργα Πληροφορικής στο δημόσιο έχουν στην χώρα μας πολύ μεγάλους κύκλους υλοποίησης (όπου ως κύκλος υλοποίησης νοείται το διάστημα από την αρχική ωρίμανση μέχρι την θέση σε παραγωγική λειτουργία). Συνεπώς, ακόμη και όταν έχουν προδιαγραφεί αποτελεσματικά, καθυστερούν πολύ να παρέχουν απαραίτητες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Ένας βασικό μέρος της αποστολής της ΓΓΨΠ (σε συνδυασμό με την απαραίτητη εξειδίκευση σε επόμενα άρθρα του Νομοσχεδίου) θα πρέπει να είναι η εισαγωγή θεσμών και διαδικασιών για την επιτάχυνση του συνολικού κύκλου υλοποίησης των έργων Πληροφορικής, τα οποία βρίσκονται υπό την αρμοδιότητά της. Αυτό θα πρέπει να αναφέρεται ρητά και όχι να προκύπτει έμμεσα.
2. Η αναφερόμενη «κατάθεση προτάσεων από τα Υπουργεία και τους Φορείς του Δημοσίου», (Παράγραφος α) θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία θα συμπεριλαμβάνει, για κάθε προτεινόμενη δράση, ποσοτικοποίηση βάσει προκαθορισμένων δεικτών αποτελέσματος και επιπτώσεων, προκειμένου τα έργα να έχουν συγκεκριμένα οφέλη.
3. Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι «η τήρηση σχετικών αρχείων και μητρώων» δεν αφορά στα υφιστάμενα μητρώα του Δημοσίου Τομέα, αλλά σε αρχεία ειδικού χαρακτήρα, για την λειτουργία της ΓΓΨΠ, όπως αυτά εξειδικεύονται σε επόμενα άρθρα του Σχεδίου Νόμου.
ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ ι ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ μπορούν να κατατίθενται μόνο προτάσεις αφού τα θέματα αυτά εντάσσονται σε ευρύτερες πολιτικές διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού για τον δημόσιο τομέα και εργασιακών σχέσεων για τον ιδιωτικό τομέα. Θα μπορούσε να αναφερθεί ότι μπορούν να κατατίθενται προτάσεις τις πολιτικές εκπαίδευσης με στόχο την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στις ΤΠΕ
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΑΖΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ 1 (ΣΥΜΦΩΝΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΟΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ) ΕΧΟΥΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΘΕΙ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΛΕΟΝ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Άρθρο 1
Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής – Σύσταση, αποστολή
Συστήνεται Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής (στο εξής ΓΓΨΠ), της οποίας προΐσταται Γενικός Γραμματέας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 του παρόντος νόμου. Η ΓΓΨΠ αποτελεί αυτοτελή επιτελική δημόσια υπηρεσία, υπάγεται απευθείας στον Πρωθυπουργό και έχει ως αποστολή:
(α) τη χάραξη και εποπτεία υλοποίησης της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής ως προς τις ανάγκες, τους στόχους, τις προτεραιότητες, και τον προσανατολισμό της. Στην Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική περιλαμβάνονται οι πολιτικές για τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), η εναρμόνιση με τις Ευρωπαϊκές Ψηφιακές Πολιτικές ΤΠΕ, η ανάδειξη του κλάδου ΤΠΕ ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης της οικονομίας, η Ψηφιακή Αγορά και Επιχειρηματικότητα, το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, οι Τεχνολογίες Πρόσβασης Νέας Γενεάς (Next Generation Access Networks) και η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση με την συνεργασία και κατάθεση προτάσεων από τα Υπουργεία, τους Φορείς του Δημοσίου και τους κλαδικούς φορείς της αγοράς ΤΠΕ.(1)
(β) την παρακολούθηση και το συντονισμό των σχετικών δράσεων μεταξύ όλων των Υπουργείων και φορέων για την εφαρμογή και διασφάλιση της συνεκτικότητας της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, [και την επίλυση οριζόντιων θεμάτων διακυβέρνησης στα ως άνω θέματα. (2)
(γ) την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και τη διατύπωση σχετικών προτάσεων στα αρμόδια Υπουργεία και φορείς,
(δ) την κατάθεση προτάσεων στους αρμόδιους Υπουργούς για την βελτίωση και κωδικοποίηση της νομοθεσίας καθώς και την προώθηση δράσεων απλούστευσης διαδικασιών που σχετίζονται με θέματα ΤΠΕ.
(ε) τον συντονισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής της πολιτικής Ηλεκτρονικής και Ανοικτής Διακυβέρνησης στο Δημόσιο Τομέα, ιδίως σε σχέση με την ανάπτυξη οριζόντιων εφαρμογών και συστημάτων ΤΠΕ, την εθνική πολιτική δημοσίων και ανοικτών δεδομένων, τις ψηφιακές υποδομές του δημοσίου τομέα, τις προμήθειες ΤΠΕ και τα έργα ΤΠΕ του δημοσίου τομέα,(3)
(στ) την τήρηση σχετικών αρχείων και μητρώων.
(ζ) το σχεδιασμό και την εποπτεία της λειτουργίας συστημάτων, ασφάλειας, εφαρμογών και κρίσιμων υποδομών ΤΠΕ του Δημοσίου. (4)
(η) (5)
(θ) το σχεδιασμό και την εποπτεία υλοποίησης των δράσεων κρατικών ενισχύσεων για τις ΤΠΕ και τη διαχείριση έργων τεχνικής βοήθειας για την εκπλήρωση της αποστολής της, (6)
(ι) την χάραξη πολιτικής διαχείρισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού στο αντικείμενο των ΤΠΕ στο Δημόσιο Τομέα,
(κ) την άμεση εποπτεία της λειτουργίας των Μητρώων του Δημοσίου, της διαλειτουργικότητας τους, καθώς και των μεθόδων και μέσων πρόσβασης σε αυτά.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
(1) το εδάφιο ‘και τις αποφάσεις για την επίλυση οριζόντιων θεμάτων διακυβέρνησης στα ως άνω θέματα,’ διαγράφεται διότι ειναι αρμοδιότητα που μεταφέρεται στο (β)
(2) το εδάφιο ‘την ανάλυση κόστους/ωφέλειας, την προτεραιοποίηση, την ωρίμανση, την αξιολόγηση’ διαγράφεται διότι δεν ενστάσεται στην αποστολή της ΓΓΨΠ αλλά περιέχει αρμοδιότητες που αναφέρονται διεξοδικά σε επόμενα άρθρα.
(3) αποστολή της ΓΓΨΠ είναι να συντονίζει δράσεις και να παρακολουθεί την εφαρμογή της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και όχι να ασκεί πολιτική σε επιμέρους φορείς του Δημοσίου όπου την δικαιοδοσία έχει ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός
(4) νέα διατύπωση για λόγους σαφήνειας
(5) η παρ. η’ διαγράφεται ως αόριστη και νομικά μη εφαρμόσιμη
(6) με τη νέα διατύπωση ενισχύεται ο ρόλος της ΓΓΨΠ στον κεντρικό σχεδιασμό και την αποφυγή παρατυπιών που προκύπτουν λόγω μη διάκρισης αρμοδιοτήτων
Από την ανάγνωση της αιτιολογικής έκθεσης , για τη σύσταση και την αποστολή της ΓΓΨΠ, διακρίνεται έντονα η ανάγκη να δημιουργηθεί ένας νέος φορέας με σκοπό αφενός τη χάραξη της ψηφιακής στρατηγικής , αφετέρου το συντονισμό των δράσεων και των αρμοδιοτήτων των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων φορέων ανάλογα με την εξέλιξη της τεχνολογίας.
