1. Το στοιχείο λγ) του άρθρου 1 του ν. 4251/2014, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«λγ) Μέλη οικογένειας πολίτη τρίτης χώρας:
α. Ο έτερος των συζύγων ή συντρόφων, εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, καθώς και τα κάτω των 18 ετών άγαμα, κοινά τέκνα τους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που έχουν νομίμως υιοθετηθεί στην Ελλάδα με δικαστική απόφαση ή με αλλοδαπή δικαστική απόφαση που είναι αυτοδικαίως εκτελεστή ή έχει κηρυχθεί εκτελεστή ή έχει αναγνωρισθεί το δεδικασμένο της στην Ελλάδα.
β. Τα λοιπά, κάτω των 18 ετών, άγαμα τέκνα του συντηρούντος ή του ετέρου των συζύγων ή συντρόφων, συμπεριλαμβανομένων των τέκνων που έχουν, κατά τα ανωτέρω, υιοθετηθεί, εφόσον η άσκηση της επιμέλειας έχει νομίμως ανατεθεί για μεν τα τέκνα του συντηρούντος σε αυτό, για δε τα τέκνα του ετέρου συζύγου στον σύζυγο αυτόν.
2.Το στοιχείο λε) του άρθρου 1 του ν. 4251/2014, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«λε) Μέλος οικογένειας Έλληνα:
(α) ο (η) σύζυγος, (β) ο (η) σύντροφος με τον (την) οποίο(-α) ο Έλληνας έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, (γ) ανεξαρτήτως ιθαγένειας: οι κατιόντες, συγγενείς εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, των συζύγων ή των συντρόφων, οι οποίοι είναι κάτω των 21 ετών ή ανεξαρτήτως ηλικίας, εφόσον είναι συντηρούμενοι, καθώς και εκείνοι του/της συζύγου ή του (της) συντρόφου, όπως ορίζεται στο στοιχείο β) κατά την ανωτέρω διάκριση, ως προς την ηλικία, καθώς και τα τέκνα που έχουν υιοθετηθεί, επίσης κατά την ανωτέρω διάκριση, (δ) οι συντηρούμενοι απευθείας ανιόντες καθώς και εκείνοι του (της) συζύγου ή του (της) συντρόφου, όπως ορίζεται στο στοιχείο β), (ε) κάθε άλλου µέλους της οικογένειας του Έλληνα ή του ετέρου των συζύγων, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, το οποίο δεν εμπίπτει στα αναφερόμενα στις περιπτώσεις (α), (β) και (γ) πρόσωπα, εφόσον το µέλος τούτο συντηρείται από τον Έλληνα ή τον έτερο των συζύγων ή ζει υπό τη στέγη του στη χώρα προέλευσης ή εφόσον σοβαροί λόγοι υγείας καθιστούν απολύτως αναγκαία την προσωπική φροντίδα του εν λόγω µέλους της οικογένειας από τον Έλληνα.»
3. Προστίθεται άρθρο 13Α στο ν. 4251/2014, το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής:
«Άρθρο 13Α
Απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία
1. Αν οι θέσεις εργασίας που προβλέπονται στην κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του παρόντος για την εποχική απασχόληση εργαζομένων στην αγροτική οικονομία δεν καλυφθούν με την διαδικασία του άρθρου 12 του παρόντος, μπορεί ο εργοδότης να υποβάλει στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής του αίτηση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, οι οποίοι στερούνται τίτλου διαμονής στην χώρα, προκειμένου για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών της αγροτικής εκμετάλλευσης. Στην αίτηση αναγράφονται ο αριθμός των θέσεων εργασίας σύμφωνα με την αντιστοιχία καλλιεργήσιμης έκτασης ή ζωικού κεφαλαίου ανά εργαζόμενο κατ’ εφαρμογή της κοινής υπουργικής απόφασης της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του παρόντος, τα στοιχεία και η ιθαγένεια των προς απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, η ειδικότητα και το χρονικό διάστημα της απασχόλησης. Η αίτηση συνοδεύεται από α) την Ενιαία Δήλωση Καλλιέργειας ή την Ενιαία Δήλωση Εκτροφής του άρθρου 9 ν. 3877/2010 β) υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη ότι αντιμετωπίζει κατάσταση ανωτέρας βίας καθ’ ο μέρος αδυνατεί να συνάψει εγκαίρως νόμιμες συμβάσεις εργασίας για την αντιμετώπιση των αναγκών της εκμετάλλευσής του, και γ) τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 παρ. 3 του παρόντος νόμου δικαιολογητικά.
2. Οι αιτήσεις εξετάζονται με την χρονική σειρά υποβολής τους από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο οποίος μπορεί να εκδώσει πράξεις έγκρισης για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών, μέχρις ότου συμπληρωθεί ο αριθμός εργαζομένων που προβλέπει η κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του παρόντος. Η χορηγηθείσα έγκριση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση των πολιτών τρίτων χωρών συνιστά λόγο αναβολής απομάκρυνσης και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του Ν. 3907/2011. Η αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης αποστέλλει στην κατά τόπον αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση την χορηγηθείσα πράξη έγκρισης. Σε περίπτωση που έχει ήδη εκδοθεί απόφαση επιστροφής, η αρμόδια αστυνομική αρχή εκδίδει βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 3907/2011, εφόσον δεν συντρέχει σπουδαίος λόγος δημόσιας τάξης και ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 6 περίπτωση γ του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που δεν έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής, εκδίδεται απόφαση επιστροφής από την αρμόδια αστυνομική αρχή και, ακολούθως, εκδίδεται βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 3907/2011. Οι βεβαιώσεις αναβολής απομάκρυνσης κοινοποιούνται υποχρεωτικά από την αρμόδια αστυνομική αρχή στον κατά τόπο αρμόδιο ανταποκριτή του ΟΓΑ και στο κατά τόπον αρμόδιο τμήμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
3. Εργοδότης που λαμβάνει έγκριση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών δεν υπόκειται στις κυρώσεις των άρθρων 85, 87 και 88 του ν. 4052/2012.
4. Οι παράτυπα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών που απασχολούνται σε εργασίες πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας κατά την έννοια του άρθρου 30 του ν. 4331/2015 ασφαλίζονται στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων με εργόσημο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 27 ν. 2639/1998 και του άρθρου 20 ν. 3863/2010.
