Άρθρο 02 – Διαχείριση των στερεών αποβλήτων στα νησιά

1. Σε νησιά, στα οποία έχουν συσταθεί περισσότεροι του ενός δήμοι, επιτρέπεται η σύσταση των νομικών προσώπων του άρθρου 1, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 2 του ιδίου άρθρου . Κατά τα λοιπά εφαμόζονται αναλογικά οι διατάξεις των παρ. 1, περ.α, 3, 4, 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 1.
2. α. Σε νησί όπου έχει συσταθεί μόνο ένας δήμος, οι αρμοδιότητες της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων ασκούνται από τις δημοτικές του υπηρεσίες. Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται η εφαρμογή των διατάξεων περί διαδημοτικής συνεργασίας και προγραμματικών συμβάσεων.
β. Εφόσον το νησί γειτνιάζει με δήμο της ηπειρωτικής χώρας ή με άλλο νησί, τότε ο δήμος του νησιού αυτού μπορεί να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο. Σε περίπτωση που ο όμορος δήμος ανήκει σε άλλη περιφέρεια, τότε ο εξυπηρετούμενος δήμος μπορεί με σύμφωνη γνώμη του περιφερειάρχη της περιφέρειας στην οποία ανήκει, να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο.

  • 18 Μαΐου 2016, 09:39 | Γιώργος Υψηλάντης

    ΣΧΟΛΙΟ 2ο: Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

    Τι προβλέπει το σχέδιο-νόμου για την ουσία που δεν είναι άλλη από την βιώσιμη και ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, την υλοποίηση του ΕΣΔΑ και του υπό επικαιροποίηση ΠΕΣΔΑ Νοτίου Αιγαίου; Για την ακρίβεια τα παρακάτω:

    1/. Οι ΔΙΣΑ συστήνονται για τη «διαχείριση αποβλήτων σε επίπεδο περιφέρειας» (§1 παρ. 1α).
    Ποιες ακριβώς αρμοδιότητες θα έχει όμως ο ΔΙΣΑ Νήσων Νοτίου Αιγαίου; Αυτές του προκατόχου του ΦΟΔΣΑ Νήσων; Κι από πού προκύπτει αυτό; Το μόνο που είχε πριν, ήταν ο μερικός καθορισμός τιμολογιακής πολιτικής, που τώρα προβλέπεται να γίνεται κεντρικά από το Υπουργείο. Άρα τι ακριβώς θα κάνει ο ΔΙΣΑ Νήσων Αιγαίου, πέραν των αναγκαστικών και δαπανηρών μετακινήσεων ανά δίμηνο του πολυμελούς Δ.Σ. του;

    2/. Στα νησιά όπου έχει συσταθεί μόνο ένας δήμος (όλα δηλαδή στο Νότιο Αιγαίο), οι αρμοδιότητες της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων ασκούνται από τις δημοτικές υπηρεσίες. Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται η εφαρμογή των διατάξεων περί διαδημοτικής συνεργασίας και προγραμματικών συμβάσεων (§2 παρ. 2α).
    Κατ’ αρχήν τι ακριβώς από τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων θα ασκούν οι υπηρεσίες των Δήμων πέραν της προσωρινής αποθήκευσης, της αποκομιδής και της μερικής εφαρμογής ενός προγράμματος ΔσΠ; Θα λειτουργούν π.χ. ΑΕΔΑ, ΚΔΑΥ, ΧΥΤ και ενδεχόμενα ΜΕΑ; Είναι γνωστό ότι και μεγάλοι δήμοι της περιοχής, αδυνατούν να ασκήσουν ακόμα και την στοιχειώδη αρμοδιότητα της συλλογής και αποκομιδής των σκουπιδιών. Και ότι την αναθέτουν παρατύπως, για να μην πω παρανόμως, σε εργολάβους.
    Τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων π.χ. στην Κάσο, θα την ασκούν οι υπηρεσίες του δήμου; Μα ο δήμος, όχι υπηρεσίες δεν έχει αλλά ούτε καν μόνιμο οδηγό κι εργάτη για τη συλλογή των σκουπιδιών. Με ποιον Δήμο θα κάνει ενδεχόμενα διαδημοτική συνεργασία για να λύσει το πρόβλημα; Με τον γειτονικό Δήμο Καρπάθου; Έχει ο Δήμος Καρπάθου υπηρεσία, προσωπικό και μέσα για να διαχειριστεί τα δικά του απορρίμματα και θα διαχειριστεί και της Κάσου; Κι αν ακόμα είχε, με ποια διαδικασία θα «πείθονταν» οι εργαζόμενοι του να πάνε να μείνουν και να δουλέψουν στο γειτονικό νησί ή μήπως θα κάνουν τηλεδιαχείριση απορριμμάτων;
    Αυτό που τελικά θα συμβεί –και ήδη συμβαίνει- είναι ότι ο κάθε Δήμος θα εκχωρεί το σύνολο της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων του σε κάποιον εργολάβο και θα ξεμπερδεύει. Ακόμα κι αν αυτό δεν είναι η στόχευση –αλλά αυτό θα προκύψει από την εφαρμογή αυτού του σχεδίου νόμου-, τότε τι χρειαζόμαστε τους ΔΙΣΑ και όλα τ’ άλλα που διαπραγματεύεται το σχέδιο-νόμου;