Επιπλέον ιεραρχικά η υψηλή θέση που προσφέρεται στο νέο φορέα και η επόπτευση ευθείας από το πρωθυπουργό, καθιστά το ρόλο του ισχυρό.
Ωστόσο είναι απαραίτητο και επιβεβλημένο να γίνουν επιμέρους διευκρινήσεις, ανά άρθρο.
Εκτιμούμε ότι η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από τους ακόλουθους παράγοντες:
• Ανάληψη στρατηγικού, εποπτικού και συντονιστικού ρόλου για το σύνολο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, ώστε να αποτελέσει το σημείο παραγωγής πολιτικής για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, την ψηφιακή οικονομία, αλλά και τον ίδιο τον κλάδο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).
• Προσπάθεια αξιοποίησης των υφιστάμενων εκτελεστικών μηχανισμών της δημόσιας διοίκησης και, σε κάθε περίπτωση, αποφυγή δημιουργίας παράλληλων/ επικαλυπτόμενων εκτελεστικών δομών που ενέχουν τον κίνδυνο:
o Σημαντικών καθυστερήσεων στην υλοποίησή τους,
o Δημιουργίας συνεχών τριβών και καθυστερήσεων λόγω ασαφών ή/ και επικαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων,
o Χαμηλής παραγωγικότητας λόγω συγκέντρωσης σε ένα νεοσύστατο φορέα ενός τεράστιου εύρους εκτελεστικών/ διαχειριστικών αρμοδιοτήτων, που σήμερα εκτελούνται από πολλούς διαφορετικούς φορείς με ειδική κατά περίπτωση τεχνογνωσία και στελέχωση.
• Καθορισμός ενός σαφούς επιχειρησιακού μοντέλου για τη νέα Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής με όσο το δυνατό μεγαλύτερη στόχευση στην κύρια αποστολή της.
• Βέλτιστη αξιοποίηση του περιορισμένου ανθρώπινου δυναμικού, μέσα από μία συνεκτική οργάνωση που θα συνάδει και με το επιθυμητό επιχειρησιακό μοντέλο.
Για τους παραπάνω λόγους, ο ΣΕΠΕ προτείνει συγκεκριμένες βελτιωτικές παρεμβάσεις στο υπό επεξεργασία σχέδιο νόμου που συνοψίζονται στα ακόλουθα:
Αναφορικά με το επιχειρησιακό μοντέλο, προτείνεται:
• η εστίαση της ΓΓΨΠ κατά προτεραιότητα σε ενέργειες στρατηγικού χαρακτήρα,
• η ανάληψη αρμοδιοτήτων εποπτείας και συντονισμού των αρμοδίων φορέων που εκτελούν επιμέρους πτυχές της ως άνω στρατηγικής,
• παράλληλα, η λειτουργία της ως μηχανισμού συντονισμού των δομών πληροφορικής στα επιμέρους υπουργεία/ φορείς της δημόσιας διοίκησης (Government CIO).
Ειδικότερα προτείνονται τα εξής:
1. Τομέας Ευθύνης: Χάραξη Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και επιμέρους πολιτικών για τις ΤΠΕ – παρακολούθηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους.
Ρόλος ΓΓΨΠ:
• Η ΓΓΨΠ είναι ο φορέας διαμόρφωσης στρατηγικής και παραγωγής πολιτικής για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, την ψηφιακή οικονομία, αλλά και τον ίδιο τον κλάδο ΤΠΕ (πλήρης αρμοδιότητα – full ownership).
• Η διαμόρφωση της στρατηγικής θα πρέπει να φτάνει έως τη διατύπωση συγκεκριμένων δράσεων/ έργων (action plan).
• Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η συνεργασία με εθνικούς και διεθνείς φορείς καθώς και η συλλογή στοιχείων για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής της (στρατηγικής).
Οργανωτική δομή/ εργαλεία για την εκτέλεση του ρόλου της: Η ΓΓΨΠ θα πρέπει να έχει την εσωτερική στελέχωση και τεχνογνωσία για τη διαμόρφωση της Ψηφιακής Στρατηγικής, καθώς και μηχανισμό για τη:
• Διαβούλευση με τους αρμόδιους δημόσιους φορείς και φορείς της αγοράς (πλαίσιο διαρκούς συνεργασίας),
• Συνεργασία με διεθνείς φορείς/ fora,
• Συλλογή/ αξιολόγηση δεδομένων από την εφαρμογή της στρατηγικής.
2. Τομέας Ευθύνης: Υλοποίηση Δράσεων/ Έργων
Ρόλος ΓΓΨΠ:
• Η ΓΓΨΠ θα πρέπει να αξιοποιήσει/ ενδυναμώσει τις υφιστάμενες εκτελεστικές δομές για την υλοποίηση των δράσεων. Για το σκοπό αυτό άλλωστε αναλαμβάνει την εποπτεία/ συνεποπτεία της ΚτΠ ΑΕ, της ΗΔΙΚΑ ΑΕ και τμήματος του ΕΚΔΔΑ.
• Σε κεντρικό επίπεδο απαιτείται ένας μηχανισμός που θα παρακολουθεί όλα τα στρατηγικά έργα/ δράσεις δρώντας διευκολυντικά και καταλυτικά, όπου υπάρχουν καθυστερήσεις και προβλήματα.
• Αναφορικά με τις συγχρηματοδοτούμενες δράσεις, η ΓΓΨΠ πρέπει να έχει λόγο χωρίς να επιβαρύνει τις διοικητικές διαδικασίες. Για το λόγο αυτό προτείνεται η εμπλοκή της στο επίπεδο σχεδιασμού/ έκδοσης προσκλήσεων και όχι εγκρίσεων εκάστου Τεχνικού Δελτίου.
Οργανωτική δομή/ εργαλεία για την εκτέλεση του ρόλου της:
• Η ΓΓΨΠ θα πρέπει να αξιοποιήσει την ΚτΠ ΑΕ και τους λοιπούς εποπτευόμενους φορείς ως εκτελεστικό βραχίονα της πολιτικής της. Οι φορείς αυτοί εκτελούν έργα και διενεργούν τις διαδικασίες που προβλέπεται στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων.
• Σε κεντρικό επίπεδο θα πρέπει να διαμορφώσει ένα μηχανισμό εποπτείας και διευκόλυνσης (Project Portfolio Management Office) που συνάδει και με το ρόλο/ θέση της στο γενικότερο κυβερνητικό σχήμα. Συγκεκριμένοι Project Managers συντονίζουν εμπλεκόμενους φορείς, καταγράφουν καθυστερήσεις και αποκλίσεις και παρεμβαίνουν για επίλυση προβλημάτων (στο στάδιο από τον αρχικό σχεδιασμό, δημοπράτηση, αξιολόγηση, σύμβαση, υλοποίηση, παράδοση προς λειτουργία).