5. Οι περιπτώσεις α,β,γ,δ,ε, του άρθρου 17 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίστανται ως εξής:
«α. Μέλη διοικητικών συμβουλίων, μέτοχοι, διαχειριστές, νόμιμοι εκπρόσωποι και ανώτατα διευθυντικά στελέχη ημεδαπών εταιρειών, καθώς και θυγατρικών εταιρειών και υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών που ασκούν νόμιμα εμπορική δραστηριότητα στην Ελλάδα, εφόσον προσκομίσουν στην αρμόδια προξενική αρχή αντίγραφο του Φύλλου της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως δημοσίευσης του διορισμού ή της εκλογής τους και, σε περίπτωση μη δημοσίευσης, αντίγραφο του καταστατικού της εταιρείας ή αντίγραφο απόφασης του αρμοδίου οργάνου της εταιρείας για την ιδιότητα τους ως μελών διοικητικού συμβουλίου ή διαχειριστών ή νόμιμων εκπροσώπων ή γενικών διευθυντών ή διευθυντών. Η είσοδος και διαμονή πολιτών τρίτων χωρών που πρόκειται να δραστηριοποιηθούν ή να απασχοληθούν, υπό τις ανωτέρω ιδιότητες, σε ημεδαπές εταιρείες, επιτρέπεται μόνο εάν η ημεδαπή εταιρεία απασχολεί τουλάχιστον πέντε (5) εργαζόμενους.
β. Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις, βάσει ειδικών διακρατικών συμφωνιών ή εισηγήσεων αρμοδίων ελληνικών αρχών, εφόσον προσκομίσουν στην αρμόδια προξενική αρχή τη σχετική συμφωνία ή την εισήγηση των αρμοδίων αρχών και τη σύμβαση εργασίας με την επιχείρηση.
γ. Διευθυντές, επιχειρησιακά και τεχνικά στελέχη εταιρειών του Ν. 2289/1995 (Α΄ 27), όπως ισχύει που ασχολούνται στη θαλάσσια έρευνα, γεώτρηση και εξόρυξη υδρογονανθράκων.
δ. Υπαλληλικό προσωπικό και νόμιμοι εκπρόσωποι που απασχολούνται αποκλειστικά σε εταιρείες που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3427/2005 (Α 312), του ν. 378/1968 (Α 82) και του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α 77), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 του ν. 2234/1994 (Α 142), καθώς και σε επιχειρήσεις του ν.δ. 2687/1953 (Α 317), εφόσον προσκομίζουν τίτλο σπουδών ή έγγραφα που αποδεικνύουν διετή εργασιακή εμπειρία, συναφή με το αντικείμενο απασχόλησης στην εταιρεία, όπως αυτό περιγράφεται στη σύμβαση εργασίας.
Από την ανωτέρω υποχρέωση προσκόμισης τίτλου σπουδών ή εγγράφων απόδειξης διετούς εργασιακής εμπειρίας, απαλλάσσεται το υπαλληλικό προσωπικό που απασχολείται αποκλειστικά σε εταιρείες του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον η εταιρεία απασχολεί τουλάχιστον πενήντα ημεδαπούς εργαζόμενους.
ε. Τεχνικοί που απασχολούνται σε βιομηχανίες ή μεταλλεία υπό τους όρους, πλην του χρόνου διαμονής, που προβλέπονται στον α.ν. 448/1968 (Α 130).»
6. Η παράγραφος 2 του άρθρου 17 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Αρμόδια για την εξέταση της αίτησης και την έκδοση απόφασης χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής των περιπτώσεων της προηγούμενης παραγράφου είναι η αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής των ενδιαφερομένων.»
7. Το άρθρο 19 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 19
1. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μπορεί κατ’ εξαίρεση να χορηγεί άδεια διαμονής διάρκειας δύο ετών, σε πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ελλάδα και αποδεικνύουν ότι έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με τη χώρα. Η άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους μπορεί να ανανεώνεται μόνο για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος Κώδικα. Αίτημα χορήγησης άδειας για εξαιρετικούς λόγους εξετάζεται μόνον εφόσον ο ενδιαφερόμενος πολίτης τρίτης χώρας προσκομίζει: (α) θεώρηση εισόδου η οποία έχει χορηγηθεί από ελληνική προξενική αρχή τουλάχιστον τρία έτη πριν την υποβολή αίτησης ή (β) οριστικό τίτλο διαμονής, ανεξάρτητα από την αρχή εκδόσεώς του, του οποίου η ισχύς έχει λήξει κατά την τελευταία δεκαετία προ της υποβολής της αίτησης και (γ) έγγραφα που στοιχειοθετούν ότι έχει αναπτύξει ιδιαίτερους δεσμούς με τη χώρα οι οποίοι καθιστούν αναγκαία την παραμονή του εντός της ελληνικής επικράτειας. Κατ’ εξαίρεση δεν απαιτείται η προσκόμιση των υπό στοιχείου α΄ ή β΄ εγγράφων, εφόσον ο ενδιαφερόμενος αποδεικνύει με έγγραφα βέβαιης χρονολογίας το πραγματικό γεγονός της διαμονής του στη χώρα για επτά τουλάχιστον συνεχή έτη ή είναι γονέας ανήλικου ημεδαπού. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, καθορίζονται τα έγγραφα βέβαιης χρονολογίας που αποδεικνύουν την επταετή συνεχή παραμονή του αιτούντος στη χώρα. Με όμοια απόφαση μπορούν να ορίζονται περιοριστικά οι λόγοι παραπομπής στις Επιτροπές του άρθρου 134 του παρόντος.
2. Στην περίπτωση υποβολής αιτήσεων από πολίτες τρίτων χωρών που πληρούν τις προϋποθέσεις των περιπτώσεων (α) και (γ) του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 1 τ, η αρμόδια για την παραλαβή υπηρεσία ελέγχει τις τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης αυτών. Σε περίπτωση, που πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις υποβολής της αίτησης, η κατάθεση αυτής αποτελεί λόγο προστασίας από την επιστροφή σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 21 του Ν. 3907/2011 (Α` 7). Η αρμόδια υπηρεσία παραλαβής χορηγεί σχετική απόδειξη, με την οποία βεβαιώνεται ότι κωλύεται η έκδοση απόφασης επιστροφής για το χρόνο που θα απαιτηθεί μέχρι την εξέταση του αιτήματος. Η κατάθεση της αίτησης σε περίπτωση, που πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης, συνιστά λόγο αναβολής απομάκρυνσης και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 3907/2011. Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης της αίτησης, μόνη η κατάθεση αίτησης για χορήγηση άδειας διαμονής σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, δεν παρέχει προστασία από την επιστροφή.
