Το άρθρο 225 του ν. 3852/2010 αντικαθίσταται ως εξής:
«Υποχρεωτικός Έλεγχος Νομιμότητας
1. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων των δήμων και των περιφερειών, καθώς και των ΝΠΔΔ αυτών, αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., εφόσον αφορούν: α) ρυθμίσεις κανονιστικού περιεχομένου, β) την ανάθεση έργων, υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών, εάν το τίμημα υπερβαίνει το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., γ) την αγορά και εκποίηση, λόγω πώλησης ή δωρεάς κατά κυριότητα, ακινήτων, δ) την κήρυξη αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, ε) τη μίσθωση ακινήτων από τρίτους, στ) τη σύναψη πάσης φύσεως δανείων ζ) την ίδρυση πάσης φύσεως νομικών προσώπων, τη συμμετοχή σε υφιστάμενα νομικά πρόσωπα, καθώς και τη λύση και θέση σε εκκαθάριση νομικών προσώπων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η) τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων, με την επιφύλαξη του τελευταίου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 100 και θ) τη διεξαγωγή δημοτικού ή περιφερειακού δημοψηφίσματος.
Στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ αποστέλλονται προς έλεγχο νομιμότητας και οι αποφάσεις των κοινωφελών επιχειρήσεων, των ΔΕΥΑ και των μονομετοχικών ανωνύμων εταιρειών Ο.Τ.Α. που αφορούν α) αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, β) εκποίηση παγίων περιουσιακών στοιχείων, γ) αγορά και εκποίηση ακινήτων, δ) σύναψη δανείων και ε) ανάθεση έργων, υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών, εάν το τίμημα υπερβαίνει το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α στ) μίσθωση ακινήτων από τρίτους και ζ) τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων, με την επιφύλαξη της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 100. Επίσης, αποστέλλονται προς έλεγχο νομιμότητας οι αποφάσεις και ο προϋπολογισμός των Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης. Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις αυτών κοινοποιούνται στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α.
2. Η απόφαση αποστέλλεται για έλεγχο νομιμότητας συνοδευόμενη από αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι αναγκαία για την νόμιμη έκδοσή της, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από τη συνεδρίαση του συλλογικού οργάνου. Οι δήμοι, οι περιφέρειες και οι ανωτέρω επιχειρήσεις τους υποχρεούνται να διαβιβάζουν αμελλητί και κάθε επιπλέον στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α.
3. Ο Επόπτης Ο.Τ.Α. ελέγχει τη νομιμότητα της απόφασης μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την περιέλευσή της στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. και εκδίδει υποχρεωτικά ειδική πράξη. Η μη έκδοση της ειδικής πράξης του προηγούμενου εδαφίου συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα του Επόπτη ΟΤΑ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η ελεγχόμενη απόφαση είναι παράνομη, τότε αυτή ακυρώνεται.
4. Εκθέσεις τακτικού ή έκτακτου διαχειριστικού ελέγχου σε ΟΤΑ ή νομικά πρόσωπα αυτών, από ορκωτούς ελεγκτές ή από υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου, που διενεργείται σύμφωνα με ειδικές διατάξεις νόμου ή Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, διαβιβάζονται υποχρεωτικά στον Επόπτη Ο.Τ.Α., για την παρακολούθηση και υλοποίηση των σχετικών συστάσεων ή πορισμάτων».
Θα είναι αρκετά δύσκολο για τις Δ/νσεις Εσωτερικής Λειτουργίας των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, κατά το μεταβατικό στάδιο (το οποίο δε γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει), να επιφορτιστούν και με τον έλεγχο των αποφάσεων των συλλογικών οργάνων των ΔΕΥΑ, των κοινωφελών επιχειρήσεων και των μονομετοχικών ανωνύμων εταιρειών Ο.Τ.Α. όπως προσδιορίζονται στις εν λόγω διατάξεις, δεδομένης της σαφής διαφοροποίησης με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.
Άρθρο 113 Παρ.1β. Η ανάθεση έργων , υπηρεσιών , μελετών και προμηθειών αποστέλλονται για έλεγχο μόνο όταν το τίμημα υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ χωρίς Το ΦΠΑ
Ο έλεγχος νομιμότητας πρέπει να γίνεται ανεξαρτήτου ποσού τιμήματος σύμβασης
Πρέπει να αποσαφηνισθεί εάν στις υποχρεωτικά ελεγχόμενες κανονιστικές πράξεις περιλαμβάνονται ή εξαιρούνται οι προσκλήσεις και προκηρύξεις για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων ανεξαρτήτως αξίας ή άλλες διακηρύξεις καθώς έχουν κανονιστικό περιεχόμενο. Επίσης δεν γίνεται αντιληπτό το ακριβές περιεχόμενο των περιπτώσεων αγοράς ή εκποίησης ‘’λόγω πώλησης ή δωρεάς κατά κυριότητα’’ ακινήτων.
Ορθότερον είναι να αποσαφηνισθεί ότι η προθεσμία για τον υποχρεωτικό έλεγχο εκκινεί από την περιέλευση στον επόπτη του συνόλου των στοιχείων του φακέλου της υπόθεσης σύμφωνα και με τη νομολογία του ΣΤΕ.