3. Τομέας Ευθύνης: Λειτουργία έργων, υποδομών και παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών
Ρόλος ΓΓΨΠ:
• Στο πλαίσιο αυτό ο ΓΓΨΠ μπορεί να αναλάβει το ρόλο του Gov CIO, με τις υποστηρικτικές μονάδες της ΓΓΨΠ να συμβάλλουν στο συντονισμό, εποπτεία και καλύτερη λειτουργία των αποκεντρωμένων δομών πληροφορικής στα υπουργεία/ γενικές γραμματείες και λοιπούς φορείς του δημοσίου.
• Η πρόταση είναι να μην αναληφθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες αφού αυτές θα πρέπει να υλοποιούνται από τους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς. Θα μπορούσαν όμως να αναλαμβάνονται κεντρικές πρωτοβουλίες και αποφάσεις που θα τυγχάνουν οριζόντιας εφαρμογής.
4. Τομέας Ευθύνης: Βελτίωση διαδικασιών & νομοθετικές παρεμβάσεις
Ρόλος ΓΓΨΠ:
Η επιτυχία στην
• Υλοποίηση πολιτικών,
• Εκτέλεση έργων,
• Διαχείριση/ λειτουργία πληροφοριακών συστημάτων του δημοσίου,
κρίνεται συχνά και από τη δυνατότητα να λαμβάνονται παράπλευρες πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της νομοθεσίας, την απλοποίηση διοικητικών διαδικασιών ή/ και την οριζόντια εφαρμογή κανόνων, προτύπων, κ.λπ.
Στο πλαίσιο αυτό η ΓΓΨΠ προτείνεται να αναλάβει οριζόντιο ρόλο.
Οργανωτική δομή/ εργαλεία για την εκτέλεση του ρόλου της:
Θα απαιτηθεί εσωτερικός μηχανισμός για την προτυποποίηση διαδικασιών, εγγράφων, κ.λπ., καθώς και τη διαμόρφωση προτάσεων κανονιστικών/ νομοθετικών παρεμβάσεων.
Σχετικά με την Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου
Η Αιτιολογική Έκθεση θα πρέπει να τροποποιηθεί και προσαρμοστεί ανάλογα με τις προτάσεις / αλλαγές που θα υιοθετηθούν μετά από τη Διαβούλευση και πριν από την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Επίσης, θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή σας στο ότι στην 2η παράγραφο του “Α) ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ”, η Αιτιολογική Έκθεση αναφέρει συνολικές δαπάνες στις μέχρι τώρα προγραμματικές περιόδους που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και εμφανίζονται ως σχεδόν διπλάσιες δαπάνες από τις πραγματικές.
Τέλος, στο ίδιο σημείο της Αιτιολογικής Έκθεσης αναφέρονται μη επιτρεπτές και μη τεκμηριωμένες τοποθετήσεις, που θίγουν και συλλήβδην χαρακτηρίζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις του κλάδου ΤΠΕ.
Προστίθεται παράγραφος (λ) ως ακολούθως:
(λ) τη διασφάλιση της προσβασιμότητας και της ευχρηστίας κάθε ηλεκτρονικής υπηρεσίας και ψηφιακού εγγράφου προς τα άτομα με αναπηρία και τους ηλικιωμένους
Αιτιολόγηση: Ένας από τους λόγους της χαμηλής διείσδυσης της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι η κακή σχεδίαση και η έλλειψη ευχρηστίας, ειδικά για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία. Η ΓΓΨΠ οφείλει να θέσει ως βασικό πυλώνα της αποστολής της το θέμα της προσβασιμότητας και της ευχρηστίας των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ευρύτερου δημοσίου τομέα.
Σχόλιο
Η απλή κατάθεση προτάσεων από φορείς δεν προσφέρει επιπλέον τίποτα εάν δεν υπάρχουν κοινοί δείκτες μέτρησης και ελέγχου της προτεινόμενης δράσης
Σχετική Παραπομπή
Άρθρο 1. Α
Προτεινόμενη Παρέμβαση
Η φράση «…κατάθεση προτάσεων…» να διαμορφωθεί σε «…κατάθεση προτάσεων με βάση δείκτες συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης και ελέγχου…»
Σχόλιο
Οι διαδικασίες του δημοσίου πρέπει να καταγραφούν σε ένα ενιαίο μητρώο ή ληξιαρχείο υπηρεσιών
Σχετική Παραπομπή
Άρθρο 1.δ
Προτεινόμενη Παρέμβαση
Να συμπληρωθεί το «…απλούστευσης διαδικασιών» με «..απλούστευσης διαδικασιών, με χρήση του ληξιαρχείο υπηρεσιών δημοσίου»
Σχόλιο
Τα μητρώα έχουν ήδη δημιουργηθεί σε μεγάλο βαθμό στον δημόσιο τομέα. Δεν διαλειτουργούν όμως.
Σχετική Παραπομπή
Άρθρο 1.στ
Προτεινόμενη Παρέμβαση
Να αλλάξει η φράση «τήρηση» σε «διαχείριση»
Σχόλιο
Η δημιουργία νέων φορέων του δημοσίου με αντικείμενο τις ΤΠΕ πρέπει να αιτιολογείται με βάση προσφερόμενες υπηρεσίες προς τον πολίτη-επιχείρηση-κράτος
Σχετική Παραπομπή
Άρθρο 1.η
Προτεινόμενη Παρέμβαση
Να συμπληρωθεί στο άρθρο ότι η δημιουργία θα πραγματοποιείται εάν προσφέρονται υπηρεσίες προς πολίτη-επιχείρηση-κράτος.
Σχόλιο
Η πολιτεία και συνεπώς και η ΓΨΠ θα πρέπει να ενημερώνεται για τις εξελίξεις στις ΤΠΕ σε πρώτο χρόνο ώστε να σχεδιάζει με βάση νέες και μοντέρνες τεχνολογίες.
Σχετική Παραπομπή
Η κατεύθυνση της στρατηγικής αυτής είναι στην σωστή πορεία. Η δημιουργία της ΓΨΠ είναι κοντά στο αίτημα της αγοράς για κεντρικό σχεδιασμό των δράσεων της πολιτείας για την πληροφορική ώστε να αξιοποιούνται σωστά οι επενδύσεις, το ανθρώπινο δυναμικό και τα αποτελέσματα των υφιστάμενων έργων. Η πολιτεία οφείλει να αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό τα υφιστάμενα έργα χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία των υπαλλήλων της και των αναδόχων. Πρέπει να καταγράψει και να καταγράφει συνεχώς το σύνολο των συστημάτων που διαθέτει. Να αντιστοιχίσει τις προσφερόμενες υπηρεσίες προς τον πολίτη, τις επιχειρήσεις και το ίδιο το κράτος με τα συστήματα και να δημιουργήσει το μητρώο ή ληξιαρχείο υπηρεσιών. Να ζητήσει από κάθε φορέα και Ανάδοχο, τι δυνατότητες έχουν τα συστήματα του για να δίδουν υπηρεσίες προς Πολίτη-Επιχείρηση –Κράτος στην παρούσα κατάσταση.
ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ : Η αιτιολογική έκθεση είναι αρκετά σαφής και έχει γίνει πολύ καλή προσπάθεια να αναγνωριστούν και συγκεντρωθούν γενικά τα κενά που υπάρχουν στην Δημόσια Διοίκηση σήμερα αναφορικά με θέματα εφαρμογής ΤΠΕ στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού της ΔΔ και την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Δεν συμφωνώ όμως με την περιγραφή που γίνεται ως «εξέλιξη» της ΓΓΨΠ. Στόχος δεν πρέπει να είναι η δημιουργία ενός τεράστιου δυσκίνητου κρατικοδίαιτου οργανισμού που έχει απορροφήσει και συγκεντρώσει όλες τις δραστηριότητες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Απεναντίας η λέξη κλειδί είναι «delegation». Θα πρέπει να εκχωρήσει αρμοδιότητες στους επι μέρους φορείς που επιβλέπει (η λογική της ομπρέλας που υιοθετήθηκε είναι πολύ καλή) αφήνοντας τους την δυνατότητα να λειτουργούν ως αυτάρκεις οργανικές μονάδες υπο την εποπτεία της. Αυτό θα δώσει δυνατότητα ευελιξίας διασφαλίζοντας όμως την ενιαία στρατηγική και προσέγγιση αλλά και την άμεση επέμβαση όταν απαιτείται για την γρήγορη επίλυση προβλημάτων. Οι επιμέρους φορείς αλλά και τα Υπουργεία πρέπει να είναι οι «partners» στο εγχείρημα και την λειτουργία της ΓΓΨΠ που μαζί της σε στενή συνεργασία αλληλεπίδραση και ανταλλαγή τεχνογνωσίας να ΄καταστήσουν την προσπάθεια εφικτή. Δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως «ξένο» σώμα αλλά ως ένα κομμάτι από το σύνολο που ιδρύεται για να επιλύσει υφιστάμενα κενά, συμπληρώνοντας, υποστηρίζοντας και ενισχύοντας την λειτουργία της ΔΔ. Κατ αυτό τον τρόπο για τα κενά που αναγνωρίστηκαν και αφορούν όμως πιο διαχειριστικούς ρόλους ή καθημερινή λειτουργία και όχι χάραξη στρατηγικής θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα επιμέρους όργανα-φορείς που έχει συγκεντρώσει η ΓΓΨΠ και να τους ανατεθούν οι αρμοδιότητες αυτές ώστε να τα χειρίζονται αυτόνομα. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται κάποιες αλλαγές στις υφιστάμενες δομές τους ή μετακίνηση, συγχώνευση κάποιων λειτουργιών με την ενίσχυση τους με ανάλογο προσωπικό. Όλα αυτά πρέπει να οργανωθούν και αποσαφηνιστούν καθώς και η εκχώρηση αρμοδιοτήτων (σύμφωνα με το expertise κάθε φορέα, την εμπειρία του αλλα και το τι είναι πιο δόκιμο και εύχρηστο για την ΔΔ) ώστε να μπορεί να λειτουργήσει το ολο σχήμα αλλιώς χωρίς σαφήνεια και ξεκάθαρους ρόλους θα είναι αδύνατη η λειτουργία. Με αυτό τον τρόπο η λειτουργία της ΓΓΨΠ δεν θα αναλωθεί στις επιτακτικές ανάγκες της καθημερινής διαχείρισης πάραυτα θα έχει τον κεντρικό και ενιαίο έλεγχο και εικόνα διατηρώντας όμως τον Στρατηγικό της ρόλο και τις δυνατότητες να τον χαράσσει και ασκεί
Λαμβάνοντας υπόψη ότι:
•τα άτομα με προβλήματα υγείας ή αναπηρία, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (2002), αποτελούν το 18,2% του συνολικού πληθυσμού της χώρας, ήτοι μια ιδιαίτερα μεγάλη πληθυσμιακή ομάδα,
•η ανεμπόδιστη πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες του δημοσίου, πέρα από συνταγματικό δικαίωμα, αποτελεί σημαντική διέξοδο για ορισμένους πολίτες, όπως είναι οι πολίτες με αναπηρία, εξαιτίας των προβλημάτων πρόσβασης στο δομημένο περιβάλλον και στις κτιριακές εγκαταστάσεις των υπηρεσιών του δημοσίου,
•οι δημόσιοι δικτυακοί τόποι και ηλεκτρονικές υπηρεσίες στο σύνολό τους δεν είναι προσβάσιμοι στους πολίτες με αναπηρία,
•ωφελούμενα από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας δεν είναι μόνο τα άτομα με αναπηρία, αλλά και άλλες κατηγορίες πολιτών, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, άτομα που προσωρινά έχουν απωλέσει μέρος της λειτουργικότητάς τους π.χ. εξαιτίας ατυχήματος κ.λπ.,
και κατ’ επιταγή:
– της παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.»,
– της παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
– των παρ. 1 και 2 του Άρθρου 5Α του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με τις οποίες: «Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση, όπως νόμος ορίζει…..» και «Καθένας έχει δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Η διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνται ηλεκτρονικά, καθώς και της παραγωγής, ανταλλαγής και διάδοσής τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους….»,
– του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον μέσω του Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο, στο οποίο αναφέρεται το εξής: «Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές…»,
– του άρθρου 21 «Ελευθερία έκφρασης και γνώμης και πρόσβαση στην πληροφόρηση» της προαναφερθείσας Διεθνούς Σύμβασης, στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι: «Τα Κράτη Μέρη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι τα ΑμεΑ μπορούν να ασκούν το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και γνώμης, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας να αναζητούν, να λαμβάνουν και να μεταδίδουν πληροφορίες και ιδέες σε ίση βάση με τους άλλους και μέσω όλων των ειδών επικοινωνίας της επιλογής τους, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 της παρούσας Σύμβασης, συμπεριλαμβανομένου και του να: (α) παρέχουν στα ΑμεΑ πληροφόρηση, που προορίζεται για το ευρύτερο κοινό, σε προσβάσιμες μορφές και τεχνολογίες κατάλληλες για διαφορετικά είδη αναπηρίας εν ευθέτω χρόνο και χωρίς πρόσθετό κόστος. (β) αποδέχονται και να διευκολύνουν τη χρήση των νοηματικών γλωσσών, Braille, βοηθητικής και εναλλακτικής επικοινωνίας, και όλων των άλλων προσβάσιμων μέσων, μεθόδων και μορφών επικοινωνίας της επιλογής των ΑμεΑ σε επίσημες συνδιαλλαγές, και (ε) αναγνωρίσουν και προωθήσουν τη χρήση των νοηματικών γλωσσών..»,
– των παρ. 7 και 8 του άρθρου 4 του Ν. 3979/2011 «Για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ 138 Α’/16.06.2011)7, σύμφωνα με τις οποίες: «Οι φορείς του δημόσιου τομέα διαμορφώνουν την πληροφόρηση και επικοινωνία και εν γένει τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κατά τρόπο, ώστε αυτές να είναι φιλικές προς τον χρήστη, να διασφαλίζουν και να ενισχύουν την ισότητα ως προς την πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες πρόσβασης ορισμένων ομάδων ή ατόμων και ιδίως των ατόμων με αναπηρία» και «Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η διαμόρφωση και προμήθεια των αντίστοιχων πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και υπηρεσιών πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη διασφάλιση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε άτομα με αναπηρίες και τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχετικών υπηρεσιών από αυτά»,