3. Στην περίπτωση που ο αιτών κατείχε οριστικό τίτλο διαμονής, σύμφωνα με την περίπτωση β΄ του τρίτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται βεβαίωση κατάθεσης αίτησης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 5 έως και 7 του άρθρου 8 του παρόντος.
4. Προϋπόθεση για την υποβολή αιτήσεων του παρόντος άρθρου είναι: α) η κατοχή διαβατηρίου, έστω και εάν αυτό έχει λήξει. Άδεια διαμονής χορηγείται και στις περιπτώσεις διαπιστωμένης αντικειμενικής αδυναμίας εφοδιασμού του ενδιαφερόμενου με διαβατήριο, εφόσον αυτό διαπιστώνεται, κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του ενδιαφερομένου και γνώμης της αρμοδίας Επιτροπής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 του Ν. 4251/2014, β) η καταβολή παραβόλου ύψους τριακοσίων (300) ευρώ, γ) η κάλυψη πλήρους ασφάλισης ασθενείας, σύμφωνα με την περίπτωση ε΄ του άρθρου 6 του παρόντος κώδικα, είτε από ασφάλιση του ιδίου είτε από ασφάλιση του συζύγου. Για την εκπλήρωση της άνω προϋπόθεσης, οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε εξαγορά των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης, προκειμένου να έχουν πλήρη ασφάλιση ασθενείας, και η μη συνδρομή στο πρόσωπο των αιτούντων λόγων που τους καθιστούν επικίνδυνους για την δημόσια τάξη και ασφάλεια. Τυχόν εγγραφή στον ΕΚΑΝΑ και επιβολή μέτρου απαγόρευσης εισόδου, βάσει των διατάξεων του άρθρου 26 του ν. 3907/2011, για λόγους προηγούμενης μη νόμιμης διαμονής ή εξαιτίας μη συμμόρφωσης σε απόφαση επιστροφής που εκδόθηκε για τον ίδιο λόγο, δεν αποτελεί παρακωλυτικό λόγο για την έκδοση της άδειας διαμονής. Με την έκδοση της άδειας διαμονής η εγγραφή παύει αυτοδικαίως να ισχύει.
5. Οι άδειες διαμονής του παρόντος άρθρου, χορηγούνται άπαξ και παρέχουν στον πολίτη τρίτης χώρας δικαίωμα πρόσβασης στην εξαρτημένη εργασία και στην παροχή υπηρεσιών ή έργου. Δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας παρέχεται μόνο στην περίπτωση που ο κάτοχος της ανωτέρω άδειας διαμονής κατείχε προηγουμένως άδεια διαμονής η οποία του επέτρεπε την άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας και η δραστηριότητα αυτή εξακολουθεί να υφίσταται. Για την ανανέωση των αδειών διαμονής του προηγουμένου εδαφίου θα εξετάζεται η συνδρομή των προϋποθέσεων ανανέωσης αδειών διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 138 παρ. 7 του Ν. 4251/2014 (Α΄ 80).
6. Σε ιδιαιτέρως εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγείται άδεια διαμονής από τον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ύστερα από γνώμη της Επιτροπής της παραγράφου 1 του άρθρου 134 του παρόντος, όταν δεν πληρούνται οι οριζόμενες από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου προϋποθέσεις και οι αιτούντες με κίνδυνο της ζωής τους, προέβησαν σε πράξεις κοινωνικής αρετής, προσφοράς και αλληλεγγύης που προάγουν τις αξίες του ανθρωπισμού.
7. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης χορηγείται άδεια διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών, εφόσον αιτιολογημένα συντρέχει δημόσιο συμφέρον, το οποίο δύναται να προκύπτει κατά τεκμήριο από διμερείς συμφωνίες ή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που αφορούν ιδίως τομείς εξωτερικής πολιτικής, άμυνας, εσωτερικής ασφάλειας, οικονομίας και ανάπτυξης, επενδύσεων, εκπαίδευσης, πολιτισμού κατόπιν εισήγησης του κατά περίπτωση αρμόδιου δημόσιου φορέα. Η ανωτέρω άδεια διαμονής παρέχει στον πολίτη τρίτης χώρας δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Η άδεια διαμονής χορηγείται για χρονικό διάστημα έως δύο ετών και μπορεί να ανανεώνεται για ισόχρονο διάστημα. Οι παραπάνω πολίτες τρίτης χώρας μπορούν να συνοδεύονται και από τα μέλη της οικογένειάς τους, στα οποία χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, ατομική άδεια διαμονής που λήγει ταυτόχρονα με την άδεια διαμονής του συντηρούντος.»
8. Η περίπτωση ζ της παραγράφου 1 του άρθρου 19 Α του ν. 4251/2014 όπως ισχύει καταργείται.
9. Η περίπτωση β της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«β. Κάθε μεταβολή της προσωπικής του κατάστασης, ιδίως δε την αλλαγή ιθαγένειας, τη σύναψη, λύση ή ακύρωση γάμου ή συμφώνου συμβίωσης ή τη γέννηση τέκνου.»
10. Οι διατάξεις του άρθρου 45 του ν. 4251/2014, όπως ισχύει αντικαθίστανται ως εξής:
«Άρθρο 45
Συμμετοχή σε ειδικά προγράμματα
1. Πολίτες τρίτων χωρών, που μετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγών στο πλαίσιο διακρατικών συμφωνιών και σε προγράμματα συνεργασίας με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνονται δεκτοί για διαμονή στη χώρα εφόσον έχουν λάβει εθνική θεώρηση εισόδου, πέραν των ενενήντα (90) ημερών, για το σκοπό αυτό. Η εθνική θεώρηση εισόδου χορηγείται, εφόσον προσκομισθεί στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή βεβαίωση του φορέα πραγματοποίησης του αντίστοιχου προγράμματος.
2. Η θεώρηση εισόδου χορηγείται για χρονικό διάστημα ίσο με το διάστημα εκτέλεσης του προγράμματος και παρέχει πρόσβαση στην εργασία για τους σκοπούς του προγράμματος.
3. Πολίτες τρίτων χωρών υπότροφοι υπουργείων, οργανισμών, κοινωφελών ιδρυμάτων και του Ι.Κ.Υ. γίνονται δεκτοί για διαμονή στη χώρα εφόσον έχουν λάβει εθνική θεώρηση εισόδου για το σκοπό αυτό.
Η εθνική θεώρηση εισόδου χορηγείται, εφόσον προσκομισθεί στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή βεβαίωση του φορέα χορήγησης της υποτροφίας.
