1. Οι ΟΤΑ α’ βαθμου πλέον των προβλεπομένων από τις διατάξεις του ν.3536/2007, έχουν τις εξής ειδικότερες αρμοδιότητες:
α. την εκπόνηση και υλοποίηση Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) στα διοικητικά όρια του οικείου Δήμου και αποτελεί τη βάση των συμβάσεων που συνάπτει ο Δήμος με Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης και άλλους φορείς διαχείρισης αποβλήτων. Οι στόχοι του ΤΣΔΑ είναι σύμφωνοι με τους στόχους του ΠΕΣΔΑ.
β. την εκπόνηση προγραμμάτων πρόληψης-μείωσης παραγωγής αποβλήτων και προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση.
γ. την οργάνωση και την εφαρμογή της διαλογής στην πηγή των αστικών αποβλήτων στα διοικητικά όριά τους συμφωνα με τα οικεία ΤΣΔΑ και ΠΕΣΔΑ.
δ. την οργάνωση και εφαρμογή χωριστής συλλογής για τουλάχιστον τέσσερα (4) διακριτά ρεύματα ανακυκλώσιμων αποβλήτων υλικών, ήτοι γυαλί, χαρτί, πλαστικά, μέταλλα από αστικά απόβλητα.
ε. την οργάνωση και εφαρμογή χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων που πρέρχονται από χώρους εστίασης, νοικοκυριά, μεγάλους παραγωγούς και πράσινα απόβλητα πάρκων και κήπων.
στ. τη συλλογή και μεταφορά των υπολειπόμενων συμμείκτων αστικών αποβλήτων και των προδιαλεγμένων μετά από Διαλογή στην Πηγή σε κατάλληλες υποδομές ανακύκλωσης, ανάκτησης ή διάθεσης και με την επιφύλαξη των προβλέψεων του οικείου ΠΕΣΔΑ.
ζ. την κατασκευή και λειτουργία Πράσινων Σημείων του άρθρου 21 του ν. 4447/2016 μέχρι και Β’ κατηγορίας της 4ης ομάδας «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» της ΥΑ 37674/2016 (Β’ 2471) και με την επιφύλαξη των προβλέψεων του οικείου ΠΕΣΔΑ.
η. την υλοποίηση και λειτουργία Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) μέχρι και Β’ κατηγορίας της 4ης ομάδας «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» της ΥΑ 37674/2016 (ΦΕΚ Β’ 2471) και με την επιφύλαξη των προβλέψεων του οικείου ΠΕΣΔΑ.
θ. την υλοποίηση και λειτουργία Σταθμών Μεταφόρτωσης Αποβλήτων ΣΜΑ μέχρι και Β’ κατηγορίας της 4ης ομάδας «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» της ΥΑ 37674/2016 (ΦΕΚ Β’ 2471) και με την επιφύλαξη των προβλέψεων του οικείου ΠΕΣΔΑ.
ι. την κατασκευή και λειτουργία Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων μέχρι και Β’ κατηγορίας της 4ης ομάδας «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» της ΥΑ 37674/2016 (ΦΕΚ Β’ 2471), και η λειτουργία αυτών ιδίως με την προώθηση διαδημοτικών συνεργασιών μεταξύ όμορων Δήμων, με την επιφύλαξη των προβλέψεων του οικείου ΠΕΣΔΑ.
ια. την εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης των ΑΣΑ και η αποκατάσταση των υφισταμένων ΧΑΔΑ.
ιβ. την ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των δημοτών και των επιχειρήσεων που λειτουργούν στα διοικητικά τους όρια.
ιγ. το σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης-μείωσης αποβλήτων και γενικότερα μέτρων για την προώθηση της ιεράρχησης εργασιών και δράσεων διαχείρισης αποβλήτων που στοχεύουν στην ελαχιστοποίηση της τελικής διάθεσης των ΑΣΑ
ιδ. την προετοιμασία έργων και δράσεων του ΤΣΔΑ για την επεξεργασία των ΑΣΑ, που παράγονται στα διοικητικά τους όρια, και την υποβολή τους για χρηματοδότηση από επιχειρησιακά προγράμματα είτε ευρωπαικά προγράμματα με την ιδιότητα του τελικού δικαιούχου.
ιστ. την διάθεση – εκποίηση των υλικών και της παραγόμενης ενέργειας που προέρχονται από τη χωριστή συλλογή, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και την επεξεργασία των ΑΣΑ, σύμφωνα με το άρθρο 134 του ν. 4483/2017.
ιζ. την προώθηση δράσεων και η υλοποίηση έργων που συμβάλλουν στην κυκλική οικονομία.