– του άρθρου 10 «Εύλογες Προσαρμογές» του Νόμου 3304/2005 (Αρ. ΦΕΚ 16/Α΄- 27/01/2005), σύμφωνα με το οποίο η μη εφαρμογή ηλεκτρονικής προσβασιμότητας συνιστά άμεση διάκριση σε βάρος των ατόμων με αναπηρία ως εργαζόμενων και υποψήφιων εργαζόμενων,
– την ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», όπου στο Παράρτημα Ι (στην ενότητα 7 «Προσβασιμότητα», ΚΥ. 49 -Βλ. επίσης ΚΠ.27) ορίζεται ότι οι δημόσιοι διαδικτυακοί τόποι πρέπει να συμμορφώνονται με το πρότυπο «Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού» (WCAG) έκδοση 2.0, το οποίο αποτελεί το de facto πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας,
– του άρθρου 7 του Κανονισμού (ΕΕ) 1303/201, σύμφωνα με το οποίο: «[….}Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν κάθε διάκριση εξαιτίας του φύλου, της φυλής ή της εθνοτικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, αναπηρίας, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού κατά την εκπόνηση και υλοποίηση των προγραμμάτων. Ειδικότερα, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρίες λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων [..]»,
η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία με στόχο την ανεμπόδιστη άσκηση των ανθρωπίνων και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών με αναπηρία ως εξυπηρετούμενων από τις Υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης, ως εργαζόμενων και υποψήφιων εργαζόμενων σ’ αυτήν, αλλά και ως καταναλωτών προϊόντων και υπηρεσιών ΤΠΕ, αιτείται την ενσωμάτωση στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου των παρακάτω προτάσεών της, οι οποίες παρουσιάζονται κατ’ άρθρο:
α) Άρθρο 1 – Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής – Σύσταση, αποστολή
– Να προστεθεί εδάφιο (λ) ως ακολούθως:
«[…] (λ) τον έλεγχο της εφαρμογής των τεχνικών προδιαγραφών για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης και την ανάπτυξη μεθοδολογίας πιστοποίησης και μηχανισμού παρακολούθησης της εφαρμογής του τηρούμενου επιπέδου ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των υπηρεσιών και εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης […]».
Η αρίθμηση των εδαφίων είναι σύνθετη και δημιουργεί προβλήματα στην εύκολη ροή της ανάγνωσής τους.
Θεωρώ άκρως σημαντική τη σχεδιαζόμενη ΓΓ για τη συντονισμένη ψηφιακή ανάπτυξη της χώρας και εύστοχο το πολύ υψηλό πολιτικό επίπεδο στο οποίο εντάσσεται. Η βασική αποστολή εκτιμώ ότι θα πρέπει να είναι στρατηγικής – επιτελικής φύσεως, έτσι ώστε να διαμορφώνεται ένα συνολικό όραμα ψηφιακής εξέλιξης της χώρας, να καταρτίζονται οριζόντιες στρατηγικές και να καθορίζονται άξονες και δράσεις για την υλοποίησή τους.
Επίσης, η αποτίμηση της υλοποίησης της εθνικής ψηφιακής ατζέντας θα πρέπει να αποτελεί επιδίωξη και εργαλείο της προτεινόμενης Δομής.
Ακόμα, θεωρώ ότι συνιστάται και σε αυτό το άρθρο η ρητή αναφορά στην κατάρτιση ή και εποπτεία της εθνικής στρατηγικής ασφάλειας πληροφοριών και δικτύων, λαμβανομένων υπόψη και των σχετικών εξελίξεων σε επίπεδο ΕΕ (NIS Directive).
Ωστόσο, νομίζω ότι η τήρηση αρχείων και μητρώων και η σχεδίαση και υλοποίηση συστημάτων και εφαρμογών, δεν συνάδουν με την προαναφερόμενη βασική αποστολή, εκτός και αν με αυτά εννοούνται μικρής εμβέλειας συστήματα, αλλά τότε δεν θα πρέπει να αποτελούν ξεχωριστή αποστολή, η δε εποπτεία λειτουργίας θα πρέπει να περιορίζεται σε στρατηγικής φύσεως πτυχές, όπως ασφάλειας. Σε άλλη περίπτωση, φρονώ ότι θα δημιουργηθεί ένα δύσκαμπτο σχήμα που δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στα προσδοκώμενα.
Η δημιουργία της ΓΓΨΠ είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη που έρχεται να απαντήσει σε χρόνια προβλήματα έλλειψης συντονισμού προς τη χάραξη κι υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής πολιτικής για τη χώρα.
Η απόφαση να υπαχθεί η ΓΓΨΠ απ’ευθείας στον Πρωθυπουργό είναι ιδιαίτερα σημαντική και δημιουργεί προϋποθέσεις να ξεπεραστεί το μόνιμο πρόβλημα των αντιπαραθέσεων και μάχης για την εξουσία/πόρους που επιδίδονται σχετικά υπουργεία για τον καθορισμό κι έλεγχο τμημάτων της ψηφιακής πολιτικής στη χώρα μας.
Η εισηγητική έκθεση σωστά και με ειλικρίνεια παρουσιάζει και σχολιάζει αυτά τα προβλήματα.
Άρθ 1 παρ.β : Πώς διασφαλίζεται η συνεκτικότητα της ΕΨΣ ?
Αρθ1 παρ.γ) Με ποιά κριτήρια θα γίνονται η αξιολόγηση και προτάσεις?
Αρθ 1 παρ.δ) Με ποιά ιδιότητα η ΓΓΨΠ αρμόδια για κωδικοποίηση της νομοθεσίας?
Αρθ. 1 παρ ε) Πως η ΓΓ θα επιβλέπει Υπουργεία θεσμικά και ιεραρχικά? Μήπως οι Γενικοί Γραμματείς των Υπουργείων θα λογοδοτούν σε αυτή αναφορικά με την υλοποίηση των στόχων, εγκρισεις έργων, χρηματοδοτήσεις ΤΠΕ?
Μήπως η ΓΓΨΠ θα είναι υπεύθυνη για την χάραξη της Στρατηγικής και την υποστήριξη των Υπουργείων στην άσκηση και εφαρμογή της μέσω των επιμέρους Γενικών Γραμματειών των φορέων ?
Αρθ 1 παρ στ) Ποιά μητρώα? Αυτά δεν πρέπει να είναι ευθύνη των επιμέρους φορέων? Η κεντρικοποίηση όλων των εφαρμογών δεν καθιστά πιο έυκολη την αφομοίωση της μεταρύθμισης και την διάχυση στον κρατικό μηχανισμό και τρόπο λειτουργίας της ηλεκτρονικής διακυβέρνισης που πρέπει να είναι ο στόσος. Η επιτυχία του όλου εγχειρήματος θα είναι να μπορέσει η Διοικητική Μεταρύθμιση και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και η νέα Ψηφιακή εποχή να αφομοιωθεί και αποτυπωθεί στον καθημερινό τρόπο λειτουργίας των φορέαω διαμορφώνοντας τις διαδικασίες τους και να γίνει το νέο status quo. Τα ενιαία Μητρώα ή καλύτερα η «ομπρέλα» ενοποίησης τους μέσω διαλειτουργικότητας μεταξύ τους θα πρέπει να είνα ιυπο την εποπτεία και ευθύνη της ΓΓΨΠ ενώ η ευθύνη των επιμέρους μητρώων λειτουργίας και τηρησης τους πρέπει να παραμείνει στους φορείς καθώς συνδέεται με την καθημερινή λειτουργία τους.