4. Στους πολίτες τρίτων χωρών της παρ. 3 χορηγείται άδεια διαμονής για χρονικό διάστημα ίσο με το διάστημα διάρκειας της υποτροφίας.
5. Οι πολίτες τρίτων χωρών που υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν υποχρεούνται στην καταβολή παραβόλου.»
11. Η περίπτωση β της παραγράφου 1 του άρθρου 75 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«β. πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία ─ παροχή υπηρεσιών ή έργου».
12. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 82 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«Το παραπάνω Δελτίο Διαμονής χορηγείται και σε πολίτες τρίτων χωρών που ήταν κάτοχοι Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς, ως αλλογενείς σύζυγοι Ομογενούς, σε αναγνωρισμένους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, καθώς και σε αιτούντες διεθνή προστασία υπό τον όρο της προηγούμενης παραίτησής τους από την αίτηση διεθνούς προστασίας και της προηγούμενης σταθερής διαμονής τους στη χώρα επί ένα τουλάχιστον έτος προ της σύναψης της οικογενειακής σχέσης καθώς και στους κατόχους άδειας διαμονής που έχει χορηγηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του π.δ. 114/2010.»
13. Η παράγραφος 3 του άρθρου 82 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Το μέλος της οικογένειας Έλληνα, που επιθυμεί τη χορήγηση Δελτίου Διαμονής, κατά την παράγραφο 1, οφείλει να καταθέσει αίτηση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του παρόντος στις υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Χώρας, σε διάστημα τριών μηνών, από την ημερομηνία εισόδου στη Χώρα ή εντός δύο μηνών από την ημερομηνία σύναψης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση μη υποβολής της αίτησης εντός διαστήματος ενός έτους από την ημερομηνία εισόδου ή σύναψης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης, επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο ύψους πενήντα (50) ευρώ. Η αίτηση συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, με τα οποία:
α. Αποδεικνύει εγγράφως την οικογενειακή του σχέση με τον Έλληνα.
β. Αποδεικνύει στις περιπτώσεις γ και δ της περίπτωσης λε της παρ. 1 του άρθρου 1 του παρόντος ότι συντρέχει η προϋπόθεση του συντηρούμενου μέλους, δηλαδή ότι υποστηρίζεται υλικά από τον Έλληνα ή τον έτερο των συζύγων ή των συντρόφων που είναι πολίτης τρίτης χώρας.
Ειδικότερα, θα πρέπει να αποδεικνύει ότι θα συντηρείται από τον Έλληνα και ότι συντηρούνταν ή ζούσε υπό τη στέγη του ετέρου των συζύγων ή των συντρόφων που είναι πολίτης τρίτης χώρας στη χώρα καταγωγής ή ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι υγείας που καθιστούν απολύτως αναγκαία την προσωπική φροντίδα του μέλους της οικογένειας από τον Έλληνα.»
14. Οι περιπτώσεις β, γ και δ της παραγράφου 1 του άρθρου 84 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίστανται ως εξής:
«β. Εκδοθεί απόφαση διαζυγίου και ο γάμος διήρκεσε τρία τουλάχιστον έτη, πριν την υποβολή αίτησης αγωγής διαζυγίου, εκ των οποίων το ένα έτος στην Ελλάδα ή η επιμέλεια των τέκνων έχει ανατεθεί νομίμως σε έναν από τους συζύγους/συντρόφους που είναι πολίτης τρίτης χώρας ή λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης.
«γ. Συντρέχουν ιδιαιτέρως δυσχερείς καταστάσεις, όπως σε περίπτωση που το μέλος της οικογένειας κατέστη θύμα οικογενειακής βίας, ενόσω υφίστατο ο γάμος ή το σύμφωνο συμβίωσης.
«δ. Ο ένας εκ των συζύγων/συντρόφων απολαύει νομίμως του δικαιώματος επικοινωνίας με ανήλικο τέκνο, υπό τον όρο ότι από τη σχετική δικαστική απόφαση ή την έγγραφη συμφωνία των συζύγων/συντρόφων προκύπτει ότι οι επισκέψεις πρέπει να πραγματοποιούνται στην Ελλάδα και για όσο διάστημα απαιτείται.»
15. Η παράγραφος 6 του άρθρου 84 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Πολίτες τρίτων χωρών που διέμεναν νόμιμα στην Ελλάδα για έναν από τους λόγους του παρόντος Κώδικα και μετά τη σύναψη γάμου ή συμφώνου συμβίωσης με έτερο πολίτη τρίτης χώρας ή Έλληνα πολίτη μετέβαλλαν το καθεστώς διαμονής τους και έλαβαν είτε άδεια διαμονής για λόγους οικογενειακής επανένωσης είτε δελτίο διαμονής ως μέλη οικογένειας Έλληνα, έχουν τη δυνατότητα να επανέλθουν στο προηγούμενο καθεστώς διαμονής τους, εφόσον:
α. Ο πολίτης τρίτης χώρας ή ο Έλληνας αποβιώσει και δεν δικαιούνται αυτοτελές ή προσωποπαγές αντίστοιχα δικαίωμα διαμονής.
β. Εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή λύσης του συμφώνου συμβίωσης και δεν δικαιούνται αυτοτελές ή προσωποπαγές αντίστοιχα δικαίωμα διαμονής.
Η ανωτέρω δυνατότητα παρέχεται και σε όσα από τα μέλη της οικογένειας τους διέμεναν νόμιμα στη χώρα και μετέβαλαν αντίστοιχα το καθεστώς διαμονής τους.»
16. Η παράγραφος 2 του άρθρου 85 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Ο (η) σύζυγος/σύντροφος ανεξαρτήτως ιθαγένειας και οι κατιόντες, συγγενείς εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, των συζύγων/συντρόφων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 82, που κατέχουν Δελτίο Διαμονής έχουν πρόσβαση σε εξαρτημένη εργασία ─ παροχή υπηρεσιών ή έργου και επαγγελματική δραστηριότητα.