    3/. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η παρ. 2β του §2, σύμφωνα με την οποία: «εφόσον το νησί γειτνιάζει με δήμο της ηπειρωτικής χώρας ή με άλλο νησί, τότε ο δήμος του νησιού αυτού μπορεί να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο. Σε περίπτωση που ο όμορος δήμος ανήκει σε άλλη περιφέρεια, τότε ο εξυπηρετούμενος δήμος μπορεί με σύμφωνη γνώμη του περιφερειάρχη της περιφέρειας στην οποία ανήκει, να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο».
    Τίθενται τα εξής ερωτήματα:
    • Πως ορίζει ο νομοθέτης τη γειτνίαση και το όμορο νησιού με δήμο της ηπειρωτικής χώρας;
    • Πως ορίζει ο νομοθέτης τη γειτνίαση και το όμορο νησιού με άλλο νησί;
    • Αφού κανένα νησί (στην ΠΝΑΙ τουλάχιστον) δεν μπορεί να συστήσει νομικό πρόσωπο, που θα το βρει στο γειτονικό νησί για να ενταχθεί σ’ αυτό;
    Θεωρώντας όμως ότι π.χ. ο Δήμος Κέας γειτνιάζει με κάποιο Δήμο της Ανατολικής Αττικής, μπορεί να ζητήσει την ένταξή του στον διαβαθμιδικό ΔΙΣΑ Αττικής (ΕΣΔΝΑ). Στη συνέχεια, αφού η Κύθνος θεωρηθεί γειτνιάζουσα με την Κέα που θα έχει ενταχθεί στον ΕΣΔΝΑ, μπορεί να ζητήσει κι αυτή την ένταξή της στον ΕΣΔΝΑ. Και ακολούθως η Σύρος, η Σέριφος, κ.ο.κ. Στο τέλος και η Ρόδος και το Καστελόριζο!
    Αυτό φυσικά δεν μπορεί να θεωρηθεί τακτοποίηση του «χάους» που επικρατεί σήμερα.
    Θεωρώντας, ότι το σχέδιο-νόμου, απέχει πολύ από την εξυπηρέτηση των στόχων που επικαλείται στην αιτιολογική έκθεση και κυρίως από την εξυπηρέτηση υλοποίησης των στόχων του ΕΣΔΑ, εκτιμώ ότι θα πρέπει να αποσυρθεί και να διαμορφωθεί μέσα από ένα οργανωμένο δημόσιο διάλογο με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, την ΚΕΔΕ, την ΕΝΠΕ, τους ΦΟΔΣΑ αλλά και την κοινωνία ευρύτερα.

    Κλείνοντας και αναφερόμενος ειδικά στην ΠΝΑΙ, είναι ηλίου φαεινότερο για οποιονδήποτε στοιχειωδώς γνωρίζει τον Αιγαιακό χώρο και το τι σημαίνει Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων, ότι αυτό που χρειάζεται είναι:
    Ένας τουλάχιστον Διαβαθμιδικός Φορέας (ΝΠΔΔ ή Α.Ε), με ολιγομελές σχήμα διοίκησης και κυρίως με πλήρεις αρμοδιότητες σχεδιασμού, υλοποίησης και λειτουργίας των έργων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων στην περιοχή ευθύνης του, με δυνατότητα στελέχωσης, εξοπλισμού και πόρων που θα αποκτά μέσα από την ανταποδοτικού χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική του, την οποία θα καθορίζει ο ίδιος.