Αρθ1 παρ ζ) καθώς και των οριζόντιων προδιαγραφών και ευθύνη, εποπτεία υιοθέτησης τους σε όλα τα έργα του ευρύτερου Δημοσίου τομέα. Επίσης ευθύνη της ΓΓΨΠ θα πρέπει να είναι η σύσταση και υιοθετηση Συμφώνου Εμπιστευτικότητας για Κυβερνητικούς Οργανισμούς στην αναπτυξη εφαρμογών ΤΠΕ. Επίσης είναι πολύ ορθή η διατύπωση για στόχο CERT της αιτιολογικής έκθεσης δεν βλέπω όμως που υιοθετείται, διασφαλίζεται εδώ
Αρθρο 1 παρ. α: Η συνεργασία για κατάθεση προτάσεων προς χάραξη της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, θα πρέπει να προβλέπεται όχι μόνο με φορείς του Δημοσίου αλλά και φορείς της αγοράς λαμβάνοντας υπόψη και συστασεις της ΕΕ και Διεθνών οργανισμών (π.χ. ΟΑΣΑ) για θέματα στρατηγικής Ψηφιακής πολιτικής σε Διεθνές επίπεδο
Ποιά είναι η ισχύς της ΓΓΨΠ, πώς αποτυπώνεται εδώ, όσο αναφορά την υλοποίηση δράσεων απο τους φορείς ώς προς τις συστάσεις, προδιαγραφές, και επιταγές της σε θέματα ΤΠΕ ; Σε περίπτωση μή συμμόρφωσης των φορέων τι προβλέπεται;
Ο Γ.Γ.Ψ.Π., σύμφωνα με το άρθρο, θα πρέπει μέσα σε ένα χρόνο να υποβάλλει σχέδιο νόμου για την σύσταση Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, συνεπώς είναι ρεαλιστικότερο να αποσυρθεί το παρόν Σχέδιο Νόμου και να ορισθεί Γ.Γ.Ψ.Μ. στο υπουργείο εσωτερικών μα βασικό σκοπό την υποβολή σχεδίου νόμου μέσα σε ένα χρόνο για την σύσταση υπουργείου ψηφιακής πολιτικής.
Επίσης, χρειάζεται η συγκρότηση ενός επαγγελματικού – επιστημονικού φορέα, των Ελλήνων Πληροφορικών ως Ν.Π.Δ.Δ. προκειμένου να αποτελέσει σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών.
Νίκος Κατσαρός
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Η ΓΓΠΨ θα πρέπει να λειτουργεί με τρόπο οριζόντιο. Ορίζοντας το πλαίσιο λειτουργίας για κάθε θέμα προς τις Διευθύνσεις Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κάθε υπουργείου.
Αρα όπως σωστά λέτε αφορά
«(β) την παρακολούθηση και το συντονισμό των σχετικών δράσεων μεταξύ όλων των Υπουργείων και φορέων για την εφαρμογή και διασφάλιση της συνεκτικότητας της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, την ανάλυση κόστους/ωφέλειας, την προτεραιοποίηση, την ωρίμανση, την αξιολόγηση,
…»
Δεν χρειάζεται το παρακάτω
«(στ) την τήρηση σχετικών αρχείων και μητρώων.»
Δεν νομίζω ότι ο ρόλος της είναι
«δημιουργία νέων φορέων του Δημοσίου με αντικείμενο τις ΤΠΕ,»
Ενω θα πρέπει να τονισθεί ο ρόλος της ως προς το θέμα τις ενοποίησης των υπηρεσιών μέσω μηχανισμών διαλειτουργικότητας και η απλοποίησή τους όπου αυτό είναι εφικτό
Η Γ.Γ.Ψ.Π. πρέπει μέσα σε ένα χρόνο (Άρθρο 10,31.γ)να υποβάλει Σχέδιο Νόμου για τη Σύνταξη Υπουργείου Ψηφιαής Πολιτικής. Συνεπώς είναι ρεαλιστικότερο να αποσυρθεί το παρόν σχέδιο Νόμου και να ορισθεί Γ.Γ.Ψ.Π. στο Υπουργείο Εσωτερικών με βασικό σκοπό την υποβολή Σχεδίου Νόμου μέσα σε ένα χρόνο για την σύσταση υπουργείου ψηφιακής πολιτικής.
Επίσης, χρειάζεται η συγκρότηση ενός επαγγελματικού – επιστημονικού φορέα των Ελλήνων Πληροφορικών ως Ν.Π.Δ.Δ.προκειμένου να αποτελέσει σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών.
Νικόλαος Κατσαρός
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
[1]. Η ίδρυση της ΓΓΨΠ, υπό τον Πρωθυπουργό, είναι μια σαφώς – και πέραν πάσης αμφισβήτησης – θετική πρωτοβουλία. Έχω, όμως, τη γνώμη ότι η πρωτοβουλία αυτή θα έπρεπε να είχε αναληφθεί ήδη από τις αρχές του 2015 και όχι ως «αιρεσιμότητα» (conditionality) για την υλοποίηση του Θεματικού Στόχου 2 του ΕΣΠΑ 2014-20. Γιατί θα έπρεπε να «περιμένουμε» στυγνούς τεχνοκράτες να μας υποδείξουν το προφανές;
[2]. Σε ό,τι αφορά την ουσία του νομοσχεδίου, εκτιμώ ότι η προώθησή του αποτελεί περισσότερο πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση του αναγκαίου και αντικειμενικά επιβεβλημένου διαδικαστικού εξορθολογισμού, παρά απόπειρα εισαγωγής πραγματικά ριζοσπαστικών ρυθμίσεων στο χώρο των Ψηφιακών Τεχνολογιών. Τέτοιου είδους ρυθμίσεις απουσιάζουν από το νομοσχέδιο.
[3]. Η μορφή της Γενικής Γραμματείας υπό τον Πρωθυπουργό επιλέγεται από το νομοθέτη ως μεταβατική δομή, με ρητά διακηρυγμένο στόχο την δημιουργία των προϋποθέσεων για τη συγκρότηση (μέσα σε 12 μήνες) «Υπουργείου Πληροφορικής και Δικτύων». Στο νομοσχέδιο (άρ. 10, παρ. 1, εδ. γ), το προς ίδρυση Υπουργείο αποκαλείται με την (κατά τη γνώμη μου προσφορότερη) ονομασία «Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής». Η επιτυχία της προσπάθειας θα εξαρτηθεί από την επιτυχία αυτού του μείζονος στόχου. Το χρονικό διάστημα των 12 μηνών είναι μακρό και οι εξελίξεις ραγδαίες. Χρειαζόμαστε αποτελέσματα γρηγορότερα.
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Με το παρόν, το Σωματείο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Ν. Λακωνίας συμμετέχει στη διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Σύσταση Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής», διαφωτίζοντας και ενημερώνοντας για ένα πρόβλημα εξόχως κορυφαίο και συνεχές, που παρά τις αμέτρητες επιστολές και διαβήματα όλα αυτά τα χρόνια δεν επιλύεται θεσμικά.