17. Οι περιπτώσεις α και γ της παραγράφου 1 του άρθρου 86 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίστανται ως εξής:
«α. Αποδειχθεί από επίσημο έγγραφο Ελληνικής Αρχής ή τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή αμετάκλητο βούλευμα του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου ότι χρησιμοποιήθηκαν ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, πλαστά ή παραποιημένα έγγραφα ή ότι διαπράχθηκε με οποιονδήποτε τρόπο απάτη ή ότι χρησιμοποιήθηκαν άλλα παράνομα μέσα και γενικά ότι στοιχειοθετείται κατάχρηση δικαιώματος ή απάτη,
«γ. Διαπιστωθεί ότι η οικογενειακή σχέση, ιδίως ο γάμος, η υιοθεσία, η αναγνώριση τέκνων ή το σύμφωνο συμβίωσης, έχει συναφθεί με κύριο σκοπό την καταστρατήγηση των διατάξεων του Κώδικα αυτού, προκειμένου να αποκτηθεί το Δελτίο Διαμονής ή Μόνιμης Διαμονής.
Η οικογενειακή σχέση θεωρείται ότι έχει συναφθεί για το σκοπό αυτόν ιδίως όταν δεν υπάρχει συμβίωση των μελών της οικογένειας ή δεν υφίσταται δυνατότητα επικοινωνίας τους ή όταν ο ένας σύζυγος/σύντροφος αγνοεί στοιχεία της ταυτότητας
του ετέρου συζύγου/συντρόφου.»
18. Η περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 89 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«α. Διαθέτει εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό, επαρκές για τις ανάγκες του ιδίου και της οικογένειας του, το οποίο δεν προέρχεται από προσφυγή στο σύστημα κοινωνικής αρωγής της Χώρας. Το ετήσιο ελάχιστο εισόδημα δεν απαιτείται να είναι μεγαλύτερο από τον κατώτατο μισθό σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, υπολογιζομένου σε αυτό και ποσού προερχόμενου από επίδομα τακτικής επιδότησης ανεργίας. Στον υπολογισμό του εισοδήματος λαμβάνονται επίσης υπόψη οι συνεισφορές των λοιπών μελών της οικογένειας. Ο τακτικός χαρακτήρας του ανωτέρω εισοδήματος αποδεικνύεται ιδίως από την εκπλήρωση των ασφαλιστικών και φορολογικών.»
19. Η περίπτωση δ της παραγράφου 2 του άρθρου 90 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«δ) εφόσον διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα για δέκα (10) έτη»
20. Η παράγραφος 2 του άρθρου 132 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Το παράβολο, το οποίο καταβάλλεται κατά την υποβολή της αίτησης για την υπαγωγή στο καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος, ανέρχεται στο ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ. Δεν υπόκεινται στην καταβολή του ανωτέρω παραβόλου όσοι κατέχουν ήδη άδεια διαμονής αόριστης, δεκαετούς ή πενταετούς διάρκειας του άρθρου 108 και ζητούν να υπαχθούν στο καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος.»
21. Η παράγραφος 46 του άρθρου 8 του ν. 4332/2015 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«46. Σε περιπτώσεις γέννησης τέκνου στην Ελλάδα έως την έναρξη ισχύος του παρόντος από γονείς, ο ένας εκ των οποίων είναι κάτοχος άδειας διαμονής η οποία είναι σε ισχύ, στον έτερο γονέα, εφόσον διαμένει στη χώρα, χορηγείται άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 και της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 70 του Κώδικα.
Άδεια διαμονής, βάσει των διατάξεων του παρόντος, χορηγείται σε μονογονεικές οικογένειες καθώς και σε γονέα που απόκτησε τέκνο εκτός γάµου, εφόσον ο έτερος γονέας έχει προβεί σε αναγνώριση του τέκνου µέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4332/2014.
Οι άδειες διαμονής του δευτέρου εδαφίου χορηγούνται για δύο έτη, παρέχουν πρόσβαση στην εξαρτημένη εργασία και την παροχή υπηρεσιών ή έργου και ανανεώνονται για έναν από τους λόγους του νόμου.»
22. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, δύνανται να ανακαθορίζονται οι αρμόδιες αρχές έκδοσης των αδειών διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών που χορηγούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Με την ίδια απόφαση ορίζονται οι λεπτομέρειες, καθώς και ειδικότερα ζητήματα για την εφαρμογή της.»
23. Αιτήσεις για χορήγηση αδειών διαμονής που υποβλήθηκαν και εκκρεμούν στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ή στις Διευθύνσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, εξετάζονται από την αρχή στην οποία υποβλήθηκαν, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
24. Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος καταργείται η αριθ. 23443/2011(2225 Β) ΚΥΑ.
Στο σημείο 24., αναφέρεται η κατάργηση της 23443/2011(2225 Β) ΚΥΑ, η οποία αναφέρεται στο δικαίωμα «άδειας διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών, συντρόφους πολίτη της Ε. Ε. ή Έλληνα, με τον οποίο διατηρούν σταθερή σχέση προσηκόντως αποδεδειγμένη».
Στο ίδιο άρθρο, υπάρχουν αναφορές για συζύγους, μέλη οικογένειας κλπ, παρ’ όλα αυτά όμως δεν γίνεται αντιληπτή κάποια σύγκρουση, αντινομία ή επικάλυψη, που να συνιστά την ανάγκη της κατάργησης της εν λόγω ΚΥΑ, η οποία δίνει δυνατότητα, όχι μόνο στις άδειες διαμονής συντρόφων με γάμο ή σύμφωνο, αλλά και όταν η σχέση μπορεί να αποδειχθεί με άλλον τρόπο πως είναι «σταθερή σχέση προσηκόντως αποδεδειγμένη».
Μην ξεχνάμε, επίσης, τη νομολογία του ΕΔΔΑ (Schalk & Kopf κατά Αυστρίας) που αναγνωρίζει οικογενειακές σχέσεις και για ζευγάρια που δεν έχουν καμία επίσημη αναγνώριση.
Συνεπώς, παρ’ ότι στην ελλάδα έχουμε πια νομοθεσία για το σύμφωνο συμβίωσης, δεν υπάρχει κάποιος αντικειμενικός λόγος ώστε να αφαιρεθεί και αυτή η δυνατότητα για τις σχέσεις που μπορούν να αποδειχθούν προσηκόντως, όπως αναφέρει αυτή η ΚΥΑ.
Θεωρούμε πως πρέπει το σημείο 24, να αφαιρεθεί, ώστε να δίνεται η δυνατότητα και σε αυτές τις περιπτώσεις που υπήρχε αυτή η πρόβλεψη.
Για το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ),
Μαρίνα Γαλανού.