  • 18 Μαΐου 2016, 09:13 | Γιώργος Υψηλάντης

    ΣΧΟΛΙΟ 1ο: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

    Από τη συνδυαστική εφαρμογή των άρθρων 1 & 2 και 16, προκύπτει ότι:
    • Στην ΠΝΑΙ, με μόνιμο πληθυσμό 309.015 μονίμων κατοίκων (απογραφή 2011), υπάρχει κατ’ αρχήν δυνατότητα ενός Διαχειριστή Στερεών Αποβλήτων (ΔΙΣΑ). Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη δυνατότητα σύστασης ενός ΔΙΣΑ σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 400.000 κατοίκους. Ωστόσο οποιοσδήποτε σχεδιασμός για θέματα διαχείρισης απορριμμάτων (ακόμα και για τα θεσμικά), πρέπει να γίνεται με βάση τον ισοδύναμο πληθυσμό (συνδυασμός μόνιμου και εποχικού) και όχι με βάση το μόνιμο. Στη διάρκεια του μισού έτους ο συνολικός πληθυσμός της ΠΝΑΙ, διπλασιάζεται κατ’ ελάχιστον.
    • Ωστόσο ακολούθως με το §2, παρ.1, δεν επιτρέπεται η σύσταση ΔΙΣΑ στην ΠΝΑΙ, δεδομένου ότι κάθε νησί είναι ένας Δήμος.
    • Τελικώς όμως σύμφωνα με το §16, παρ.1, η ΠΝΑΙ θα έχει έναν ΔΙΣΑ, που θα προκύψει από την μετατροπή του υφιστάμενου Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου (ΝΠΔΔ) σε ΔΙΣΑ.
    Ο Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου, σήμερα είναι φορέας-σφραγίδα, δεδομένου ότι δεν έχει δυνατότητα στελέχωσης, εξοπλισμού και πόρων. Αλλά και οι αρμοδιότητές του είναι κουτσουρεμένες σε σχέση με εκείνες των περιφερειακών ΦΟΔΣΑ της ηπειρωτικής χώρας (βλ. §14 Ν.4071/12 σε σχέση με το §13 του ίδιου νόμου).
    Μετά την μετατροπή του σε ΔΙΣΑ (που γίνεται μέσα από μια διαδικασία μηνών και πράξεων των Δημοτικών Συμβουλίων και του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης), πρέπει να ορισθεί το νέο του Δ.Σ. σύμφωνα με το §5. Όμως:
    • Με τον υπολογισμό του §5 παρ. 1α, προκύπτει Δ.Σ. με 52 μέλη.
    • Επειδή όμως ο νομοθέτης δεν θέλει το Δ.Σ. να έχει πάνω από 50 μέλη, προτείνει «βελτιωμένο» τρόπο υπολογισμού σύμφωνα με το §5 παρ. 1β, από τον οποίο όμως προκύπτει Δ.Σ. με 73 μέλη!!!
    Το Δ.Σ. πρέπει να συνεδριάζει κατ’ ελάχιστον μία φορά ανά δίμηνο. Οπότε περίπου 40-50 αιρετοί από κάθε γωνιά του Ν. Αιγαίου, θα ταξιδεύουν με αεροπλάνα και βαπόρια, για μια εβδομάδα τουλάχιστον ανά δίμηνο. Να προσθέσουμε και τις μηνιαίες συνεδριάσεις της Ε.Ε. Να προσθέσουμε και κανένα απαγορευτικό. Είναι προφανές ότι αυτό το σχήμα δεν μπορεί να λειτουργήσει.
    Ο ΔΙΣΑ Νοτίου Αιγαίου που θα προκύψει, δεν θα έχει επίσης δυνατότητα στελέχωσης παρά μόνο με αποσπάσεις 2+2 ετών, υπαλλήλων δημοσίων υπηρεσιών, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού. Και εύλογα αναρωτιέται κανείς:
    • Πόσοι υπάλληλοι και με ποιες γνώσεις σε θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων υπάρχουν στους παραπάνω φορείς και ταυτόχρονα αποδέχονται να αποσπαστούν συνήθως μετακινούμενοι από την έδρα εργασίας και κατοικίας τους, στην έδρα του ΔΙΣΑ που μπορεί να συνεχίσει να είναι η Ερμούπολη;
    • Κι αν βρεθούν πρόθυμοι, μέχρι να μάθουν το τι είναι σκουπίδι και τι περίπου σημαίνει διαχείρισή του, δεν θα έχει λήξει η απόσπασή τους και θα πρέπει να ξαναγυρίσουν στις υπηρεσίες τους;
    Με τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με μια σειρά άλλα ζητήματα (πόροι, εξοπλισμός, κλπ) που διαπραγματεύεται με τρόπο επιφανειακό το σχέδιο-νόμου, είναι βέβαιο ότι και ο ΔΙΣΑ Νήσων Νοτίου Αιγαίου, θα είναι σφραγίδα και μάλιστα πιο βαριά και δυσκίνητη απ’ αυτήν από την οποία θα προκύψει.