Τα προβλήματα στην καθημερινότητα του πολίτη με αναπηρία αναφορικά με την έλλειψη ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε όλο το φάσμα των προσφερόμενων από το Δημόσιο ψηφιακών υπηρεσιών είναι τεράστια. Αυτό διότι κατά το σχεδιασμό όλων ψηφιακών υπηρεσιών του Δημοσίου δεν λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες του Έλληνα πολίτη με αναπηρία (εν προκειμένω και των ηλικιωμένων), και παρά το ότι η ισχύουσα νομοθεσία (Νόμος 3979/2011 και συμπληρωματική εγκύκλιος «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989) το προβλέπει και με το παραπάνω. Ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός των περισσότερων πολιτών με αναπηρία από αυτή την πρόνοια έχει στιγματιστεί σε πολυάριθμες επιστολές από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία προς τους εκάστοτε Πρωθυπουργούς, Υπουργούς, Γενικούς Γραμματείς χωρίς όμως τα πολυάριθμα διαβήματα του αναπηρικού κινήματος να εισακουστούν. Η μη εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα κατά τη μελέτη, σχεδίαση και υλοποίηση των υπηρεσιών του Δημοσίου αποτελεί ολοένα και επιδεινούμενο πρόβλημα και αξεπέραστο εμπόδιο για την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση του πολίτη με αναπηρία, με συνέπεια την κοινωνική μας απομόνωση και τον ψηφιακό μας αποκλεισμό, ιδιαιτέρως στις νέες γενιές.
Οι πύλες του Ελληνικού Κοινοβουλίου, του ΕΡΜΗ, του Εθνικού Τυπογραφείου, της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ και άλλες όχι μόνο δεν είναι προσβάσιμες προς τα άτομα με αναπηρία που χρησιμοποιούν λύσεις υποστηρικτικής τεχνολογίας, αλλά είναι και δύσχρηστες προς όλους τους τελικούς χρήστες όπως καταδεικνύουν επιστημονικές μελέτες εδώ και πολλά χρόνια, χωρίς να συγκινούνται οι αρμόδιοι. Απόδειξη μάλιστα του τελευταίου ισχυρισμού είναι ότι ο πρόεδρος του Σωματείου μας κ. Αλεξανδράκης Παναγιώτης κατέθεσε αυτοπροσώπως εμπειρογνωμοσύνη για το επίπεδο προσβασιμότητας του ιστοχώρο της Βουλής των Ελλήνων (αρ. πρωτ 3639/3-12-2014), χωρίς όμως η Πολιτεία να ενδιαφερθεί.
Η οριζόντια εφαρμογή των αρχών της Σχεδίασης για Όλους και ο έλεγχος ορθής εφαρμογής τους από όργανο της Πολιτείας είναι εμφωλευμένος εδώ και αρκετά χρόνια στην κουλτούρα και στο θεσμικό πλαίσιο των περισσοτέρων ανεπτυγμένων κρατών. Η Αυστραλιανή Κυβέρνηση από το 2009 θέτει ως υποχρέωση τη χρήση τεχνικών προδιαγραφών ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ενώ Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν σχετική νομοθεσία (Equality Act 2010, Americans with Disabilities Act και Section 508 αντίστοιχα) και ελεγκτικούς μηχανισμούς του Δημοσίου για την εφαρμογή αυτών των προδιαγραφών όχι μόνο στον ψηφιακό κόσμο αλλά και στον φυσικό κόσμο (π.χ., προσπελασιμότητα κτιριακών υποδομών, πεζοδρομίων, στάσεων ΜΜΜ, δημόσιων κοινόχρηστων χώρων, εστιατορίων, κ.α.). Σε αυτές τις χώρες καταδείχτηκε εμπράκτως ότι η συντονισμένη εφαρμογή προδιαγραφών προσβασιμότητας και προσπελασιμότητας αφενός προσφέρει λύσεις σε πρακτικά θέματα της καθημερινότητας του πολίτη όπως η φιλική και καθαρή πρόσβασή του σε όλες τις υπηρεσίες του δημοσίου (και του ιδιωτικού) τομέα, και αφετέρου δυνατότητες και ευκαιρίες εξωστρέφειας της εγχώριας αγοράς κλάδων όπως ο κατασκευαστικός, η πληροφορική και άλλοι.
Αυτή η έλλειψη στη χώρα μας στερεί σε Έλληνες πολίτες με αναπηρία, αλλά και σε άλλες κατηγορίες πολιτών, τα βασικότερα συνταγματικά τους δικαιώματα όπως αυτό της ισόνομης πρόσβασης στην παιδεία, στην εργασία, της συμμετοχής στα κοινά, της ανεμπόδιστης ενημέρωσης και της δωρεάν χρήσης των δημόσιων υπηρεσιών. Δυστυχώς δεν γίνεται κατανοητό ότι οι κακοτεχνίες που προέκυψαν και θα προκύπτουν θα μπορούσαν να αποφευχθούν στο μεγαλύτερο μέρος τους εφόσον απλά εφαρμόζονταν η ισχύουσα Νομοθεσία, και κυρίως να υπήρχε μία βασική οργάνωση που θα επέβλεπε την ενιαία και οριζόντια εφαρμογή σε όλα τα Υπουργεία (οικονομία κλίμακας), με τα αποτελέσματά της να επανελέγχονται και να επιθεωρούνται. Τονίζουμε ότι η εκ των υστέρων προσπάθεια επιδιόρθωσης των σφαλμάτων, όχι μόνο δεν θα καταλήξει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αλλά και το κόστος επιδιορθωτικών προσαρμογών είναι πολλαπλάσιο.
Κατ’ εφαρμογή του Ελληνικού Συντάγματος (Άρθρο 5Α) και της κείμενης νομοθεσίας, αλλά και σε εφαρμογή της κυρωθείσας με το Νόμο 4074/2012 Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και του Προαιρετικού της Πρωτοκόλλου, θεωρούμε αναγκαίο η χώρα μας να αποκτήσει ψηφιακές υπηρεσίες που σχεδιάζονται με γνώμονα τις ανάγκες του πολίτη και όχι τις όποιες τεχνικές ανάγκες. Στο πλαίσιο αυτό, το πενταετές Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ψηφιακή Πολιτική που συντάσσεται από τη συγκεκριμένη Γενική Γραμματεία και θα παρακολουθείται επιχειρησιακά η εφαρμογή του, πρέπει:
να αποκτήσει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα,
να λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα όλων των πολιτών και πρωτίστως των πλέον αδυνάτων που είναι οι πολίτες με αναπηρία.
Για παράδειγμα το έργο της ψηφιοποίησης των Δικαστηρίων μη λαμβάνοντας υπόψη τους πολίτες με αναπηρία τελικά θα δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα και τον ψηφιακό αποκλεισμό του αμεα στη Δικαιοσύνη, σε ένα ήδη προβληματικό από πλευράς φυσικής προσπελασιμότητας των δικαστηρίων σύστημα.