Πρέπει επίσης να γίνει ρητή διατύπωση στο νόμο ότι οι 30 ημέρες που έχει στη διάθεσή της η Υπηρεσία Εποπτείας για να εκδώσει απόφαση, άρχεται από την αποστολή διοικητικού φακέλου, υπό την έννοια της πληρότητας αυτού. Δηλαδή από τη στιγμή που θα διαβιβαστούν ΟΛΑ εκείνα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για τον έλεγχο νομιμότητας όπως αυτός θα ορίζεται από την Υπηρεσία.
Δημιουργείται ένα τεράστιο ζήτημα στον έλεγχο νομιμότητας εδώ με τη διάταξη των 120.000 € ως όριο/κατώφλι των συμβάσεων για την υπαγωγή τους στον υποχρεωτικό έλεγχο νομιμότητας. Ας μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2015/2170 όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/2365 (και νυν άρθρο 5 του ν. 4412/2016), τα κατώτατα όρια για συμβάσεις έργων έχουν διαμορφωθεί στα 5.548.00 € και για τις προμήθειες, υπηρεσίες αλλά και μελέτες που ανατίθενται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές στα 221.000 € (για ΚΚΑ 144.000). Όπως αντιλαμβάνεστε, ειδικά για τις μελέτες, είναι δύσκολο να βρούμε μελέτες επάνω από αυτό το ποσό που τέθηκε ως όριο (120.000 €), με συνέπεια η συντριπτική πλειοψηφία των υπό σύμβαση μελετών, να μην υπάγονται στον υποχρεωτικό έλεγχο νομιμότητας. Επίσης, οι μισές προμήθειες και υπηρεσίες των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ τους, είναι κάτω από 120.οοο €, οπότε κι αυτές δε θα υπάγονται στον υποχρεωτικό έλεγχο. Αν συνδυάσουμε αυτό το γεγονός με την κατάργηση του ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οδηγούμαστε φοβάμαι σε μία εξάρτηση, αναφορικά με την ορθή τήρηση των διαδικασιών, από τους αρμόδιους υπαλλήλους των ΟΤΑ που χωρίς καμία διάθεση υποβίβασης του τεράστιου έργου που επιτελούν, διατηρώ τις επιφυλάξεις μου αν μπορούν να ανταπεξέλθουν, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ΟΤΑ δεν είναι μόνο οι μεγάλοι δήμοι, αλλά και πολλοί περισσότεροι μικροί που είναι υποστελεχωμένοι και με υπαλλήλους που δεν έχουν την επιμόρφωση. Καλό θα ήταν να γίνει ένας διαχωρισμός αναφορικά με το ποσό των συμβάσεων και ποιες θα είναι αυτές, διότι ένα κοινό ποσό για όλες ανεξαιρέτως τις συμβάσεις είναι υπερβολή και μάλλον και εκτός λογικής του ν. 4412/016 ο οποίος (κατόπιν βέβαια και των Οδηγιών) δεν αντιμετωπίζει καθολικά τις συμβάσεις, αλλά τις κατηγοριοποιεί ανάλογα το είδος και το χρηματικό όριο.
Για ποιο λόγο μπαίνει το κατώτατο όριο των 120.000€; Να ελέγχεται το σύνολο των συμβάσεων. Βάσει των σχετικών πορισμάτων του ΣΕΕΔΔ και του Συνηγόρου του Πολίτη, στο επίπεδο των ελληνικών ΟΤΑ υπάρχουν μεγάλα ποσοστά ανομίας – παρανομίας. Είναι κρίμα, δυστυχώς, να τους παρέχεται ακόμα μία δυνατότητα διασπάθισης δημοσίου χρήματος και μάλιστα ανελέγκτως.
Α. 113
Αναφέρεται στην παρ. 3.
<>
Δεν αναφέρεται ρητά ότι μετά την παρέλευση της 30ήμερης προθεσμίας η απόφαση λογίζεται εγκεκριμένη, κι ας χαρακτηρίζεται η προθεσμία αποκλειστική. Καλό θα ήταν να είναι βέβαιο αυτό.
θεωρώ ότι είναι λάθος ο έλεγχος των αποφάσεων που αφορούν αναθέσεις να γίνεται μόνο στις περιπτώσεις άνω των 160.000 e .Αυτό θα μπορούσε να ήταν θετικό εάν είχαμε προληπτικό έλεγχο των δαπανών από το ελεγκτικό συνέδριο και μετά την 1/1/2019 . Είναι εξαιρετικά δύσκολο τα στελέχη των οικονομικών υπηρεσιών να έχουν τέτοιες ευθύνες , να πέφτει πάνω τους όλο το βάρος της νομιμότητας των δαπανών με το νομικό πλαίσιο που υπάρχει (γεμάτο ασάφειες ,διφορούμενα ,πολυνομολογία κ.λ.π).Θεωρώ ότι αυτό θα έχει αρνητικές συνέπειες στη λειτουργία των δήμων αφού υπάλληλοι που έχουν επίγνωση της νομοθεσίας θα είναι δύσκολο να επιλέγουν θέσεις προϊσταμένων στις οικονομικές ή θα υπογράφουν με δυσκολία δαπάνες προκειμένου να αισθάνονται πιο ασφαλείς. ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΛΑΘΟΣ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ,άχρηστος ο κατασταλτικός