  • ΣΧΕΤΙΚΆ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΑΡΑΓΡΑΦΟ:
    β. Εφόσον το νησί γειτνιάζει με δήμο της ηπειρωτικής χώρας ή με άλλο νησί, τότε ο δήμος του νησιού αυτού μπορεί να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο. Σε περίπτωση που ο όμορος δήμος ανήκει σε άλλη περιφέρεια, τότε ο εξυπηρετούμενος δήμος μπορεί με σύμφωνη γνώμη του περιφερειάρχη της περιφέρειας στην οποία ανήκει, να συμμετέχει στο νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί τον όμορο δήμο.
    ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΡΟΙ ΕΦΟΣΟΝ ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ

    ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΜΙΚΡΩΝ ΝΗΣΙΩΝ

  • 5 Μαΐου 2016, 10:04 | γιάννης

    Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 του σχεδίου νόμου, στα νησιά που αποτελούνται από ένα Δήμο (δηλαδή σε όλα, πλην Εύβοιας και Κρήτης) υπάρχουν ΝΠΔΔ, αυτά καταργούνται και η διαχείριση των απορριμμάτων περιέρχεται στην αρμοδιότητα των υπηρεσιών των Δήμων. Όμως, από το συνδυασμό της διάταξης αυτής με τη διάταξη του άρθρου 16 παράγραφος 2, προκύπτει ότι όπου οι φορείς διαχείρισης απορριμμάτων έχουν τη νομική μορφή της Α.Ε. των ΟΤΑ, αυτές οι Α.Ε. παραμένουν ως έχουν. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι στους Νομούς που υπάρχουν δυο νησιωτικοί Δήμοι και στους οποίους μέχρι τώρα υπήρχε ένας φορέας διαχείρισης στερεών αποβλήτων, δηλαδή ένας ΦοΔΣΑ με τη μορφή του ΝΠΔΔ (π.χ. ΦοΔΣΑ Κέρκυρας, στον οποίο συμμετέχουν ο Δήμος Κέρκυρας και ο Δήμος Παξών) αυτός καταργείται και την διαχείριση των απορριμμάτων αναλαμβάνουν οι Δημοτικές υπηρεσίες των δύο Δήμων. Στην περίπτωση αυτή, ο ΧΥΤΑ Κέρκυρας περιέρχεται στη διαχείριση του Δήμου Κέρκυρας (αν και η κατασκευή του μπορεί να έχει χρηματοδοτηθεί για λογαριασμό και των δύο Δήμων) και ο Δήμος Παξών για να εξυπηρετηθεί πρέπει να κάνει διαδημοτική συνεργασία με το Δήμο Κέρκυρας ή άλλο Δήμο ή φορέα της Ηπειρωτικής χώρας. Αν δεν υπάρξει διαδημοτική συνεργασία σε περίπτωση που δεν το επιθυμεί ο Δήμος Κέρκυρας, ή άλλος όμορος Δήμος, ο Δήμος Παξών με ποιο τρόπο θα διαχειριστεί τα απόβλητά του; Επίσης σε αυτές τις περιπτώσεις που ο ΦοΔΣΑ με τη μορφή του ΝΠΔΔ καταργείται, δεν προκύπτει ποιος θα είναι ο καθολικός διάδοχος των υποχρεώσεων και απαιτήσεων του ΦοΔΣΑ (δηλαδή ο Δήμος Κέρκυρας ή Παξών) και βέβαια με ποια αναλογία απαιτήσεων και υποχρεώσεων.