Προτείνεται στο άρθρο 19 παρ. 2 εδ. γ΄ «Η αρμόδια υπηρεσία παραλαβής χορηγεί σχετική απόδειξη, με την οποία βεβαιώνεται ότι κωλύεται η έκδοση απόφασης επιστροφής για το χρόνο που θα απαιτηθεί μέχρι την εξέταση του αιτήματος» να προστεθεί ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ η φράση «και ότι παρέχεται στον πολίτη τρίτης χώρας δικαίωμα πρόσβασης στην εξαρτημένη εργασία και στην παροχή υπηρεσιών ή έργου».
Εάν η εξέταση των αιτημάτων αυτών καθυστερήσει, όπως φαίνεται από την μέχρι σήμερα εμπειρία αλλά και από τους φόβους που εκφράζουν ως άνω αρμόδιοι φορείς, θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα σε υ.τ.χ. που εργάζονται νόμιμα στη χώρα (π.χ. κάτοχοι ειδικών βεβαιώσεων που δεν υπάγονται στην περίπτωση β΄) ή που βρίσκονται σε καθεστώς παρανομίας και μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του αρ. 19 περίπτωση (α) και (γ) να εργάζονται νόμιμα, να μπορούν να ασφαλιστούν κλπ.
1,2. Θετική η προσθήκη του όρου ‘σύντροφος’, έστω και με καθυστέρηση πολλών ετών.
3. Με δεδομένη την αδυναμία κάλυψης θέσεων εργασίας, ειδικά στην αγροτική οικονομία, η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίνεται θετική. Αυτονόητη η πρόβλεψη για μη επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες και για ασφάλιση των απασχολούμενων στον ΟΓΑ.
6. Ορθή η αποκέντρωση της αρμοδιότητας.
7. Η ‘IMMIGRATIO’ έχει ήδη τονίσει ότι τάσσεται σταθερά υπέρ της αποκέντρωσης των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών αλλοδαπών. Εκφράζουμε όμως και σήμερα σοβαρές επιφυλάξεις αναφορικά με την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (υπερβολικές γραφειοκρατικές απαιτήσεις, ‘στενόμυαλη’ αντιμετώπιση αιτημάτων, απρεπείς συμπεριφορές) αλλά και τις υποδομές και τη στελέχωση των υπηρεσιών, με δεδομένη την έστω σύντομη, μέχρι σήμερα, εμπειρία στην παραλαβή αιτημάτων για εξαιρετικούς λόγους.
Η ξεκάθαρη αναφορά στην εγγραφή στον ΕΚΑΝΑ και την επιβολή μέτρου απαγόρευσης εισόδου αποτελεί ένα θετικό βήμα στην κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος εφαρμογής που δημιουργήθηκε.
Επίσης Θετική η ‘ενοποίηση’ των κατηγοριών Γ1.3 και Γ1.4, έπειτα άλλωστε από την κατά κύριο λόγο ενιαία αντιμετώπιση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Σε περίπτωση που στον γονέα ανήλικου ημεδαπού δεν προβλέπεται χορήγηση βεβαίωσης κατάθεσης, θεωρούμε ότι υφίσταται ένα σημαντικό νομοθετικό σφάλμα.
Τουλάχιστον αμφιλεγόμενη και οπωσδήποτε χρήζουσα περαιτέρω διευκρινίσεων η υποχρέωση κάλυψης πλήρους ασφάλισης ασθενείας στις περιπτώσεις μη χορήγησης βεβαίωσης κατάθεσης.
18. Θετική η πρόβλεψη για εξάλειψη της προσαύξησης στο εισόδημα του επί μακρόν διαμένοντος όπως επίσης και η μείωση του χρόνου νόμιμης διαμονής αλλά και η μείωση του παραβόλου.
21. Ορθή η τροποποίηση με την οποία παρέχεται στο γονέα πρόσβαση στην εργασία ήδη από τη χορήγηση της άδειας.
Είναι απόλυτα κατανοητή η κατεπείγουσα διαδικασία που επιλέχθηκε για τη νομοθέτηση των Υπηρεσιών Υποδοχής, Προσφυγών κλπ. Το κατεπείγον για τη μεταβίβαση απροσδιόριστου όγκου αρμοδιοτήτων στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις χωρίς την απαραίτητη διαβούλευση, χωρίς προγραμματισμό, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της εξέτασης των μαζικών νομιμοποιήσεων που οι Δ/νσεις Αλλοδαπών & Μετ. των Αποκ. Διοικήσεων διαχειρίζονται, δεν είναι κατανοητό.
Τέλη Οκτώβρη 2015 οι ΔΑΜ ξεκίνησαν να παραλαμβάνουν αιτήσεις για εξαιρετικούς λόγους, που όριζαν δικαιούχους αλλοδαπούς με ληγμένο τίτλο διαμονής στη χώρα την τελευταία δεκαετία (15ετια με τις παρατάσεις). Οι αλλοδαποί μετά την αίτηση, λάμβαναν μπλε βεβαίωση και εντος 6 μηνών όφειλαν-οφείλουν να προσκομίσουν ασφαλιστική ενημερότητα, κυρίως μέσω της εξαγοράς των ενσήμων που απαιτούνται για τη χορήγηση βιβλιαρίου υγείας. Έχουν παρέλθει 4 μήνες σχεδόν και η διαδικασία αυτή δεν έχει ξεκινήσει ούτε έχει οριστεί χρονικά η έναρξή της. Αποτέλεσμα αυτού η σώρευση δεκάδων χιλιάδων αιτήσεων προς συμπλήρωση και εξέταση.
Αλλά ας δούμε λίγο τα νούμερα. Στις 4 δ/νσεις της Αττικής στους 3 μήνες εφαρμογής κατατέθηκαν 15000 αιτήσεις εξαιρετικών λόγων (συμπεριλαμβάνονται σύζυγοι με γέννηση τέκνου στη χώρα και ανήλικα που η αίτηση του γονέα συμπαρασύρει). Η ροή των αιτήσεων συνεχίζεται κανονικά χωρίς να εμφανίζεται τάση σοβαρής μείωσης. Το 50% των αιτήσεων για άδεια διαμονής στη ΔΑΜ Αθηνών Α αφορά εξαιρετικούς λόγους. Το νούμερο που θα φτάσουμε είναι άγνωστο, με ταβάνι το διπλάσιο των ισχυρών αυτή τη στιγμή αδειών. Για να γίνω κατανοητός, μόνο για τις Δ/νσεις Αθηνών Α και Κεντρικού Τομέα έχουμε τα εξής στοιχεία: 147000 άδειες σε ισχύ, 278000 κάτοχοι έστω και μίας άδειας. Εαν σε όλη τη χώρα υπάρχουν 550000 άδειες σε ισχύ καταλαβαίνουμε τον όγκο που δύναται οι Υπηρεσίες να δεχτούν.