Λόγω των παραπάνω, θεωρούμε απολύτως απαραίτητο ως κοινότητα των πολιτών με αναπηρία στο άρθρο 1 της αποστολής της εν λόγω γραμματείας να προστεθεί το παρακάτω:
Ο ορθός σχεδιασμός, η συστηματική εποπτεία, η διασφάλιση και η πιστοποίηση της προσβασιμότητας και της ευχρηστίας κάθε ηλεκτρονικής υπηρεσίας και ψηφιακού εγγράφου του Δημοσίου και των εποπτευόμενων από αυτό Υπηρεσιών και Φορέων προς όλους τους Έλληνες πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων.
Με τον τρόπο αυτό θα ξεκινήσει να δίνεται μία λύση στο σημαντικό αυτό πρόβλημα και μάλιστα με ελάχιστο οικονομικό κόστος και μέγιστα οφέλη εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση.
Και εσείς ως αρμόδιος Υπουργός για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, και κατ’ επέκταση για την ανεμπόδιστη χρήση των υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης από όλους τους Έλληνες πολίτες, έχετε πλέον μοναδική ευκαιρία και ευθύνη να αλλάξετε άπαξ αυτή την πορεία, λόγω του ότι γνωρίζετε όσο κανείς άλλος υπουργός τα προβλήματά μας. Ας είναι το Υπουργείο που προΐσταστε εκείνο που επιτέλους θα εφαρμόσει ουσιαστικά τις αρχές της Σχεδίασης για Όλους, με διαρκή παρακολούθηση των σταδίων υλοποίησής τους, με συνεχή έλεγχο των τεχνικών προδιαγραφών και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Η δε οριζόντια αυτή υιοθέτηση των αρχών της Σχεδίασης για Όλους ευχόμαστε να αποτελέσει βέλτιστη πρακτική σε όλο το Δημόσιο.
Είμαστε στη διάθεσή σας για συζήτηση και για συγκεκριμενοποίηση των προτάσεών μας και ελπίζουμε στις άμεσες στρατηγικές ενέργειές σας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των εμποδίων.
Με τιμή, το Δ.Σ. του Σωματείου Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Νομού Λακωνίας
Το πλήρες κείμενο της επιστολής: http://takisalexandrakis.blogspot.gr/2016/02/blog-post.html
Η αποτελεσματικότητα των ανωτέρω αποστολών θεωρείται ότι είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της δημιουργίας της ΓΓΨΠ , καθόσον οι μέχρι τώρα ενέργειες ήταν και αναποτελεσματικές και επιφανειακές. Ο χρόνος επίσης υλοποίησής του
άμεσα και ολοκληρωμένα ,ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα του Κυβερνητικού και γενικά δημοσίου τομέα είναι συνυφασμένος με την ύπαρξή του.Καλή επιτυχία.
Το σχέδιο Νόμου βρίσκεται σε ορθή κατεύθυνση ως προς την σύσταση κεντρικής δομής για την Ψηφιακή Πολιτική, με θετικό στοιχείο το ότι υπάγεται στο ανώτατο δυνατό επίπεδο δηλ. υπό τον Πρωθυπουργό. Επίσης αποτελεί μια ολοκληρωμένη απόπειρα αντιμετώπισης όλων των ζητημάτων που έχουν διαπιστωθεί σε ότι αφορά την εφαρμογή μιας ενιαίας στρατηγικής των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην χώρα.
Η εισηγητική έκθεση επίσης που συνοδεύει το σχέδιο νόμου αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια καταγραφής όλων των ζητημάτων και παθογενειών που έχουν αναδειχθεί τα τελευταία 20 χρόνια σε ότι αφορά στην υιοθέτηση των ΤΠΕ από τους δημόσιους φορείς της χώρας στην καθημερινότητα συνδιαλλαγής τους με τους πολίτες ή τις επιχειρήσεις αλλά και στην μεταξύ τους συνεργασία.
Ως επιτελική υπηρεσία αναλαμβάνει την αρμοδιότητα και «την προώθηση δράσεων απλούστευσης διαδικασιών». Με δεοδμένο ότι αυτή η αρμοδιότητα είναι κρίσιμη για την λειτουργία της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να δοθεί στο ΣΝ περισσότερη έμφαση στην υλοποίηση αυτής της δράσης,που η πλημμελής της υλοποίηση ενέχει μεγάλους κινδύνους καθυστέρησης του εκσυγχρονισμού της Δημόσιας Διοίκησης.
H ΓΓΨΠ χαρακτηρίζεται επιτελική δημόσια υπηρεσία, όμως, όπως προκύπτει από τις αρμοδιότητες της, είναι επιφορτισμένη με πλήθος εκτελεστικών καθηκόντων που την καθιστούν και εκτελεστική υπηρεσία.
Πέραν της ασυνέπειας, η σχεδίαση ενέχει τον αντιδημοκρατικό κίνδυνο ελεγκτής και ελεγχόμενος να είναι το ίδιο και το αυτό.
Στην παράγραφο (η) αναφέρεται σαν αποστολή και η «δημιουργία νέων φορέων του Δημοσίου «. Αυτό μοιάζει αντιφατικό διότι η βασική αποστολή της ΓΓΨΠ δείχνει να είναι η ενοποίηση των διαφόρων πολυδαίδαλων δομών.
Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι έχουν δαπανηθεί μέχρι σήμερα άνω των 7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία έχουν δαπανηθεί στο:
MΟΠ-Π Α’ ΚΠΣ (1985-1993) 0,1 εκατ. ευρώ.
Β’ ΚΠΣ – ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ (1994-1999) 0,3 εκατ. ευρώ
Γ’ ΚΠΣ – ΚΤΠ (2000-2006) 2.700 εκατ. ευρώ
Δ’ ΚΠΣ – ΨΣ (2007-2013) 1.000 εκατ. ευρώ.
ΣΥΝΟΛΟ 4,1 δισ. ευρώ.
Μέχρι στα 7 δισ. ευρώ έχουμε μεγάλη απόσταση. Από αυτό το ποσόν σημαντικό μέρος δαπανήθηκε σε «αδιαστασιολόγητες» δαπάνες hardware, το οποίο απαξιώθηκε πολύ γρήγορα και ακόμη και σήμερα δεν είναι λίγοι αυτοί που στο άκουσμα «έργο πληροφορικής» σκέφτονται servers, routers, pc’s και εκτυπωτές.
Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι έχουν δαπανηθεί μέχρι σήμερα άνω των 7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία έχουν δαπανηθεί στο:
MΟΠ-Π Α’ ΚΠΣ (1985-1993)0,1 εκατ. ευρώ.
Β’ ΚΠΣ – ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ (1994-1999)0,3 εκατ. ευρώ
Γ’ ΚΠΣ – ΚΤΠ (2000-2006)2.700 εκατ. ευρώ
Δ’ ΚΠΣ – ΨΣ (2007-2013)1.000 εκατ. ευρώ.
ΣΥΝΟΛΟ 4,1 δισ. ευρώ.
Μέχρι στα 7 δισ. ευρώ έχουμε μεγάλη απόσταση. Από αυτό το ποσόν σημαντικό μέρος δαπανήθηκε σε «αδιαστασιολόγητες» δαπάνες hardware, το οποίο απαξιώθηκε πολύ γρήγορα και ακόμη και σήμερα δεν είναι λίγοι αυτοί που στο άκουσμα «έργο πληροφορικής» σκέφτονται servers, routers, pc’s και εκτυπωτές.