122. Το Πρόγραμμα «Καλλικράτης», με τη Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης συνιστά την αφετηρία για μια νέα πορεία των αυτοδιοικητικών και αποκεντρωτικών θεσμών.
• Με ισχυρούς θεσμούς εσωτερικής δημοτικής αποκέντρωσης στη γειτονιά και το χωριό, νέο, λειτουργικό και αποτελεσματικό σύστημα δημοτικής διακυβέρνησης, σύγχρονα εργαλεία αποδοτικής και διαφανούς διοίκησης και διαχείρισης, οι νέοι, ισχυροί δήμοι θα είναι έτοιμοι να αναλάβουν νέους πόρους και αρμοδιότητες και να προσφέρουν περισσότερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες στον πολίτη και την επιχείρηση. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για την προσαρμογή των νέων θεσμών στις ιδιαίτερες ανάγκες των νησιωτικών περιοχών.
• Η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση ανασυγκροτείται σε επίπεδο περιφέρειας, αποκτά νέους θεσμούς διοίκησης, διαβούλευσης και διαφάνειας, γίνεται ικανή να αναλάβει αναπτυξιακό ρόλο και να οδηγήσει σε ουσιαστική χειραφέτηση τις τοπικές κοινωνίες.
• Και στους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης προωθείται αποφασιστικά η διαφάνεια και καταπολεμάται η κακοδιοίκηση με τη δημιουργία νέων θεσμών (όπως του συνηγόρου του δημότη και της επιχείρησης) και την αξιοποίηση του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών.
• Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αλλάζει ριζικά την εικόνα των διοικητικών υπηρεσιών και διαδικασιών που γνωρίζουμε σήμερα, ενώ σύγχρονα λογιστικά συστήματα καταστούν διαφανή τη διαχείριση και θα προωθήσουν αποφασιστικά την ουσιαστική λογοδοσία.
• Το ατροφικό και αναποτελεσματικό, σήμερα, σύστημα εποπτείας, αναμορφώνεται ριζικά και αποπολιτικοποιείται, με τη δημιουργία μιας αυτοτελούς υπηρεσίας εποπτείας, η οποία διαθέτει την κατάλληλη στελέχωση και όλα τα απαραίτητα νομικά και τεχνολογικά εργαλεία για την εκπλήρωση της αποστολής της.
• Η Νέα Αρχιτεκτονική συνδυάζεται και με αναμόρφωση των οικονομικών της αυτοδιοίκησης, καθώς και με οικονομική ενίσχυση και των δύο βαθμών. Παράλληλα, η Νέα Αρχιτεκτονική υποστηρίζεται από ένα ειδικό επιχειρησιακό πρόγραμμα για την εφαρμογή της.
• Τέλος, ανασυγκροτείται και η αποκεντρωμένη διοίκηση του κράτους, με την δημιουργία Γενικών Διοικήσεων, ισχυρών και ικανών να πετύχουν το συντονισμό, τη συνέργεια με τους δύο βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και την ποιοτική αποκεντρωμένη παρουσία του κράτους σε όλη την επικράτεια.
123. Με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης», οι τοπικές κοινωνίες διαθέτουν έτσι Τοπική Αυτοδιοίκηση ισχυρή, εξοπλισμένη με σύγχρονα επιχειρησιακά εργαλεία, πόρους και αρμοδιότητες που της επιτρέπουν να επιλύει μόνη της όλα σχεδόν τα τοπικά προβλήματα, καλύπτοντας έτσι τις ανάγκες του πληθυσμού (από τον οποίον και ελέγχεται πολλαπλά) για δημόσιες και ιδίως για κοινωνικές υπηρεσίες.
Οι κρατικές υπηρεσίες αποσυμφορούνται από υποθέσεις και ευθύνες με τοπικό χαρακτήρα, οι οποίες σήμερα τις αποπροσανατολίζουν από τον επιτελικό, συντονιστικό και ελεγκτικό τους ρόλο.
Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση δημόσιων υποθέσεων και η εφαρμογή δημόσιων πολιτικών δίνει τέλος στη σπατάλη πόρων και χρόνου, καθώς και στις αστοχίες, εξαιτίας έλλειψης πληροφόρησης και γνώσης που προκαλεί ο «κατακερματισμένος συγκεντρωτισμός», υπό τον οποίο ασφυκτιά σήμερα όχι μόνον η περιφέρεια, αλλά και το κέντρο.
Το νέο σύστημα διακυβέρνησης προσφέρει τη δυνατότητα ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών και δράσης των αιρετών αρχόντων. Αντίστοιχα κερδισμένοι, είναι λοιπόν και οι νέοι αιρετοί άρχοντες.
Τελικός και κύριος κερδισμένος: ο πολίτης.