Με το παρόν σχέδιο νόμου πηγαίνουμε ένα βήμα πιο κάτω και ορίζουμε τις ΔΑΜ ως υπηρεσίες υποδοχής των αλλοδαπών με 7ετη συνεχή διαμονή στη χώρα ή με 3ετη ληγμένη βίζα εισόδου. Αριθμός άγνωστος, που αν υποθέσουμε ότι με τη παρούσα νομιμοποίηση οι ΔΑΜ διπλασίασαν τον κύκλο εργασιών τους με τη ρύθμιση αυτή θα τον τετραπλασιάσουν, συντηρητικά εκτιμώντας το γεγονός. Σε αυτά τα νούμερα πρέπει να προστεθούν νέες αρμοδιότητες για χορήγηση άδειας σε μονογονεϊκές οικογένειες, σε όσους συνήψαν σύμφωνα συμβίωσης, σε στελέχη εταιριών, σε παράτυπα διαμένοντες απασχολούμενους στον πρωτογενή τομέα κλπ. που μεταβιβάζονται ή ισχύουν για πρώτη φορά.
Σημαντική ρύθμιση είναι αυτή που απαιτεί για την υποβολή αίτησης να προσκομίζεται ασφαλιστική ενημερότητα κυρίως μέσω εξαγοράς ενσήμων. Αυτή η πρόβλεψη δεν υπήρχε για όσους κατέθεταν στο ΥΠΕΣ και όσοι κατέθεταν στις Αποκ. Διοκήσεις λάμβαναν αρχικά μπλε βεβαίωση και ο ασφαλιστικός φορέας στη συνέχεια χορηγούσε ενημερότητα στον αλλοδαπό πολίτη. Επαναλαμβάνεται στο παρόν άρθρο, η διάταξη του ν.4332/15 ότι όσοι δεν είναι κάτοχοι οριστικού τίτλου διαμονής δεν λαμβάνουν μπλέ βαβαίωση, απλά στο αντίγραφο της αίτησης αναφέρεται ότι δεν απελαύνονται εάν πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις κατάθεσης αίτησης.
Ερώτηση: Με την παρούσα ρύθμιση χωρίς μπλε βεβαίωση πως θα εξαγοράσουν ένσημα;
Ερώτηση: Γιατί κάποιος που μπήκε στη χώρα πριν 10 χρόνια και απασχολήθηκε σε ένα χωράφι για λίγους μήνες να έχει παραπάνω δικαιώματα από κάποιον που ζεί αδιάλειπτα, έστω και χωρίς χαρτιά και μιλά Ελληνικά π.χ. χωρίς να έχει παρακολουθήσει μαθήματα γλώσσας;
Ερώτηση: Μπήκε κάποιος για σπουδές πριν 1 χρόνο, έληξε η άδεια του, δεν έχει προϋποθέσεις ανανέωσης, καταθέτει για εξαιρετικούς λόγους, εξασφαλίζει διαμονή στη χώρα χωρίς να έχει αναπτύξει δεσμούς και αλλάζει και το σκοπό εισόδου του. Ικανοποιείται ο σκοπός της διάταξης;
Ερώτηση: Γιατί να πάει να εξαγοράσει κάποιος ένσημα όταν δεν θα μπορεί να απολαύσει τα δικαιώματα της βεβαίωσης τύπου Α; Ταξίδι στη χώρα του, πρόσβαση στην αγορά εργασίας κλπ;
Ερώτηση: Αναφέρεται ότι δικαίωμα αίτησης για άδεια διαμονής έχουν και όσοι δεν πληρούν καν τις τυπικές προϋποθέσεις κατάθεσης αίτησης. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τις αναμενόμενες ροές στις Υπηρεσίες; Ποιά είναι η επιδίωξη της Διοίκησης; Να εμφανιστεί το «μαύρο» χρήμα; Να ανταμοιφθούν τα κυκλώματα που πουλάνε ελπίδα στους αλλοδαπούς χωρίς χαρτιά;
Ερώτηση: Πώς θα προστατευτούν τα δικαιώματα των συνεπών αλλοδαπών που πληρώνουν τα ένσημα και τα παράβολα και ανανεώνουν τις άδειες τους ανελλειπώς; Θα παραλμβάνουν ληγμένες άδειες, όπως τις «καλές» παλιές εποχές;
Η αποκέντρωση των εξαιρετικών λόγων αλλά και η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων σχετικών με άδειες διαμονής στα καταστήματα μίας στάσης των Αποκ. Διοικήσεων είναι αυτονόητες και ορθές διοικητικά. Αυτή είναι η άποψή μου που ταυτίζεται με αυτή του νομοθέτη. Το πρόβλημα είναι το αποτέλεσμα που θα προκύψει και η διασφάλιση ικανού αποτελέσματος θα γίνει μέσω του προγραμματισμού και της εξαντλητικής διαβούλευσης. Εν κατακλείδι, θερώ ότι ο στόχος της εξυπηρέτησης του πολίτη μέσω της αποκέντρωσης της αρμοδιότητας μπορεί να επιτευχθεί αρχικά με την έναρξη άσκησης της στις λοιπές Αποκεντρωμένες Διοικήσεις πλην Αττικής. Ο στόχος του νομοθέτη υπηρετείται. Ο κάτοικος Έβρου δε θα χρειάζεται να μεταβεί στο Πειραιά για τη συναλλαγή του με τη Διοίκηση.
Η έναρξη στην Αττική να λάβει χώρα μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου νομιμοποιήσων που ξεκίνησε τέλη Οκτώβρη και εκκρεμεί όχι με την ευθύνη των υπηρεσιών. Οι 4 δ/νσεις της Αττικής εξυπηρετούν το 40% των αλλοδαπών της χώρας, ίσως και περισσότερους και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστούν πληθώρα αιτήσεων.
Οι επιμέρους ρυθμίσεις (χορήγηση μπλε βεβαίωσης, ποιοί μποροών να καταθέσουν, μονογονεϊκές οικογένεις κλπ.) να συζητηθούν με τις αρμόδιες υπηρεσίες εξαντλητικά για να είναι αποτελεσματικές.
Να δούμε τα θέματα υποδομών και στελέχωσης που θα υλοποιήσουν τις προβλέψεις αυτές.
Ηλίας Χρονόπουλος
Προϊστάμενος ΔΑΜ Αθηνών Α’
Στο άρθρο 89 παρ. 1, προκειμένου να μην υπάρξουν και πάλι παρερμηνείες αναφορικά με τον υπολογισμό του επιδόματος ανεργίας πέρα απο την αντικατάσταση της λέξης «συνυπολογίζεται» με την λέξη «υπολογίζεται» ορθό θα ήταν να αναγράφεται εκτός απο το «σε αυτό» και η φράση «ή αυτοτελώς».
Στα θετικά επισημαίνονται:
Το γεγονός ότι το ΥΠΕΣ αναλαμβάνει την αρμοδιότητα διαχείρισης των παράτυπων μεταναστευτικών ροών και των προσφύγων.
Το γεγονός ότι οι διαδικασίες παραλαβής και έκδοσης όλων των αδειών διαμονής ανατίθενται στις αποκεντρωμένες διοικήσεις , εγγύτερα επομένως στον πολίτη και ορθώς από διοικητική σκοπιά.
Ωστόσο, παραμένει η αρμοδιότητα στο ΥΠΕΣ για τις μισές κατηγορίες ανθρωπιστικών λόγων, πράγμα ανορθολογικό.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Ο νόμος έρχεται προς ψήφιση χωρίς καμιά προηγούμενη συνεννόηση με τις υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Ιδιαίτερα στην Αττική υφίστανται δυσκολίες, που αφορούν στις υποδομές, καθώς ήδη με τον Ν4332 που ψηφίστηκε το καλοκαίρι οι υπηρεσίες έχουν συναντήσει τα όριά τους.
Πρόταση: να αναβληθεί, ειδικά για την Αττική (και ίσως τη Θεσσαλονίκη), η θέση σε ισχύ του νόμου, έως ότου περατωθεί η πρώτη φάση υλοποίησης του Ν4332 και εξασφαλιστούν οι υποδομές (κτήρια, άνθρωποι).
2. Όσο αφορά στις επιμέρους διατάξεις του νόμου, είναι εξαιρετικά προβληματική η διάταξη που αφορά στους εξαιρετικούς λόγους (άρθρο 19) τόσο από νομοτεχνική άποψη όσο και από λειτουργική.
(α)Πρώτον, άποψη μου είναι ότι δεν υπάρχει λόγος διάκρισης σε 3 κατηγορίες (με visa, με έναν τίτλο την τελευταία 10ετία ή με βέβαιους τίτλους επί 7ετία). Αρκεί μία κατηγορία για τους εξαιρετικούς, αυτή της 7ετίας. Άλλωστε, η θεώρηση εισόδου και οι άδειες διαμονής συμπεριλαμβάνονται στους βέβαιους τίτλους και αποτελούν στοιχεία απόδειξης εισόδου και παραμονής στη χώρα. Εξυπακούεται ότι οι γονείς ημεδαπών θα συνεχίσουν να εξαιρούνται της 7ετίας.
(β) Δεύτερον, η διαδικασία παραλαβής των αιτήσεων όπως ορίζεται στην προτεινόμενη διάταξη είναι προβληματική καθώς δεν λαμβάνεται υπόψη η λειτουργική διάρθρωση των υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ως υπηρεσιών μίας στάσης (one stop shop). Συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες ελέγχουν τις προϋποθέσεις του νόμου κατά την κατάθεση, και επομένως εφόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις, δεν παραλαμβάνονται και τα αιτήματα. Αντιθέτως, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις εκδίδεται Βεβαίωση κατάθεσης (Μπλέ Βεβαίωση). Κατά συνέπεια δεν υφίσταται λόγος έκδοσης αποδεικτικού κατάθεσης περί μη απέλασης, ούτε πρέπει να υποχρεώνεται η υπηρεσία να παραλαμβάνει αίτηση όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Εν κατακλείδι, η συγκεκριμένη διάταξη περί εξαιρετικών λόγων του άρθρου 19, θα πρέπει να αναθεωρηθεί ριζικά ώστε αφενός να αφορά μία κατηγορία πολιτών τρίτων χωρών (οι επί 7ετία παραμένοντες στη χώρα), αφετέρου να καταλείπεται διακριτική ευχέρεια στις υπηρεσίες μιας στάσης σχετικά με την παραλαβή των αιτημάτων και τη χορήγηση Μπλέ Βεβαίωσης.
Στάθης Καμπουρίδης
Προϊστάμενος Τμήματος Αδειών Διαμονής
Δ/νση Αλλοδαπών & Μετανάστευσης Νοτίου Τομέα, Πειραιώς & Νήσων
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής
Σχόλιο επί του άρθρου 16 παρ. 20 του παρόντος νόμου
Αναφορικά με το ως άνω άρθρο, προτείνεται η μείωση του παραβόλου λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κρίση και εξεταστεί το ενδεχόμενο σταδιακή αύξηση στο ποσό που προτείνεται 300 ευρώ.
Παρ.20 Επί μακρόν Διαμένοντες:Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω άδεια είναι η μόνη που δίδει τη δυνατότητα σε υ.τ.χ. να εργασθούν νόμιμα σε άλλη χώρα της ΕΕ. Ακόμη και η προσφυγική ιδιότητα –μόνη- παρέχει μεν ταξιδιωτικά έγγραφα, όμως όχι και τη δυνατότητα εργασίας σε άλλο κ-μ. Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 2003/109/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε με την 2011/51/ΕΕ (όπου επεκτάθηκε η εφαρμογή της και στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας), όπως ισχύει πλέον με τα άρθρα 88-91 του ν. 4251/2014 (κώδικας μετανάστευσης) είναι αυστηρότερη των ελαχίστων που απαιτεί η οδηγία. Ενδεικτικά αναφέρεται το ύψος του παραβόλου (που ναι μεν μειώνεται αλλά όχι ικανοποιητικά), η μικρή διάρκεια της άδειας (ορίζεται η ελάχιστη που θέτει η οδηγία- θα πρέπει να αυξηθεί), το συμβόλαιο αγοράς κατοικίας ή η θεωρημένη σύμβαση μίσθωσης κατοικίας από Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ίσως πρέπει να απαλειφθούν ή έστω να μπει εναλλακτικά σύμβαση μίσθωσης και σε άλλο όνομα στην περίπτωση συγκατοίκησης) καθώς και όλες τις προϋποθέσεις ένταξης που η οδηγία δίδει τη δυνατότητα στο κ-μ να θέσει, αλλά δεν το υποχρεώνει που λειτουργούν ενδεχομένως αποτρεπτικά και θα πρέπει να απαλειφθούν εξ ολοκλήρου.Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αρθούν όλοι οι περιορισμοί που δεν περιγράφονται στην οδηγία.